Όταν περνούν οι μισές μέρες της γιορτής, φτάνει και ο Ιησούς. Ανεβαίνει στο ναό, όπου ο κόσμος μένει κατάπληκτος από τις θαυμάσιες διδακτικές ικανότητες που έχει. Επειδή ο Ιησούς ποτέ δεν φοίτησε σε ραβινικές σχολές, οι Ιουδαίοι αναρωτιούνται: ‘Πώς ξέρει αυτός τόσα γράμματα, αφού δεν έχει σπουδάσει σε σχολές;’

‘Αυτά που διδάσκω εγώ δεν είναι δικά μου’, εξηγεί ο Ιησούς, ‘αλλά ανήκουν σ’ εκείνον που μ’ έστειλε. Όποιος θέλει να εκτελεί το θέλημά Του, θα καταλάβει αν τα όσα διδάσκω είναι από τον Θεό ή αν τα λέω από μόνος μου’. Η διδασκαλία του Ιησού δεν ξεφεύγει καθόλου από το νόμο του Θεού. Επομένως, θα πρέπει να είναι ολοφάνερο ότι αυτός επιζητά να δοξαστεί ο Θεός, και όχι ο ίδιος. ‘Ο Μωυσής δεν σας έδωσε το Νόμο;’ ρωτάει ο Ιησούς. Επιπλήττοντάς τους, τους λέει: ‘Κανένας σας δεν υπακούει στο Νόμο’.

‘Γιατί θέλετε να με σκοτώσετε;’ ρωτάει μετά ο Ιησούς.

Οι άνθρωποι, που είναι πιθανόν επισκέπτες για τη γιορτή, δεν ξέρουν ότι έχουν γίνει τέτοιες απόπειρες. Τους φαίνεται απίστευτο να θέλει κάποιος να σκοτώσει έναν τόσο θαυμάσιο δάσκαλο. Έτσι νομίζουν ότι κάτι δεν πάει καλά με τον Ιησού, αφού σκέφτεται τέτοια πράγματα. ‘Είσαι δαιμονισμένος’, του λένε. ‘Ποιος θέλει να σε σκοτώσει;’

Οι Ιουδαίοι ηγέτες είναι εκείνοι που θέλουν να δουν τον Ιησού νεκρό, παρ’ όλο που ο κόσμος μπορεί να μην το έχει καταλάβει αυτό. Όταν, πριν από ενάμιση περίπου χρόνο, ο Ιησούς γιάτρεψε κάποιον το Σάββατο, οι ηγέτες προσπάθησαν να τον σκοτώσουν. Τώρα λοιπόν, ο Ιησούς τούς δείχνει τον παραλογισμό τους, ρωτώντας τους: ‘Τη στιγμή που γίνεται περιτομή σε κάποιον το Σάββατο για να μην καταλυθεί ο νόμος του Μωυσή, εσείς εξαγριώνεστε μ’ εμένα επειδή έκανα κάποιον εντελώς υγιή το Σάββατο; Πάψτε να κρίνετε από τα φαινόμενα, αλλά να κρίνετε με δίκαια κριτήρια’.

Ορισμένοι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ, που ξέρουν πώς έχουν τα πράγματα, λένε τώρα: ‘Αυτός δεν είναι που θέλουν να σκοτώσουν; Και για δείτε! Αυτός κάθεται και μιλάει δημόσια, και δεν του λένε τίποτα. Μήπως πείστηκαν οι κυβερνήτες ότι αυτός είναι ο Χριστός;’ Αυτοί οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ εξηγούν γιατί δεν πιστεύουν ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός: ‘Γι’ αυτόν ξέρουμε από πού είναι· αλλά όταν έρθει ο Χριστός, κανένας δεν θα ξέρει από πού είναι’.

Ο Ιησούς απαντάει: ‘Κι εμένα με ξέρετε και από πού είμαι ξέρετε. Επιπλέον, δεν έχω έρθει από μόνος μου, αλλά εκείνος που μ’ έστειλε είναι πραγματικός, και αυτόν εσείς δεν τον ξέρετε. Εγώ τον ξέρω, γιατί είμαι εκπρόσωπος από εκείνον, και Εκείνος με απέστειλε’. Μόλις τα λέει αυτά, προσπαθούν να τον πιάσουν, ίσως για να τον βάλουν φυλακή ή για να τον θανατώσουν. Αλλά δεν τα καταφέρνουν, γιατί δεν έχει έρθει ακόμα ο καιρός να πεθάνει ο Ιησούς.

Ο Ιησούς δεν κάνει καμιά προσπάθεια να κρυφτεί. Αντίθετα, συνεχίζει να διδάσκει δημόσια, λέγοντας: ‘Θα είμαι για λίγο ακόμα μαζί σας πριν πάω σ’ αυτόν που μ’ έστειλε. Θα με ψάχνετε, αλλά δεν θα με βρίσκετε, και εκεί που θα είμαι εγώ, εσείς δεν μπορείτε να έρθετε’.

Οι Ιουδαίοι δεν καταλαβαίνουν, και γι’ αυτό ρωτάει ο ένας τον άλλον: ‘Πού σκοπεύει να πάει αυτός ο άνθρωπος ώστε εμείς δεν θα τον βρίσκουμε; Μήπως σκοπεύει να πάει στους Ιουδαίους τους διασπαρμένους ανάμεσα στους Έλληνες και να διδάξει τους Έλληνες; Τι πάει να πει αυτό που είπε: «Θα με ψάχνετε, αλλά δεν θα με βρίσκετε, και εκεί που θα είμαι εγώ, εσείς δεν μπορείτε να έρθετε»;’ Ο Ιησούς, φυσικά, τους λέει ότι πλησιάζει ο καιρός που θα πεθάνει και θα αναστηθεί σε ζωή στον ουρανό, όπου δεν μπορούν να τον ακολουθήσουν οι εχθροί του.

Φτάνει η έβδομη και τελευταία μέρα της γιορτής. Όσο κρατάει η γιορτή, κάθε πρωί ο ιερέας παίρνει νερό από την Κολυμπήθρα του Σιλωάμ και το χύνει για να τρέξει στη βάση του θυσιαστηρίου. Ίσως υπενθυμίζοντας στους ανθρώπους αυτή την καθημερινή εθιμοτυπία, ο Ιησούς φωνάζει: ‘Όποιος διψάει, ας έρθει σ’ εμένα να πιει. Όποιος πιστέψει σ’ εμένα, όπως έχουν πει οι Γραφές, «Βαθιά από μέσα του θα ξεχυθούν ποτάμια ζωντανού νερού»’.

Στην ουσία εδώ ο Ιησούς μιλάει για τα μεγαλειώδη αποτελέσματα που θα υπάρξουν όταν γίνει η έκχυση του αγίου πνεύματος. Αυτή η έκχυση του αγίου πνεύματος λαβαίνει χώρα τον επόμενο χρόνο, στην Πεντηκοστή. Εκεί, ξεχύνονται ποτάμια ζωντανού νερού, όταν οι 120 μαθητές αρχίζουν να διακονούν τους ανθρώπους. Αλλά μέχρι τότε, δεν υπάρχει πνεύμα, με την έννοια ότι κανένας από τους μαθητές του Χριστού δεν έχει χριστεί με άγιο πνεύμα ούτε έχει κληθεί σε ουράνια ζωή.

Ακούγοντας τα όσα διδάσκει ο Ιησούς, μερικοί αρχίζουν να λένε: ‘Οπωσδήποτε αυτός είναι Ο Προφήτης’, αναφερόμενοι προφανώς στον μεγαλύτερο από τον Μωυσή προφήτη που ήταν υποσχεμένο ότι θα έρθει. Άλλοι λένε: ‘Αυτός είναι ο Χριστός’. Αλλά κάποιοι άλλοι διαμαρτύρονται: ‘Μήπως από τη Γαλιλαία πρόκειται να έρθει ο Χριστός; Δεν λένε οι Γραφές ότι ο Χριστός προέρχεται από το σπέρμα του Δαβίδ και από τη Βηθλεέμ, από το χωριό στο οποίο ήταν ο Δαβίδ;’

Επιπρόσθετη Διδαχή την Έβδομη Μέρα

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ μέρα της Γιορτής της Σκηνοπηγίας, η έβδομη μέρα, δεν έχει ακόμη τελειώσει. Ο Ιησούς διδάσκει στο τμήμα του ναού που λέγεται ‘το θησαυροφυλάκιο’. Απ’ ό,τι φαίνεται, αυτό βρίσκεται στην περιοχή που ονομάζεται η Αυλή των Γυναικών όπου υπάρχουν κουτιά στα οποία οι άνθρωποι ρίχνουν τις συνεισφορές τους.

Κάθε βράδυ, όσο κρατάει η γιορτή, φωταγωγείται ιδιαίτερα αυτή η περιοχή του ναού. Τοποθετούνται εδώ τέσσερις γιγαντιαίες λυχνίες, η καθεμιά από τις οποίες έχει τέσσερις μεγάλες κοιλότητες γεμάτες λάδι. Το φως που ρίχνουν αυτές οι λυχνίες, καθώς καίγεται το λάδι σ’ αυτές τις 16 κοιλότητες, είναι τόσο δυνατό ώστε τη νύχτα μπορεί και φωτίζει τη γύρω περιοχή σε μεγάλη απόσταση. Τα όσα λέει τώρα ο Ιησούς μπορεί να υπενθυμίζουν στους ακροατές του αυτή τη φωταψία. ‘Εγώ είμαι το φως του κόσμου’, διακηρύττει ο Ιησούς. ‘Οπωσδήποτε, όποιος μ’ ακολουθεί δεν θα περπατάει στο σκοτάδι, αλλά θα κατέχει το φως της ζωής’.

Οι Φαρισαίοι φέρνουν αντιρρήσεις: ‘Εσύ δίνεις μαρτυρία για τον εαυτό σου· η μαρτυρία σου δεν είναι αληθινή’.

Ο Ιησούς αποκρίνεται: ‘Ακόμη κι αν δίνω εγώ μαρτυρία για τον εαυτό μου, η μαρτυρία μου είναι αληθινή, γιατί εγώ ξέρω από πού ήρθα και πού πηγαίνω. Αλλά εσείς δεν ξέρετε από πού ήρθα και πού πηγαίνω’. Και προσθέτει: ‘Εγώ είμαι που δίνω μαρτυρία για τον εαυτό μου και ο Πατέρας που μ’ έστειλε δίνει μαρτυρία για μένα’.

‘Πού είναι ο Πατέρας σου;’ ρωτούν να μάθουν οι Φαρισαίοι.

‘Εσείς δεν ξέρετε ούτε εμένα ούτε τον Πατέρα μου’, τους απαντάει ο Ιησούς. ‘Αν ξέρατε εμένα, θα ξέρατε και τον Πατέρα μου’. Αν και οι Φαρισαίοι δεν έχουν πάψει να θέλουν να συλληφθεί ο Ιησούς, κανείς δεν τον αγγίζει.

‘Εγώ φεύγω’, λέει ξανά ο Ιησούς. ‘Εκεί που πάω εγώ εσείς δεν μπορείτε να έρθετε’.

Τότε οι Ιουδαίοι αρχίζουν να αναρωτιούνται: ‘Μήπως θα πάει να σκοτωθεί; Επειδή λέει: «Εκεί που πάω εγώ εσείς δεν μπορείτε να έρθετε»’.

‘Εσείς είστε από ’δώ κάτω’, τους εξηγεί ο Ιησούς. ‘Εγώ είμαι από ’κεί πάνω. Εσείς είστε απ’ αυτόν τον κόσμο· εγώ δεν είμαι απ’ αυτόν τον κόσμο’. Και μετά προσθέτει: ‘Αν δεν πιστεύετε ότι εγώ είμαι αυτός, θα πεθάνετε με τις αμαρτίες σας’.

Φυσικά, ο Ιησούς αναφέρεται στην προανθρώπινή του ύπαρξη και στο γεγονός ότι αυτός είναι ο υποσχεμένος Μεσσίας ή αλλιώς Χριστός. Εκείνοι όμως τον ρωτούν, αναμφίβολα με μεγάλη περιφρόνηση: ‘Και ποιος είσαι εσύ;’

Αφού αυτοί τον απορρίπτουν, ο Ιησούς απαντάει: ‘Για ποιο λόγο κάθομαι και σας μιλάω;’ Εντούτοις, συνεχίζει και τους λέει: ‘Αυτός που μ’ έστειλε είναι αληθινός, και ό,τι ακριβώς άκουσα απ’ αυτόν λέω εγώ στον κόσμο’. Ο Ιησούς συνεχίζει: ‘Όταν θα υψώσετε τον Γιο του ανθρώπου, τότε θα καταλάβετε ότι εγώ είμαι αυτός και ότι εγώ δεν κάνω τίποτα από μόνος μου· αλλά όπως ακριβώς με δίδαξε ο Πατέρας, αυτά σας λέω. Και εκείνος που μ’ έστειλε είναι μαζί μου· δεν μ’ άφησε μόνο μου, γιατί εγώ κάνω πάντοτε τα πράγματα που τον ευαρεστούν’.

Πολλοί, μόλις ακούν τον Ιησού να λέει αυτά τα πράγματα, τον πιστεύουν. Σ’ αυτούς ο Ιησούς λέει: ‘Αν παραμείνετε στα λόγια μου, θα είστε στ’ αλήθεια μαθητές μου, και θα γνωρίσετε την αλήθεια, και η αλήθεια θα σας ελευθερώσει’.

‘Εμείς είμαστε απόγονοι του Αβραάμ’, λένε αυτοί που του εναντιώνονται, ‘και ποτέ δεν γίναμε δούλοι σε κανέναν. Πώς λες εσύ «Θα ελευθερωθείτε»;’

Μολονότι οι Ιουδαίοι έχουν βρεθεί συχνά υπό ξένη κυριαρχία, δεν αναγνωρίζουν κανέναν καταδυνάστη ως κύριό τους. Αρνούνται να λέγονται δούλοι. Αλλά ο Ιησούς τούς δείχνει ότι είναι πράγματι δούλοι. Με ποιον τρόπο; ‘Αλήθεια σας λέω’, τους λέει ο Ιησούς, ‘όποιος αμαρτάνει είναι δούλος της αμαρτίας’.

Οι Ιουδαίοι, με το να αρνούνται να παραδεχτούν ότι είναι δούλοι της αμαρτίας, βάζουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο. ‘Ο δούλος δεν μένει για πάντα στο σπίτι’, εξηγεί ο Ιησούς. ‘Ο γιος μένει για πάντα’. Αφού ο δούλος δεν έχει κανένα κληρονομικό δικαίωμα, υπάρχει κίνδυνος να τον διώξουν οποιαδήποτε στιγμή. Μόνο ο γιος, που γεννιέται ή υιοθετείται από την οικογένεια, μένει ‘για πάντα’, δηλαδή όσο ζει.

‘Γι’ αυτό, αν σας ελευθερώσει ο Γιος’, συνεχίζει ο Ιησούς, ‘θα είστε πραγματικά ελεύθεροι’. Επομένως, η αλήθεια που ελευθερώνει τους ανθρώπους είναι η αλήθεια σχετικά με τον Γιο, τον Ιησού Χριστό. Μόνο μέσω της θυσίας της τέλειας ανθρώπινης ζωής του Ιησού μπορεί κανείς να ελευθερωθεί από τη θανατηφόρα αμαρτία. Ιωάννης 8:12-36.

Το Ζήτημα της Πατρότητας

ΟΣΟ κρατάει η γιορτή, η συζήτηση που έχει ο Ιησούς με τους Ιουδαίους ηγέτες γίνεται όλο και πιο έντονη. ‘Το ξέρω ότι εσείς είστε απόγονοι του Αβραάμ’, παραδέχεται ο Ιησούς, ‘αλλά γυρεύετε να σκοτώσετε εμένα, γιατί ο λόγος μου δεν προοδεύει ανάμεσά σας. Εγώ λέω τα πράγματα που είδα με τον Πατέρα μου· κι εσείς λοιπόν κάνετε τα πράγματα που έχετε ακούσει από τον πατέρα σας’.

Ο Ιησούς δεν λέει συγκεκριμένα ποιος είναι ο πατέρας τους, αλλά ξεκαθαρίζει το γεγονός ότι ο πατέρας τους δεν είναι και δικός του πατέρας. Οι Ιουδαίοι ηγέτες, που δεν καταλαβαίνουν ποιον έχει υπόψη του ο Ιησούς, αποκρίνονται: ‘Πατέρας μας είναι ο Αβραάμ’. Νομίζουν ότι έχουν την ίδια πίστη που είχε ο Αβραάμ, ο οποίος ήταν φίλος του Θεού.

Αλλά ο Ιησούς τούς συγκλονίζει με την απάντησή του: ‘Αν είστε παιδιά του Αβραάμ, κάντε τα έργα του Αβραάμ’. Στ’ αλήθεια, ο πραγματικός γιος μιμείται τον πατέρα του. ‘Αλλά τώρα εσείς γυρεύετε να σκοτώσετε εμένα’, τους λέει ο Ιησούς, ‘που σας έχω πει την αλήθεια, την οποία άκουσα από τον Θεό. Ο Αβραάμ δεν το έκανε αυτό’. Τους ξαναλέει λοιπόν ο Ιησούς: ‘Εσείς κάνετε τα έργα του πατέρα σας’.

Αυτοί και πάλι δεν καταλαβαίνουν για ποιον μιλάει ο Ιησούς. Εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι είναι νόμιμοι γιοι του Αβραάμ, λέγοντας: ‘Εμείς δεν γεννηθήκαμε από πορνεία’. Και αφού ισχυρίζονται ότι είναι αληθινοί λάτρεις, σαν τον Αβραάμ, διατείνονται: ‘Εμείς έχουμε έναν Πατέρα, τον Θεό’.

Αλλά είναι πράγματι Πατέρας τους ο Θεός; ‘Αν ήταν Πατέρας σας ο Θεός’, αποκρίνεται ο Ιησούς, ‘θα μ’ αγαπούσατε, γιατί εγώ από τον Θεό ήρθα και είμαι εδώ. Ούτε καν ήρθα με δική μου πρωτοβουλία, αλλά Εκείνος με απέστειλε. Γιατί λοιπόν δεν καταλαβαίνετε για ποιο πράγμα σάς μιλάω;’

Ο Ιησούς προσπάθησε να δείξει σ’ αυτούς τους θρησκευτικούς ηγέτες ποιες συνέπειες θα έχουν επειδή τον απέρριψαν. Αλλά τώρα, τους λέει δηκτικά: ‘Εσείς είστε από τον πατέρα σας τον Διάβολο, και θέλετε να κάνετε τις επιθυμίες του πατέρα σας’. Τι είδους πατέρας είναι ο Διάβολος; Ο Ιησούς τον χαρακτηρίζει ανθρωποκτόνο, και λέει επίσης: ‘Αυτός είναι ψεύτης και ο πατέρας του ψέματος’. Και ο Ιησούς καταλήγει: ‘Όποιος είναι από τον Θεό ακούει τα λόγια του Θεού. Να γιατί εσείς δεν ακούτε, επειδή δεν είστε από τον Θεό’.

Οι Ιουδαίοι, θυμωμένοι από την επίκριση του Ιησού, απαντούν: ‘Έχουμε άδικο που λέμε ότι είσαι Σαμαρείτης και είσαι δαιμονισμένος;’ Ο όρος ‘Σαμαρείτης’ χρησιμοποιείται για να εκφράσει περιφρόνηση και επιτίμηση, μια και οι Ιουδαίοι μισούν τους Σαμαρείτες.

Ο Ιησούς αγνοεί την προσβολή που τόσο περιφρονητικά του πέταξαν, δηλαδή το ότι είναι Σαμαρείτης, και απαντάει: ‘Εγώ δεν είμαι δαιμονισμένος, αλλά τιμώ τον Πατέρα μου, κι εσείς με περιφρονείτε’. Ο Ιησούς συνεχίζει και δίνει την εκπληκτική υπόσχεση: ‘Όποιος τηρεί το λόγο μου δεν θα δει ποτέ θάνατο’. Φυσικά, ο Ιησούς δεν εννοεί ότι όλοι όσοι τον ακολουθούν δεν θα δουν ποτέ θάνατο με μια κατά γράμμα έννοια. Αλλά εννοεί ότι αυτοί δεν θα δουν ποτέ αιώνια καταστροφή, δηλαδή ‘το δεύτερο θάνατο’, από τον οποίο δεν υπάρχει ανάσταση.

Οι Ιουδαίοι όμως παίρνουν κατά γράμμα τα λόγια του Ιησού. Του λένε λοιπόν: ‘Τώρα είμαστε σίγουροι ότι είσαι δαιμονισμένος. Ο Αβραάμ πέθανε και οι προφήτες το ίδιο· αλλά εσύ λες: «Όποιος τηρεί το λόγο μου δεν θα δει ποτέ θάνατο». Μήπως είσαι μεγαλύτερος από τον πατέρα μας, τον Αβραάμ, ο οποίος πέθανε; Και οι προφήτες πέθαναν. Ποιος νομίζεις ότι είσαι εσύ;’

Σε όλη αυτή τη συζήτηση, είναι φανερό πως ο Ιησούς τονίζει σ’ εκείνους τους ανθρώπους το γεγονός ότι αυτός είναι ο υποσχεμένος Μεσσίας. Αλλά ο Ιησούς, αντί να απαντήσει άμεσα στην ερώτηση που του έκαναν για την ταυτότητά του, λέει: ‘Αν εγώ δοξάζω τον εαυτό μου, η δόξα μου δεν είναι τίποτα. Αυτός που με δοξάζει είναι ο Πατέρας μου, αυτός που εσείς λέτε ότι είναι Θεός σας· κι όμως δεν τον ξέρετε. Εγώ όμως τον ξέρω. Και αν έλεγα πως δεν τον ξέρω, θα ήμουν σαν κι εσάς, ψεύτης’.

Κατόπιν, ο Ιησούς αναφέρεται και πάλι στον πιστό Αβραάμ, λέγοντας: ‘Ο Αβραάμ, ο πατέρας σας, χάρηκε πολύ με την προοπτική να δει τη μέρα μου, και την είδε και χάρηκε’. Ναι, με τα μάτια της πίστης, ο Αβραάμ απέβλεπε στον ερχομό του υποσχεμένου Μεσσία. Οι Ιουδαίοι αποκρίνονται σε δύσπιστο τόνο: ‘Εσύ δεν είσαι ούτε πενήντα χρονών, κι έχεις δει τον Αβραάμ;’

‘Αλήθεια σας λέω’, τους απαντάει ο Ιησούς, ‘εγώ υπάρχω πριν έρθει σε ύπαρξη ο Αβραάμ’. Ο Ιησούς αναφέρεται, φυσικά, στην προανθρώπινη ύπαρξή του, τότε που ήταν ισχυρό πνευματικό πρόσωπο στον ουρανό.

Οι Ιουδαίοι εξοργίζονται που ο Ιησούς ισχυρίζεται ότι υπήρχε πριν από τον Αβραάμ, και πιάνουν πέτρες για να τον χτυπήσουν. Αλλά εκείνος κρύβεται και βγαίνει από το ναό χωρίς να πάθει τίποτα. Ιωάννης 8:37-59· Αποκάλυψις 3:14· 21:8.