Μήπως σας Αρρωσταίνει το Κυνήγι του Χρήματος;

ΑΝ ΑΥΡΙΟ γινόσασταν πολύ πλούσιοι, τι θα κάνατε; Θα επιβραδύνατε τους ρυθμούς σας και θα απολαμβάνατε τη ζωή; Θα αφήνατε την εργασία σας και θα δαπανούσατε περισσότερο χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους σας; Θα ξεκινούσατε μια σταδιοδρομία που σας αρέσει πραγματικά; Είναι ενδιαφέρον ότι πολλοί άνθρωποι που γίνονται πλούσιοι δεν κάνουν πράγματα όπως αυτά. Αντιθέτως, αφιερώνουν το υπόλοιπο της ζωής τους στην απόκτηση περισσότερων χρημάτων​—είτε για να αποπληρώσουν τα νέα χρέη τους είτε απλώς για να γίνουν πλουσιότεροι.

Μερικοί, όμως, που έχουν ακολουθήσει αυτή την πορεία διαπιστώνουν ότι ο υλισμός έχει επιβλαβή επίδραση στην υγεία τους, στην οικογενειακή τους ζωή και στο χαρακτήρα των παιδιών τους. Τον τελευταίο καιρό, βιβλία, άρθρα, τηλεοπτικά προγράμματα και βιντεοταινίες προειδοποιούν σχετικά με την υπερβολική ενασχόληση με τέτοιες επιδιώξεις και αντιθέτως συστήνουν «οικειοθελή απλότητα». Αρκετές πηγές επισημαίνουν ότι η απορρόφηση σε υλιστικές επιδιώξεις μπορεί να σας αρρωστήσει​—διανοητικά, συναισθηματικά, ακόμη και σωματικά.

Φυσικά, η ανησυχία για τους κινδύνους του υλισμού δεν είναι κάτι το καινούριο. Πριν από 2.000 περίπου χρόνια, η Αγία Γραφή δήλωσε: «Εκείνοι που είναι αποφασισμένοι να πλουτίσουν πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα και πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, οι οποίες βυθίζουν τους ανθρώπους σε καταστροφή και απώλεια. Διότι η φιλαργυρία [η αγάπη για τα χρήματα] είναι ρίζα κάθε είδους κακών πραγμάτων, και επιδιώκοντάς την μερικοί έχουν παροδηγηθεί από την πίστη και έχουν μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους».​—1 Τιμόθεο 6:9, 10.

Αληθεύει, όμως, αυτό; Υποφέρουν πράγματι όσοι ζουν για τα χρήματα και για τα υλικά αποκτήματα; Ή μήπως τα έχουν όλα​—πλούτο, υγεία και ευτυχισμένες οικογένειες; Ας δούμε.

Αποφασισμένοι να Πλουτίσετε​—Πώς Μπορεί Αυτό να σας Επηρεάσει

ΣΕ ΕΝΑΝ κόσμο όπου πεινούν πάνω από 850 εκατομμύρια άνθρωποι, ίσως είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι το να έχει κάποιος πολλά θα αποτελούσε πρόβλημα. Προσέξατε, όμως, ότι τα εδάφια που παρατέθηκαν στο προηγούμενο άρθρο δεν στρέφονταν εναντίον των χρημάτων ή του πλούτου αλλά εναντίον της φιλαργυρίας, ή αλλιώς της αγάπης για τα χρήματα, και του να είναι κάποιος αποφασισμένος να πλουτίσει; Τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι ζουν για τα πλούτη και για τα πράγματα που μπορούν να αγοράσουν με τα χρήματα; Εξετάστε πρώτα την επίδραση που έχει αυτό στα παιδιά τους.

Επίδραση στα Παιδιά

Υπολογίζεται ότι σε έναν μόλις χρόνο, το μέσο παιδί στην Αμερική παρακολουθεί 40.000 τηλεοπτικές διαφημίσεις. Προσθέστε τα βιντεοπαιχνίδια, τις υπερσύγχρονες συσκευές αναπαραγωγής μουσικής, τα προγράμματα για κομπιούτερ και τα επώνυμα ρούχα που βλέπουν τα παιδιά στα καταστήματα και στα σπίτια των φίλων τους, και έπειτα προσπαθήστε να φανταστείτε τον καταιγισμό των αιτημάτων που δέχονται οι γονείς ως επακόλουθο. Ορισμένοι γονείς ικανοποιούν κάθε επιθυμία των παιδιών τους. Γιατί;

Μερικοί γονείς, επειδή στερήθηκαν τις υλικές ανέσεις όταν εκείνοι ήταν μικροί, επιθυμούν έντονα να διασφαλίσουν ότι τα παιδιά τους δεν θα μεγαλώσουν νιώθοντας στερημένα. Επίσης, άλλοι γονείς φοβούνται ότι, αν πουν όχι, τα παιδιά τους θα πάψουν να τους αγαπούν. «Θέλουν να είναι οι καλύτεροι φίλοι των παιδιών τους και να διασφαλίσουν ότι αυτά περνάνε καλά», είπε η συνιδρύτρια μιας ομάδας υποστήριξης γονέων στο Μπόλντερ του Κολοράντο, στις ΗΠΑ. Άλλοι γονείς ελπίζουν ότι τα άφθονα δώρα θα αντισταθμίσουν το γεγονός ότι δαπανούν πολύ χρόνο στην εργασία τους, μακριά από τα παιδιά τους. Επιπλέον, έπειτα από μια ατέλειωτη εβδομάδα αγχώδους εργασίας, ο γονέας ίσως απλώς να νιώθει ότι δεν έχει τη δύναμη να αντέξει τη σύγκρουση που αναπόφευκτα ακολουθεί την απάντηση: «Όχι, δεν θα σου το αγοράσω».

Βοηθούν, όμως, οι γονείς τα παιδιά τους όταν τους δίνουν ό,τι θέλουν ή μήπως τα ζημιώνουν; Όπως δείχνει η πείρα, η ειρωνεία είναι ότι, αντί να αγαπούν περισσότερο τη μαμά και τον μπαμπά, τα κακομαθημένα παιδιά έχουν την τάση να γίνονται αχάριστα. Δεν εκτιμούν ούτε καν τα δώρα για τα οποία παρακαλούσαν τόσο επίμονα. Μια διευθύντρια γυμνασίου είπε: «Από πείρα λέω πως, όταν ικανοποιούνται άμεσα τα “θέλω” των παιδιών, αυτά απορρίπτουν τα πράγματα που έχουν ζητήσει συνήθως έπειτα από δύο εβδομάδες».

Τι συμβαίνει στα κακομαθημένα παιδιά όταν μεγαλώνουν; Σύμφωνα με το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek), οι μελέτες δείχνουν ότι γίνονται ενήλικοι οι οποίοι «δυσκολεύονται να τα βγάζουν πέρα με τις απογοητεύσεις της ζωής». Εφόσον δεν έχουν μάθει ποτέ να εργάζονται σκληρά για ό,τι αποκτούν, κάποια από αυτά αποτυγχάνουν στο σχολείο, στην εργασία και στο γάμο, παραμένοντας έτσι οικονομικά εξαρτώμενα από τους γονείς τους. Ίσως επίσης να είναι επιρρεπή στο άγχος και στην κατάθλιψη.

Επομένως, τα κακομαθημένα παιδιά στερούνται τελικά κάποια πράγματα. Τους λείπει η εκτίμηση για την αξία της εργασίας, το αίσθημα αυτοεκτίμησης και η ικανότητα να νιώθουν εσωτερική πληρότητα. Η ψυχοθεραπεύτρια Τζέσι Ο’ Νιλ προειδοποιεί: «Μαθαίνοντας στα παιδιά ότι μπορούν να έχουν οτιδήποτε θέλουν οποτεδήποτε το θέλουν, τα προετοιμάζετε για μια δυστυχισμένη ζωή».

Τι Συμβαίνει στους Ενηλίκους;

Αν είστε παντρεμένοι, «ανεξάρτητα από το πόσο καιρό είστε μαζί ή πόσα χρήματα διαθέτετε, ο επόμενος καβγάς σας θα είναι πιθανώς για τα χρήματα», αναφέρει το περιοδικό Η Ψυχολογία Σήμερα (Psychology Today). Παρατηρεί επίσης ότι «ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει το αντρόγυνο τις διαφωνίες και τις απογοητεύσεις που σχετίζονται με τα χρήματα μπορεί να προμηνύει τη μακροπρόθεσμη επιτυχία ή αποτυχία της σχέσης». Το αντρόγυνο που αποδίδει υπερβολική σημασία στα χρήματα και στα υλικά πράγματα θέτει σαφώς το γάμο του σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Πράγματι, έχει υπολογιστεί ότι οι διαφωνίες για τα χρήματα κυριαρχούν στο 90 τοις εκατό των περιπτώσεων διαζυγίου.

Εντούτοις, ακόμη και όταν ένα αντρόγυνο παραμένει μαζί, η ποιότητα του γάμου τους μπορεί να υποβαθμίζεται αν συγκεντρώνουν την προσοχή τους στα χρήματα και στις ανέσεις που μπορούν να τους προσφέρουν αυτά. Για παράδειγμα, ένα αντρόγυνο που έχει χρέη μπορεί εύκολα να γίνει ευερέθιστο και ευέξαπτο, κατηγορώντας ο ένας τον άλλον για τις οικονομικές τους ανησυχίες. Σε μερικές περιπτώσεις, οι δύο σύντροφοι είναι τόσο απορροφημένοι στα υλικά τους αποκτήματα ώστε δεν μένει πολύς χρόνος για τη σχέση τους. Τι συμβαίνει όταν ο ένας σύντροφος κάνει μια ακριβή αγορά και το κρύβει από τον άλλον; Κάτι τέτοιο υποθάλπει τη μυστικοπάθεια, την ενοχή και την έλλειψη εμπιστοσύνης​—καταστάσεις που υποσκάπτουν το γάμο.

Μερικοί ενήλικοι, παντρεμένοι και μη, έχουν στην κυριολεξία θυσιάσει τη ζωή τους στον υλισμό. Ορισμένοι στη Νότια Αφρική, υπό την πίεση να υιοθετήσουν τις υλιστικές αξίες του Δυτικού τρόπου ζωής, έχουν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ένας άντρας σκότωσε τη σύζυγό του και το 12χρονο γιο του και αυτοκτόνησε, προφανώς λόγω των οικονομικών του προβλημάτων.

Ασφαλώς, οι περισσότεροι δεν πεθαίνουν εξαιτίας της επιδίωξης πλούτου. Ωστόσο, η ζωή θα μπορούσε εύκολα να τους προσπεράσει ενώ αυτοί είναι χαμένοι στην αναζήτησή τους. Εκτός αυτού, η ποιότητα της ζωής τους μπορεί να υποβαθμίζεται αν το άγχος της εργασίας ή οι οικονομικές πιέσεις προξενούν κρίσεις πανικού, αϋπνίες, χρόνιους πονοκεφάλους ή έλκη​—προβλήματα υγείας τα οποία μπορούν να συντομεύσουν τη ζωή κάποιου. Ακόμη δε και όταν κάποιος αφυπνιστεί, διαπιστώνοντας ότι είναι ανάγκη να αλλάξει τις προτεραιότητές του, ίσως τότε να είναι πολύ αργά. Ο σύντροφός του μπορεί να μην τον εμπιστεύεται πια, τα παιδιά του μπορεί να έχουν κιόλας πληγεί συναισθηματικά και η υγεία του μπορεί να έχει καταστραφεί. Μέρος της βλάβης ίσως είναι αναστρέψιμο, αλλά θα απαιτηθεί πολλή προσπάθεια. Τέτοια άτομα έχουν πράγματι «μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους».​—1 Τιμόθεο 6:10.

Τι Θέλετε Εσείς;

Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν ευτυχισμένη οικογένεια, καλή υγεία, ενδιαφέρουσα εργασία, καθώς και αρκετά χρήματα για να ζουν άνετα. Προκειμένου να έχει κανείς και τα τέσσερα αυτά πράγματα απαιτείται ισορροπία, και όταν το κύριο ενδιαφέρον κάποιου είναι τα χρήματα, αυτή η ισορροπία διαταράσσεται. Για πολλούς ανθρώπους, το να ξαναβρούν το δρόμο τους ίσως σημαίνει ότι πρέπει να δεχτούν εργασία με χαμηλότερο μισθό, μικρότερο σπίτι, φτηνότερο αυτοκίνητο ή υποδεέστερη κοινωνική θέση. Πόσοι από αυτούς είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν τέτοιες πολυτέλειες για χάρη υψηλότερων αξιών; “Το ξέρω ότι δεν χρειάζομαι αυτά τα πράγματα”, παραδέχτηκε κάποια γυναίκα, “αλλά είναι πολύ δύσκολο να τα εγκαταλείψω!” Άλλοι θέλουν να τα εγκαταλείψουν αλλά δεν θέλουν να κάνουν εκείνοι το πρώτο βήμα.