Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Είναι Επικίνδυνα τα Παιχνίδια Υπόδυσης Ρόλων;

«Όλα εξαρτώνται από τη φαντασία. Τη μια στιγμή είσαι μάγος. Την άλλη πολεμιστής. Μπορείς να υποδυθείς όσους χαρακτήρες ονειρεύεσαι. Δεν υπάρχουν όρια».—Κριστόφ.

«ΓΙΝΕ όλα όσα δεν μπορείς να γίνεις». Ένα περιοδικό χρησιμοποίησε αυτό το σύνθημα περιγράφοντας κάποιο δημοφιλές παιχνίδι φαντασίας. Για εκατομμύρια νέους, το να καταφεύγουν στον κόσμο της φαντασίας συμμετέχοντας σε παιχνίδια υπόδυσης ρόλων είναι φοβερά ελκυστικό. Ωστόσο, τι ακριβώς είναι αυτά τα παιχνίδια;

Σύμφωνα με το βιβλίο Παιχνίδια Υπόδυσης Ρόλων (Jeux de rôle), «κάθε παίκτης ενσαρκώνει ένα μυθικό χαρακτήρα, ο οποίος βρίσκεται σε μια αποστολή ή εκστρατεία, και προετοιμάζεται για να ζήσει μια περιπέτεια σε ένα φανταστικό κόσμο». Αντικειμενικός στόχος του παιχνιδιού είναι να διαμορφώσει ο παίκτης αυτόν τον υποθετικό χαρακτήρα αποκτώντας την πείρα, τα χρήματα, τα όπλα ή τις μαγικές δυνάμεις που απαιτούνται για να φέρει σε πέρας την αποστολή του.

Τα παιχνίδια υπόδυσης ρόλων έγιναν δημοφιλή στη δεκαετία του 1970 με το παιχνίδι Πύργοι και Δράκοι.a Σήμερα, έχουν εξελιχθεί σε βιομηχανία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, η οποία περιλαμβάνει επιτραπέζια παιχνίδια, συλλεκτικές κάρτες, βιβλία αμφίδρομης επικοινωνίας, παιχνίδια για κομπιούτερ, ακόμα και παιχνίδια ζωντανής δράσης στα οποία όσοι συμμετέχουν ζουν κάποια περιπέτεια. Φαίνεται ότι υπάρχουν πάνω από έξι εκατομμύρια τακτικοί παίκτες στις Ηνωμένες Πολιτείες και εκατοντάδες χιλιάδες στην Ευρώπη. Στη Γαλλία, σε πολλά σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υπάρχουν λέσχες για τέτοια παιχνίδια, ενώ στην Ιαπωνία είναι το πιο δημοφιλές είδος βιντεοπαιχνιδιών.

Οι υποστηρικτές αυτών των παιχνιδιών ισχυρίζονται ότι κεντρίζουν τη φαντασία, βοηθούν τον παίκτη να αναπτύξει ικανότητες επίλυσης προβλημάτων και προάγουν την ομαδική συνεργασία. Ωστόσο, εκείνοι που είναι αντίθετοι σε αυτά τα παιχνίδια τα έχουν συνδέσει με αυτοκτονίες, φόνους, βιασμούς, βεβηλώσεις νεκροταφείων και σατανισμό. Στη Μαδρίτη της Ισπανίας δύο νέοι συνελήφθησαν με την κατηγορία ότι σκότωσαν έναν 52χρονο ενώ συμμετείχαν σε ένα παιχνίδι υπόδυσης ρόλων. Στην Ιαπωνία, ένας έφηβος σκότωσε τους γονείς του και έκοψε τις φλέβες του στο τέλος ενός παρόμοιου παιχνιδιού. Είναι αλήθεια ότι αυτά τα περιστατικά αποτελούν εξαίρεση—οι περισσότεροι παίκτες είναι συνετοί και κοινωνικοί. Εντούτοις, οι νεαροί Χριστιανοί θα ήταν καλό να ρωτήσουν: “Είναι τα παιχνίδια υπόδυσης ρόλων κατάλληλα για εμένα; Χρειάζεται να είμαι προσεκτικός;”

Βία και Αποκρυφισμός

Τα παιχνίδια υπόδυσης ρόλων διαφέρουν πάρα πολύ μεταξύ τους, τόσο σε μορφή όσο και σε περιεχόμενο. Και όμως η βία αποτελεί κοινό χαρακτηριστικό σε πολλά, αν όχι στα περισσότερα, παιχνίδια αυτού του είδους. Μάλιστα, στο φανταστικό κόσμο που δημιουργούν αυτά τα παιχνίδια, η βία συχνά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πρόοδο στο παιχνίδι—ή με την επιβίωση. Πώς, λοιπόν, θα εναρμονιζόταν η συμμετοχή σε τέτοια παιχνίδια με τις Γραφικές συμβουλές; Το εδάφιο Παροιμίες 3:31 λέει: «Μη φθονείς το βίαιο άνθρωπο, και ποτέ μη διαπλάθεις τη διαγωγή σου σύμφωνα με τη δική του». (Νέα Βίβλος της Ιερουσαλήμ [New Jerusalem Bible]) Η Αγία Γραφή μάς προτρέπει επίσης να “επιζητούμε και να επιδιώκουμε την ειρήνη”—όχι τη βία.—1 Πέτρου 3:11.

Άλλη μια πηγή ανησυχίας είναι ότι η μαγεία πολλές φορές έχει εξέχοντα ρόλο σε αυτά τα παιχνίδια. Συχνά, οι παίκτες μπορεί να υποδύονται κάποιο μάγο ή άλλους χαρακτήρες οι οποίοι έχουν μαγικές δυνάμεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα εμπόδια ή οι εχθροί καταπολεμούνται με αποκρυφιστικά μέσα. Λέγεται ότι ένα δημοφιλές παιχνίδι «επιτρέπει στους παίκτες να υποδύονται Αγγέλους ή Δαίμονες οι οποίοι βρίσκονται στην υπηρεσία Αρχαγγέλων ή Αρχόντων των Δαιμόνων . . . Οι βέβηλοι υπαινιγμοί κάνουν το παιχνίδι διασκεδαστικό». Μάλιστα, ένα παιχνίδι για κομπιούτερ δίνει στον παίκτη τη δυνατότητα να γίνει πανίσχυρος απλώς πληκτρολογώντας τη λέξη «Σατανάς».

Μερικοί Χριστιανοί νέοι ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτά τα παιχνίδια αν κάποιος δεν δαπανάει πάρα πολύ χρόνο παίζοντάς τα. «Είναι απλώς ένα παιχνίδι», λέει κάποιος νεαρός. Ίσως. Αλλά ο Θεός προειδοποίησε τους Ισραηλίτες να μην αναμειχθούν με τον αποκρυφισμό. Ο Νόμος που δόθηκε στον Μωυσή διακήρυττε ότι “εκείνοι που χρησιμοποιούν μαντεία, οι μάγοι, εκείνοι που αναζητούν οιωνούς, εκείνοι που κάνουν μαγγανείες, εκείνοι που δένουν άλλους με μαγικά λόγια, εκείνοι που συμβουλεύονται πνευματιστικούς μεσάζοντες και οι επαγγελματίες προγνώστες γεγονότων . . . είναι απεχθείς στον Ιεχωβά”.—Δευτερονόμιο 18:10-12.

Είναι, λοιπόν, σοφό να παίζεις οποιοδήποτε παιχνίδι προωθεί τον αποκρυφισμό; Το να υποδύεσαι ρόλους ατόμων με μαγικές δυνάμεις δεν θα ισοδυναμούσε άραγε με το να διερευνάς «τα “βαθιά πράγματα του Σατανά”»; (Αποκάλυψη 2:24) Ένας νεαρός παραδέχεται: «Αφού έπαιζα ένα παιχνίδι υπόδυσης ρόλων μια ολόκληρη μέρα, μετά φοβόμουν να φύγω από το σπίτι. Νόμιζα ότι κάποιος θα μου επιτεθεί». Μπορεί οτιδήποτε δημιουργεί τόσο υπερβολικό φόβο να είναι ωφέλιμο;

Άλλοι Παράγοντες

«Ο καιρός που απομένει έχει ελαττωθεί», λέει το εδάφιο 1 Κορινθίους 7:29. Έτσι, κάτι άλλο που πρέπει να σε ανησυχεί σοβαρά είναι ο χρόνος που πολλές φορές απαιτείται να αφιερώνεις στα παιχνίδια υπόδυσης ρόλων. Μερικά παιχνίδια χρειάζονται ώρες, μέρες ή ακόμα και εβδομάδες για να τελειώσουν. Επιπλέον, ο ρόλος μπορεί να είναι τόσο συναρπαστικός, ακόμα και εθιστικός, ώστε οτιδήποτε άλλο να έρχεται σε δεύτερη θέση. «Καθώς περνούσα το ένα στάδιο μετά το άλλο», παραδέχεται κάποιος νεαρός, «ήθελα μεγαλύτερες προκλήσεις και περισσότερο ρεαλισμό. Πραγματικά εθίστηκα». Πώς θα μπορούσε ένας τέτοιος εθισμός να επηρεάσει τη σχολική απόδοση και τις πνευματικές δραστηριότητες ενός νεαρού ατόμου;—Εφεσίους 5:15-17.

Ένας νεαρός από την Ιαπωνία θυμάται: «Σκεφτόμουν διαρκώς ποια θα ήταν η επόμενη κίνησή μου στο παιχνίδι, ακόμα και όταν δεν έπαιζα. Στο σχολείο και στις συναθροίσεις, το μόνο που μπορούσα να σκεφτώ ήταν το παιχνίδι. Έφτασα σε σημείο να μην μπορώ να σκεφτώ τίποτε άλλο. Η πνευματικότητά μου είχε γίνει συντρίμμια». Ο Κριστόφ, ο οποίος αναφέρθηκε στην αρχή, λέει ότι “δεν «συγχρονιζόταν» με τον πραγματικό κόσμο”. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει “καιρός να γελάει και καιρός να χοροπηδάει κανείς”, αλλά πρέπει άραγε να επιτρέπουμε στην αναψυχή να εκτοπίζει τις πνευματικές δραστηριότητες;—Εκκλησιαστής 3:4.

Σκέψου, επίσης, τι είδους πνεύμα προωθεί το παιχνίδι. Κάποιο περιοδικό στη Γαλλία εκθειάζει ένα παιχνίδι υπόδυσης ρόλων με τα ακόλουθα λόγια: «Θα ζήσετε μια ποικιλία από διεφθαρμένες, νοσηρές και διεστραμμένες εμπειρίες, οργανωμένες και υπολογισμένες έτσι ώστε να κάνουν το αίμα σας να παγώσει και να αλλάξουν για πάντα την άποψή σας για τον κόσμο». Είναι, άραγε, ένα τέτοιο πνεύμα σε αρμονία με τη Γραφική συμβουλή που λέει να είμαστε «νήπια ως προς την κακία»; (1 Κορινθίους 14:20) Ο Κριστόφ τελικά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα παιχνίδια που έπαιζε «δεν ήταν σε αρμονία με τη Χριστιανική ηθική», και πρόσθεσε: «Δεν μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου να κηρύττει, να παρακολουθεί συναθροίσεις και να μαθαίνει καλά πράγματα, όπως είναι η Χριστιανική αγάπη, ενώ ταυτόχρονα θα υποδυόμουν ένα ρόλο ο οποίος δεν είχε καμιά σχέση με τη Χριστιανοσύνη. Απλώς δεν ήταν λογικό».

Φαντασίωση ή Πραγματικότητα;

Πολλοί νεαροί ελκύονται σε αυτά τα παιχνίδια θεωρώντας τα ως έναν τρόπο διαφυγής από την πραγματικότητα. Είναι, όμως, ωφέλιμο να βυθίζεται κάποιος σε ένα φανταστικό κόσμο; Ο Γάλλος κοινωνιολόγος Λοράν Τρεμέλ σχολιάζει: «Ο πραγματικός κόσμος, στον οποίο κυριαρχεί η αβεβαιότητα για το μέλλον, . . . έρχεται σε τρομερή αντίθεση με αυτούς τους ανύπαρκτους αλλά πολύ αληθοφανείς κόσμους, στους οποίους τελικά ελέγχεις τους κανόνες και μπορείς να διαμορφώσεις ένα χαρακτήρα ο οποίος μοιάζει είτε με αυτό που είσαι είτε με αυτό που θα ήθελες να είσαι». Η ειδικός σε θέματα ψυχικής υγείας Έτι Μπουζίν προσθέτει: «Όταν παίζουν, οι νεαροί έχουν την εντύπωση ότι ζουν μια επικίνδυνη ζωή, ότι ξαναφτιάχνουν τον κόσμο, αλλά στην πραγματικότητα, δεν καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν κάποιον υπαρκτό κίνδυνο. Απομακρύνονται από την κοινωνία και τα όριά της».

Τελικά, αυτή η τάση φυγής μπορεί να οδηγήσει μόνο σε απογοήτευση, εφόσον αμέσως μετά το τέλος του παιχνιδιού βρίσκονται οι πραγματικότητες της ζωής. Αναπόφευκτα κάποιος θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτές τις πραγματικότητες. Η αλήθεια είναι ότι καμιά επιτυχία ή περιπέτεια σε ένα φανταστικό ρόλο δεν θα μπορέσει ποτέ να αντισταθμίσει την αποτυχία ή τη μετριότητα στην πραγματική ζωή. Η συνετή πορεία είναι να αντιμετωπίσεις τις πραγματικότητες της ζωής—κατά μέτωπο! Βελτίωσε τις δυνάμεις σου αντίληψης με το να αντεπεξέρχεσαι σε πραγματικές καταστάσεις. (Εβραίους 5:14) Ανάπτυξε τις πνευματικές ιδιότητες που θα σε βοηθήσουν να αντιμετωπίσεις με επιτυχία τα προβλήματά σου. (Γαλάτες 5:22, 23) Το να κάνεις κάτι τέτοιο είναι πολύ πιο ικανοποιητικό και ανταμειφτικό από το να παίζεις οποιοδήποτε παιχνίδι.

Με αυτό δεν εννοούμε ότι όλα τα παιχνίδια που περιλαμβάνουν υπόδυση ρόλων είναι επιβλαβή. Από τους Βιβλικούς χρόνους, τα μικρά παιδιά έπαιζαν παιχνίδια που περιλάμβαναν σε κάποιο βαθμό φαντασία και υπόδυση ρόλων, όπως μάλιστα παρατήρησε και ο ίδιος ο Ιησούς. (Λουκάς 7:32) Ο Ιησούς δεν καταδίκασε την αθώα αναψυχή. Ωστόσο, οι Χριστιανοί νέοι, μαζί με τους γονείς τους, πρέπει “να βεβαιώνονται για το τι είναι ευπρόσδεκτο στον Κύριο”. (Εφεσίους 5:10) Όταν σκέφτεσαι αν πρέπει να συμμετάσχεις σε κάποιο παιχνίδι, ρώτησε τον εαυτό σου: “Μήπως αντανακλά τα «έργα της σάρκας»; Μήπως θα αποτελέσει εμπόδιο στη σχέση μου με τον Θεό;” (Γαλάτες 5:19-21) Εξετάζοντας αυτούς τους παράγοντες, μπορείς να πάρεις μια σοφή απόφαση σε σχέση με τα παιχνίδια υπόδυσης ρόλων.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνες στη σελίδα 13]

Τι είδους πνεύμα προωθούν μερικά παιχνίδια υπόδυσης ρόλων;