2. Ποιο εσφαλμένο είδος αγάπης χαρακτηρίζει τους ανθρώπους που είναι αποξενωμένοι από τον Θεό; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

² Εντούτοις, οι θεόπνευστες Γραφές προείπαν επίσης ότι στις ημέρες μας οι άνθρωποι που είναι αποξενωμένοι από τον Θεό θα έστρεφαν την αγάπη τους σε λάθος κατεύθυνση. Η αγάπη τους θα ήταν ιδιοτελής. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Στις τελευταίες ημέρες . . . οι άνθρωποι θα αγαπούν μόνο τον εαυτό τους, θα είναι φιλάργυροι, . . . άτομα που αγαπούν τις απολαύσεις και όχι τον Θεό». (2 Τιμ. 3:1-4) Αυτή η εγωκεντρική αγάπη είναι ασύμβατη με τη Χριστιανική αγάπη. Είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με αυτήν. Η επιδίωξη ιδιοτελών στόχων δεν φέρνει στους ανθρώπους την ευτυχία που περιμένουν. Στην πραγματικότητα, αυτή η αγάπη γεννάει έναν ιδιοτελή κόσμο, στον οποίο η ζωή είναι δύσκολη.

3. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο, και γιατί;

³ Ο Παύλος αναγνώριζε ότι η διαδεδομένη ιδιοτελής αγάπη θα εγκυμονούσε κινδύνους για τους Χριστιανούς. Γι’ αυτό, έδωσε την προειδοποίηση να “φεύγουμε μακριά” από εκείνους που στρέφουν την αγάπη τους σε λάθος κατεύθυνση. (2 Τιμ. 3:5) Ωστόσο, δεν γίνεται να αποφεύγουμε κάθε επαφή με τέτοια άτομα. Πώς μπορούμε λοιπόν να φεύγουμε μακριά από την κοσμική νοοτροπία που μας περιβάλλει και να πασχίζουμε να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά, τον Θεό της αγάπης; Ας αντιπαραβάλουμε τη θεοσεβή αγάπη με την αγάπη που περιγράφεται στα εδάφια 2 Τιμόθεο 3:2-4. Αυτό θα μας βοηθήσει να αξιολογήσουμε και να βελτιώσουμε την αγάπη που πρέπει να εκδηλώνουμε, το είδος αγάπης που φέρνει πραγματική ικανοποίηση και ευτυχία.

ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟ Ή ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ;

4. Γιατί δεν είναι κακό να έχουμε ισορροπημένη αγάπη για τον εαυτό μας;

⁴ «Οι άνθρωποι θα αγαπούν μόνο τον εαυτό τους», έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση ο απόστολος Παύλος. Είναι κακό να αγαπούμε τον εαυτό μας; Όχι, είναι φυσιολογικό, μάλιστα απαραίτητο, να έχουμε υγιή αγάπη για τον εαυτό μας. Έτσι μας έφτιαξε ο Ιεχωβά. Ο Ιησούς είπε: «Πρέπει να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου». (Μάρκ. 12:31) Αν δεν αγαπούμε τον εαυτό μας, δεν μπορούμε να αγαπούμε τον πλησίον μας. Επιπλέον, διαβάζουμε στις Γραφές: «Με τον ίδιο τρόπο οφείλουν να αγαπούν και οι σύζυγοι τις γυναίκες τους, όπως το δικό τους σώμα. Ο άντρας που αγαπάει τη γυναίκα του αγαπάει τον εαυτό του, γιατί κανείς δεν μίσησε ποτέ το σώμα του, αλλά το τρέφει και το περιθάλπει». (Εφεσ. 5:28, 29) Επομένως, η δέουσα αγάπη για τον εαυτό μας είναι κάτι το επιθυμητό.

5. Πώς θα περιγράφατε εκείνους που έχουν υπερβολική αγάπη για τον εαυτό τους;

⁵ Η αγάπη που σύμφωνα με το εδάφιο 2 Τιμόθεο 3:2 θα είχαν οι άνθρωποι μόνο για τον εαυτό τους δεν είναι ούτε φυσιολογική ούτε υγιής. Είναι διαστρεβλωμένη και ιδιοτελής. Οι άνθρωποι που αγαπούν υπερβολικά τον εαυτό τους έχουν μεγαλύτερη ιδέα για τον εαυτό τους από όσο χρειάζεται. (Διαβάστε Ρωμαίους 12:3) Το πρώτιστο ενδιαφέρον τους στη ζωή είναι ο εαυτός τους. Νοιάζονται ελάχιστα για τους άλλους. Όταν τα πράγματα πάνε στραβά, συνήθως κατηγορούν άλλους αντί να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Κάποιο Βιβλικό σχολιολόγιο παρομοιάζει εκείνους που αγαπούν μόνο τον εαυτό τους με “τον σκαντζόχοιρο ο οποίος κουλουριάζεται και γίνεται μια μπάλα, κρατώντας το απαλό, ζεστό τρίχωμα για τον εαυτό του ενώ ταυτόχρονα στρέφει τα αιχμηρά του αγκάθια προς τους έξω”. Τέτοιοι εγωκεντρικοί άνθρωποι δεν είναι πραγματικά ευτυχισμένοι.

6. Τι καρπούς παράγει η αγάπη για τον Θεό;

⁶ Στον κατάλογο του Παύλου με τις αρνητικές ιδιότητες που θα επικρατούσαν τις τελευταίες ημέρες, η αγάπη που θα είχαν οι άνθρωποι μόνο για τον εαυτό τους τοποθετείται πρώτη. Κάποιοι Βιβλικοί λόγιοι θεωρούν ότι αυτό συμβαίνει επειδή οι υπόλοιπες ιδιότητες πηγάζουν από αυτήν. Αντίθετα, οι άνθρωποι που αγαπούν τον Θεό παράγουν πολύ διαφορετική καρποφορία. Η Γραφή συνδέει τη θεοσεβή αγάπη με τη χαρά, την ειρήνη, τη μακροθυμία, την καλοσύνη, την αγαθότητα, την πίστη, την πραότητα και την εγκράτεια. (Γαλ. 5:22, 23) «Ευτυχισμένος είναι ο λαός του οποίου Θεός είναι ο Ιεχωβά!» έγραψε ο ψαλμωδός. (Ψαλμ. 144:15) Ο Ιεχωβά είναι ευτυχισμένος Θεός, και ο λαός του αντανακλά αυτή την ιδιότητα. Επιπρόσθετα, ανόμοια με εκείνους που αγαπούν μόνο τον εαυτό τους και τους απασχολεί αποκλειστικά το τι θα λάβουν, οι υπηρέτες του Ιεχωβά χαίρονται να δίνουν από τον εαυτό τους για το καλό των άλλων.​—Πράξ. 20:35.

7. Ποιες ερωτήσεις θα μας βοηθήσουν να αναλύσουμε την αγάπη μας για τον Θεό;

⁷ Πώς θα εξακριβώσουμε αν η αγάπη για τον εαυτό μας έχει αρχίσει να υποσκελίζει την αγάπη μας για τον Θεό; Σκεφτείτε τη νουθεσία των εδαφίων Φιλιππησίους 2:3, 4: «Μην κάνετε τίποτα από φιλόνικη διάθεση ή από εγωισμό, αλλά με ταπεινοφροσύνη να θεωρείτε τους άλλους ανώτερους από εσάς, καθώς φροντίζετε, όχι μόνο για τα δικά σας συμφέροντα, αλλά και για τα συμφέροντα των άλλων». Ας αναρωτηθούμε: “Εφαρμόζω εγώ αυτή τη συμβουλή στη ζωή μου; Επιζητώ ειλικρινά να κάνω το θέλημα του Θεού; Επιδιώκω να βοηθάω τους άλλους, τόσο στην εκκλησία όσο και στη διακονία αγρού;” Δεν είναι πάντα εύκολο να δίνουμε από τον εαυτό μας. Απαιτείται προσπάθεια και αυτοθυσία. Αλλά τίποτα δεν θα μπορούσε να μας κάνει πιο ευτυχισμένους από το να έχουμε την επιδοκιμασία του Κυρίαρχου του σύμπαντος!

8. Τι έχει υποκινήσει μερικούς να κάνουν η αγάπη για τον Θεό;

⁸ Η αγάπη για τον Θεό έχει υποκινήσει μερικούς να θυσιάσουν ενδεχομένως προσοδοφόρες σταδιοδρομίες για να υπηρετήσουν τον Ιεχωβά πληρέστερα. Η Έρικα, η οποία ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι γιατρός. Αλλά αντί να επιδιώξει μια θέση με κύρος στον χώρο της ιατρικής, έγινε τακτική σκαπάνισσα και έχει υπηρετήσει σε αρκετές χώρες με τον σύζυγό της. Αναλογιζόμενη το παρελθόν, λέει: «Οι πολλές εμπειρίες που είχαμε στον ξενόγλωσσο αγρό καθώς και οι φιλίες που δημιουργήσαμε έχουν πλουτίσει πραγματικά τη ζωή μας. Εξακολουθώ να ασκώ το επάγγελμά μου, αλλά αφιερώνω τον χρόνο και τις δυνάμεις μου κυρίως στην πνευματική γιατρειά των ανθρώπων και στις ανάγκες της εκκλησίας. Αυτό μου φέρνει χαρά στην καρδιά και βαθιά ικανοποίηση».

ΠΛΟΥΤΗ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ Ή ΣΤΗ ΓΗ;

9. Γιατί δεν φέρνει ευτυχία η φιλαργυρία;

⁹ Ο Παύλος έγραψε ότι οι άνθρωποι θα ήταν «φιλάργυροι». Πριν από μερικά χρόνια, ένας σκαπανέας στην Ιρλανδία μίλησε σε κάποιον κύριο για τον Θεό. Εκείνος άνοιξε το πορτοφόλι του, έβγαλε μερικά χαρτονομίσματα και τα ανέμισε λέγοντας με καμάρι: «Εμένα αυτός είναι ο θεός μου!» Μολονότι οι περισσότεροι δεν θα έλεγαν ευθέως κάτι τέτοιο, ο κόσμος είναι γεμάτος ανθρώπους που αγαπούν το χρήμα και τα πράγματα που αγοράζονται με αυτό. Η Γραφή όμως προειδοποιεί: «Αυτός που αγαπάει το ασήμι δεν θα χορτάσει ασήμι, ούτε θα χορτάσει εισόδημα αυτός που αγαπάει τον πλούτο». (Εκκλ. 5:10) Τέτοιοι άνθρωποι θέλουν ολοένα και περισσότερα χρήματα και, στην προσπάθειά τους να τα συσσωρεύσουν, προκαλούν στον εαυτό τους «πολλούς πόνους».​—1 Τιμ. 6:9, 10.

10. Τι έγραψε ο Αγούρ για τον πλούτο και τη φτώχεια;

¹⁰ Βέβαια, όλοι μας χρειαζόμαστε χρήματα. Ως έναν βαθμό αποτελούν προστασία. (Εκκλ. 7:12) Μπορεί όμως κάποιος να είναι αληθινά ευτυχισμένος αν έχει μόνο τα απολύτως απαραίτητα; Ασφαλώς! (Διαβάστε Εκκλησιαστής 5:12) Ο Αγούρ, ο γιος του Ιακέ, έγραψε: «Μη μου δώσεις ούτε φτώχεια ούτε πλούτο. Δίνε μου απλώς να τρώω όσο φαγητό χρειάζομαι». Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε γιατί δεν ήθελε να είναι πάμφτωχος. Όπως εξήγησε στη συνέχεια, δεν ήθελε να μπει στον πειρασμό να κλέψει επειδή αυτό θα ατίμαζε τον Θεό. Αλλά γιατί προσευχήθηκε να μην έχει πλούτη; Όπως έγραψε: «Για να μη χορτάσω και σε αρνηθώ και πω: “Ποιος είναι ο Ιεχωβά;”» (Παρ. 30:8, 9) Πιθανότατα σας έρχονται στον νου κάποιοι που εμπιστεύονται στον πλούτο τους και όχι στον Θεό.

11. Ποια συμβουλή έδωσε ο Ιησούς για τα χρήματα;

¹¹ Εκείνοι που αγαπούν το χρήμα δεν μπορούν να ευαρεστήσουν τον Θεό. Ο Ιησούς είπε: «Κανείς δεν μπορεί να υπηρετεί ως δούλος δύο κυρίους· διότι ή θα μισήσει τον έναν και θα αγαπήσει τον άλλον ή θα προσκολληθεί στον έναν και θα καταφρονήσει τον άλλον. Δεν μπορείτε να υπηρετείτε ως δούλοι και τον Θεό και τον Πλούτο». Προτού κάνει αυτή τη δήλωση, είπε: «Μη συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς στη γη, όπου ο σκόρος και η σκουριά καταστρέφουν και όπου κλέφτες κάνουν διαρρήξεις και κλέβουν. Απεναντίας, να συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς στον ουρανό, όπου ούτε ο σκόρος ούτε η σκουριά καταστρέφει και όπου κλέφτες δεν κάνουν διαρρήξεις ούτε κλέβουν».​—Ματθ. 6:19, 20, 24.

12. Πώς μπορεί η απλή ζωή να κάνει ευκολότερη την υπηρεσία του Θεού; Δώστε παράδειγμα.

¹² Πολλοί έχουν διαπιστώσει ότι η απλή ζωή όχι μόνο τους κάνει πιο ευτυχισμένους αλλά τους αφήνει και περισσότερο χρόνο για να υπηρετούν τον Ιεχωβά. Ο Τζακ, ο οποίος ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, πούλησε το μεγάλο του σπίτι και την επιχείρησή του επειδή ήξερε ότι έτσι θα μπορούσε να κάνει σκαπανικό με τη γυναίκα του. Όπως θυμάται: «Δεν μας ήταν εύκολο να αφήσουμε το πανέμορφο σπίτι μας και το κτήμα μας στην εξοχή. Αλλά χρόνια ολόκληρα επέστρεφα στο σπίτι αγανακτισμένος με διάφορα προβλήματα της δουλειάς. Από την άλλη, η γυναίκα μου που ήταν τακτική σκαπάνισσα ήταν πάντα πολύ ευτυχισμένη. “Έχω το καλύτερο αφεντικό στον κόσμο!” έλεγε. Τώρα που κάνω και εγώ σκαπανικό, εργαζόμαστε και οι δυο μας για το ίδιο Πρόσωπο, τον Ιεχωβά».

13. Πώς μπορούμε να αναλύσουμε την άποψή μας για τα χρήματα;

¹³ Προκειμένου να αναλύσουμε την άποψή μας για τα χρήματα, θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ειλικρινά τις απαντήσεις μας στις εξής ερωτήσεις: “Πιστεύω πραγματικά όσα λέει η Γραφή για τα χρήματα και ζω ανάλογα; Μήπως το να βγάζω χρήματα έρχεται πρώτο στη ζωή μου; Μήπως θεωρώ πιο πολύτιμα τα υλικά πράγματα από τη σχέση μου με τον Ιεχωβά και με τους άλλους; Πιστεύω πραγματικά ότι ο Ιεχωβά θα φροντίσει για τις ανάγκες μου;” Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι εκείνος δεν θα απογοητεύσει ποτέ όσους ελπίζουν σε αυτόν.​—Ματθ. 6:33.

ΑΓΑΠΟΥΜΕ ΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ Ή ΤΙΣ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙΣ;

14. Ποια είναι μια λογική άποψη για τις απολαύσεις;

¹⁴ Όπως προειπώθηκε, πολλοί σήμερα είναι «άτομα που αγαπούν τις απολαύσεις». Όπως δεν είναι κακό να έχουμε υγιή, λογική άποψη για τον εαυτό μας και για τα χρήματα, έτσι δεν είναι κακό να έχουμε ισορροπημένη άποψη για τις απολαύσεις. Ο Ιεχωβά δεν θέλει να ζούμε με ακραία αυταπάρνηση ή να απέχουμε από ωφέλιμες δραστηριότητες που φέρνουν ευχαρίστηση. Η Γραφή προτρέπει τα πιστά άτομα: «Πήγαινε, φάε την τροφή σου με χαρά και πιες το κρασί σου με εύθυμη καρδιά».​—Εκκλ. 9:7.

15. Σε ποιες απολαύσεις αναφέρεται το εδάφιο 2 Τιμόθεο 3:4;

¹⁵ Το εδάφιο 2 Τιμόθεο 3:4 αναφέρεται στην επιδίωξη απολαύσεων που αφήνει τον Θεό έξω από τη ζωή των ανθρώπων. Προσέξτε ότι το εδάφιο δεν λέει ότι οι άνθρωποι θα αγαπούσαν τις απολαύσεις περισσότερο από τον Θεό, υπονοώντας ότι θα έτρεφαν κάποια αγάπη για αυτόν. Λέει «και όχι τον Θεό». Ένας λόγιος έγραψε: «Αυτό [το εδάφιο] ασφαλώς δεν εννοεί ότι αγαπούν και τον Θεό ως έναν βαθμό. Εννοεί ότι δεν αγαπούν καθόλου τον Θεό». Τι αφυπνιστική προειδοποίηση για όσους τρέφουν υπέρμετρη αγάπη για τις απολαύσεις! Η φράση «άτομα που αγαπούν τις απολαύσεις» περιγράφει εύστοχα εκείνους που «παρασύρονται από . . . τις απολαύσεις αυτής της ζωής».​—Λουκ. 8:14.

16, 17. Ποιο παράδειγμα έθεσε ο Ιησούς όσον αφορά τις απολαύσεις;

¹⁶ Η άποψη του Ιησού για τις απολαύσεις χαρακτηριζόταν από τέλεια ισορροπία. Εκείνος παρευρέθηκε σε «ένα γαμήλιο συμπόσιο» και σε «ένα μεγάλο συμπόσιο». (Ιωάν. 2:1-10· Λουκ. 5:29) Στον γάμο, μετέτρεψε θαυματουργικά το νερό σε κρασί, ανανεώνοντας έτσι το απόθεμα που κόντευε να τελειώσει. Και σε κάποια άλλη περίπτωση, απέρριψε τις απόψεις των αυτοδικαιούμενων ατόμων που τον επέκριναν επειδή έτρωγε και έπινε.​—Λουκ. 7:33-36.

¹⁷ Ο Ιησούς όμως δεν βυθίστηκε σε μια ζωή απολαύσεων. Έβαζε τον Ιεχωβά στην πρώτη θέση και δαπανούσε άοκνα τον εαυτό του για χάρη των άλλων. Υπέμεινε πρόθυμα έναν οδυνηρό θάνατο πάνω στο ξύλο προκειμένου να δοθεί σε πολλούς η ευκαιρία να ζήσουν. Απευθυνόμενος σε εκείνους που θα ακολουθούσαν τα ίχνη του, ο Ιησούς είπε: «Ευτυχισμένοι είστε όταν σας χλευάσουν και σας επιφέρουν διωγμό και πουν για εσάς κάθε είδους κακόβουλα ψέματα εξαιτίας μου. Να χαίρεστε και να νιώθετε αγαλλίαση, επειδή η ανταμοιβή σας είναι μεγάλη στους ουρανούς. Διότι έτσι δίωξαν και τους προφήτες πριν από εσάς».​—Ματθ. 5:11, 12.

18. Ποια ερωτήματα θα μας βοηθήσουν να εξακριβώσουμε πόσο πολύ αγαπούμε τις απολαύσεις;

¹⁸ Πώς μπορούμε να εξακριβώσουμε πόσο πολύ αγαπούμε τις απολαύσεις; Θα ήταν καλό να αναρωτηθούμε: “Μήπως βάζω τις συναθροίσεις και την υπηρεσία αγρού στη δεύτερη θέση μετά τη διασκέδαση; Είμαι πρόθυμος να δείξω αυταπάρνηση επειδή θέλω να υπηρετώ τον Θεό; Όταν αναζητώ ευχάριστες δραστηριότητες, σκέφτομαι πώς θα φανούν οι επιλογές μου στον Ιεχωβά;” Αν αγαπούμε πραγματικά τον Θεό, θα προσέχουμε ώστε να αποφεύγουμε, όχι μόνο τα πράγματα που ξέρουμε ότι θα τον δυσαρεστήσουν, αλλά ακόμα και εκείνα που απλώς υποψιαζόμαστε ότι μπορεί να τον δυσαρεστήσουν.​—Διαβάστε Ματθαίος 22:37, 38.

Η ΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ

19. Ποιοι δεν μπορούν να είναι ποτέ πραγματικά ευτυχισμένοι;

¹⁹ Ύστερα από περίπου 6.000 χρόνια ανθρώπινης δυστυχίας, ο κόσμος του Σατανά φτάνει στο τέλος του. Η γη είναι γεμάτη με ανθρώπους που έχουν υπέρμετρη αγάπη για τον εαυτό τους, το χρήμα και τις απολαύσεις. Είναι άνθρωποι που λαχταρούν να πάρουν ό,τι μπορούν, που κάνουν τα θέλω τους επίκεντρο της ζωής τους. Αυτοί δεν μπορούν να είναι ποτέ πραγματικά ευτυχισμένοι. Αντίθετα, ισχύει αυτό που έγραψε ο ψαλμωδός: «Ευτυχισμένος είναι όποιος έχει ως βοηθό του τον Θεό του Ιακώβ και ελπίζει στον Ιεχωβά τον Θεό του».​—Ψαλμ. 146:5.

² Σε αυτές τις τελευταίες ημέρες επικρατεί ηθικό χάος. Η δεύτερη επιστολή του αποστόλου Παύλου προς τον Τιμόθεο περιγράφει τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που είναι αποξενωμένοι από τον Θεό, τα οποία θα γίνουν ακόμα πιο έκδηλα στο μέλλον. (Διαβάστε 2 Τιμόθεο 3:1-5, 13) Αν και ίσως μας συγκλονίζει η ευρεία διάδοση τέτοιων ιδιοτήτων, θα μπορούσαμε να επηρεαστούμε από τη συμπεριφορά και τη νοοτροπία των ανθρώπων που τις εκδηλώνουν. (Παρ. 13:20) Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε πώς αντιπαραβάλλονται οι ιδιότητες που χαρακτηρίζουν τους ανθρώπους των τελευταίων ημερών με τις ιδιότητες του λαού του Θεού. Θα δούμε επίσης πώς μπορούμε να προστατευτούμε ώστε να μη μολυνθούμε από αρνητικά χαρακτηριστικά ενώ ταυτόχρονα βοηθάμε άλλους πνευματικά.

3. Σε ποιους αναφέρεται ο κατάλογος των ιδιοτήτων που βρίσκεται στα εδάφια 2 Τιμόθεο 3:2-5;

³ Ο απόστολος Παύλος έγραψε ότι «στις τελευταίες ημέρες» οι καιροί θα ήταν «δύσκολοι και επικίνδυνοι». Έπειτα απαρίθμησε 19 αρνητικές ιδιότητες οι οποίες θα χαρακτήριζαν τους ανθρώπους αυτής της χρονικής περιόδου. Αυτός ο κατάλογος στην επιστολή του Παύλου προς τον Τιμόθεο είναι παρόμοιος με εκείνον που βρίσκουμε στα εδάφια Ρωμαίους 1:29-31, αλλά περιλαμβάνει όρους που δεν εμφανίζονται πουθενά αλλού στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές. Ο Παύλος εισάγει τον κατάλογο των ασεβών ιδιοτήτων με τα λόγια «διότι οι άνθρωποι θα . . .» Εννοείται βέβαια ότι δεν εκδηλώνουν όλοι οι άνθρωποι αυτές τις ιδιότητες. Οι Χριστιανοί έχουν πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά.​—Διαβάστε Μαλαχίας 3:18.

ΠΩΣ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ

4. Πώς θα περιγράφατε αυτούς που είναι φουσκωμένοι από υπερηφάνεια;

⁴ Αφού δήλωσε ότι πολλοί θα αγαπούσαν μόνο τον εαυτό τους και θα ήταν φιλάργυροι, ο Παύλος έγραψε ότι οι άνθρωποι θα ήταν επίσης καυχησιολόγοι, υπερήφανοι, και μάλιστα φουσκωμένοι από υπερηφάνεια. Αυτά τα χαρακτηριστικά συνήθως οφείλονται στο αίσθημα υπεροχής που έχει κάποιος λόγω των ικανοτήτων, της εμφάνισης, του πλούτου ή της κοινωνικής θέσης του. Οι άνθρωποι που έχουν τέτοια χαρακτηριστικά επιθυμούν διακαώς να τους θαυμάζουν και να τους ειδωλοποιούν οι άλλοι. Ένας λόγιος έγραψε τα εξής για το άτομο που έχει αχαλίνωτη υπερηφάνεια: «Μέσα στην καρδιά του υπάρχει ένας μικρός βωμός όπου προσκυνάει τον εαυτό του». Έχει ειπωθεί ότι η υπέρμετρη υπερηφάνεια είναι τόσο αποκρουστική ώστε ακόμα και τα ίδια τα υπερήφανα άτομα δυσανασχετούν όταν τη βλέπουν σε άλλους.

5. Πώς έχουν κυριευτεί από υπερηφάνεια ακόμα και πιστά άτομα;

⁵ Ο Ιεχωβά σαφώς απεχθάνεται την υπερηφάνεια. Μισεί τα «υπεροπτικά μάτια». (Παρ. 6:16, 17) Η υπερηφάνεια δεν αφήνει τους ανθρώπους να πλησιάσουν τον Θεό. (Ψαλμ. 10:4) Είναι χαρακτηριστικό του Διαβόλου. (1 Τιμ. 3:6) Δυστυχώς όμως, ακόμα και μερικοί όσιοι υπηρέτες του Ιεχωβά έχουν μολυνθεί από την υπερηφάνεια. Ο Οζίας, ένας βασιλιάς του Ιούδα, υπήρξε πιστός επί σειρά ετών. «Ωστόσο», δηλώνει η Γραφή, «μόλις απέκτησε δύναμη, η καρδιά του έγινε υπεροπτική, κάτι που τον οδήγησε στην καταστροφή, και ενήργησε άπιστα εναντίον του Ιεχωβά του Θεού του μπαίνοντας στον ναό του Ιεχωβά για να κάψει θυμίαμα στο θυσιαστήριο του θυμιάματος». Αργότερα, και ο βασιλιάς Εζεκίας έπεσε στα δίχτυα της υπεροψίας, αν και μόνο προσωρινά.​—2 Χρον. 26:16· 32:25, 26.

6. Για ποιους λόγους θα μπορούσε ο Δαβίδ να γίνει υπερήφανος, αλλά γιατί δεν έγινε;

⁶ Ορισμένοι γίνονται υπερήφανοι επειδή έχουν καλή εμφάνιση, δημοφιλία, ταλέντο στη μουσική, σωματική δύναμη ή υψηλή θέση. Ο Δαβίδ δεν είχε μόνο ένα από αυτά τα προσόντα. Τα είχε όλα. Εντούτοις, παρέμεινε ταπεινός σε όλη του τη ζωή. Όταν ο Δαβίδ σκότωσε τον Γολιάθ και ο Σαούλ τού πρόσφερε την κόρη του για σύζυγο, εκείνος είπε: «Ποιος είμαι εγώ και ποιοι είναι οι συγγενείς μου, η οικογένεια του πατέρα μου στον Ισραήλ, για να γίνω γαμπρός του βασιλιά;» (1 Σαμ. 18:18) Τι τον βοήθησε να παραμείνει ταπεινός; Ο Δαβίδ είχε όλες αυτές τις ιδιότητες, τις ικανότητες και τα προνόμια επειδή ο Θεός “έσκυψε”, δηλαδή ταπείνωσε τον εαυτό του, για να του δώσει προσοχή. (Ψαλμ. 113:5-8) Ο Δαβίδ ήξερε πως οτιδήποτε καλό είχε προερχόταν από τον Ιεχωβά.​—Παράβαλε 1 Κορινθίους 4:7.

7. Τι θα μας βοηθήσει να δείχνουμε ταπεινοφροσύνη;

⁷ Όπως ο Δαβίδ, έτσι και οι υπηρέτες του Ιεχωβά σήμερα αγωνίζονται να δείχνουν ταπεινοφροσύνη. Μας γεμίζει δέος η σκέψη ότι ο Ιεχωβά, η ύψιστη Προσωπικότητα στο σύμπαν, εκδηλώνει την ελκυστική ιδιότητα της ταπεινοφροσύνης. (Ψαλμ. 18:35) Παίρνουμε στα σοβαρά τη θεόπνευστη συμβουλή: «Ντυθείτε την τρυφερή στοργή της συμπόνιας, την καλοσύνη, την ταπεινοφροσύνη, την πραότητα και τη μακροθυμία». (Κολ. 3:12) Ξέρουμε επίσης ότι η αγάπη «δεν κομπάζει, δεν φουσκώνει από υπερηφάνεια». (1 Κορ. 13:4) Όταν δείχνουμε ταπεινοφροσύνη, οι άνθρωποι μπορεί να ελκυστούν στον Ιεχωβά. Όπως οι σύζυγοι μπορεί να κερδηθούν χωρίς λόγια μέσω της διαγωγής των γυναικών τους, έτσι και κάποια άτομα μπορεί να ελκυστούν στον Θεό μέσω της ταπεινοφροσύνης που εκδηλώνουν οι υπηρέτες του.​—1 Πέτρ. 3:1.

ΠΩΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ

8. (α) Πώς βλέπουν μερικοί σήμερα την ανυπακοή στους γονείς; (β) Ποια νουθεσία δίνουν οι Γραφές στα παιδιά;

⁸ Ο Παύλος περιέγραψε πώς θα συμπεριφέρονταν ο ένας στον άλλον οι άνθρωποι των τελευταίων ημερών. Έγραψε ότι, στις τελευταίες ημέρες, τα παιδιά θα ήταν ανυπάκουα στους γονείς. Αν και σήμερα αυτή η συμπεριφορά ενίοτε γίνεται αποδεκτή ή ακόμα και προωθείται από βιβλία, ταινίες και τηλεοπτικά προγράμματα, η ανυπακοή υπονομεύει τη σταθερότητα της σημαντικότερης κοινωνικής μονάδας​—της οικογένειας. Αυτή την αρχή την κατανοούσαν από πολύ παλιά. Είναι ενδιαφέρον ότι, στην αρχαία Αθήνα, αν κάποιος έδερνε τους γονείς του, θα έχανε όλα τα πολιτικά του δικαιώματα. Υπό το ρωμαϊκό δίκαιο, το να χτυπήσει κάποιος τον πατέρα του ήταν εξίσου σοβαρό με τον φόνο. Τόσο οι Εβραϊκές όσο και οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές δίνουν στα παιδιά τη νουθεσία να τιμούν τους γονείς τους.​—Έξοδ. 20:12· Εφεσ. 6:1-3.

9. Τι θα βοηθάει τους νεαρούς να είναι υπάκουοι στους γονείς τους;

⁹ Τα παιδιά μπορούν να πάρουν μέτρα προστασίας ώστε να μη μολυνθούν από το πνεύμα της ανυπακοής αναλογιζόμενα τι έχουν κάνει οι γονείς τους για αυτά. Μάλιστα η εκτίμησή τους θα αυξάνεται αν κατανοούν ότι η υπακοή αποτελεί απαίτηση του Θεού, του Πατέρα όλων μας. Όταν οι νεαροί μιλούν θετικά για τους γονείς τους, βοηθούν και άλλα νεαρά άτομα να βλέπουν θετικά τους δικούς τους γονείς. Βέβαια, αν οι γονείς είναι άστοργοι απέναντι στα παιδιά τους, εκείνα ίσως δυσκολεύονται να υπακούν με την καρδιά τους. Από την άλλη πλευρά, όταν ένα παιδί αισθάνεται ότι οι γονείς του το αγαπούν ειλικρινά, υποκινείται να τους ευαρεστεί ακόμα και όταν μπαίνει στον πειρασμό να τους παρακούσει. Ο Όστιν παραδέχεται: «Αν και είχα συχνά την επιθυμία να κάνω το δικό μου, οι γονείς μου έθεταν λογικές αρχές, εξηγούσαν τους λόγους για τους διάφορους κανόνες και κρατούσαν τις γραμμές επικοινωνίας ορθάνοιχτες. Αυτό με βοηθούσε να υπακούω. Έβλεπα ότι νοιάζονταν για εμένα και γι’ αυτό ήθελα να τους δίνω χαρά».

10, 11. (α) Ποιες αρνητικές ιδιότητες δείχνουν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν αγάπη μεταξύ τους; (β) Μέχρι ποιου σημείου αγαπούν οι αληθινοί Χριστιανοί τον συνάνθρωπό τους;

¹⁰ Ο Παύλος απαριθμεί και άλλες αρνητικές ιδιότητες οι οποίες δείχνουν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν αγάπη μεταξύ τους. Αφού αναφέρει ότι θα ήταν «ανυπάκουοι στους γονείς», λέει ότι θα ήταν αχάριστοι. Αυτή η σειρά είναι λογική, διότι αχάριστοι είναι όσοι δεν εκτιμούν την καλοσύνη που τους δείχνεται. Οι άνθρωποι θα ήταν επίσης ανόσιοι. Θα ήταν αδιάλλακτοι, απρόθυμοι να συμφιλιωθούν με τους άλλους. Θα ήταν βλάσφημοι και προδότες, μιλώντας υβριστικά και προσβλητικά όχι μόνο εναντίον ανθρώπων αλλά ακόμα και εναντίον του Θεού. Θα ήταν δε και συκοφάντες, άτομα που διαδίδουν επιβλαβείς φήμες με σκοπό να καταστρέψουν την υπόληψη των άλλων.a

¹¹ Σε αντίθεση με την πλειονότητα των ανθρώπων σήμερα που δεν δείχνουν αγάπη, όσοι λατρεύουν τον Ιεχωβά έχουν γνήσια αγάπη για τον συνάνθρωπό τους. Αυτό ίσχυε ανέκαθεν. Ο Ιησούς είπε ότι η αγάπη για τον πλησίον ήταν η δεύτερη σε σπουδαιότητα εντολή στον Μωσαϊκό Νόμο, δεύτερη μόνο μετά την αγάπη για τον Θεό. (Ματθ. 22:38, 39) Ο Ιησούς είπε επίσης ότι οι αληθινοί Χριστιανοί θα αναγνωρίζονταν από την αγάπη που θα είχαν μεταξύ τους. (Διαβάστε Ιωάννης 13:34, 35) Τέτοια Χριστιανική αγάπη θα εκδήλωνε κάποιος ακόμα και στους εχθρούς του.​—Ματθ. 5:43, 44.

12. Πώς έδειχνε ο Ιησούς αγάπη για τους άλλους;

¹² Ο Ιησούς έδειχνε μεγάλη αγάπη για τους άλλους. Πήγαινε από πόλη σε πόλη, λέγοντας στους ανθρώπους τα καλά νέα για τη Βασιλεία του Θεού. Θεράπευε τους τυφλούς, τους κουτσούς, τους λεπρούς και τους κουφούς. Ανέστησε νεκρούς. (Λουκ. 7:22) Έδωσε μάλιστα την ίδια του τη ζωή για την ανθρωπότητα, παρότι πολλοί τον μισούσαν. Η αγάπη του αντανακλούσε με τέλειο τρόπο την αγάπη που δείχνει ο Πατέρας του. Σε όλη τη γη, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά εκδηλώνουν θεοσεβή αγάπη για τους άλλους.

13. Πώς βοηθάει η αγάπη μας τους άλλους να πλησιάσουν τον Ιεχωβά;

¹³ Η αγάπη που εκδηλώνουμε ελκύει ανθρώπους στον ουράνιο Πατέρα μας. Για παράδειγμα, ένας κύριος στην Ταϋλάνδη συγκινήθηκε από την αγάπη που είδε μεταξύ των αδελφών σε μια περιφερειακή συνέλευση. Όταν επέστρεψε στο σπίτι του, ζήτησε να κάνει Γραφική μελέτη δύο φορές την εβδομάδα. Κήρυττε σε όλους τους συγγενείς του και, μόλις έξι μήνες μετά τη συνέλευση, έκανε την πρώτη του ανάγνωση της Γραφής στην Αίθουσα Βασιλείας. Για να διαπιστώσουμε πώς τα πάμε στην εκδήλωση αγάπης, ας αναρωτηθούμε: “Επιδιώκω να βοηθώ τους άλλους στην οικογένειά μου, στην εκκλησία μου και στη διακονία μου; Αγωνίζομαι να βλέπω τους άλλους όπως τους βλέπει ο Ιεχωβά;”

ΛΥΚΟΙ ΚΑΙ ΑΡΝΙΑ

14, 15. Ποια ζωώδη χαρακτηριστικά εκδηλώνουν πολλοί άνθρωποι, αλλά πώς έχουν αλλάξει μερικοί προς το καλύτερο;

¹⁴ Κάποιες άλλες ιδιότητες που θα εκδήλωναν οι άνθρωποι στις τελευταίες ημέρες δίνουν στους Χριστιανούς επιπρόσθετους λόγους για να κρατούν αποστάσεις από τέτοια άτομα. Οι ασεβείς θα ήταν εχθροί της αγαθότητας ή, όπως το αποδίδουν κάποιες μεταφράσεις, «άτομα που μισούν το καλό» ή «ενάντιοι σε κάθε αγαθότητα». Δεν θα είχαν εγκράτεια και θα ήταν άγριοι. Μερικοί θα ήταν πεισματάρηδες. Η λέξη προπετεῖς του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου, που αποδίδεται εδώ «πεισματάρηδες», υποδηλώνει επίσης ότι οι άνθρωποι θα ήταν παρορμητικοί και απερίσκεπτοι.

¹⁵ Πολλά άτομα που εκδήλωναν στο παρελθόν τέτοια ζωώδη χαρακτηριστικά έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Αυτή η μεταμόρφωση προειπώθηκε γλαφυρά σε μια Βιβλική προφητεία. (Διαβάστε Ησαΐας 11:6, 7) Εκεί διαβάζουμε για άγρια ζώα, όπως λύκους και λιοντάρια, τα οποία ζουν ειρηνικά με οικόσιτα ζώα, όπως αρνιά και μοσχάρια. Προσέξτε ότι αυτές οι γαλήνιες συνθήκες θα επικρατούν «επειδή η γη θα γεμίσει από τη γνώση του Ιεχωβά». (Ησ. 11:9) Εφόσον τα ζώα δεν μπορούν να μάθουν για τον Ιεχωβά, η πνευματική εκπλήρωση αυτής της προφητείας εφαρμόζεται στους ανθρώπους.

16. Πώς έχει βοηθήσει η Γραφή πολλούς ανθρώπους να μεταμορφώσουν την προσωπικότητά τους;

¹⁶ Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που άλλοτε ήταν άγριοι σαν λύκοι αλλά τώρα ζουν ειρηνικά με τους άλλους. Μπορείτε να διαβάσετε μερικές τέτοιες εμπειρίες στη σειρά άρθρων «Η Αγία Γραφή Αλλάζει Ζωές» στον ιστότοπο jw.org. Όσοι έχουν γνωρίσει τον Ιεχωβά και τον υπηρετούν δεν μοιάζουν με εκείνους που έχουν όψη ευσέβειας αλλά αρνούνται τη δύναμή της, οι οποίοι προσποιούνται ότι λατρεύουν τον Θεό αλλά διαψεύδουν τον ισχυρισμό τους με τη διαγωγή τους. Αντίθετα, άνθρωποι που στο παρελθόν ήταν άγριοι έχουν ντυθεί «τη νέα προσωπικότητα που δημιουργήθηκε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού με αληθινή δικαιοσύνη και οσιότητα». (Εφεσ. 4:23, 24) Όταν οι άνθρωποι μαθαίνουν για τον Θεό, διακρίνουν την ανάγκη να συμμορφωθούν με τους κανόνες του. Στη συνέχεια, υποκινούνται να κάνουν αλλαγές στις πεποιθήσεις τους, στη νοοτροπία τους και στη διαγωγή τους. Τέτοιες αλλαγές δεν είναι εύκολες, αλλά γίνονται εφικτές επειδή το πνεύμα του Θεού βοηθάει εκείνους που επιθυμούν ειλικρινά να κάνουν το θέλημά Του.

«ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΝΑ ΦΕΥΓΕΙΣ ΜΑΚΡΙΑ»

17. Πώς θα καταφέρουμε να μην επηρεαστούμε από όσους εκδηλώνουν ασεβείς ιδιότητες;

¹⁷ Η αντίθεση ανάμεσα σε όσους υπηρετούν τον Θεό και όσους δεν τον υπηρετούν γίνεται ολοένα και πιο φανερή. Εμείς που υπηρετούμε τον Θεό πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην επηρεαστούμε από την ασεβή νοοτροπία των άλλων. Ενεργώντας σοφά, δίνουμε προσοχή στη θεόπνευστη συμβουλή να φεύγουμε μακριά από εκείνους που περιγράφονται στα εδάφια 2 Τιμόθεο 3:2-5. Βέβαια, δεν μπορούμε να αποφύγουμε εντελώς τους ανθρώπους που έχουν ασεβή χαρακτηριστικά. Ίσως είμαστε αναγκασμένοι να εργαζόμαστε μαζί τους, να πηγαίνουμε σχολείο μαζί τους ή να ζούμε μαζί τους. Αλλά μπορούμε να μην παρασυρθούμε από τον τρόπο σκέψης τους και να μην υιοθετήσουμε τα χαρακτηριστικά τους. Αυτό θα επιτευχθεί αν ενισχύουμε την πνευματικότητά μας μέσω μελέτης της Γραφής και στενής συναναστροφής με εκείνους που είναι αποφασισμένοι να υπηρετούν τον Ιεχωβά.

18. Πώς μπορεί η ομιλία και η διαγωγή μας να ωφελήσουν πνευματικά άλλους;

¹⁸ Πρέπει επίσης να προσπαθούμε να βοηθάμε πνευματικά άλλους. Να αναζητάτε ευκαιρίες για να δίνετε μαρτυρία, παρακαλώντας τον Ιεχωβά να σας βοηθήσει να πείτε το σωστό πράγμα τη σωστή στιγμή. Πρέπει να κάνουμε γνωστό στους άλλους ότι είμαστε Μάρτυρες του Ιεχωβά. Με αυτόν τον τρόπο, η καλή διαγωγή μας θα φέρνει δόξα στον Θεό και όχι σε εμάς. Έχουμε εκπαιδευτεί “να απορρίπτουμε την ασέβεια και τις κοσμικές επιθυμίες και να ζούμε με σωφροσύνη, δικαιοσύνη και θεοσεβή αφοσίωση στο παρόν σύστημα πραγμάτων”. (Τίτο 2:11-14) Αν η διαγωγή μας είναι θεοσεβής, οι άλλοι θα μας παρατηρούν, και μερικοί μάλιστα ίσως πουν: «Θέλουμε να έρθουμε μαζί σας, γιατί ακούσαμε ότι ο Θεός είναι μαζί σας».​—Ζαχ. 8:23.