Ματιές στον Κόσμο
Το Υψηλό Κόστος του Εγκλήματος
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των Η.Π.Α. υπολογίζει ότι κάθε μέρα διαπράττονται εκεί 94.000 εγκληματικές πράξεις. Πόσο κοστίζουν αυτά τα εγκλήματα στους Αμερικανούς πολίτες; Σύμφωνα με τον οικονομικό αναλυτή Εντ Ρουμπενστάιν, το άμεσο κόστος—περιλαμβανομένης της απώλειας ιδιωτικής περιουσίας, όπως είναι τα αυτοκίνητα, τα μετρητά και τα κοσμήματα—φτάνει τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 4,6 τρισ. δρχ.) το χρόνο. Ωστόσο, σε αυτό προστίθενται τα έξοδα που σχετίζονται με την επιβολή του νόμου, τα δικαστήρια, τις φυλακές και το σύστημα αστυνομικής επιτήρησης. Αυτό ανεβάζει το ποσό περίπου στα 100 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 23 τρισ. δρχ.). Επίσης, επειδή τα θύματα του εγκλήματος συνήθως υποφέρουν από φοβίες, ψυχικά τραύματα ή κατάθλιψη, πολλοί αντιμετωπίζουν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα απουσιάζοντας από την εργασία. Συνεπώς, οι απώλειες που σχετίζονται με την παραγωγικότητα μπορούν εύκολα να ανεβάσουν το «συνολικό κόστος για εκείνους οι οποίοι έχουν πέσει θύματα του εγκλήματος» σε «250 ως 500 δισεκατομμύρια δολάρια [περ. 57,5 ως 115 τρισ. δρχ.] ετησίως», λέει ο Ρουμπενστάιν.
Διεφθαρμένοι Μοναχοί
Στην Ταϋλάνδη, ένας δόκιμος Βουδιστής μοναχός εθισμένος στις αμφεταμίνες ομολόγησε ότι βίασε και δολοφόνησε μια 23χρονη Βρετανίδα τουρίστρια, αναφέρει το περιοδικό Ανασκόπηση του Παγκόσμιου Τύπου (World Press Review). Αυτό το έγκλημα, ωστόσο, είναι μόνο ένα σε μια «αλυσίδα σκανδάλων» τα οποία πλήττουν τους Βουδιστές κληρικούς τον τελευταίο καιρό. «Εκτός από τον αυξανόμενο αριθμό των ποινικών αδικημάτων, η απληστία για υλικά αγαθά διαφθείρει το Βουδισμό». Με ποιον τρόπο; «Η πώληση φυλαχτών αποτελεί κερδοφόρα επιχείρηση για μερικούς μοναχούς, οι οποίοι ταξιδεύουν με λιμουζίνα και με τον προσωπικό τους σοφέρ». Ως αποτέλεσμα, «κλονίζεται η πίστη των ανθρώπων στους Βουδιστές κληρικούς που κάποτε έχαιραν σεβασμού». Το ίδιο περιοδικό παρατηρεί επίσης ότι, σε μια προσπάθεια να αναχαιτίσουν «τη χρήση ναρκωτικών» από τους μοναχούς, «τα μοναστήρια έχουν ιδρύσει κέντρα αποτοξίνωσης».
Τα Γάντια Δεν Προστατεύουν
Ένα ζευγάρι λαστιχένια γάντια ίσως δεν αρκεί για να προστατέψει εκείνους που το φορούν από τον ιό HIV ή από την ηπατίτιδα, αναφέρει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist). Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν ερευνητές του Ιατρικού Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν όταν ανακάλυψαν ότι «ένα στα τρία γάντια είναι διαπερατό από ιούς που έχουν το μέγεθος του ιού HIV ή του ιού της ηπατίτιδας». Ο Τζόρνταν Φινκ, επικεφαλής του πανεπιστημιακού τμήματος για τις αλλεργίες, άρχισε να εξετάζει τα λαστιχένια γάντια αφού γιατροί και νοσοκόμες παραπονέθηκαν για αλλεργικές αντιδράσεις το 1992. Εκείνο το έτος η αμερικανική κυβέρνηση απαίτησε από το ιατρικό προσωπικό να φοράει λαστιχένια γάντια αν υπήρχε πιθανότητα να έρθει σε επαφή με το αίμα ή τα σωματικά υγρά κάποιου ασθενούς. Σύμφωνα με τον Φινκ, τα μέλη του νοσηλευτικού προσωπικού που έχουν κοψίματα ή γρατσουνιές στο δέρμα τους θα πρέπει ίσως να φοράνε περισσότερα από ένα ζευγάρι γάντια, λέει το περιοδικό. Ωστόσο, το ιατρικό προσωπικό που έχει δέρμα χωρίς κοψίματα δεν θα πρέπει να αναστατωθεί χωρίς λόγο. «Το δέρμα χωρίς κοψίματα αποτελεί καλό φραγμό», λέει ο Φινκ.
Αντισταθείτε στους Αριστοτέχνες Απατεώνες
Έπειτα από 17 χρόνια στο εμπορικό ρεπορτάζ για έναν τοπικό τηλεοπτικό σταθμό στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, η Πόλα Λάιονς έφτιαξε έναν κατάλογο με τρόπους για να υπερνικάει κάποιος τα «ύπουλα κόλπα και την επιμονή που χαρακτηρίζουν τους αριστοτέχνες απατεώνες». Σύμφωνα με κάποιο άρθρο του περιοδικού Λέιντις Χόουμ Τζέρναλ (Ladies’ Home Journal), οι συστάσεις της Λάιονς περιλαμβάνουν: Αρνηθείτε να έχετε οποιαδήποτε συναλλαγή με κάποιον ξένο από το τηλέφωνο. Ποτέ μην επενδύετε σε κάτι που δεν καταλαβαίνετε. Ποτέ μην πληρώνετε για να πάρετε μια «δωρεάν» προσφορά. Μην εμπιστεύεστε απόλυτα τις εγγυήσεις που περιλαμβάνουν επιστροφή χρημάτων. Αποφεύγετε να κάνετε δωρεές σε φιλανθρωπικά ιδρύματα που δεν γνωρίζετε. Ποτέ μην αγοράζετε μεταχειρισμένο αυτοκίνητο χωρίς να το ελέγξει πρώτα ένας δικός σας μηχανικός. «Αυτοί οι κανόνες μπορεί να φαίνονται αρκετά συντηρητικοί», λέει η Λάιονς, «αλλά μπορεί να σας προστατέψουν από τις χειρότερες απάτες στην αγορά».
Προβλήματα Υγείας στη Βραζιλία
Ο διευθυντής του εθνικού κέντρου επιδημιολογίας της Βραζιλίας, Δρ Εντουάρντο Λέβκοβιτς, είπε με θλίψη: «Ο λαός μας έχει την ατυχία να πάσχει και από προβλήματα υγείας του βιομηχανοποιημένου Δυτικού Κόσμου και από ασθένειες του Τρίτου Κόσμου οι οποίες θα μπορούσαν να προληφθούν». Σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Μέντικαλ Ποστ (The Medical Post), ο Δρ Λέβκοβιτς αναφέρει τα κύρια αίτια των προβλημάτων υγείας των Βραζιλιανών. Πρώτα στον κατάλογο είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και οι αναπνευστικές παθήσεις. Ακολουθεί ο θάνατος από βίαια εγκλήματα και δυστυχήματα. Μετά τις ασθένειες του «Δυτικού Κόσμου» ακολουθούν τα λοιμώδη νοσήματα που οφείλονται στις άσχημες συνθήκες διαβίωσης. «Υπολογίζεται ότι οι μισοί Βραζιλιανοί πάσχουν από κάποιο είδος παρασιτικής λοίμωξης», λέει η ίδια εφημερίδα. Η ελονοσία και μόνο πλήττει περίπου 500.000 Βραζιλιανούς ετησίως. Άλλες κοινές παρασιτικές ασθένειες που υπάρχουν στη Βραζιλία είναι η νόσος του Σάγκας, η σχιστοσωμίαση, η αγκυλοστομίαση, η λεϊσμανίαση και η φιλαρίαση.
Έλλειψη Οργάνων
Το 1994, «οι άνθρωποι που χρειάζονταν μεταμόσχευση οργάνων» στις Ηνωμένες Πολιτείες «ξεπέρασαν σχεδόν κατά ένα τρίτο τους δωρητές», λέει Το Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (The Journal of the American Medical Association). Από το 1988 ως το 1994, ο αριθμός των ανθρώπων που υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση αυξήθηκε κατά 49 τοις εκατό, ενώ οι δωρητές οργάνων αυξήθηκαν μόνο κατά 37 τοις εκατό. Καθώς η ζήτηση για μοσχεύματα ξεπερνάει την προσφορά, μερικοί σοβαρά άρρωστοι ασθενείς πέθαναν ενώ περίμεναν να βρεθεί κάποιο μόσχευμα. Σχολιάζοντας αυτό το δίλημμα, το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist) λέει: «Καθώς οι μεταμοσχεύσεις γίνονται όλο και πιο συνηθισμένες, περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να κάνουν μεταμόσχευση και έτσι μεγαλώνει η λίστα αναμονής». Γι’ αυτό η έκθεση καταλήγει λέγοντας ότι «οι μεταμοσχεύσεις οργάνων είναι θύμα της ίδιας τους της επιτυχίας».
Ακριβός Γείτονας
Στη Βρετανία, όταν κάποιος ιδιοκτήτης θέλει να πουλήσει το σπίτι του, υποχρεώνεται από το νόμο να αποκαλύψει με λεπτομέρειες οποιεσδήποτε διαφορές είχε στο παρελθόν με τους γείτονές του, αναφέρει η εφημερίδα Δε Σάντεϊ Τάιμς (The Sunday Times) του Λονδίνου. Μια 80χρονη χήρα η οποία δεν ενημέρωσε τους αγοραστές ότι είχε παραπονεθεί δύο φορές στην αστυνομία για κάποιο θορυβώδη γείτονα μηνύθηκε για ανακριβή δήλωση. Τώρα αντιμετωπίζει την πτώχευση αφού της επιβλήθηκε πρόστιμο 45.000 δολαρίων (περ. 10,3 εκατ. δρχ.). Οι νέοι ιδιοκτήτες έμειναν στο σπίτι έξι χρόνια, αλλά η ζωή με το γείτονά τους ήταν αβάσταχτη και αναγκάστηκαν να πουλήσουν το σπίτι, όπως είπαν στο δικαστήριο. Προκειμένου να αποφύγουν τέτοια προβλήματα, μερικοί αγοραστές έχουν καταφύγει σε ιδιωτικούς ντετέκτιβ για να ελέγξουν τη διαγωγή των πιθανών γειτόνων τους. Μια γρήγορη εξέταση μπορεί να κοστίσει μόνο 75 δολάρια (περ. 17.000 δρχ.), αλλά ορισμένοι αγοραστές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν 1.500 δολάρια (περ. 345.000 δρχ.) για έναν πιο λεπτομερή έλεγχο.
Ο Πιστός Ιππόκαμπος
Η Αμάντα Βίνσεντ, ζωολόγος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ανακάλυψε ότι οι ιππόκαμποι προφανώς παραμένουν πιστοί στο σύντροφό τους δια βίου. Μελετώντας το είδος Hippocampus whitei, που έχει μήκος 10 εκατοστά και ζει στα ανοιχτά της νοτιοανατολικής ακτής της Αυστραλίας, η Δρ Βίνσεντ έμεινε έκπληκτη όταν διαπίστωσε ότι υπάρχει τέτοια πιστότητα στα ψάρια, παρατηρεί η εφημερίδα Δε Τάιμς (The Times) του Λονδίνου. Παρατήρησε ότι κάθε πρωί το αρσενικό περιμένει το ταίρι του σε κάποιο προκαθορισμένο μέρος. Όταν συναντιούνται, οι ιππόκαμποι αλλάζουν χρώμα και κατόπιν χορεύουν. Η αναπαραγωγή είναι κοινή εμπειρία. Αφού το θηλυκό γεννήσει τα αβγά, το αρσενικό τα γονιμοποιεί και κατόπιν τα βάζει σε έναν ειδικό επωαστικό θύλακα που υπάρχει στην ουρά του, όπου μένουν μέχρι τη γέννησή τους. Αν ένα ταίρι πεθάνει, ο επιζών ιππόκαμπος θα ζευγαρώσει μόνο με κάποιον άλλον ελεύθερο ιππόκαμπο. Δυστυχώς, η επιβίωση αυτών των υπέροχων πλασμάτων απειλείται, επειδή κάθε χρόνο πιάνονται εκατομμύρια για να σταλούν σε ενυδρεία και για να χρησιμοποιηθούν στην παραδοσιακή ασιατική ιατρική.
Πεινάνε για Βαρέα Μέταλλα
Όταν το έδαφος μολύνεται από βαρέα μέταλλα όπως είναι το νικέλιο, ο μόλυβδος, ο ψευδάργυρος και το κάδμιο, τότε γίνεται επικίνδυνο και ακατάλληλο για χρήση. Σύγχρονες μέθοδοι καθαρισμού απαιτούν την απόξεση του επιφανειακού εδάφους και την αποκομιδή του σε χωματερές ή την αφαίρεση του μολυσμένου εδάφους και την έκθεσή του σε ισχυρά οξέα που απελευθερώνουν τα παγιδευμένα μέταλλα. Αυτές οι μέθοδοι καθαρισμού, ωστόσο, είναι πολύ δαπανηρές. Τώρα οι επιστήμονες δοκιμάζουν έναν πιο φτηνό και πιο καθαρό τρόπο για να λύσουν το πρόβλημα. Ονομάζεται φυτοεπανόρθωση. Η διαδικασία περιλαμβάνει τη χρήση φυτών που απορροφούν τα βαρέα μέταλλα από το έδαφος και τα μεταφέρουν στα φύλλα, στο βλαστό και σε άλλα μέρη του φυτού τα οποία βρίσκονται στην επιφάνεια. Μόλις τα βαρέα μέταλλα αφαιρεθούν από το χώμα, τα φυτά μπορούν να υποβληθούν σε κάποια επεξεργασία ώστε να ανακυκλωθούν τα πιο πολύτιμα μέταλλα, λέει το περιοδικό Επιστήμη (Science).
«Μαγείρεμα—και Δύσπνοια—με Γκάζι»
Κάτω από αυτόν τον τίτλο, το περιοδικό Επιστημονικά Νέα (Science News) ανέφερε ότι Βρετανοί ερευνητές διαπίστωσαν πως «οι γυναίκες που μαγειρεύουν με γκάζι έχουν τουλάχιστον δύο φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν δύσπνοια, να λαχανιάζουν και να παρουσιάσουν άλλα συμπτώματα άσθματος από εκείνες που μαγειρεύουν σε ηλεκτρικές κουζίνες και φούρνους». Η μελέτη, η οποία διεξάχθηκε στο Νοσοκομείο Σεντ Τόμας του Λονδίνου, παρατηρεί ότι τα συμπτώματα επέμεναν ακόμα και όταν χρησιμοποιούνταν απορροφητήρες. Τέλος, ενώ στην έρευνα συμμετείχαν και άντρες και γυναίκες, τα «φαινόμενα εμφανίστηκαν μόνο στις γυναίκες—πιθανώς επειδή αυτές περνάνε περισσότερο χρόνο στην κουζίνα».