ΕΛΠΙΔΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Γύρω στο 1527, εγκαταστάθηκε στη Βιτεμβέργη και ο θεολόγος Γιόχαν Καμπάνους, που θεωρείται από τους μεγαλύτερους λογίους της εποχής του. Αν και βρισκόταν στο κέντρο των θρησκευτικών μεταρρυθμίσεων, απογοητεύτηκε από τις διδασκαλίες του Μαρτίνου Λούθηρου. Γιατί;

Ο Καμπάνους ήταν αντίθετος με την αντίληψη τόσο της μετουσίωσης όσο και της ομοουσίωσης.d Σύμφωνα με το συγγραφέα Αντρέ Σεγκενί, πίστευε ότι «ο Άρτος ως ουσία παραμένει πάντα ψωμί, αλλά ως στοιχείο του μυστηρίου συμβολίζει τη σάρκα του Χριστού». Το 1529, στο Συνέδριο του Μάρμπουργκ, που διεξάχθηκε για να εξεταστούν αυτά ακριβώς τα ερωτήματα, δεν επιτράπηκε στον Καμπάνους να πει τι είχε μάθει από τη Γραφή. Μετέπειτα, οι άλλοι Μεταρρυθμιστές στη Βιτεμβέργη τον έθεσαν στο περιθώριο.

Οι Μεταρρυθμιστές ενοχλούνταν ιδιαίτερα με τις πεποιθήσεις του Καμπάνους σχετικά με τον Πατέρα, τον Γιο και το άγιο πνεύμα. Το 1532, στο βιβλίο του Αποκατάσταση (Restitution), υποστήριξε ότι ο Ιησούς και ο Πατέρας του είναι δύο ξεχωριστά πρόσωπα. Ο Πατέρας και ο Γιος “είναι ένα”, εξήγησε, μόνο όπως ο σύζυγος και η σύζυγος λέγεται ότι είναι «μία σάρκα»​—ενωμένοι, αλλά παρ’ όλα αυτά δύο πρόσωπα. (Ιωάννης 10:30· Ματθαίος 19:5) Σχολίασε πως η Γραφή δείχνει με το ίδιο παράδειγμα ότι ο Πατέρας έχει εξουσία πάνω στον Γιο: “Η κεφαλή της γυναίκας είναι ο άντρας· η κεφαλή δε του Χριστού είναι ο Θεός”.​—1 Κορινθίους 11:3.

Ποια άποψη είχε για το άγιο πνεύμα; Και πάλι, ο Καμπάνους στράφηκε στη Γραφή, αναφέροντας: «Κανένα εδάφιο δεν υποστηρίζει ότι το Άγιο Πνεύμα είναι το τρίτο πρόσωπο . . . Το πνεύμα του Θεού εκλαμβάνεται ως όργανο, με την έννοια ότι Εκείνος προετοιμάζει και εκτελεί τα πάντα με τη δύναμη και τη δράση του πνεύματός του».​—Γένεση 1:2.

Ο Λούθηρος χαρακτήρισε τον Καμπάνους βλάσφημο και πολέμιο του Γιου του Θεού. Ένας άλλος Μεταρρυθμιστής ζήτησε την εκτέλεσή του. Ωστόσο, εκείνος παρέμεινε απτόητος. Σύμφωνα με το βιβλίο Η Ριζοσπαστική Μεταρρύθμιση, «ο Καμπάνους ήταν πεπεισμένος πως η παρακμή της Εκκλησίας οφειλόταν στο ότι είχε χαθεί η γνήσια αποστολική και βιβλική κατανόηση γύρω από το Θεϊκό Ον και τον άνθρωπο».

Ο Καμπάνους δεν είχε ποτέ την πρόθεση να συγκροτήσει θρησκευτική παράταξη. Όπως είπε, είχε εκζητήσει μάταια την αλήθεια «ανάμεσα στις θρησκευτικές ομάδες και σε όλους τους αιρετικούς». Έλπιζε, λοιπόν, ότι η Καθολική Εκκλησία θα αποκαθιστούσε την αληθινή Χριστιανική διδασκαλία. Τελικά, όμως, οι Καθολικές αρχές τον συνέλαβαν και ίσως έμεινε στη φυλακή μέχρι και 20 χρόνια. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι πέθανε γύρω στο 1575.