«ΕΒΔΟΜΗΝΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ» ΓΙΑ ΝΑ ΕΞΑΛΕΙΦΘΕΙ Η ΑΜΑΡΤΙΑ

13, 14. (α) Ποιες σπουδαίες πληροφορίες αποκάλυψε ο Γαβριήλ στον Δανιήλ; (β) Πόση διάρκεια έχουν οι «εβδομήντα εβδομάδες», και πώς το γνωρίζουμε αυτό;

¹³ Τι απάντηση λαβαίνει ο Δανιήλ, ο οποίος εγκαρτερεί στην προσευχή! Ο Ιεχωβά, όχι μόνο τον διαβεβαιώνει ότι οι Ιουδαίοι θα αποκατασταθούν στην πατρίδα τους, αλλά του δίνει και ενόραση σχετικά με κάτι που είναι πολύ πιο σπουδαίο—την εμφάνιση του προειπωμένου Μεσσία. (Γένεση 22:17, 18· Ησαΐας 9:6, 7) Ο Γαβριήλ λέει στον Δανιήλ: «Εβδομήντα εβδομάδες έχουν καθοριστεί για το λαό σου και για την άγια πόλη σου, προκειμένου να τερματιστεί η παράβαση και να εξαλειφθεί η αμαρτία και να γίνει εξιλέωση για το σφάλμα και να εισαχθεί δικαιοσύνη που θα παραμένει στους αιώνες και να μπει σφραγίδα σε όραμα και προφήτη και να χριστούν τα Άγια των Αγίων. Και πρέπει να γνωρίσεις και να αποκτήσεις την ενόραση ότι, από τότε που θα βγει ο λόγος να αποκατασταθεί και να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ ως τον Μεσσία τον Ηγέτη, θα είναι εφτά εβδομάδες και εξήντα δύο εβδομάδες. Αυτή θα επιστρέψει και μάλιστα θα ανοικοδομηθεί, με πλατεία και τάφρο, αλλά σε καιρούς στενοχώριας».—Δανιήλ 9:24, 25.

¹⁴ Αυτά ήταν πράγματι καλά νέα! Όχι μόνο θα ανοικοδομούνταν η Ιερουσαλήμ και θα αποκαθίστατο η λατρεία σε έναν καινούριο ναό, αλλά επίσης, “ο Μεσσίας ο Ηγέτης” θα εμφανιζόταν σε ένα καθορισμένο χρονικό σημείο. Αυτό θα συνέβαινε μέσα σε «εβδομήντα εβδομάδες». Εφόσον ο Γαβριήλ δεν αναφέρει ημέρες, δεν πρόκειται για εβδομάδες που θα αποτελούνταν από εφτά ημέρες η καθεμιά, περίοδος που θα ισοδυναμούσε με 490 ημέρες—μόνο ένα έτος και τέσσερις μήνες. Η προειπωμένη ανοικοδόμηση της Ιερουσαλήμ «με πλατεία και τάφρο» απαίτησε πολύ περισσότερο χρόνο από αυτόν. Αυτές οι εβδομάδες είναι εβδομάδες ετών. Η άποψη ότι κάθε εβδομάδα έχει διάρκεια εφτά έτη υποστηρίζεται από αρκετές σύγχρονες μεταφράσεις. Παραδείγματος χάρη, η μετάφραση Τανάκ—Οι Άγιες Γραφές (Tanakh—The Holy Scriptures), που είναι έκδοση της Ιουδαϊκής Εκδοτικής Εταιρίας, χρησιμοποιεί σε μια υποσημείωση του εδαφίου Δανιήλ 9:24 την απόδοση «εβδομήντα εβδομάδες ετών». Η Μια Αμερικανική Μετάφραση (An American Translation) λέει: «Εβδομήντα εβδομάδες ετών είναι προορισμένες για το λαό σου και για την άγια πόλη σου». Παρόμοιες αποδόσεις εμφανίζονται, επίσης, στις μεταφράσεις του Μόφατ και του Ρόδερχαμ, καθώς και στην Αγία Γραφή, Ν. Λούβαρι-Α. Χαστούπη και στην Αγία Γραφή, Έκδοση Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας 1997.

15. Σε ποιες τρεις περιόδους διαιρούνται οι «εβδομήντα εβδομάδες», και πότε θα άρχιζαν;

¹⁵ Σύμφωνα με τα λόγια του αγγέλου, οι «εβδομήντα εβδομάδες» θα διαιρούνταν σε τρεις περιόδους: (1) «εφτά εβδομάδες», (2) «εξήντα δύο εβδομάδες» και (3) μία εβδομάδα. Αυτές οι περίοδοι θα ισοδυναμούσαν με 49 χρόνια, 434 χρόνια και 7 χρόνια—συνολικά 490 χρόνια. Είναι ενδιαφέρουσα η απόδοση που χρησιμοποιεί Η Αναθεωρημένη Αγγλική Βίβλος (The Revised English Bible): «Εβδομήντα επί εφτά χρόνια έχουν οριστεί για το λαό σου και για την άγια πόλη σου». Αφού θα παρέμεναν εξόριστοι και θα υπέφεραν στη Βαβυλώνα επί 70 χρόνια, οι Ιουδαίοι επρόκειτο να απολαύσουν ειδική εύνοια από τον Θεό επί 490 χρόνια, δηλαδή 70 χρόνια πολλαπλασιαζόμενα επί 7. Το σημείο έναρξης αυτής της περιόδου θα ήταν “τότε που θα έβγαινε ο λόγος να αποκατασταθεί και να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ”. Πότε θα γινόταν αυτό;

ΟΙ «ΕΒΔΟΜΗΝΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ» ΑΡΧΙΖΟΥΝ

16. Όπως δείχνει το διάταγμα που εξέδωσε ο Κύρος, για ποιο σκοπό αποκατέστησε τους Ιουδαίους στην πατρίδα τους;

¹⁶ Αξίζει να προσέξουμε τρία σημαντικά συμβάντα σχετικά με την έναρξη των “εβδομήντα εβδομάδων”. Το πρώτο έλαβε χώρα το 537 Π.Κ.Χ., όταν ο Κύρος εξέδωσε το διάταγμά του με βάση το οποίο αποκαταστάθηκαν οι Ιουδαίοι στην πατρίδα τους. Αυτό το διάταγμα έχει ως εξής: «Αυτό είπε ο Κύρος, ο βασιλιάς της Περσίας: “Όλα τα βασίλεια της γης μού έδωσε ο Ιεχωβά, ο Θεός των ουρανών, και ο ίδιος με διόρισε να του χτίσω οίκο στην Ιερουσαλήμ, η οποία βρίσκεται στον Ιούδα. Όποιος από εσάς είναι από όλο το λαό του, είθε ο Θεός του να είναι μαζί του. Ας ανεβεί, λοιπόν, στην Ιερουσαλήμ, η οποία βρίσκεται στον Ιούδα, και ας ανοικοδομήσει τον οίκο του Ιεχωβά, του Θεού του Ισραήλ—αυτός είναι ο αληθινός Θεός—ο οποίος βρισκόταν στην Ιερουσαλήμ. Και οποιονδήποτε απομένει σε όποιον τόπο κατοικεί ως πάροικος, ας τον βοηθήσουν οι άντρες του τόπου του με ασήμι και με χρυσάφι και με αγαθά και με κατοικίδια ζώα, καθώς και με την εθελοντική προσφορά για τον οίκο του αληθινού Θεού, ο οποίος βρισκόταν στην Ιερουσαλήμ”». (Έσδρας 1:2-4) Σαφώς, ο συγκεκριμένος σκοπός αυτού του διατάγματος ήταν να ανοικοδομηθεί ο ναός—“ο οίκος του Ιεχωβά”—στην προηγούμενη τοποθεσία του.

17. Σύμφωνα με την επιστολή που είχε δοθεί στον Έσδρα, ποιος ήταν ο λόγος του ταξιδιού του στην Ιερουσαλήμ;

¹⁷ Το δεύτερο συμβάν έλαβε χώρα το έβδομο έτος της διακυβέρνησης του Πέρση Βασιλιά Αρταξέρξη (Αρταξέρξη του Μακρόχειρα, γιου του Ξέρξη Α΄). Εκείνον τον καιρό, ο Έσδρας ο αντιγραφέας έκανε ένα τετράμηνο ταξίδι από τη Βαβυλώνα στην Ιερουσαλήμ. Μετέφερε μια ειδική επιστολή από το βασιλιά, αλλά αυτή δεν έδινε εξουσιοδότηση να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ. Απεναντίας, η αποστολή του Έσδρα περιοριζόταν μόνο στο «να δοθεί ωραιότητα στον οίκο του Ιεχωβά». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επιστολή αναφερόταν σε χρυσάφι και ασήμι, σε ιερά σκεύη και σε συνεισφορές σιταριού, κρασιού, λαδιού και αλατιού, οι οποίες θα υποστήριζαν τη λατρεία στο ναό, καθώς και στη φοροαπαλλαγή των ατόμων που θα υπηρετούσαν εκεί.—Έσδρας 7:6-27.

18. Ποια νέα ανησύχησαν τον Νεεμία, και πώς πληροφορήθηκε για αυτά ο Βασιλιάς Αρταξέρξης;

¹⁸ Το τρίτο συμβάν έλαβε χώρα 13 χρόνια αργότερα, το 20ό έτος του Πέρση Βασιλιά Αρταξέρξη. Ο Νεεμίας υπηρετούσε τότε ως οινοχόος του «στα Σούσα, το κάστρο». Το υπόλοιπο που είχε επιστρέψει από τη Βαβυλώνα είχε ανοικοδομήσει ως έναν βαθμό την Ιερουσαλήμ. Αλλά η κατάσταση δεν ήταν απόλυτα ικανοποιητική. Ο Νεεμίας έμαθε ότι “το τείχος της Ιερουσαλήμ ήταν γκρεμισμένο και οι πύλες της είχαν καεί με φωτιά”. Αυτό τον ανησύχησε πολύ και τον έκανε σκυθρωπό γεμίζοντας με θλίψη την καρδιά του. Όταν ρωτήθηκε για τη λύπη του, ο Νεεμίας απάντησε: «Είθε να ζει ο βασιλιάς στον αιώνα! Γιατί να μην είναι σκυθρωπό το πρόσωπό μου όταν η πόλη, ο οίκος όπου βρίσκονται οι τάφοι των προπατόρων μου, είναι ερημωμένη, και οι πύλες της έχουν καταφαγωθεί με φωτιά;»—Νεεμίας 1:1-3· 2:1-3.

19. (α) Όταν ρωτήθηκε από τον Βασιλιά Αρταξέρξη, τι έκανε πρώτα ο Νεεμίας; (β) Τι ζήτησε ο Νεεμίας, και πώς αναγνώρισε το ρόλο που έπαιξε ο Θεός σε αυτή την υπόθεση;

¹⁹ Η αφήγηση σχετικά με τον Νεεμία λέει στη συνέχεια: «Ο δε βασιλιάς μού είπε: “Τι ζητάς να εξασφαλίσεις;” Αμέσως εγώ προσευχήθηκα στον Θεό των ουρανών. Έπειτα είπα στο βασιλιά: “Αν φαίνεται καλό στο βασιλιά και αν ο υπηρέτης σου φαίνεται καλός μπροστά σου, να με στείλεις στον Ιούδα, στην πόλη όπου βρίσκονται οι τάφοι των προπατόρων μου, για να την ανοικοδομήσω”». Ο Αρταξέρξης είδε ευνοϊκά αυτή την πρόταση και, μάλιστα, ενήργησε όπως του ζήτησε στη συνέχεια ο Νεεμίας: «Αν φαίνεται καλό στο βασιλιά, ας μου δοθούν επιστολές για εκείνους που είναι κυβερνήτες πέρα από τον Ποταμό [Ευφράτη], ώστε να με αφήσουν να περάσω μέχρι να φτάσω στον Ιούδα· επίσης, μια επιστολή για τον Ασάφ, το φύλακα του πάρκου του βασιλιά, ώστε να μου δώσει δέντρα για να φτιάξω με ξύλα τις πύλες του Κάστρου του οίκου, καθώς και για το τείχος της πόλης και για το σπίτι στο οποίο θα μπω». Ο Νεεμίας αναγνώρισε το ρόλο που έπαιξε ο Ιεχωβά σε όλη αυτή την υπόθεση, λέγοντας: «Και ο βασιλιάς μού . . . έδωσε [τις επιστολές], σύμφωνα με το αγαθό χέρι του Θεού μου, το οποίο ήταν πάνω μου».—Νεεμίας 2:4-8.

20. (α) Πότε εφαρμόστηκε ο λόγος που είχε βγει «να αποκατασταθεί και να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ»; (β) Πότε άρχισαν οι «εβδομήντα εβδομάδες», και πότε ολοκληρώθηκαν; (γ) Ποιες αποδείξεις υποστηρίζουν την ακρίβεια των χρονολογιών που σημείωσαν την έναρξη και το τέλος των “εβδομήντα εβδομάδων”;

²⁰ Μολονότι η άδεια δόθηκε το μήνα Νισάν, στις αρχές του 20ού έτους της βασιλείας του Αρταξέρξη, ουσιαστικά “ο λόγος που είχε βγει να αποκατασταθεί και να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ” εφαρμόστηκε μήνες αργότερα. Αυτό έλαβε χώρα όταν ο Νεεμίας έφτασε στην Ιερουσαλήμ και άρχισε το έργο του όσον αφορά την αποκατάσταση. Το ταξίδι του Έσδρα είχε διαρκέσει τέσσερις μήνες, αλλά τα Σούσα ήταν 300 και πλέον χιλιόμετρα ανατολικά της Βαβυλώνας και συνεπώς ακόμη πιο μακριά από την Ιερουσαλήμ. Άρα, το πιθανότερο είναι ότι ο Νεεμίας έφτασε στην Ιερουσαλήμ προς τα τέλη του 20ού έτους του Αρταξέρξη, δηλαδή το 455 Π.Κ.Χ. Τότε άρχισαν οι προειπωμένες «εβδομήντα εβδομάδες», δηλαδή τα 490 χρόνια. Θα ολοκληρώνονταν δε στα τέλη του 36 Κ.Χ.—Βλέπε «Πότε Άρχισε η Βασιλεία του Αρταξέρξη;», στη σελίδα 197.

“Ο ΜΕΣΣΙΑΣ Ο ΗΓΕΤΗΣ” ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ

21. (α) Τι θα επιτελούνταν μέσα στις πρώτες «εφτά εβδομάδες», και μάλιστα παρά το γεγονός ότι θα επικρατούσαν ποιες περιστάσεις; (β) Ποιο έτος θα εμφανιζόταν ο Μεσσίας, και τι λέει το Ευαγγέλιο του Λουκά ότι συνέβη τότε;

²¹ Πόσα χρόνια πέρασαν προτού ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ; Η αποκατάσταση της πόλης επρόκειτο να επιτελεστεί «σε καιρούς στενοχώριας» εξαιτίας των δυσκολιών που θα υπήρχαν ανάμεσα στους ίδιους τους Ιουδαίους και της εναντίωσης από τους Σαμαρείτες και άλλους. Από ό,τι φαίνεται, το έργο ολοκληρώθηκε στον απαραίτητο βαθμό περίπου το 406 Π.Κ.Χ.—μέσα στις «εφτά εβδομάδες», δηλαδή σε 49 χρόνια. (Δανιήλ 9:25) Επρόκειτο δε να ακολουθήσουν 62 εβδομάδες, δηλαδή 434 χρόνια. Αφού θα περνούσε αυτή η χρονική περίοδος, θα εμφανιζόταν ο από πολλού υποσχεμένος Μεσσίας. Υπολογίζοντας 483 χρόνια (49 συν 434) από το 455 Π.Κ.Χ., φτάνουμε στο 29 Κ.Χ. Τι συνέβη τότε; Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μάς λέει: «Το δέκατο πέμπτο έτος της βασιλείας του Τιβέριου Καίσαρα, όταν κυβερνήτης της Ιουδαίας ήταν ο Πόντιος Πιλάτος, και περιφερειακός διοικητής της Γαλιλαίας ήταν ο Ηρώδης, . . . δόθηκε η διακήρυξη του Θεού στον Ιωάννη, το γιο του Ζαχαρία, στην έρημο. Αυτός, λοιπόν, ήρθε σε όλη την περιοχή γύρω από τον Ιορδάνη κηρύττοντας βάφτισμα που συμβόλιζε μετάνοια για συγχώρηση αμαρτιών». Εκείνον τον καιρό, «ο λαός βρισκόταν σε αναμονή» για τον Μεσσία.—Λουκάς 3:1-3, 15.

22. Πότε και με ποιο μέσο έγινε ο Ιησούς ο προειπωμένος Μεσσίας;

²² Ο Ιωάννης δεν ήταν ο υποσχεμένος Μεσσίας. Αλλά αναφορικά με τα γεγονότα των οποίων έγινε μάρτυρας κατά το βάφτισμα του Ιησού από τη Ναζαρέτ, το φθινόπωρο του 29 Κ.Χ., ο Ιωάννης είπε: «Είδα το πνεύμα να κατεβαίνει σαν περιστέρι από τον ουρανό, και έμεινε πάνω του. Και εγώ ο ίδιος δεν τον γνώριζα, αλλά Αυτός που με έστειλε να βαφτίζω σε νερό, εκείνος μου είπε: “Πάνω σε όποιον δεις να κατεβαίνει και να μένει το πνεύμα, αυτός είναι που βαφτίζει σε άγιο πνεύμα”. Και εγώ το είδα, και έδωσα μαρτυρία ότι αυτός είναι ο Γιος του Θεού». (Ιωάννης 1:32-34) Κατά το βάφτισμά του, ο Ιησούς έγινε ο Χρισμένος—ο Μεσσίας, δηλαδή ο Χριστός. Σύντομα έπειτα από αυτό, ο Αντρέας, που ήταν μαθητής του Ιωάννη, συνάντησε τον χρισμένο Ιησού και είπε κατόπιν στον Σίμωνα Πέτρο: «Βρήκαμε τον Μεσσία». (Ιωάννης 1:41) Συνεπώς, “ο Μεσσίας ο Ηγέτης” εμφανίστηκε ακριβώς στον καθορισμένο χρόνο—στο τέλος των 69 εβδομάδων!

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

23. Γιατί έπρεπε να πεθάνει “ο Μεσσίας ο Ηγέτης”, και πότε θα συνέβαινε αυτό;

²³ Τι θα επιτελούνταν στη διάρκεια της 70ής εβδομάδας; Ο Γαβριήλ είπε ότι η περίοδος των “εβδομήντα εβδομάδων” είχε καθοριστεί «προκειμένου να τερματιστεί η παράβαση και να εξαλειφθεί η αμαρτία και να γίνει εξιλέωση για το σφάλμα και να εισαχθεί δικαιοσύνη που θα παραμένει στους αιώνες και να μπει σφραγίδα σε όραμα και προφήτη και να χριστούν τα Άγια των Αγίων». Για να επιτελεστεί αυτό, “ο Μεσσίας ο Ηγέτης” έπρεπε να πεθάνει. Πότε; Ο Γαβριήλ είπε: «Μετά τις εξήντα δύο εβδομάδες, ο Μεσσίας θα εκκοπεί, χωρίς τίποτα για τον εαυτό του. . . . Και αυτός θα διατηρήσει τη διαθήκη σε ισχύ για τους πολλούς επί μία εβδομάδα· και στο μισό της εβδομάδας θα κάνει να πάψει η θυσία και η προσφορά δώρων». (Δανιήλ 9:26α, 27α) Το κρίσιμο χρονικό σημείο ήταν «στο μισό της εβδομάδας», δηλαδή το μέσο της τελευταίας εβδομάδας ετών.

24, 25. (α) Όπως είχε προφητευτεί, πότε πέθανε ο Χριστός, και τι τερμάτισε ο θάνατος και η ανάστασή του; (β) Τι κατέστησε δυνατόν ο θάνατος του Ιησού;

²⁴ Η δημόσια διακονία του Ιησού Χριστού άρχισε στα τέλη του 29 Κ.Χ. και διήρκεσε τριάμισι χρόνια. Όπως είχε προφητευτεί, στις αρχές του 33 Κ.Χ. έλαβε χώρα η “εκκοπή” του Χριστού όταν αυτός πέθανε πάνω σε ξύλο βασανισμού, δίνοντας την ανθρώπινη ζωή του ως λύτρο για τους ανθρώπους. (Ησαΐας 53:8· Ματθαίος 20:28) Η ανάγκη για τις θυσίες ζώων και τις προσφορές δώρων που όριζε ο Νόμος έπαψε να υφίσταται όταν ο αναστημένος Ιησούς παρουσίασε την αξία της θυσιασμένης ανθρώπινης ζωής του στον Θεό στους ουρανούς. Μολονότι οι Ιουδαίοι ιερείς εξακολούθησαν να κάνουν προσφορές μέχρι την καταστροφή του ναού της Ιερουσαλήμ το 70 Κ.Χ., αυτές οι θυσίες δεν γίνονταν πια αποδεκτές από τον Θεό. Είχαν αντικατασταθεί από μια καλύτερη θυσία, μια θυσία που δεν θα χρειαζόταν να επαναληφθεί ποτέ. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «[Ο Χριστός] πρόσφερε μία θυσία για αμαρτίες παντοτινά . . . Διότι με μία θυσιαστική προσφορά έχει τελειοποιήσει παντοτινά εκείνους που αγιάζονται».—Εβραίους 10:12, 14.

²⁵ Μολονότι η αμαρτία και ο θάνατος συνέχισαν να ταλαιπωρούν τους ανθρώπους, η εκκοπή του Ιησού με το θάνατο καθώς και η ανάστασή του σε ουράνια ζωή εκπλήρωσαν προφητείες. “Τερμάτισαν την παράβαση, εξάλειψαν την αμαρτία, έκαναν εξιλέωση για το σφάλμα και εισήγαγαν δικαιοσύνη”. Ο Θεός είχε καταργήσει τη διαθήκη του Νόμου, η οποία είχε εκθέσει και καταδικάσει τους Ιουδαίους ως αμαρτωλούς. (Ρωμαίους 5:12, 19, 20· Γαλάτες 3:13, 19· Εφεσίους 2:15· Κολοσσαείς 2:13, 14) Τώρα οι αμαρτίες των μετανοημένων παραβατών θα μπορούσαν να ακυρωθούν και οι επακόλουθες τιμωρίες θα μπορούσαν να αρθούν. Μέσω της εξιλαστήριας θυσίας του Μεσσία έγινε δυνατόν να συμφιλιωθούν με τον Θεό τα άτομα που ασκούσαν πίστη. Αυτά τα άτομα θα μπορούσαν να αναμένουν να λάβουν το δώρο που δίνει ο Θεός, δηλαδή «αιώνια ζωή μέσω του Χριστού Ιησού».—Ρωμαίους 3:21-26· 6:22, 23· 1 Ιωάννη 2:1, 2.

26. (α) Μολονότι είχε καταργηθεί η διαθήκη του Νόμου, ποια διαθήκη “διατηρήθηκε σε ισχύ επί μία εβδομάδα”; (β) Τι έλαβε χώρα στο τέλος της 70ής εβδομάδας;

²⁶ Άρα, ο Ιεχωβά κατάργησε τη διαθήκη του Νόμου μέσω του θανάτου του Χριστού το 33 Κ.Χ. Πώς μπορούσε, λοιπόν, να λεχθεί ότι ο Μεσσίας «θα διατηρήσει τη διαθήκη σε ισχύ για τους πολλούς επί μία εβδομάδα»; Επειδή διατήρησε σε ισχύ την Αβραμιαία διαθήκη. Μέχρι να τελειώσει η 70ή εβδομάδα, ο Θεός πρόσφερε τις ευλογίες αυτής της διαθήκης στους Εβραίους απογόνους του Αβραάμ. Αλλά στο τέλος των “εβδομήντα εβδομάδων” ετών, το 36 Κ.Χ., ο απόστολος Πέτρος κήρυξε στον ευλαβή Ιταλό Κορνήλιο, στο σπιτικό του και σε άλλους Εθνικούς. Και από εκείνη την ημέρα, τα καλά νέα άρχισαν να διακηρύττονται στους ανθρώπους των εθνών.—Πράξεις 3:25, 26· 10:1-48· Γαλάτες 3:8, 9, 14.

27. Ποια «Άγια των Αγίων» χρίστηκαν, και πώς;

²⁷ Η προφητεία προείπε, επίσης, ότι θα χρίονταν «τα Άγια των Αγίων». Αυτό δεν σημαίνει ότι θα χρίονταν τα Άγια των Αγίων, δηλαδή το εσώτατο τμήμα, του ναού στην Ιερουσαλήμ. Η έκφραση «Άγια των Αγίων» εδώ αναφέρεται στο ουράνιο αγιαστήριο του Θεού. Εκεί, ο Ιησούς παρουσίασε την αξία της ανθρώπινης θυσίας του στον Πατέρα του. Το βάφτισμα του Ιησού το 29 Κ.Χ. είχε χρίσει, ή αλλιώς ξεχωρίσει, εκείνη την ουράνια, πνευματική πραγματικότητα η οποία συμβολιζόταν από τα Άγια των Αγίων της επίγειας σκηνής και του μεταγενέστερου ναού.—Εβραίους 9:11, 12.

Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΕΠΙΚΥΡΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟ

28. Τι σήμαινε το γεγονός ότι θα “έμπαινε σφραγίδα σε όραμα και προφήτη”;

²⁸ Η Μεσσιανική προφητεία την οποία είπε ο άγγελος Γαβριήλ ανέφερε, επίσης, ότι θα “έμπαινε σφραγίδα σε όραμα και προφήτη”. Αυτό σήμαινε ότι όλα όσα προειπώθηκαν για τον Μεσσία—όλα όσα επιτέλεσε μέσω της θυσίας του, της ανάστασής του και της εμφάνισής του στον ουρανό, καθώς και τα άλλα πράγματα που θα συνέβαιναν στη διάρκεια της 70ής εβδομάδας—θα σφραγίζονταν με τη σφραγίδα της θεϊκής έγκρισης, θα αποδεικνύονταν αληθινά και θα ήταν αξιόπιστα. Το όραμα θα σφραγιζόταν, θα περιοριζόταν στον Μεσσία. Η εκπλήρωσή του θα γινόταν σε εκείνον και στο έργο του Θεού που θα επιτελούνταν μέσω εκείνου. Μόνο σε σχέση με τον προειπωμένο Μεσσία θα μπορούσαμε να βρούμε την ορθή ερμηνεία του οράματος. Τίποτα άλλο δεν θα αποσφράγιζε τη σημασία του.

29. Τι επρόκειτο να συμβεί στην ανοικοδομημένη Ιερουσαλήμ, και για ποιο λόγο;

²⁹ Ο Γαβριήλ είχε προφητεύσει προηγουμένως ότι η Ιερουσαλήμ θα ανοικοδομούνταν. Τώρα προλέγει την καταστροφή εκείνης της ανοικοδομημένης πόλης και του ναού της, λέγοντας: «Την πόλη και τον άγιο τόπο θα τα καταστρέψει ο λαός ενός ηγέτη που θα έρθει. Και το τέλος του θα είναι από πλημμύρα. Και μέχρι το τέλος θα υπάρχει πόλεμος· αυτό που έχει αποφασιστεί είναι ερημώσεις. . . . Και πάνω στη φτερούγα αηδιαστικών πραγμάτων θα είναι αυτός που προκαλεί ερήμωση· και μέχρις εξόντωσης, το πράγμα που έχει αποφασιστεί θα εκχέεται επίσης πάνω σε αυτό που κείτεται έρημο». (Δανιήλ 9:26β, 27β) Μολονότι αυτή η ερήμωση θα λάβαινε χώρα μετά τις «εβδομήντα εβδομάδες», θα αποτελούσε άμεσο αποτέλεσμα γεγονότων που θα συνέβαιναν την τελευταία «εβδομάδα», όταν οι Ιουδαίοι απέρριψαν τον Χριστό και προκάλεσαν τη θανάτωσή του.—Ματθαίος 23:37, 38.

30. Όπως δείχνουν τα ιστορικά αρχεία, πώς εκπληρώθηκε το διάταγμα του Μεγάλου Χρονομέτρη;

³⁰ Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι το 66 Κ.Χ. οι ρωμαϊκές λεγεώνες, υπό την αρχηγία του κυβερνήτη της Συρίας Κέστιου Γάλλου, περικύκλωσαν την Ιερουσαλήμ. Παρά την αντίσταση των Ιουδαίων, οι ρωμαϊκές δυνάμεις, οι οποίες έφεραν τα ειδωλολατρικά τους εμβλήματα, δηλαδή λάβαρα, διείσδυσαν στην πόλη και άρχισαν να υποσκάπτουν το τείχος του ναού στα βόρεια. Το ότι στέκονταν εκεί τους καθιστούσε «αηδιαστικό πράγμα» το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει πλήρη ερήμωση. (Ματθαίος 24:15, 16) Το 70 Κ.Χ. οι Ρωμαίοι με αρχηγό τον στρατηγό Τίτο ήρθαν σαν «πλημμύρα» και ερήμωσαν την πόλη και το ναό της. Τίποτα δεν μπόρεσε να τους σταματήσει, διότι αυτό είχε διαταχθεί—“είχε αποφασιστεί”—από τον Θεό. Ο Μεγάλος Χρονομέτρης, ο Ιεχωβά, εκπλήρωσε και πάλι το λόγο του!

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 197]

Πότε Άρχισε η Βασιλεία του Αρταξέρξη;

ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ των ιστορικών διίστανται όσον αφορά το έτος έναρξης της διακυβέρνησης του Πέρση Βασιλιά Αρταξέρξη. Μερικοί υποστηρίζουν ότι ανέβηκε στο θρόνο το 465 Π.Κ.Χ. επειδή ο πατέρας του, ο Ξέρξης, άρχισε να κυβερνάει το 486 Π.Κ.Χ. και πέθανε το 21ο έτος της βασιλείας του. Εντούτοις, υπάρχουν αποδείξεις που υποστηρίζουν ότι ο Αρταξέρξης ανέβηκε στο θρόνο το 475 Π.Κ.Χ. και ξεκίνησε το πρώτο έτος της βασιλείας του το 474 Π.Κ.Χ.

Οι ανασκαφές στην αρχαία περσική πρωτεύουσα Περσέπολη έφεραν στο φως επιγραφές και γλυπτά που δείχνουν ότι για ένα διάστημα ο Ξέρξης υπήρξε συμβασιλιάς με τον πατέρα του τον Δαρείο Α΄. Αν αυτό το διάστημα ήταν 10 χρόνια και ο Ξέρξης βασίλεψε μόνος του 11 χρόνια μετά το θάνατο του Δαρείου το 486 Π.Κ.Χ., τότε το πρώτο έτος της βασιλείας του Αρταξέρξη θα ήταν το 474 Π.Κ.Χ.

Ένας άλλος αποδεικτικός συλλογισμός έχει να κάνει με τον Αθηναίο στρατηγό Θεμιστοκλή, ο οποίος νίκησε τις δυνάμεις του Ξέρξη το 480 Π.Κ.Χ. Αργότερα, αυτός έπεσε στη δυσμένεια των Ελλήνων και κατηγορήθηκε για προδοσία. Ο Θεμιστοκλής τράπηκε σε φυγή και ζήτησε προστασία στην περσική αυλή, όπου έγινε ευπρόσδεκτος. Σύμφωνα με τον ιστορικό Θουκυδίδη, αυτό συνέβη όταν ο Αρταξέρξης «είχε ανέλθει προσφάτως εις τον θρόνον». Ο ιστορικός Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει ότι ο Θεμιστοκλής πέθανε το 471 Π.Κ.Χ. Εφόσον ο Θεμιστοκλής ζήτησε να του παραχωρηθεί ένα έτος για να μάθει την περσική γλώσσα προτού παρουσιαστεί ενώπιον του Βασιλιά Αρταξέρξη, πρέπει να έφτασε στη Μικρά Ασία το αργότερο το 473 Π.Κ.Χ. Με αυτή τη χρονολογία συμφωνεί το έργο του Ιερώνυμου Χρονικό του Ευσεβίου. Εφόσον ο Αρταξέρξης «είχε ανέλθει προσφάτως εις τον θρόνον» όταν ο Θεμιστοκλής έφτασε στην Ασία το 473 Π.Κ.Χ., ο Γερμανός λόγιος Ερνστ Χένγκστενμπεργκ δήλωσε στο έργο του Χριστολογία της Παλαιάς Διαθήκης (Christologie des Alten Testaments) ότι η βασιλεία του Αρταξέρξη άρχισε το 474 Π.Κ.Χ., άποψη με την οποία συμφωνούν και άλλες πηγές. Ο ίδιος πρόσθεσε: «Το εικοστό έτος του Αρταξέρξη είναι το έτος 455 προ Χριστού».

[Εικόνα]

Προτομή του Θεμιστοκλή

[Διάγραμμα/Εικόνες στη σελίδα 188, 189]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

«ΕΒΔΟΜΗΝΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ»

7 εβδομάδες 62 εβδομάδες 1 εβδομάδα

49 χρόνια 434 χρόνια 7 χρόνια

[Ολοσέλιδη εικόνα στη σελίδα 193]