Οι Ρίζες του Διχασμού

Η ρήξη ανάμεσα στο Βατικανό και στο δεξιό, συντηρητικό Καθολικό κίνημα του Αρχιεπισκόπου Λεφέβρ μεγάλωνε με τον καιρό. Οι ρίζες του σχίσματος ανάγονται στη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού, η οποία έλαβε χώρα από το 1962 μέχρι το 1965. Ο Πάπας Ιωάννης ΚΓ΄, που συγκάλεσε τη σύνοδο, έθεσε δυο αντικειμενικούς στόχους για εκείνη τη συγκέντρωση. Ο ένας ονομαζόταν ατζιορναμέντο (εκσυγχρονισμός), και ο άλλος ήταν η επανένωση όλων των λεγόμενων Χριστιανικών εκκλησιών.

Μολονότι ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ, ως Καθολικός ιεράρχης, πήρε μέρος στη Β΄ Σύνοδο του Βατικανού, δεν συμφωνούσε με κανέναν απ’ αυτούς τους αντικειμενικούς στόχους. Ως οπαδός της παράδοσης, φανατικός μέχρι το κόκαλο, είναι της γνώμης ότι η Καθολική Εκκλησία δεν χρειάζεται να εκσυγχρονιστεί. Προσκολλημένος ολόκαρδα στην παραδοσιακή Καθολική άποψη πως «έξω από την Εκκλησία δεν υπάρχει σωτηρία», ο Λεφέβρ είναι πεπεισμένος ότι ο μόνος πιθανός τρόπος για να επανενωθούν οι «Χριστιανοί» θα ήταν να προσχωρήσουν όλοι οι μη Καθολικοί στη Ρωμαιοκαθολική πίστη.

Εναντίον της Θρησκευτικής Ελευθερίας

Ένα χρόνο μετά τον αφορισμό του, ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ, μιλώντας εκ μέρους των συντηρητικών Καθολικών που υποστηρίζουν το κίνημά του, δήλωσε: «Είμαστε κατηγορηματικά εναντίον της ιδέας για θρησκευτική ελευθερία και των συνεπειών της, ειδικά του οικουμενισμού, που προσωπικά τον βρίσκω απαράδεκτο».

Αυτός δεν εισήγαγε κάποια καινοτομία. Ακολουθούσε πιστά την Καθολική παράδοση. Στις 15 Αυγούστου 1832, ο Πάπας Γρηγόριος ΙΣΤ΄ εξέδωσε την εγκύκλιο Μιράρι βος (Mirari vos), στην οποία καταδίκαζε την ελευθερία συνείδησης ως «λανθασμένη άποψη ή μάλλον τρέλα». Τριάντα δύο χρόνια αργότερα, ο Πάπας Πίος Θ΄ εξέδωσε τη Σύνοψη Πλανών, στην οποία καταδίκαζε την ιδέα ότι «κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να ασπαστεί και να ασκήσει τη θρησκεία που ο ίδιος, με βάση τη λογική, πιστεύει ότι είναι αληθινή».

Απορρίπτοντας τον οικουμενισμό, ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ έδειξε απλούστατα την προσκόλλησή του σ’ αυτό που το Καθολικό δόγμα αποκαλεί «μοναδικότητα της Εκκλησίας», δηλαδή ότι δεν υπάρχει παρά μόνο «Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική» εκκλησία.

Εξοργισμένος με την «Προτεσταντική» Λειτουργία

Οι μεταρρυθμίσεις που επέφερε η Β΄ Σύνοδος του Βατικανού στην παραδοσιακή Καθολική λειτουργία αποτελούν ζήτημα ιδιαίτερα ενοχλητικό για τον Αρχιεπίσκοπο Λεφέβρ και τους ακολούθους του. Ο επαναστάτης ιεράρχης είναι της γνώμης ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις έχουν κάνει τη Λειτουργία «Προτεσταντική». Δεν πρόκειται μόνο για το ότι χρησιμοποιούνται σύγχρονες γλώσσες αντί για τη λατινική· ο Λεφέβρ πιστεύει ότι έχουν αλλαχτεί πάρα πολλά πράγματα με σκοπό να προσελκύσουν τους Προτεστάντες και ότι, ακόμα και στη λατινική γλώσσα, η λειτουργία που ενέκρινε ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ είναι «αιρετική».

Για να διασφαλίσει τη συνέχιση της παραδοσιακής λατινικής Λειτουργίας, ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ ίδρυσε μια ιερατική σχολή στην Εκόν της Ελβετίας, το 1970. Αυτή λειτουργούσε υπό τη διεύθυνση της Ιερατικής Αδελφότητας του Αγίου Πίου Ι΄, την οποία ίδρυσε ο Λεφέβρ το ίδιο εκείνο έτος. Καθώς το κίνημά του κέρδιζε έδαφος, ίδρυσε κι άλλες συντηρητικές, Καθολικές ιερατικές σχολές στην Ευρώπη και στην Αμερική. Εκεί, εκατοντάδες νεαροί άντρες λαβαίνουν υπερσυντηρητική εκπαίδευση για την ιερατεία.

Ο επαναστάτης ιεράρχης έχει χειροτονήσει 200 και πλέον ιερείς οπαδούς της παράδοσης, παρ’ όλο που ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ του το απαγόρευσε το 1976. Αυτοί τελούν τη λατινική Λειτουργία, σε μονές και σε παράνομα κατεχόμενες Καθολικές εκκλησίες.a Το Βατικανό παραδέχεται ότι ο Λεφέβρ έχει περίπου εκατό χιλιάδες μαχητικούς ακολούθους της παράδοσης σ’ ολόκληρο τον κόσμο, αλλά άλλοι αξιωματούχοι της εκκλησίας ομολογούν ότι ο αριθμός πλησιάζει το μισό εκατομμύριο. Ο ίδιος ο Λεφέβρ ισχυρίζεται ότι εκατομμύρια Καθολικοί συμμερίζονται τις απόψεις του.

Η Ανάγκη για Διάδοχο

Στην Καθολική Εκκλησία, ο επίσκοπος μπορεί να χειροτονεί ιερείς. Όμως, μονάχα ο πάπας μπορεί να εγκρίνει τη χειροτόνηση επισκόπου. Λόγω έλλειψης επισκόπου για τη χειροτονία νέων ιερέων, ο ηλικιωμένος Λεφέβρ συνειδητοποίησε ότι η Ιερατική Αδελφότητά του κινδύνευε να χαθεί μετά το θάνατό του. Το Βατικανό, ελπίζοντας προφανώς να συμβεί ακριβώς αυτό, άρχισε παρατεταμένες διαπραγματεύσεις μαζί του και τελικά εξέδωσε ένα τελεσίγραφο. Ή θα δεχόταν τη χειροτόνηση κάποιου επισκόπου που θα ενέκρινε το Βατικανό ή, αν προχωρούσε και χειροτονούσε ο ίδιος επίσκοπο, θα αφοριζόταν.

Στις 30 Ιουνίου 1988, σε μια τελετή που την παρακολούθησαν χιλιάδες ακόλουθοί του, ο επαναστάτης ιεράρχης χειροτόνησε τέσσερις επισκόπους, οι οποίοι ήταν οπαδοί της παράδοσης. Η παριζιάνικη εφημερίδα Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν (International Herald Tribune) ανέφερε: «Η χειροτόνηση των τεσσάρων επισκόπων από τον Αρχιεπίσκοπο Λεφέβρ αμαύρωσε μια συνεδρίαση του Βατικανού, στην οποία ο πάπας προήγαγε 24 επισκόπους εισαγάγοντάς τους στο Κολέγιο των Καρδιναλίων. Το Βατικανό ακύρωσε μια ειδική συναυλία προκειμένου να εκφράσει τη ‘βαθιά οδύνη’ του για την ενέργεια του Αρχιεπισκόπου Λεφέβρ. ‘Είναι ημέρα πένθους’, είπε ο [Γάλλος] Καρδινάλιος Ντεκουρτρέ».

Αυτό το σχίσμα στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας, όχι μόνο προξένησε οδύνη στο Βατικανό, αλλά άφησε εκατομμύρια ειλικρινείς Καθολικούς σ’ ολόκληρο τον κόσμο προβληματισμένους και σαστισμένους.

[Υποσημειώσεις]

Γιατί Υπάρχει «Βαθιά Ανησυχία»;

Ο ΠΑΠΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΥΛΟΣ Β΄ εξέφρασε την «απελπισία» του για το σχίσμα που προκάλεσε το υπέρ της Καθολικής παράδοσης κίνημα του Αρχιεπισκόπου Λεφέβρ. Η εκκλησία, είπε ο ίδιος, αντέδρασε με «μεγάλη οδύνη».

Ο Καθολικός ιερέας Ζουακίν Ορτέγκα, αναπληρωτής γραμματέας της συνδιάσκεψης των Ρωμαιοκαθολικών επισκόπων στην Ισπανία, αποδοκίμασε αυτή την κατάσταση: «Έχουμε κάνει τον Καθολικισμό σούπερ μάρκετ. Οι άνθρωποι διαλέγουν και παίρνουν αυτά που τους ταιριάζουν λες και οι δοξασίες μας είναι κονσέρβες με λαχανικά».

Ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ υποστηρίζει ότι η Δεύτερη Σύνοδος του Βατικανού πρόδωσε την παραδοσιακή Καθολική Εκκλησία, δίνοντας την ευκαιρία για αλλαγές στην εκκλησία. Έτσι, πιστεύει ο ίδιος, η σύνοδος κλόνισε το πιστεύω των Καθολικών ότι ανήκουν στη μία αληθινή εκκλησία.

Συνοψίζοντας τα επιχειρήματα του Λεφέβρ και των ακολούθων του, η εφημερίδα Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν (International Herald Tribune) έγραψε: «Οι οπαδοί της παράδοσης διατείνονται ότι είτε η εκκλησία έκανε λάθος πριν από τη σύνοδο είτε κάνει λάθος τώρα, αλλά δεν γίνεται να συμβαίνουν και τα δυο. Αν έκανε λάθος πριν από τη σύνοδο, λένε, τότε μπορεί να έχει κάνει λάθος και για άλλες δοξασίες. ‘Είμαστε εδώ για να εκδηλώσουμε την προσκόλλησή μας στην εκκλησία όλων των εποχών’, είπε ο αρχιεπίσκοπος».

Όμως, πολλοί ειλικρινείς Καθολικοί αναρωτιούνται αν αυτά που δίδασκε και έκανε η εκκλησία πριν από τη Β΄ Σύνοδο του Βατικανού ήταν η αλήθεια ή αν ήταν λάθος.

Οι Φιλελεύθεροι Καθολικοί Ανησυχούν

Πολλοί Καθολικοί που είναι υπέρ του φιλελευθερισμού φοβούνται ότι τα, σύμφωνα με την άποψή τους, προοδευτικά βήματα που έκανε η Β΄ Σύνοδος του Βατικανού υπονομεύονται εξαιτίας της υπόθεσης Λεφέβρ. Τους τρομάζουν οι πρόσφατες επίσημες δηλώσεις του Βατικανού, όπως εκείνες του Καρδινάλιου Ράτσινγκερ, του κέρβερου της Καθολικής ορθοδοξίας. Αυτός είναι ο επικεφαλής του γραφείου του Βατικανού που επί τέσσερις αιώνες ήταν γνωστό ως η Συνέλευση για την Ιερά Εξέταση.

Ο Καρδινάλιος Ράτσινγκερ, επικεφαλής της Ιερής Συνέλευσης για το Δόγμα της Πίστης, στη Ρώμη, δήλωσε: «Τα σχίσματα συμβαίνουν μόνο όταν οι άνθρωποι έχουν πάψει να βιώνουν και να αγαπούν ορισμένες αλήθειες και αξίες της Χριστιανικής πίστης». Οι προοδευτικοί Καθολικοί φοβούνται ότι ο καρδινάλιος είχε υπόψη του «αλήθειες και αξίες» που χαρακτήριζαν τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία πριν από τις μέρες της Β΄ Συνόδου του Βατικανού.

Εκφράζοντας αυτούς τους φόβους, ένα άρθρο με τίτλο «Το Τίμημα ενός Σχίσματος», που δημοσιεύτηκε στη γαλλική εφημερίδα Λε Μοντ (Le Monde), δήλωσε: «Ποιος ξέρει αν το Βατικανό δεν αρχίζει—χωρίς να το ξέρει ή χωρίς να το παραδέχεται—να εφαρμόζει την ‘προσκόλληση στην παράδοση χωρίς τον Λεφέβρ’; . . . Μήπως [το Βατικανό] δεν προσπαθεί τώρα να ξανακερδίσει τους κληρικούς και τους λαϊκούς που κλίνουν προς την παράδοση και, πάνω απ’ όλα, δεν επιβάλλει και πάλι την Καθολική αυθεντία και τις Καθολικές αξίες εκεί όπου αυτές υφίστανται την πιο ανοιχτή πρόκληση, συγκεκριμένα στη Δυτική Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική;»

Αντιφρονούντες Θεολόγοι

Τον Ιανουάριο του 1989, 163 Καθολικοί θεολόγοι από τη Δυτική Γερμανία, την Ολλανδία, την Αυστρία και την Ελβετία κοινοποίησαν μια δήλωση που τώρα είναι γνωστή ως η Διακήρυξη της Κολωνίας. Στις μετέπειτα εβδομάδες, ενώθηκαν μαζί τους εκατοντάδες Καθολικοί θεολόγοι από άλλες χώρες, περιλαμβανομένης και της Ιταλίας. Το κύμα της διαφωνίας ξεκίνησε από το ότι το Βατικανό εγκατέστησε αυθαίρετα ένα συντηρητικό ιεράρχη ως Καθολικό αρχιεπίσκοπο της Κολωνίας, στη Γερμανία, παρά τις αντιρρήσεις των ντόπιων ιεραρχών. Αλλά η διαμαρτυρία δεν περιοριζόταν μόνο στο διορισμό δεξιών επισκόπων. Περιλάμβανε ορισμένα πειθαρχικά μέτρα του Βατικανού που είχαν σκοπό να κλείσουν το στόμα θεολόγων, οι οποίοι αντανακλούσαν «το θεολογικό τρόπο σκέψης που τόνιζε η Δεύτερη Σύνοδος του Βατικανού». Επίσης, οι θεολόγοι έθεσαν υπό αμφισβήτηση το δικαίωμα του πάπα να επιβάλλει τις απόψεις του «στον τομέα των δογματικών διδασκαλιών», ιδιαίτερα σ’ ό,τι αφορά τον έλεγχο των γεννήσεων.

Αντιδρώντας σ’ αυτή τη διακήρυξη, ο Καρδινάλιος Ράτσινγκερ δήλωσε χωρίς περιστροφές ότι όσοι απορρίπτουν τη θέση του Βατικανού σχετικά με τον έλεγχο των γεννήσεων και το διαζύγιο δίνουν εσφαλμένη ερμηνεία της «συνείδησης» και της «ελευθερίας» και παραβιάζουν την παραδοσιακή διδασκαλία της εκκλησίας. Πρόσφατα υπενθύμισε σε Αμερικανούς ιεράρχες ότι δεν πρέπει να αφήνουν τη διδασκαλία τους να επηρεάζεται από την «παράφωνη συναυλία» κάποιων θεολόγων.

Πολλοί Καθολικοί Είναι Προβληματισμένοι

Ένας Γάλλος Καθολικός θεολόγος δήλωσε σε μια συνέντευξη που έδωσε στην εφημερίδα Λε Μοντ: «Θα ήταν λάθος να ισχυριστεί κανείς . . . ότι αυτή η κρίση επηρεάζει μόνο τους θεολόγους. Απλώς αυτοί εκφράζουν τη βαθιά ανησυχία πάρα πολλών Καθολικών».

Πολλοί ειλικρινείς Καθολικοί αναρωτιούνται μήπως ο επαναστάτης αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ, αν και αφορισμένος, δεν έχασε ούτε τη μάχη ούτε τον πόλεμο. Στην πραγματικότητα, γίνονται παραχωρήσεις προς τους ακολούθους του Λεφέβρ με σκοπό να ξαναγυρίσουν στο ποίμνιο. Η λειτουργία γίνεται και πάλι στη λατινική γλώσσα σε πολλές Καθολικές εκκλησίες, και συντηρητικοί επίσκοποι διορίζονται σε διάφορες θέσεις. Είναι ενδιαφέρον ότι Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης κάνουν το εξής ερώτημα: ‘Γιατί αφορίστηκε ο Μονσινιόρος Λεφέβρ, ενώ Καθολικοί ιερείς στην Ολλανδία, οι οποίοι ευλογούν «γάμους» μεταξύ ομοφυλοφίλων, και ιερείς στη Νότια Αμερική, οι οποίοι υποστηρίζουν την επαναστατική θεολογία απελευθέρωσης, εξακολουθούν να αποτελούν μέρος της εκκλησίας;’

Όλα αυτά κάνουν πολλούς Καθολικούς να σαστίζουν. Ένας Γάλλος Καθολικός έγραψε στην Καθολική εφημερίδα Ο Σταυρός (La Croix): «Οι απλοί Χριστιανοί, σαν εμένα, υποφέρουν επειδή εκείνοι που περιλαμβάνονται [στις διαφωνίες της εκκλησίας] δεν κάθονται να συζητήσουν τα πράγματα και να φτάσουν σε κάποια συμφωνία. Μερικοί άνθρωποι εγκαταλείπουν σιγά-σιγά τη θρησκευτική δράση, αν όχι και την Εκκλησία».

Αναμφίβολα, αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί είναι τόσο διαιρεμένη η εκκλησία που θεωρούσαν ως τη μία αληθινή. Μάλιστα ο Καθολικός ιερέας Ρενέ Λορεντέν έκανε το ερώτημα: «Γιατί να υπάρχουν τέτοιες διαιρέσεις μεταξύ των Χριστιανών;»

Οι διαφορετικές ιδεολογίες, που είναι υπεύθυνες για τις διαιρέσεις μέσα στην εκκλησία, θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν η εκκλησία ήταν προσκολλημένη στην Αγία Γραφή ως την πηγή των διδασκαλιών της. Πράγματι, η Δεύτερη Σύνοδος του Βατικανού έβγαλε την εξής απόφαση: «Ο ιερός Λόγος είναι πολύτιμο όργανο στα ισχυρά χέρια του Θεού για την επίτευξη της ενότητας εκείνης, που ο Σωτήρας προσφέρει σε όλους τους ανθρώπους». Κι όμως, υπονομεύοντας την ενοποιητική αξία της Αγίας Γραφής, αυτή η ίδια Σύνοδος του Βατικανού δήλωσε: «Η Εκκλησία δεν αντλεί τη βεβαιότητά της για όλες τις αποκαλυμμένες αλήθειες μόνο από τις άγιες Γραφές. Συνεπώς, πρέπει να δεχόμαστε και να τιμούμε και τη Γραφή και την Παράδοση, με την ίδια αφοσίωση και ευλάβεια». Είπε επίσης: «Η ιερή θεολογία βασίζεται στο γραπτό Λόγο του Θεού, ο οποίος πηγαίνει μαζί με την ιερή Παράδοση».

Τα λόγια του Ιησού προς τους Φαρισαίους θα μπορούσαν κάλλιστα να εφαρμοστούν στις αυθεντίες της Καθολικής Εκκλησίας: «Κάνατε το λόγο του Θεού μη αποτελεσματικό μέσω της παράδοσής σας». (Ματθαίος 15:6, Η Νέα Βίβλος της Ιερουσαλήμ [The New Jerusalem Bible]) Μια ειλικρινής Καθολική έγραψε σ’ ένα Καθολικό περιοδικό στη Γαλλία: «Αν οι κληρικοί δεν υποκινούνται πια να κηρύξουν τον Καλό Λόγο, πρέπει να προκαλεί έκπληξη το ότι οι πιστοί λιγοστεύουν, ή ζητούν κάτι άλλο; (Όσο για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά και τους οπαδούς της παράδοσης, η πίστη τους τούς κάνει διαφορετικούς.)»

Διαιρεμένη Ιεραρχία

Εξετάστε τώρα την οργανωτική αιτία για τις διαιρέσεις μέσα στην εκκλησία. Το σχίσμα που προκάλεσε ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ είχε άμεση σχέση με τα Καθολικά δόγματα περί «Αποστολικής Διαδοχής» και περί του πρωτείου του πάπα. Ο Λεφέβρ ισχυρίζεται ότι η «εξουσία που μετέδωσε ο Χριστός στους Αποστόλους Του να διδάσκουν, να κυβερνούν και να καθαγιάζουν . . . πέρασε στο κολέγιο των επισκόπων της Εκκλησίας». Από την άλλη μεριά, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι ο επίσκοπος της Ρώμης, ο πάπας, είναι ο «πρώτος απ’ όλους τους επισκόπους, όχι μόνο από την άποψη της θέσης ή του αξιώματος, αλλά και από την άποψη της ποιμαντικής αυθεντίας».—Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (New Catholic Encyclopedia).

Αλλά βασίζονται αυτά τα δόγματα στην Αγία Γραφή; Η ίδια αυτή Καθολική εγκυκλοπαίδεια παραδέχεται ότι «δεν βρίσκονται στην Καινή Διαθήκη λόγια του Χριστού που να δείχνουν πώς επρόκειτο να μεταδοθεί η εξουσιοδότηση που είχαν λάβει οι απόστολοι». Και ομολογεί επίσης ότι το «πρωτείο του πάπα» δεν είχε «κατανοηθεί σαφώς ή διακηρυχθεί ρητώς» στη «Δυτική [Λατινική] Εκκλησία» μέχρι τον πέμπτο αιώνα Κ.Χ.

Προς το παρόν το ιεραρχικό σύστημα της Καθολικής Εκκλησίας τίθεται υπό αμφισβήτηση σ’ όλη του την έκταση. Είναι κι αυτό ένας παράγοντας για τις διαιρέσεις, γιατί επίσκοποι, θεολόγοι, ιερείς και λαϊκοί εκφράζουν ανοιχτά τη διαφωνία τους με τον πάπα σε ζητήματα πίστης, ηθικών αξιών και εκκλησιαστικής διοίκησης. Η «Διακήρυξη της Κολωνίας» δήλωνε: «Αν ο πάπας κάνει πράγματα που δεν είναι της αρμοδιότητάς του, δεν μπορεί να απαιτεί υπακοή στο όνομα του Καθολικισμού».

Διαιρεμένοι Πολιτικά

Το βρετανικό περιοδικό Δι Ικόνομιστ (The Economist) έγραψε: «Σύμφωνα με την άποψη των οπαδών του Λεφέβρ, η εκκλησία τους έχει πέσει θύμα μιας συνωμοσίας, η οποία την παρέδωσε στα χέρια των Μαρξιστών, των οπαδών του εκσυγχρονισμού και των Προτεσταντών. Ο Μονσινιόρος Λεφέβρ πιστεύει ότι η Γαλλική Επανάσταση εισήγαγε αξιοθρήνητο μοντερνισμό και φιλελευθερισμό στον κόσμο, και ότι η Β΄ Σύνοδος του Βατικανού εισήγαγε τη Γαλλική Επανάσταση . . . στην εκκλησία». Πολλοί δεξιοί Καθολικοί συμμερίζονται αυτή την άποψη. Από την άλλη μεριά, οι αριστεροί Καθολικοί είναι υπέρ των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, μερικοί μάλιστα φτάνοντας στο σημείο να δέχονται την αρχή της ένοπλης εξέγερσης. Συνεπώς, η πολιτική είναι άλλος ένας διαιρετικός παράγοντας μεταξύ των Καθολικών.

Τελειώνοντας το άρθρο του με τίτλο «Γιατί να Υπάρχουν Τέτοιες Διαιρέσεις Μεταξύ των Χριστιανών;» ο ιερέας Λορεντέν δήλωσε ότι η αξιοπιστία της Καθολικής Εκκλησίας εξαρτάται από τη συμμόρφωσή της με τα λόγια του Ιησού: «Εκ τούτου θέλουσι γνωρίσει πάντες ότι είσθε μαθηταί μου, εάν έχητε αγάπην προς αλλήλους».—Ιωάννης 13:35.

Χρησιμοποιώντας αυτό το κριτήριο, πολλοί ειλικρινείς Καθολικοί σ’ ολόκληρο τον κόσμο έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο ισχυρισμός της Καθολικής Εκκλησίας, πως είναι η μία αληθινή εκκλησία, δεν είναι αξιόπιστος. Αναγνωρίζοντας, όπως δήλωσε και ο Ιησούς, ότι «πάσα . . . οικία διαιρεθείσα καθ’ εαυτής δεν θέλει σταθή», πολλοί «εγκαταλείπουν σιγά-σιγά» την εκκλησία.—Ματθαίος 12:25.

Πολλοί Καθολικοί ζητούν τώρα μια «οικία» η οποία να αποτελείται από αληθινούς Χριστιανούς, που είναι ενωμένοι με αληθινή αδελφική αγάπη και που δεν είναι διαιρεμένοι ούτε από μη γραφικά δόγματα ούτε από μια διχασμένη ιεραρχία ούτε από αντίθετες πολιτικές απόψεις. Χιλιάδες άτομα βρήκαν αυτό που ζητούσαν όταν άρχισαν να συναναστρέφονται με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά.