Σε πολλά μέρη του κόσμου, οι θρησκευτικοί ηγέτες βρίσκουν τον αριθμό των ανθρώπων που εγκαταλείπουν τις εκκλησίες τους ανησυχητικό. Σ’ αυτό το τεύχος η έκθεσή μας από την Ιταλία ασχολείται με το ζήτημα που αφορά την κατάσταση στην Καθολική εκκλησία. Αργότερα, το Ξύπνα! θα εξετάσει την κατάσταση σε άλλες θρησκείες.

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 2]

R. Krubner/H. Armstrong Roberts

Γιατί Ανησυχούν για την Απώλεια Μελών;

Πολλές θρησκείες έχουν απώλεια μελών. Αυτά τα πρώτα τρία άρθρα του Ξύπνα! με ανταπόκριση από την Ιταλία, δείχνουν ότι το ίδιο το Βατικανό καθώς επίσης και πολλές Καθολικές εφημερίδες και σχολιαστές ανησυχούν σοβαρά γι’ αυτό. Ποιες αιτίες παρουσιάζουν για την απώλεια των εκκλησιαστικών μελών;

ΤΟ θέμα αυτό απασχολεί το Βατικανό. Μια έκθεση που εκδόθηκε τον περασμένο Μάιο είχε τίτλο Αιρέσεις ή Νέα Θρησκευτικά Κινήματα: Πρόκληση για τους Ιερείς. Αυτή η εγκύκλιος ήταν το αποτέλεσμα μιας μελέτης που τέσσερις υπηρεσίες του Βατικανού άρχισαν το 1984 για να προσδιορίσουν το λόγο για τον οποίο τόσοι πολλοί Καθολικοί εγκαταλείπουν τη θρησκεία.

Μερικές από τις πολλές αιτίες που παρουσίασε το Βατικανό σχετικά με την αποχώρηση των Καθολικών από την εκκλησία ήταν και οι επόμενες: ‘Ανησυχία για το μέλλον, η φύση της αλήθειας και πώς μπορεί να βρεθεί, το νόημα της ζωής, η έλλειψη απαντήσεων στα ερωτήματά τους, το αίσθημα ότι έχουν προδοθεί, εξαπατηθεί, έχουν υποστεί εκμετάλλευση, το ότι δεν τους δίνουν προσοχή και το ότι έχουν απογοητευτεί από τους νόμους και τις ενέργειες της Εκκλησίας’.

Αυτό φαίνεται να μοιάζει με την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν τα πλήθη που μαζεύτηκαν γύρω από τον Ιησού: «Ήσαν εκλελυμένοι και εσκορπισμένοι ως πρόβατα μη έχοντα ποιμένα». (Ματθαίος 9:36) Η εγκύκλιος του Βατικανού παραδέχτηκε ότι υπάρχουν «πολλές ατέλειες και ελλείψεις στην τωρινή συμπεριφορά της εκκλησίας» και τόνισε ότι «υπάρχει ένα κενό που χρειάζεται οπωσδήποτε να συμπληρωθεί». Επίσης, αναφέρθηκε στην «έλλειψη ηγεσίας, υπομονής και προσωπικού ενδιαφέροντος εκ μέρους των θρησκευτικών ηγετών».

Άλλες πηγές παραθέτουν επιπρόσθετες αιτίες σχετικά με τις αποχωρήσεις από τις εκκλησίες. Ο πασίγνωστος Ολλανδός Καθολικός θεολόγος Γιοχάνες Μπάπτιστ Μετζ έκανε αυτή τη δήλωση: «Η θρησκεία μας της Δύσης έχει κοσμικοποιηθεί ως το κόκαλο. Δεν έχει μείνει πάνω της ούτε ίχνος μεσσιανισμού. Η κυριαρχία του Θεού έχει εξαφανιστεί από αυτή. Δεν εμφανίζεται πια αυτός ούτε μέσα στις εκκλησίες, ούτε στη θεολογία ούτε στα κοινωνικά και πολιτικά θέματα των ημερών μας».

Σχολιάζοντας την κατάσταση των νεαρών στην Ισπανία, το Concilium, ένα διεθνές θεολογικό περιοδικό, είπε: «Οι νέοι και η εκκλησία αντιπροσωπεύουν δυο εντελώς διαφορετικούς κόσμους, που ο ένας απέχει πάρα πολύ από τον άλλο». Το περιοδικό αυτό αναφέρει ότι μια παρόμοια κατάσταση υπάρχει στην Ολλανδία, στο Βέλγιο, στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και στην Αυστραλία.

Μια δημοσιογραφική έκθεση αναφέρθηκε στην παπική εγκύκλιο ως «την κραυγή συναγερμού του Βατικανού». Η εγκύκλιος προτείνει να ‘αναθεωρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τους ενορίτες’. Θα πρέπει να ‘βγούμε έξω και να κηρύξουμε’. Παρατηρεί ότι οι αιρέσεις κάνουν «ό,τι είναι δυνατό για να συναντήσουν τους ανθρώπους εκεί που βρίσκονται, με θέρμη, ιδιωτικά, και απευθείας, δείχνοντας προσωπικό ενδιαφέρον για το άτομο, προωθώντας τη συμμετοχή, τον αυθορμητισμό, την υπευθυνότητα και το αίσθημα της υποχρέωσης».

Κάνει έκκληση να αρχίσει μια «συνεχής εκπαίδευση στην πίστη» για να καταπολεμηθεί η θρησκευτική άγνοια που είναι τόσο διαδεδομένη στα μέλη των εκκλησιών σήμερα. «Ο λόγος του Θεού», δηλώνει η εγκύκλιος, «θα πρέπει να ανακαλυφθεί και πάλι ως σπουδαίο οικοδομικό στοιχείο για την κοινωνία», και το έργο κηρύγματος θα πρέπει να αποχτήσει «βιβλικό χαρακτήρα».

Αλλάζοντας το θέμα η εγκύκλιος στρέφεται από την ανάλυση των εσωτερικών υποθέσεων σε ένα δυσοίωνο σχόλιο: «Κατά καιρούς, ίσως πρέπει να αναγνωρίζουμε, ακόμη και να υποστηρίζουμε τις δραστικές επεμβάσεις εκ μέρους της πολιτείας όταν εκτελεί τα δικά της καθήκοντα». (Τα πλάγια δικά μας.) Αυτή η «πρόσκληση» στην Πολιτεία να επέμβει για να βοηθήσει στον πόλεμο δεν πέρασε απαρατήρητη από τον τύπο. Στις 4 Ιουνίου 1986 ο Μάρκο Τοζάτι ρώτησε στην εφημερίδα La Stampa: «Μήπως η απειλή της ‘κυβερνητικής εξουσίας’ εμφανίζεται και πάλι πάνω από τις μη Καθολικές θρησκείες και ιδιαίτερα πάνω από τις λεγόμενες ‘αιρέσεις’;»

Δεν δείχνει η πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί η κυβέρνηση μ’ αυτόν τον τρόπο ότι το Βατικανό επιθυμεί να επιστρέψει στις μεθόδους που χρησιμοποιούσε στους Σκοτεινούς Αιώνες και στο Μεσαίωνα για να απαγορεύσει την ελευθερία λατρείας; Ζήτησε όμως ο Ιησούς ποτέ τη βοήθεια της πολιτικής εξουσίας για να εξουδετερώσει εκείνους που εναντιώνονταν στις διδασκαλίες του; Το έκανε ποτέ ο Πέτρος αυτό; Μήπως οι άλλοι απόστολοι το έκαναν ποτέ; Δεν ήταν οι Φαρισαίοι εκείνοι που έκαναν έκκληση στον Πιλάτο να σταυρώσει τον Ιησού; Είναι η αναζήτηση της κυβερνητικής υποστήριξης απόδειξη πνευματικής δύναμης ή είναι παραδοχή αδυναμίας;

Δεν ενώνονται με κάποια άλλη θρησκεία όλοι οι Καθολικοί που εγκαταλείπουν την εκκλησία τους, αλλά υπάρχει μια ορισμένη θρησκευτική οργάνωση στην οποία συγκεντρώνονται τώρα μεγάλα πλήθη. Ποια ομάδα είναι αυτή και γιατί διαλέγουν αυτή την ομάδα τόσοι πολλοί από αυτούς που εγκαταλείπουν τη θρησκεία τους;

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 4]

Φωτογραφία εξωφύλλου: K. Scholz/H. Armstrong Roberts

Γιατί Τόσοι Πολλοί Γίνονται Μάρτυρες του Ιεχωβά;

ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ χώρες οι άνθρωποι κάνουν αυτή ακριβώς την ερώτηση. Για παράδειγμα, στη Μπολώνια της Ιταλίας, οι εκκλησιαστικές αρχές, με την έγκριση του πάπα, έκαναν μια συνάντηση για να μελετήσουν πώς να καταπολεμήσουν την επιτυχία των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Η Καθολική Εκκλησία σύμφωνα με την εφημερίδα La Repubblica, έδωσε «σήμα κινδύνου», επειδή κάθε χρόνο δέκα χιλιάδες Καθολικοί γίνονται Μάρτυρες του Ιεχωβά.

Ο Ιησουίτης Γκιουζέπε Ντε Ρόζα είπε ότι «από θρησκευτική άποψη οι πιο επικίνδυνοι είναι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Είναι πλήρως εκπαιδευμένοι· έχουν πάντοτε την Αγία Γραφή στο χέρι τους».

Σε ένα κύριο άρθρο που ασχολούνταν ειδικά με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, το Ιησουιτικό περιοδικό La Civiltá Cattolica στις 18 Φεβρουαρίου 1984, έγραψε:

«Ο πρώτος λόγος για την εξάπλωση αυτής της κίνησης σχετίζεται με τις μεθόδους προπαγάνδας [δηλαδή, το έργο κηρύγματος]. Το έργο, κατ’ αρχήν, γίνεται με επιμονή, από πόρτα σε πόρτα, από ανθρώπους που έχουν εκπαιδευτεί πολύ καλά σ’ αυτό και που έχουν ισχυρές πεποιθήσεις . . .

»Ο δεύτερος λόγος για την επιτυχία των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι η ελκυστική δύναμη που έχει το ιεχωβίτικο άγγελμα, η ικανότητά του να ικανοποιεί τις ανάγκες, τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες των ανθρώπων της εποχής μας. Πρώτ’ από όλα, ικανοποιεί την ανάγκη για σιγουριά, κάτι που εκτιμάται πολύ σε έναν καιρό που όλα είναι αβέβαια και ασταθή. . . . Πάνω από όλα, είναι μια απόλυτα βέβαιη αποκάλυψη του μέλλοντος, και επομένως, όλοι εκείνοι που τη δέχονται απαλλάσσονται από κάθε φόβο και ανησυχία, και μπορούν να αντιμετωπίσουν το μέλλον με χαρά, με τη βεβαιότητα ότι θα επιζήσουν από την ερήμωση που θα φέρει η τρομερή μέρα κρίσης του Θεού πάνω στον πονηρό κόσμο, και ότι θα ζήσουν με αιώνια ευτυχία στη γη. Δεύτερον, το ιεχωβίτικο άγγελμα βοηθάει στην υπερνίκηση της ανησυχίας του ατόμου που αντιμετωπίζει τα προβλήματα αυτού του κόσμου, διακηρύσσοντας ότι πλησιάζει η απομάκρυνση των σημερινών αφόρητων συνθηκών, και ότι επομένως, σύντομα θα υπάρχει μια καινούρια εποχή, θα γεννηθεί ένας καινούριος κόσμος από τον οποίο θα εξαλειφθούν όλοι οι πονηροί που τώρα θριαμβεύουν. . . .

»Ο τρίτος λόγος για την επιτυχία των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι ότι, αυτή η κίνηση προσδίδει στα μέλη της μια συγκεκριμένη και ισχυρή ταυτότητα· είναι ένας χώρος στον οποίο όλοι γίνονται δεκτοί με θέρμη και ένα αίσθημα αδελφότητας και αλληλεγγύης».

Η εγκύκλιος του Βατικανού ανέλυσε τις ανάγκες των ανθρώπων στους σύγχρονους καιρούς, και η παραπάνω παράθεση από το Ιησουιτικό περιοδικό La Civiltá Cattolica έδειξε ότι το άγγελμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι εκείνο που ικανοποιεί αυτές τις ανάγκες. Υπάρχει περαιτέρω απόδειξη από τον Καθολικό συγγραφέα Βιτόριο Μεσόρι, ο οποίος γράφει στο πρόσφατο βιβλίο του Scommessa sulla morte (Στοίχημα στο Θάνατο):

«Είναι άξιο εξέτασης το γεγονός ότι μια από αυτές τις αποκαλυπτικές αιρέσεις—οι Μάρτυρες του Ιεχωβά—είναι το δόγμα, ή η θρησκεία με τον μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης στον κόσμο. Βρίσκεται ανάμεσα στις πιο ζωντανές θρησκείες σε πολλές χώρες . . . και ίσως βρίσκεται στην πρώτη θέση σε σχέση με τη θέρμη, το ζήλο, τη δραστηριότητα και την ικανότητα να κερδίζει πιστούς.

»Η συνεχώς αυξανόμενη παρουσία τους δεν περιορίζεται μόνο σε χώρες που έχουν Χριστιανική παράδοση, αλλά επεκτείνεται σε ολόκληρο τον κόσμο, όπου, στο όνομα του Ιεχωβά, και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, επιτυγχάνονται αποτελέσματα που είναι συχνά ανώτερα από εκείνα που πέτυχαν οι Καθολικοί, οι προτεστάντες, και οι ορθόδοξοι ιεραπόστολοι μετά από αιώνες δουλειάς.

»Αυτή η εντυπωσιακή δύναμη επέκτασης είναι ακατανόητη μόνο σε εκείνον που δεν θέλει να παραδεχτεί ότι . . . ο τρόπος με τον οποίο μελετούν την Αγία Γραφή οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, ικανοποιεί χωρίς αμφιβολία τις πραγματικές ανάγκες που δεν ικανοποιούν πια οι άλλες θεολογικές απόψεις.

»Δεν μπορεί κάποιος να παρακάμψει το ζήτημα, υπαινισσόμενος ότι οι Μάρτυρες έχουν επιτυχία επειδή χρησιμοποιούν τον εκφοβισμό. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Σε αντίθεση με τις ‘επίσημες’ εκκλησίες, οι Μάρτυρες αρνούνται την ύπαρξη της κόλασης, και κηρύττουν ότι οι πονηροί και οι άπιστοι θα εξολοθρευτούν, ότι μετά το θάνατο θα εξαφανιστούν οριστικά. Ίσως αυτό είναι μια δυσάρεστη προοπτική, αλλά οπωσδήποτε είναι λιγότερο τρομακτική από την απειλή των αιωνίων βασάνων».

Ναι, ο Θεός των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι ένας στοργικός Θεός, δεν χρησιμοποιεί τον τρόμο για εκφοβισμό των ανθρώπων.

Η επόμενη παράθεση προέρχεται από το Καθολικό περιοδικό Mondo erre του Μαρτίου 1986: «Πρέπει να λεχθεί ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι οι πρώτοι που ζουν σύμφωνα με την πίστη που κηρύττουν: Δεν θυμώνουν, δεν καπνίζουν, δεν συσσωρεύουν πλούτη, αποφεύγουν τις πολιτικές συζητήσεις, . . . πληρώνουν τους φόρους, διάγουν μια ενάρετη και έντιμη ζωή, είναι ευτυχισμένοι και πρόθυμοι. Όλα αυτά τους κάνουν αγαπητούς».

Συνέντευξη με Πρώην Καθολικούς

Είναι ενδιαφέρον να εξετάσουμε μερικές αφηγήσεις από πρώτο χέρι, που δείχνουν τους λόγους για τους οποίους δυο πρώην Καθολικοί διάλεξαν μια άλλη θρησκεία.

Η Ροζάννα Κ., μια νεαρή παντρεμένη γυναίκα που κατοικεί στην επαρχία της Πάρμας (βόρεια Ιταλία), λέει:

«Πέρασα ήσυχα παιδικά χρόνια. Οι γονείς μου μού έδειξαν ιδιαίτερη αγάπη και μου έδωσαν την κανονική Καθολική εκπαίδευση. Στη διάρκεια της εφηβείας, ανέπτυξα μια επιθυμία που είναι κοινή ανάμεσα σε πολλά νεαρά άτομα: Ήθελα να γίνω χρήσιμη στον Θεό και να τον υπηρετήσω. Αυτή η επιθυμία αναπτύχθηκε από την ανάγνωση ενός αντιτύπου του Ευαγγελίου που βρήκα σε μια βιβλιοθήκη. Ποτέ πριν δεν το είχα διαβάσει. Αυτά που διάβασα με έκαναν να αγαπήσω τον Ιησού. Αντιλήφθηκα ότι είχε ένα μήνυμα αγάπης για το ανθρώπινο γένος, αν και δεν κατάλαβα πλήρως τη σημασία του. Αντιλήφθηκα επίσης ότι οι μαθητές του πρέπει να δείχνουν βαθιά αγάπη για τον Θεό και για τον πλησίον τους».

Ξύπνα!: Ήσουν ικανοποιημένη με τον τρόπο που ασκούσες τη θρησκεία σου;

Ροζάννα: Στην πραγματικότητα, όχι. Όταν ήμουν 17 χρονών, δίδασκα κατήχηση σε παιδιά ηλικίας 10-12 χρονών. Σαν μέλος μιας ομάδας νεαρών της Καθολικής Δράσης, συμμετείχα σε συναθροίσεις και σε πνευματικό στοχασμό. Ήμουν πολύ θρησκευόμενη. Αλλά υπήρχαν δυο πράγματα που δεν μου άρεσαν. Η Αγία Γραφή, το βιβλίο που τόσο βαθιά εκτιμούσα, ποτέ δεν εξεταζόταν, και δεν υπήρχε πραγματική ανιδιοτελής αγάπη ή ενότητα στην ομάδα στην οποία ανήκα. Και όχι μόνο αυτό. Είχα ενοχληθεί επίσης από το γεγονός, ότι μέσα στην ομάδα έγιναν δεκτοί και εκτιμούνταν πάρα πολύ ένας ομοφυλόφιλος και μια λεσβία. Ένα απόγευμα ξέσπασα κι έβαλα τα κλάματα.

Ξύπνα!: Ήταν εύκολο για σένα να γίνεις Μάρτυς του Ιεχωβά;

Ροζάννα: Όχι, και βέβαια δεν ήταν! Όταν οι γονείς μου πρωτοάρχισαν να δέχονται επισκέψεις από Μάρτυρες του Ιεχωβά, δεν είχα καμιά επιθυμία να συμμετέχω. Αργότερα, ωστόσο, εντυπωσιασμένη από τους καλούς τρόπους των Μαρτύρων, αποφάσισα να τους γνωρίσω καλύτερα και συμμετείχα σε μια Γραφική συζήτηση μαζί τους. Αυτό ήταν αποφασιστικό για μένα. Το γεγονός που με εντυπωσίασε περισσότερο ήταν ότι για κάθε αντίρρηση που είχα μου έδιναν μια ξεκάθαρη απάντηση από την Αγία Γραφή.

Ξύπνα!: Ζήτησες συμβουλή από κάποιον ιερέα μετά από αυτή τη συζήτηση;

Ροζάννα: Ναι, από πολλούς ιερείς και από μια καλόγρια. Δεν νοιάζονταν και πολύ να βοηθήσουν ένα ‘απολωλός πρόβατο’. Μετά από μια προσεχτική μελέτη της Αγίας Γραφής, συμβόλισα την αφιέρωσή μου στον Ιεχωβά με το βάφτισμα στο νερό, το 1977.

Ο Κλαούντιο Κ., 30 χρονών, από την Ισέρνια (κεντρική Ιταλία), είπε:

«Όταν ήμουν δέκα χρονών, με τη δική μου θέληση μπήκα σε μια ιερατική σχολή που διευθυνόταν από το μοναχικό τάγμα των Καπουτσίνων. Η επιθυμία μου ήταν να υπηρετήσω τον Θεό ως ιεραπόστολος. Η ζωή στην ιερατική σχολή είχε τα προβλήματά της, εξαιτίας ορισμένων καταστάσεων που υπήρχαν εκεί· αλλά αυτό που με ενόχλησε πραγματικά ήταν όταν οι ανώτεροί μου αρνήθηκαν να μου δώσουν ένα αντίτυπο της Αγίας Γραφής, ένα βιβλίο που είχα ιδιαίτερη επιθυμία να διαβάσω. Πειράχτηκα ακόμα περισσότερο όταν ένας ιερέας μάς είπε ότι ο άνθρωπος προήλθε μέσω εξέλιξης. Αντιλήφθηκα ότι δεν θα μπορούσα να πετύχω το στόχο μου να υπηρετήσω τον Θεό μέσα στην ιερατική σχολή, και έτσι την εγκατέλειψα σε ηλικία 15 χρονών».

Ξύπνα!: Πώς ήρθες σε επαφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά;

Κλαούντιο: Αυτοί ήρθαν στο σπίτι μου. Θυμάμαι ότι τους έκανα άμεσες ερωτήσεις, και αυτοί μου έδωσαν άμεσες και ακριβείς απαντήσεις. Μου άφησαν δυο βιβλία, το Προήλθε ο Άνθρωπος από Εξέλιξη ή από Δημιουργία; και το Είναι η Βίβλος Πράγματι ο Λόγος του Θεού; Αφού τα διάβασα κατανόησα ότι η θεωρία της εξέλιξης είναι αβάσιμη και ότι οι Γραφές είναι εμπνευσμένες από τον Θεό. Ο αδελφός μου είχε ενωθεί μαζί μου στην έρευνα για την αλήθεια, και αναρωτιόμασταν αν οι Μάρτυρες αντιπροσωπεύουν πραγματικά την αληθινή Χριστιανοσύνη. Χρειαζόταν να εξετάσουμε πιο βαθιά τις διδασκαλίες τους.

Ξύπνα!: Και τι κάνατε τότε;

Κλαούντιο: Κάναμε συζήτηση με τρεις ιερείς και με διακόνους αρκετών Προτεσταντικών θρησκευμάτων. Αφού κάναμε μια πλήρη έρευνα, ήμασταν πεπεισμένοι ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ήταν εκείνοι που βοηθούσαν πραγματικά τους ανθρώπους να κατανοήσουν την Αγία Γραφή. Βαφτιστήκαμε ως Μάρτυρες του Ιεχωβά, και τελικά πέτυχα το σκοπό που είχα από παιδί να υπηρετήσω τον Θεό.

Εσείς είστε πρόθυμοι να συγκρίνετε τις θρησκευτικές σας απόψεις με το Λόγο του Θεού την Αγία Γραφή; Έχετε το θάρρος να το κάνετε αυτό με απροκατάληπτη διάνοια;