Απόλυση—Ο Εφιάλτης του Εργαζομένου

«Μου ήρθε σαν κεραμίδα. Έπαθα σοκ».—Διευθύντρια τμήματος επικοινωνιών, ετών 44.

«Είναι ένα φοβερό πλήγμα για την αυτοπεποίθησή σου. Νιώθεις άχρηστος».—Οικονομικός Διευθυντής, ετών 38.

«Τι είδους οικονομία έχουμε δημιουργήσει, η οποία θυσιάζει τους ανθρώπους στο ζενίθ της καριέρας τους;»—Διευθυντής σε Εταιρία Ειδών Ρουχισμού, ετών 47.

ΠΟΙΑ ήταν η κοινή εμπειρία αυτών των ατόμων; Καθένας τους έζησε την τραυματική εμπειρία της απόλυσης.

Ξανακοιτάξτε τις ηλικίες αυτών των εργαζομένων. Εφόσον δεν ήταν αρχάριοι, προφανώς θα αισθάνονταν κάποια σιγουριά στην εργασία τους. Και θα ’λεγε κανείς πως ήταν στα πιο αποδοτικά έτη της ζωής τους, από άποψη χρηματικών απολαβών. Αλλά η απώλεια της εργασίας τους ήρθε γρήγορα και απροσδόκητα. «Μου είπαν να αδειάσω το γραφείο μου και να μαζέψω τα πράγματά μου», είπε η διευθύντρια σ’ ένα τμήμα επικοινωνιών η οποία αναφέρθηκε προηγουμένως. «Αυτό ήταν. Έφυγα πριν καλά-καλά το καταλάβω».

Τι Συνέβη;

Η οικονομική αβεβαιότητα δεν είναι τίποτα το καινούριο. Σε πολλές χώρες υπήρχαν ανέκαθεν περίοδοι σχετικής ευημερίας τις οποίες ακολουθούσε οικονομική ύφεση ή κρίση. Και η πρόσφατη οικονομική κάμψη που σημειώθηκε παγκόσμια, πριν καν αρχίσει ο πόλεμος στον Περσικό Κόλπο, έδειξε πόσο εύθραυστες μπορεί να είναι οι οικονομίες των κρατών, ακόμη και έπειτα από χρόνια σχετικής ευημερίας. Πολλοί άνθρωποι, μερικοί για πρώτη φορά, συνειδητοποίησαν ότι δεν μπορούσαν να παίρνουν τη δουλειά τους και το εισόδημά τους ως κάτι το δεδομένο.

Η επίδραση της οικονομικής κάμψης στο εργατικό δυναμικό ήταν συγκλονιστική. Οι εταιρίες αναγκάζονταν να περιορίσουν τα έξοδα στο ελάχιστο, πράγμα που πολλές φορές οδηγούσε σε μαζικές απολύσεις. Στα πλουσιότερα, βιομηχανικά κράτη-μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, υπήρξε κάποια χρονική περίοδος στην οποία 25 περίπου εκατομμύρια άνθρωποι, συνολικά, ήταν άνεργοι.

«Σχεδόν κάθε μέρα μου τηλεφωνούν φίλοι που εργάζονταν σε μεγάλες εταιρίες και οι οποίοι απολύθηκαν», είπε μια σχεδιάστρια εσωτερικών χώρων. «Πολλές από τις εταιρίες με τις οποίες συνεργάζομαι έχουν τις μισές οικονομικές συναλλαγές απ’ όσες είχαν πριν από ένα χρόνο».

Οι απολύσεις αποτελούσαν ανέκαθεν μέρος της ζωής των εργατών. Στην πρόσφατη οικονομική κάμψη, ένας αυξανόμενος αριθμός υπαλλήλων γραφείου επίσης έχασαν τη δουλειά τους. «Αυτές οι δουλειές είναι τα είδωλα του οικονομικού κόσμου», είπε ο Νταν Λέισι, εκδότης του ειδησεογραφικού δελτίου Τάσεις στους Χώρους Εργασίας (Workplace Trends)· «είναι οι δουλειές που μας έδωσαν τη δυνατότητα να αγοράσουμε σπίτι σε ωραία περιοχή και να οδηγούμε δυο αυτοκίνητα».

Πολλές απ’ αυτές τις δουλειές χάθηκαν στα τελευταία λίγα χρόνια. Και οι εργαζόμενοι που απολύθηκαν βρέθηκαν, σύμφωνα με το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek), «καταβαρυμένοι από υποθήκες, οικογένειες με μικρά παιδιά, μεγάλους λογαριασμούς κι ένα ολοένα και πιο αβέβαιο μέλλον».

Ποιες Είναι οι Συνέπειες;

Ο αντίκτυπος όλων αυτών έχει δυο πτυχές: Οι εργαζόμενοι που απολύονται πλήττονται τόσο από οικονομική όσο και από συναισθηματική άποψη. Η οικονομική πίεση είναι φανερή. Με μικρότερο εισόδημα, το βιοτικό επίπεδο κάποιου πρέπει να αναπροσαρμοστεί. Παράλληλα η ανεργία έχει συνέπειες και στα συναισθήματα.

Για παράδειγμα, η άποψη των νέων σχετικά με τη σιγουριά στην εργασία αλλάζει. Η σποραδική επαγγελματική απασχόληση γίνεται φυσιολογικός, αποδεκτός τρόπος ζωής. Η εφημερίδα Δε Γουόλ Στριτ Τζέρναλ (The Wall Street Journal) παρατήρησε ότι οι διαδοχικές περίοδοι ανεργίας έχουν μετατρέψει πολλούς νέους στη Βρετανία σε «αιώνιους εφήβους».

Οι συναισθηματικές επιπτώσεις είναι πιο έντονες για εκείνους που απολύονται ύστερα από χρόνια σταθερής απασχόλησης. «Όταν απολύεσαι», λέει ο ψυχολόγος Νιλ Π. Λιούις, ειδικευμένος σε θέματα διοίκησης επιχειρήσεων, «δεν χάνεις απλώς το μισθό σου· χάνεις επίσης κι ένα μέρος της εικόνας που είχες για τον εαυτό σου».

Μάλιστα, διάφοροι ψυχολόγοι έχουν παρατηρήσει ότι το τραύμα που προξενεί η απόλυση είναι παρόμοιο με το τραύμα που δημιουργεί ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου ή το διαζύγιο. Μετά το αρχικό σοκ ακολουθεί ο θυμός, που με τη σειρά του καταλήγει στη λύπη και κατόπιν στην αποδοχή. «Μερικοί άνθρωποι περνούν απ’ όλα αυτά τα στάδια μέσα σε δυο μέρες», λέει ο Λιούις. «Άλλοι χρειάζονται εβδομάδες και μήνες».

Το συναισθηματικό κόστος φαίνεται επίσης από το γεγονός ότι αυτοί που απολύονται γίνονται πιο επιρρεπείς στην κατάχρηση του αλκοόλ και στη χρήση ναρκωτικών. Η απόγνωση μπορεί ακόμη να οδηγήσει σε βία μέσα στην οικογένεια ή σε διάλυση της οικογένειας. «Αυτά τα συναισθήματα πρέπει να βρουν κάποια διέξοδο», δήλωσε ο Στίβεν Πίλστερ-Πίρσον, διευθυντής παροχής βοήθειας προς τους εργαζομένους στο Πανεπιστήμιο του Γουισκόνσιν, Η.Π.Α., «και το σπίτι, φυσικά, είναι ένας τόπος όπου μπορεί να γίνει αυτό».

Μια ακόμη πιο τραγική αντίδραση είναι αυτή ενός απόφοιτου πανεπιστημίου στο Χονγκ Κονγκ, ο οποίος αποφάσισε να θέσει τέρμα στη ζωή του έπειτα από πέντε χρόνια ανεργίας. Έπεσε στις σιδηροδρομικές γραμμές την ώρα που ερχόταν ένα τρένο.

Έτσι, όταν κάποιος χάνει τη δουλειά του δεν επηρεάζεται μόνο το πορτοφόλι. Είναι λοιπόν επιτακτικό να δούμε πιο πέρα από την οικονομική πλευρά του προβλήματος. Περιλαμβάνονται φορτισμένα συναισθήματα, και οι οικογένειες πρέπει να προσπαθήσουν από κοινού και να εργαστούν ενωμένα για την ανεύρεση λύσεων.

[Πλαίσιο στη σελίδα 5]

Το Τέλος της Οικονομικής Ανάπτυξης;

Τον προηγούμενο χρόνο, παρατηρήθηκε παγκόσμια ένας φόβος για το ενδεχόμενο τρικυμίας στη θάλασσα της οικονομίας. Αναλογιστείτε διάφορα παραδείγματα:

Γαλλία: «Ο κόσμος φτάνει στο τέλος της πιο μακράς περιόδου οικονομικής ανάπτυξης που γνώρισε ποτέ. . . . Αν οι ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν ιδιαίτερους λόγους ανησυχίας στο άμεσο μέλλον, χάρη στην ώθηση που παρέσχε η επανένωση της Γερμανίας, δεν μπορούν να περιμένουν ότι θα ξεφύγουν τελείως. . . . Οι αγορές διακρίνουν τον επερχόμενο κίνδυνο».—Λε Μοντ (Le Monde), Παρίσι.

Βραζιλία: Μια πιθανή ύφεση στις Ηνωμένες Πολιτείες «αναπόφευκτα θα μεταδιδόταν και θα γινόταν αισθητή στις άλλες βιομηχανοποιημένες χώρες και, κατά συνέπεια, θα παρεμπόδιζε περισσότερο την αύξηση στις εξαγωγές των λιγότερο αναπτυγμένων κρατών».—Φόλια ντι Σ. Πάολο (Fôlha de S. Paulo), Σάο Πάολο.

Βρετανία: «Η βρετανική οικονομία, με το βαθιά ριζωμένο πληθωρισμό της, με τα υψηλά επιτόκια και με την αργή ανάπτυξη, παρουσιάζει επίσης δυσάρεστη εικόνα».—Φαϊνάνσιαλ Τάιμς (Financial Times), Λονδίνο.

Καναδάς: «Πολύ λιγότεροι εργοδότες ζητούν πολύ λιγότερους εργάτες».—Δε Τορόντο Σταρ (The Toronto Star).

Γερμανία: «Ήδη μπορεί κανείς να δει ορισμένα κοινά στοιχεία με το σοκ που προκάλεσε η ανατίμηση του πετρελαίου το 1973 . . . όπως μπορεί να δει και σημάδια ύφεσης».—Νόιες Ντόιτσλαντ (Neues Deutschland), Βερολίνο.

Ιαπωνία: «Η αξία των εκτάσεων γης είναι τώρα σαν μια βόμβα με πολύ ευαίσθητο εκρηκτικό μηχανισμό, εγκαταστημένη στην καρδιά της παγκόσμιας οικονομίας. Σε περίπτωση που η βόμβα εκρηγνυόταν και η αξία της γης έπεφτε, οι ιαπωνικές τράπεζες θα κατέρρεαν, εφόσον [τα δάνεια] που είχαν δοθεί με εγγύηση εκτάσεις γης στην Ιαπωνία δεν θα είχαν σχεδόν καμιά αξία. Αυτό, με τη σειρά του, θα έδινε το έναυσμα για μια παγκόσμια ύφεση».—Οστρέλιαν Φαϊνάνσιαλ Ριβιού (Australian Financial Review), Σίντνεϊ.

Ωστόσο, το τέλος του Πολέμου στον Κόλπο, στις αρχές του 1991, ανανέωσε τις ελπίδες για ανάταση των οικονομικών δραστηριοτήτων παγκόσμια. Παρ’ όλα αυτά, είναι φανερό ότι οι εθνικές οικονομίες είναι πράγματι εύθραυστες, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη του το τεράστιο χρέος που ήδη βαραίνει πολλές χώρες.

Χωρίς Δουλειά—Ποιες Λύσεις Υπάρχουν;

«Η εικόνα που παρουσιάζεται είναι δυσοίωνη. Πολλές επιχειρήσεις έχουν χρεοκοπήσει, αλλά προς το παρόν δεν θέλουν να το παραδεχτούν».—Αμερικανός Οικονομολόγος.

ΠΟΛΛΟΙ έχουν ήδη γευτεί τη σκληρή πραγματικότητα αυτής της φοβερής πρόβλεψης, που έγινε στα τέλη του 1990. Σε μερικές εταιρίες, οι υπάλληλοι που «επιβίωσαν» αναρωτιούνταν αν θα ήταν οι επόμενοι που επρόκειτο να απολυθούν.

Τι θα κάνατε αν χάνατε τη δουλειά σας σήμερα; Είναι πορεία σοφίας να είστε προετοιμασμένοι. Όπως κατέδειξε το προηγούμενο άρθρο, το να χάσει κανείς τη δουλειά του έχει αντίκτυπο τόσο οικονομικό όσο και συναισθηματικό. Συνεπώς, περιλαμβάνονται περισσότερα από το να πληρωθούν απλώς οι λογαριασμοί. Στη συνέχεια παρατίθενται κάποιες κατευθυντήριες γραμμές που βοήθησαν άλλους να παραμείνουν οικονομικά και συναισθηματικά σταθεροί όταν έχασαν τη δουλειά τους.

1. Μην Πανικοβάλλεστε

Όταν ο Ντομινίκ έχασε τη δουλειά του, αναγκάστηκε να επιστρέψει το σπίτι του στην τράπεζα και να μετακομίσει με την οικογένειά του στο σπίτι της μητέρας του. Η συμβουλή του είναι να παραμείνετε ήρεμοι, άσχετα με το πόσο σοβαρή φαίνεται η κατάσταση. «Με ή χωρίς δουλειά, δεν πρέπει να το βάζεις κάτω», λέει. «Ειλικρινά, έπρεπε να καταλάβω ότι, στο κάτω-κάτω, δεν θα πεθαίναμε». Αντί να κατακλύζετε το μυαλό σας με τραγικές υποθέσεις, εξετάστε ήρεμα κάποιες αποδοτικές λύσεις.

2. Να Σκέφτεστε Θετικά

Ο Τζιμ και η Ντόνα δουλεύουν σε τέσσερις δουλειές μερικής απασχόλησης. Ωστόσο, κερδίζουν λιγότερα απ’ όσα κέρδιζε ο Τζιμ στην προηγούμενη δουλειά πλήρους απασχόλησης που είχε. Παρ’ όλα αυτά, έχουν αποδεχτεί την κατάσταση ως διδακτική εμπειρία για τα πέντε τους παιδιά. Η Ντόνα δήλωσε: «Χωρίς τα προβλήματα, τα παιδιά μας θα περνούσαν καλύτερα από υλική άποψη. Αλλά δεν θα είχαν γνωρίσει τις παγίδες που σε διδάσκουν πώς να ζεις».

3. Αναζητήστε Νέες Μορφές Εργασίας

Ακόμη και οι υπάλληλοι γραφείου μπορούν να επιλέξουν ένα άλλο επάγγελμα και να κάνουν αρχή σε μια καινούρια δουλειά. «Οι άνθρωποι δεν καταφεύγουν σε εναλλακτικές λύσεις παρά μόνο όταν αναγκάζονται», είπε η Λάουρα, η οποία απολύθηκε από τη διοικητική θέση που είχε. «Στη δεκαετία του 1990», παρατήρησε η ίδια, «οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να είναι πιο ευέλικτοι». Προσπαθώντας να βρείτε δουλειά παρόμοια με αυτή στην οποία είστε συνηθισμένοι—ή με τα ίδια χρήματα—ίσως απλώς να μειώνετε τις πιθανότητες που έχετε να βρείτε δουλειά. Αυτό ίσως εξηγεί, τουλάχιστον εν μέρει, το γιατί συχνά οι υπάλληλοι γραφείου αργούν περισσότερο από τους εργάτες να βρουν δουλειά. Αναζητήστε λοιπόν νέες μορφές εργασίας. Πολλοί τα κατάφεραν προσφέροντας κάποια μορφή υπηρεσίας σε άλλους, όπως το να τους καθαρίζουν το σπίτι.

4. Να Ζείτε με Βάση τους Δικούς σας Πόρους—Όχι Κάποιου Άλλου

Ένα δυνατό όπλο της διαφήμισης είναι η δημιουργία κάποιας «ανάγκης» που δεν υπήρχε προηγουμένως. Συχνά σας κάνουν να αισθάνεστε ότι όλοι οι άλλοι (εκτός από εσάς) είναι ενημερωμένοι κι έχουν κάνει ενέργειες για να καλύψουν αυτή την ανάγκη. ‘Τα ρούχα που φοράνε όλοι [εκτός από εσάς]’. ‘Η ταινία που είναι το θέμα συζήτησης όλων [εσείς πώς και δεν την είδατε;]’. ‘Το αυτοκίνητο που οδηγούν όλοι [εσείς πότε θα το αγοράσετε;]’.

Η πειθώ σε παρόμοια ζητήματα μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε και ξοδεύουμε τα χρήματα. Κάποιος φίλος πηγαίνει ένα ακριβό ταξίδι. Ξαφνικά χρειάζεστε διακοπές. Κάποιος άλλος φίλος αγοράζει καινούριο αυτοκίνητο. Ξαφνικά το δικό σας αυτοκίνητο δείχνει παλιό, δεν σας εξυπηρετεί. Με το να ζηλεύετε ό,τι κάνουν όλοι οι άλλοι, το μόνο που θα καταφέρετε θα είναι να ξοδεύετε χρήματα που δεν έχετε, αγοράζοντας πράγματα που στην πραγματικότητα δεν χρειάζεστε. Να αποφεύγετε τέτοιες συγκρίσεις που ζημιώνουν τον εαυτό σας.

Ο Τζιμ, ο υπάλληλος που απολύθηκε και τον οποίο αναφέραμε νωρίτερα, παρατήρησε: «Οι άνθρωποι καταρρέουν όταν δεν μπορούν να διατηρήσουν τις συνθήκες ζωής που νομίζουν ότι θέλουν. Τα μόνα πράγματα για τα οποία χρειάζεται να νοιάζεται κανείς είναι το φαγητό και η στέγη. Τα υπόλοιπα πραγματικά δεν έχουν σημασία». Όπως συστήνει η Αγία Γραφή στο εδάφιο 1 Τιμόθεον 6:8, ‘ας αρκούμαστε στις τροφές και στα σκεπάσματα’.

5. Να Είστε Προσεκτικοί με την Πίστωση

Η πιστωτική κάρτα μπορεί να είναι πολύτιμο απόκτημα, μπορεί όμως να είναι και η μεγαλύτερη οικονομική σας δέσμευση. Μερικοί χρησιμοποιούν την πιστωτική κάρτα σαν δεκανίκι. Τη χρησιμοποιούν για να παρακάμπτουν τελείως την ερώτηση ‘είμαι σε θέση να διαθέσω τόσα χρήματα;’ Η κάρτα γίνεται το παυσίπονο που σου δίνει τη δυνατότητα να ξοδεύεις χωρίς να σκέφτεσαι ή να αισθάνεσαι τα επακόλουθα του να χάνεις χρήματα.

Στα πρόσφατα χρόνια μια πραγματική μανία για πιστωτικές κάρτες έχει τυλίξει πολλές χώρες. Ποια είναι τα αποτελέσματα; Ένας πωλητής ηλεκτρονικών υπολογιστών από την Κορέα που αγόρασε καινούριο αυτοκίνητο με πιστωτική κάρτα συνόψισε το ζήτημα ως εξής: «Όταν έρχεται η ώρα να τακτοποιήσω το λογαριασμό μου, πάντα νιώθω απαίσια. Είναι σαν να τα χάρισα αυτά τα χρήματα». Στην Ιαπωνία σχεδόν οι μισοί απ’ αυτούς που ζητούν συμβουλές σε οικονομικά ζητήματα είναι γύρω στην ηλικία των 20. Οι 140 εκατομμύρια πιστωτικές κάρτες σ’ αυτή τη χώρα θεωρούνται σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνες για τα τεράστια χρέη των νεαρών.

Να είστε προσεκτικοί, λοιπόν, στη χρήση της πιστωτικής κάρτας. Να τη χρησιμοποιείτε, αλλά να μην της επιτρέπετε να σας χρησιμοποιεί. Να μην της επιτρέπετε να σας κλείνει τα μάτια μπρος στην πραγματική οικονομική σας κατάσταση. Το μόνο που θα κάνει αυτό είναι να προσθέσει στην ένταση που ήδη σας δημιουργεί η απώλεια της δουλειάς σας.

6. Διατηρήστε την Οικογένεια Ενωμένη

Σε μια έρευνα η οποία περιλάμβανε 86.000 άτομα, περισσότεροι από το ένα τρίτο είπαν ότι τα χρήματα ήταν το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα στο γάμο τους. Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι τα χρήματα ήταν η αιτία για τους περισσότερους καβγάδες. «Οι διαφορετικές απόψεις για τα χρήματα μπορούν να δημιουργήσουν ένταση στις σχέσεις», είπε η οικονομική σύμβουλος Γκρέις Γουάινσταϊν.

Ακόμη και ένα φαινομενικά πολύ δεμένο ζευγάρι μπορεί να έχει τελείως διαφορετικές απόψεις για τα χρήματα και για το πώς πρέπει να τα ξοδεύει κανείς. Ο ένας μπορεί να είναι φανατικός οικονόμος και ο άλλος να σπαταλάει τα χρήματα ασυλλόγιστα.

Αν αυτά τα ζητήματα δεν διευθετηθούν μέσω συνεννόησης, μπορούν να εξελιχθούν σε αιτία για συνεχείς καβγάδες μέσα στην οικογένεια. ‘Τα σχέδια ανατρέπονται εκεί όπου δεν υπάρχει εμπιστευτική συνομιλία’, λέει η Αγία Γραφή στο εδάφιο Παροιμίαι 15:22, ΜΝΚ. Και όταν συζητάτε οικονομικά ζητήματα, να προσπαθείτε να καταλαβαίνετε τις απόψεις του συντρόφου σας και να τις λαβαίνετε υπόψη.

7. Διατηρήστε την Αυτοεκτίμησή σας

Η Γκρέις Γουάινσταϊν παρατήρησε: «Για τον άντρα ή για τη γυναίκα που δεν κερδίζει πια κάποιο εισόδημα, υπάρχει το συναισθηματικό πρόβλημα της υποβαθμισμένης κοινωνικής θέσης και της μειωμένης ανεξαρτησίας, που και τα δυο έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια της αυτοεκτίμησης».

Μη βιαστείτε να καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι σας απέλυσαν επειδή δεν ήσασταν καλός υπάλληλος. Η 29χρονη Ράνι απολύθηκε τρεις μόλις εβδομάδες αφότου πήρε τη μεγαλύτερη αύξηση που δίνεται στο κλιμάκιό της κατά την ετήσια επιθεώρηση. Αν και το να είναι κανείς έντιμος και αξιόπιστος ως εργαζόμενος μπορεί να τον προφυλάξει από την απόλυση, αυτό δεν είναι κάτι το δεδομένο. Έτσι, κάποιος που απολύεται δεν χρειάζεται να εκλαμβάνει την απόλυσή του ως προσωπική προσβολή κατά της αξίας του. Η απόλυση μπορεί να επηρεάσει ακόμη και τους χρήσιμους, αξιόπιστους εργαζομένους.

8. Καταρτίστε Έναν Προϋπολογισμό

Πολλοί δυσανασχετούν στην ιδέα ενός προϋπολογισμού. Έχουν την εντύπωση ότι κάτι τέτοιο συνεπάγεται περιορισμούς, ότι δεν θα τους επιτρέπει να αγοράζουν αυτά που θέλουν. Αλλά δεν είναι έτσι. Ο προϋπολογισμός είναι ένα μέσο που θα σας βοηθάει να πετυχαίνετε τους στόχους σας, όχι κάτι που θα σας περιορίζει. Είναι απλώς ένα σύστημα ελέγχου, ένα λεπτομερές σχέδιο που σας λέει πού πηγαίνουν τα χρήματά σας και πώς μπορείτε να τα κάνετε να πηγαίνουν εκεί που εσείς θέλετε.

Όλως παραδόξως, πολλοί δεν έχουν ιδέα για το πού ξοδεύουν τα χρήματά τους. Αντίθετα, πέφτουν θύματα ασυλλόγιστων αγορών και μετά θρηνούν: «Πού πήγαν όλα αυτά τα χρήματα;» Η ανάγκη να αποφεύγει κανείς τέτοιου είδους σπατάλη είναι ιδιαίτερα σημαντική όταν οι καιροί είναι δύσκολοι από οικονομική άποψη. Η Αγία Γραφή δηλώνει σοφά στο εδάφιο Παροιμίαι 21:5: «Προγραμμάτισε προσεκτικά και θα έχεις αφθονία· αν ενεργείς πολύ γρήγορα, ποτέ δεν θα έχεις αρκετά».—Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version).

Για να ακολουθήσετε αυτή τη συμβουλή, να κρατάτε γραπτώς ορισμένα στοιχεία. Να καταγράφετε όλα όσα ξοδεύετε σ’ έναν ολόκληρο μήνα, χωρίζοντας τα έξοδά σας σε κατηγορίες. Επίσης, να έχετε πίνακα εσόδων. Αν διαπιστώσετε ότι τα χρήματα που βγαίνουν από το εισόδημά σας είναι περισσότερα απ’ αυτά που μπαίνουν, ρίξτε μια ματιά στα έξοδά σας για να βρείτε τη ρίζα του προβλήματος. Από τη στιγμή που ξέρετε τι ξοδεύετε και πού το ξοδεύετε, κερδίζετε τον έλεγχο των οικονομικών σας.

Ο προϋπολογισμός σας να είναι εύκαμπτος. Στους πρώτους λίγους μήνες θα ανακαλύψετε τυχόν λάθη και μπορεί να παραβλεφθούν κάποια έξοδα. Κάντε τις απαραίτητες προσαρμογές και διορθώσεις ώσπου ο προϋπολογισμός να ανταποκρίνεται στις ανάγκες σας. Ένας καλός προϋπολογισμός, λοιπόν, θα είναι υπηρέτης σας, όχι κύριός σας.a

Οι παραπάνω κατευθυντήριες γραμμές μπορούν να βοηθήσουν ένα άτομο να ξεπεράσει κάποια περίοδο ανεργίας. Αλλά για να φέρουν αποτέλεσμα τα σημεία αυτά, πρέπει να εξισορροπούνται από σωστή εκτίμηση της πραγματικής σπουδαιότητας των χρημάτων. Αλήθεια, πόσο σπουδαία είναι αυτά; Ακόμη κι αν κάποιος έχει χάσει τη δουλειά του, μήπως θα πρέπει να θέτει πρώτο σε σημασία κάτι άλλο και όχι τα χρήματα; Θα εξετάσουμε αυτά τα ερωτήματα στο επόμενο άρθρο.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 8]

Για να Καταρτίσετε Έναν Προϋπολογισμό:

1. Υπολογίστε πόσα είναι τα έσοδά σας.

2. Κάντε έναν πίνακα εξόδων για ολόκληρο το μήνα, ώστε να εξακριβώσετε πού ξοδεύετε τα χρήματά σας.

3. Καταρτίστε έναν προϋπολογισμό με βάση τα δυο πρώτα βήματα. Καθορίστε πόσα χρήματα πρέπει να κατανεμηθούν σε κάθε κατηγορία.

4. Προσαρμόστε τον προϋπολογισμό σας σύμφωνα με τις ανάγκες.

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Τα ζευγάρια πρέπει να επικοινωνούν ώστε τα οικονομικά ζητήματα να μην καταλήγουν σε οικογενειακούς καβγάδες

Κάτι Πιο Ζωτικό από τα Χρήματα

«Το σύστημα των κινήτρων μας, μέχρι σήμερα, βασίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στις χρηματικές απολαβές».—Η Ψυχολογία Σήμερα (Psychology Today).

Η ΝΑΝΣΙ και ο Χάουαρντ έκαναν μεγάλα σχέδια μετά το γάμο τους το 1989. Ήθελαν σπίτι, ένα μωρό, καινούρια αυτοκίνητα και εξωτικές διακοπές. Είχαν το ανάλογο εισόδημα για όλα αυτά. Αλλά ξαφνικά βρέθηκαν και οι δυο άνεργοι. Τα χρήματα που είχαν αποταμιεύσει για την αγορά του σπιτιού έπρεπε να τα χρησιμοποιήσουν για το ενοίκιο.

Ανήσυχοι για το μέλλον, αναγκάστηκαν να αναβάλουν όλα τους τα σχέδια—περιλαμβανομένου και του σχεδίου τους να κάνουν οικογένεια. «Σε πέντε χρόνια από τώρα», είπε η Νάνσι, «δεν νομίζω ότι θα έχουμε φτάσει εκεί όπου ήμασταν προηγουμένως. Όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και δεν ξέρω αν θα ξαναγυρίσουν κάποτε πίσω».

Πόσο καλά καταδεικνύει αυτό τα καταστρεπτικά επακόλουθα του να χάσει κάποιος τη δουλειά του! Παράλληλα, όμως, εκθέτει και την απατηλή δύναμη του χρήματος. Αυτό που είναι σήμερα εδώ μπορεί αύριο να φύγει. Όπως προειδοποιεί η Αγία Γραφή ρεαλιστικά: «Τα χρήματά σου μπορούν να φύγουν αστραπιαία, λες κι έκαναν φτερά και πέταξαν μακριά σαν αετός».—Παροιμίαι 23:5, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version).

Το να αποδεχτεί κανείς την εφήμερη φύση των χρημάτων είναι κάτι που λέγεται εύκολα αλλά γίνεται δύσκολα. «Το χρήμα είναι το διεθνές μέσο μέτρησης», παρατηρεί το περιοδικό Η Ψυχολογία Σήμερα σχετικά με τις απόψεις που επικρατούν γενικώς για τα χρήματα. «Με βάση το χρήμα υπολογίζουμε την αξία των πραγμάτων, πολλές φορές ακόμη και ασυναίσθητα». Το πάθος που έχουν πολλοί για την απόκτηση χρημάτων έχει οδηγήσει ακόμη και πλούσια άτομα σε χρόνια ανησυχία, κατάθλιψη και άλλα προβλήματα τα οποία προκαλεί ο πυρετός του χρήματος.

Η Σπουδαιότητα της Σοφίας

Αλλά υπάρχει κάτι πιο ζωτικό από τα χρήματα. Η Αγία Γραφή αποκαλύπτει ποιο είναι αυτό στο εδάφιο Εκκλησιαστής 7:12: «Η σοφία είναι σκέπη, ως είναι σκέπη το αργύριον». Κατόπιν, το εδάφιο προσθέτει ένα γεγονός σχετικά με τη σοφία που δείχνει ότι είναι ανώτερη από τα χρήματα: «Η σοφία ζωοποιεί τους έχοντας αυτήν».

Η σοφία περιλαμβάνει την ικανότητα να ασκούμε ορθή κρίση όταν αντιμετωπίζουμε περιστάσεις που αποτελούν πρόκληση για εμάς. Αν χάσουμε τη δουλειά μας, η ορθή κρίση θα πρέπει να μας πει ότι η πραγματική αξία της ζωής δεν μετριέται με χρήματα. Η ορθή κρίση θα μας βοηθήσει επίσης να δίνουμε στα διάφορα πράγματα την ανάλογη προτεραιότητα και την πρέπουσα προσοχή.

Ποια Πράγματα Έχουν Προτεραιότητα για Εσάς;

Τι βάζετε πρώτο στη ζωή σας; Αξίζει η δουλειά σας περισσότερο από το γάμο σας; Αξίζει το σπίτι σας περισσότερο από τα παιδιά σας; Αξίζουν τα χρήματα περισσότερο από την υγεία σας; Κάθε μέρα παίρνουμε αποφάσεις βασισμένες στο σύστημα των κινήτρων μας, στη σειρά προτεραιότητας που έχουμε. Όταν αντιμετωπίζουμε οικονομικά προβλήματα, αυτή η σειρά προτεραιότητας θα υπαγορεύει την πορεία ενέργειας που ακολουθούμε. Ποια πράγματα έχουν προτεραιότητα για εσάς;

Ο Ιησούς Χριστός είπε: ‘Ευτυχισμένοι είναι εκείνοι που έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης’. (Ματθαίος 5:3, ΜΝΚ) Προσέξτε· ο Ιησούς έδειξε ότι η πνευματικότητα είναι μια ανάγκη, κάτι που πρέπει να έχει προτεραιότητα, δεν είναι απλώς μια δευτερεύουσα ιδιότητα που επιδιώκει κανείς όταν έχουν τακτοποιηθεί όλα τα υπόλοιπα στη ζωή του.

Αποτελεί πρόκληση να δίνει κανείς προτεραιότητα σ’ αυτή την πνευματική ανάγκη, ενώ βρίσκεται κάτω από πίεση για να φροντίσει την οικογένειά του από υλικής πλευράς. Ωστόσο, εκείνοι που το κάνουν αυτό είναι, όπως είπε ο Ιησούς, ευτυχισμένοι. Ενώ τους απασχολεί το πώς θα κερδίσουν τα προς το ζην, είναι σχετικά απαλλαγμένοι από τις «ανείπωτες αγωνίες του μυαλού» που δοκιμάζει κανείς όταν θέτει τα χρήματα πρώτα στη ζωή του. (1 Τιμόθεον 6:10, Φίλιπς [Phillips]) Αυτά τα άτομα βρίσκουν επίσης παρηγοριά στα λόγια του Δαβίδ, όπως έχουν καταγραφτεί στο εδάφιο Ψαλμός 37:25: «Νέος ήμην και ήδη εγήρασα, και δεν είδον δίκαιον εγκαταλελειμμένον ουδέ το σπέρμα αυτού ζητούν άρτον».

Ικανοποιήστε την Πνευματική σας Ανάγκη

Η πνευματική ανάγκη του ανθρώπου είναι έμφυτη. Ο άνθρωπος χρειάζεται περισσότερα από το φαγητό, το ρουχισμό και τη στέγη. Η πνευματικότητα προχωράει βαθύτερα, υποβάλλοντας ερωτήματα όπως: ‘Γιατί είμαι εδώ;’ και ‘Πού οδεύει αυτός ο κόσμος—και η ζωή μου;’

Ο φόβος για μια «οικονομική συντέλεια» έχει κάνει πολλούς να αισθανθούν την πνευματική τους ανάγκη. Το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek) αναφέρει: «Οι πωλήσεις των προφητικών βιβλίων—αυτών που ερμηνεύουν τα τρέχοντα γεγονότα ως Βιβλικά σημεία για το τέλος του κόσμου—έχουν αυξηθεί κατά 50 ως 70 τοις εκατό σε σχέση με το προηγούμενο έτος». Ωστόσο, για να ικανοποιήσει κάποιος την πνευματική του ανάγκη πρέπει να αναζητήσει ακριβή γνώση, όχι απλές ανθρώπινες υποθέσεις.

Σας προσκαλούμε να ερευνήσετε το Λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή. Αυτή περιέχει πρακτική σοφία που μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τις ανησυχίες της ζωής. Και κάτι περισσότερο απ’ αυτό, η Αγία Γραφή μπορεί να σας δώσει ακριβή γνώση σχετικά με τη σημασία των καιρών στους οποίους ζούμε σήμερα και οι οποίοι είναι ‘κρίσιμοι, δύσκολοι στην αντιμετώπισή τους’. (2 Τιμόθεον 3:1, ΜΝΚ) Αν γράψετε στους εκδότες αυτού του περιοδικού, είναι δυνατό να διευθετηθεί μια δωρεάν οικιακή Γραφική μελέτη. Τώρα περισσότερο από ποτέ άλλοτε είναι ο καιρός να αναζητήσετε τη σοφία που είναι πρακτική για την εποχή μας—και την ακριβή γνώση σχετικά με το μέλλον—μέσα στο Λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή.

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Οι πνευματικές αξίες πρέπει να θεωρούνται πολύτιμες