Η Άποψη της Αγίας Γραφής
Μήπως η Αγία Γραφή Αποθαρρύνει την Ελευθερία Σκέψης;
ΟΙ ΦΛΟΓΕΣ ξεπηδούν προς τον ουρανό καθώς η υπαίθρια φωτιά καταβροχθίζει πολύτιμα βιβλία που της ρίχνουν οι Γερμανοί αξιωματούχοι. Σκηνή από τη ναζιστική Γερμανία; Ναι, αλλά θα μπορούσε να είναι και σκηνή από το έτος 1199, όταν ένας Ρωμαιοκαθολικός αρχιεπίσκοπος διέταξε να καούν όλα τα αντίτυπα της Αγίας Γραφής στη γερμανική.
Στην πραγματικότητα, περιστατικά καύσης βιβλίων—παγκόσμιο σύμβολο καταπίεσης της ελευθερίας σκέψης και λόγου—έχουν συμβεί σε πολλές χώρες και σε πολλούς αιώνες. Συχνά, οι υποκινητές ήταν θρησκευτικοί ηγέτες οι οποίοι φοβούνταν την επίδραση που θα είχε η ελευθερία σκέψης στον κοινό λαό.
Δεν είναι παράξενο που σήμερα πολλοί συμπεραίνουν ότι η Αγία Γραφή περιέχει αυστηρούς περιορισμούς κατά της ανεμπόδιστης πνευματικής έρευνας. Αλλά είναι αλήθεια αυτό; Ενθαρρύνει η Αγία Γραφή περιορισμούς στην ελευθερία σκέψης;
‘Να Αγαπάς τον Ιεχωβά με Όλη σου τη Διάνοια’
Η Αγία Γραφή δεν αποθαρρύνει τη χρήση της διάνοιας. Στην πραγματικότητα, ο Ιησούς ενθάρρυνε τον καθένα από εμάς να ‘αγαπάει τον Ιεχωβά με όλη του τη διάνοια’. (Μάρκος 12:30) Η διακονία του δείχνει ότι είχε ζωηρό ενδιαφέρον για τα γεγονότα της εποχής. (Λουκάς 13:1-5), τη βιολογία (Ματθαίος 6:26, 28· Μάρκος 7:18, 19), τη γεωργία (Ματθαίος 13:31, 32) και την ανθρώπινη φύση (Ματθαίος 5:28· 6:22-24). Οι παραβολές του δείχνουν ότι κατανοούσε σαφώς τις αρχές που περιέχονται στο Λόγο του Θεού, ότι κατανοούσε το παρελθόν και τον τρόπο σκέψης των ακροατών του, καθώς και ότι σκεφτόταν προσεκτικά για το πώς να γεφυρώσει την απόσταση μεταξύ αυτών των δύο.
Ο Παύλος πρότρεψε όλους τους Χριστιανούς να αποδίδουν την υπηρεσία τους προς τον Θεό με τη «δύναμη της λογικής» τους. (Ρωμαίους 12:1) Ενθάρρυνε τους Θεσσαλονικείς να μην αφήνουν παροδηγητικές ‘εμπνευσμένες εκφράσεις να τους κλονίσουν από τη λογική τους’. (2 Θεσσαλονικείς 2:2) Αυτός είχε κάποια γνώση της ελληνικής και της κρητικής ποίησης (Πράξεις 17:28· Τίτο 1:12) καθώς επίσης του στρατιωτικού εξοπλισμού και των στρατιωτικών διαδικασιών (Εφεσίους 6:14-17· 2 Κορινθίους 2:14-16). Επίσης παρατηρούσε τα τοπικά έθιμα.—Πράξεις 17:22, 23.
Μολονότι ο Ιησούς και ο Παύλος απολάμβαναν τόσο πολλή ελευθερία σκέψης, δεν θεωρούσαν τον εαυτό τους τη μόνη αυθεντία ως προς το ορθό και το εσφαλμένο. Αντί να απορρίπτει την Αγία Γραφή για χάρη των δικών του συλλογισμών, ο Ιησούς επανειλημμένα παρέθετε από τις Γραφές. Η γρήγορη και αυστηρή απόκρισή του όταν ο Πέτρος τον πρότρεψε να σκεφτεί να ακολουθήσει κάποια πορεία διαφορετική από το θυσιαστικό θάνατο που ήταν το θέλημα του Θεού για αυτόν δείχνει ότι ούτε καν θα συλλογιζόταν εκείνον τον τρόπο σκέψης. (Ματθαίος 16:22, 23) Παρόμοια, ο Παύλος είπε στους Κορινθίους: «Όταν ήρθα σε εσάς, δεν ήρθα με κάποια επίδειξη ρητορείας ή φιλοσοφίας, αλλά απλώς για να σας πω τι είχε εγγυηθεί ο Θεός». (1 Κορινθίους 2:1, Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ [The Jerusalem Bible]) Σαν τον Ιησού, ο συλλογισμός του βασιζόταν στερεά στις Γραφές.—Πράξεις 17:2.
Η Αγία Γραφή ενθαρρύνει τη χρήση των διανοητικών δυνατοτήτων κάποιου στο πλήρες αλλά όχι χωρίς κανέναν περιορισμό. Ωστόσο, το φορτίο της ευθύνης για να διατηρούμε τον τρόπο σκέψης μας σε αρμονία με αυτόν του Ιεχωβά έχει τεθεί στους Χριστιανούς ατομικά, όχι στην εκκλησία. Έτσι, όταν ορισμένοι Εφέσιοι αποκήρυξαν δημόσια τον πνευματισμό που είχαν συνήθεια και έγιναν Χριστιανοί, ο Παύλος δεν ανέλαβε την ευθύνη να κάψει τα βιβλία τους, αλλά «αρκετοί από εκείνους που ασκούσαν μαγικές τέχνες μάζεψαν τα βιβλία τους και τα έκαψαν ενώπιον όλων». (Πράξεις 19:19) Γιατί αυτοί οι Χριστιανοί ένιωσαν ότι ήταν απαραίτητο να κάψουν τα βιβλία τους;
Η Πρώτη Γραμμή Άμυνας
Εξετάστε το ακόλουθο παράδειγμα. Μια επιτυχημένη στρατιωτική άμυνα συνήθως περιλαμβάνει αρκετές γραμμές αμυντικών προμαχώνων. Κανένας επιτυχημένος στρατηγός δεν θα νόμιζε ότι κάποιος προμαχώνας είναι ασήμαντος και θα πρέπει να παραδοθεί αμαχητί. Στον αγώνα του Χριστιανού ενάντια στην αμαρτία, υπάρχουν επίσης αρκετές γραμμές άμυνας.
Τα εδάφια Ιακώβου 1:14, 15 δηλώνουν ότι «ο καθένας δοκιμάζεται με το να ελκύεται και να δελεάζεται από την ίδια του την επιθυμία. Έπειτα η επιθυμία, όταν γονιμοποιηθεί, γεννάει την αμαρτία». Το πρώτο βήμα προς την αμαρτία είναι η καλλιέργεια εσφαλμένης επιθυμίας στη διάνοια. Έτσι, η πρώτη γραμμή άμυνας είναι να απέχουμε από το να καλλιεργούμε την επιθυμία—να ελέγχουμε τον τρόπο σκέψης μας.
Εξαιτίας αυτής της σχέσης μεταξύ σκέψεων και πράξεων η Αγία Γραφή μάς δίνει την εξής προειδοποίηση: «Να κρατάτε το νου σας προσηλωμένο σε αυτά που βρίσκονται πάνω, όχι σε αυτά που βρίσκονται στη γη». (Κολοσσαείς 3:2) Όταν οι Χριστιανοί αρνούνται να εμμένουν διανοητικά στην ανηθικότητα, στον πνευματισμό ή στην αποστασία, παίρνουν αυτή την απόφαση όχι επειδή φοβούνται ότι αυτές οι ιδέες μπορεί να αποδειχτούν ανώτερες από τις Βιβλικές αλήθειες αλλά επειδή επιθυμούν να αποφεύγουν οτιδήποτε θα μπορούσε να τους ελκύσει σε κάποια αμαρτωλή πορεία.
‘Τα Πάντα Είναι Τελείως Εκτεθειμένα’
Ένας άλλος σημαντικός λόγος για τον οποίο πρέπει να ελέγχουμε τον τρόπο σκέψης μας είναι η αγάπη μας για τον Ιεχωβά και ο σεβασμός για την ικανότητά του να γνωρίζει τις σκέψεις μας. Φανταστείτε ότι είχατε έναν αγαπημένο φίλο ή ένα στενό συγγενή που ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητος στη βρωμιά ή στη σκόνη. Θα σταματούσατε να προσκαλείτε το φίλο σας στο σπίτι σας, απρόθυμοι να κάνετε την επιπλέον καθαριότητα που θα χρειαζόταν το σπίτι σας; Δεν θα σας υποκινούσε η αγάπη να κάνετε την απαραίτητη επιπλέον προσπάθεια για να διατηρήσετε τα πράγματα καθαρά; Η ευαισθησία του Ιεχωβά ως προς τις ενδότερες σκέψεις μας φαίνεται στο εδάφιο Ψαλμός 44:21: «Αυτός εξεύρει τα κρύφια [τα μυστικά, ΜΝΚ] της καρδίας». Ο Παύλος είπε ότι είμαστε υπόλογοι για αυτές τις σκέψεις: «Δεν υπάρχει δημιουργία που να μην είναι φανερή ενώπιόν του, αλλά τα πάντα είναι γυμνά και τελείως εκτεθειμένα στα μάτια εκείνου στον οποίο έχουμε να δώσουμε λογαριασμό».—Εβραίους 4:13· Ψαλμός 10:4· Παροιμίαι 6:16, 18.
Ο Ιώβ αναγνώρισε ότι ο άνθρωπος είναι υπόλογος στον Θεό για τις σκέψεις του. «Ο Ιώβ . . . προσέφερεν ολοκαυτώματα . . . · διότι έλεγεν ο Ιώβ, Μήπως οι υιοί μου ημάρτησαν και εβλασφήμησαν τον Θεόν εν τη καρδία αυτών». (Ιώβ 1:5) Το να κάνουμε εσκεμμένους συλλογισμούς γύρω από μια εσφαλμένη πορεία θα μπορούσε αυτό καθαυτό να θεωρηθεί από τον Ιεχωβά αμαρτία.—Παράβαλε Έξοδος 20:17.
Αληθινή Ελευθερία Σκέψης
Η Αγία Γραφή ενθαρρύνει τον κάθε Χριστιανό να θέσει στόχο το να ‘αιχμαλωτίσει κάθε σκέψη για να την κάνει υπάκουη στον Χριστό’. (2 Κορινθίους 10:5) Αυτό επιτυγχάνεται, όχι μέσω περιορισμών τους οποίους θέτουν θρησκευτικοί ηγέτες, αλλά μέσω της άσκησης αυτοέλεγχου από μέρους του ατόμου καθώς επίσης μέσω της αγάπης και της κατανόησής του για τον Ιεχωβά και τις αρχές Του. Με την επίτευξη αυτού του στόχου έρχεται η αληθινή ελευθερία σκέψης, η οποία περιορίζεται μόνο από τους θεϊκούς κανόνες και αυξάνεται από τη χαρά που λαβαίνουμε γνωρίζοντας ότι, ακόμη και στις σκέψεις μας, ευαρεστούμε τον Ιεχωβά.
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 20]
Από το βιβλίο Bildersaal deutscher Geschichte