Θαύματα και Οπτασίες—Παλιότερα και Τώρα
Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στη Γαλλία
ΓΟΥΑΔΑΛΟΥΠΗ, Φατίμα και Λουρντ—τι σημαίνουν για εσάς αυτά τα ονόματα; Για πολλούς είναι απλώς πόλεις του Μεξικού, της Πορτογαλίας και της Γαλλίας. Όμως για εκατομμύρια ειλικρινείς Καθολικούς είναι τόποι λατρείας, τρία από τα πιο φημισμένα ιερά της Μαρίας στον κόσμο. Η αφοσίωση που δείχνουν οι Καθολικοί για τέτοια μέρη κάθε άλλο παρά εξασθενεί σ’ αυτόν τον 20ό αιώνα. Για παράδειγμα, το 1982 περίπου 4.500.000 επισκέπτες συνέρευσαν στη Λουρντ, ενώ ακόμα μεγαλύτερα πλήθη συγκεντρώθηκαν στη Γουαδαλούπη.
Για την Καθολική Εκκλησία, αυτά τα ιερά είναι μέρη στα οποία υποτίθεται ότι γίνονται θαυματουργικές θεραπείες. Αυτό αληθεύει ειδικά στην περίπτωση της Λουρντ, η οποία περιγράφηκε από τον Πάπα Πίο Ι΄ ως «το κέντρο της λατρείας της Μαρίας και ο θρόνος του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, κέντρο που φαίνεται να ξεπερνάει σε δόξα όλα τα ομοειδή του, σ’ ολόκληρο τον Καθολικό κόσμο». Χιλιάδες άτομα ισχυρίζονται ότι έχουν θεραπευτεί στη διάρκεια κάποιου προσκυνήματος ή μετά από κάποιο προσκύνημα στη Λουρντ. Όμως η εκκλησία έχει αναγνωρίσει μόνο 65 «θαύματα» μέχρι σήμερα.
Είτε πιστεύετε στον Θεό είτε όχι, έχετε το δικαίωμα να κάνετε ερωτήσεις. Τι μπορούμε να πούμε γι’ αυτές τις οπτασίες, της Μαρίας κυρίως, που αναφέρθηκαν σ’ ολόκληρο τον κόσμο; Είναι οι θαυματουργικές θεραπείες και διάφορα άλλα γεγονότα που συνδέονται μ’ αυτές απόδειξη της θείας επιδοκιμασίας; Σε μια σύσκεψη που έλαβε χώρα το 1986 στη Λουρντ, ο επίσκοπος της Τουρ ενθάρρυνε τους ακροατές του να ‘κάνουν σοβαρές σκέψεις σχετικά με το νόημα των οπτασιών’ για να μπορέσουν να ‘προσδιορίσουν τις σημαντικές διαφορές μεταξύ ψεύτικων και αληθινών οπτασιών’. Αν είστε Καθολικός, ίσως σας ενδιαφέρει κι εσάς να εξετάσετε από πιο κοντά αυτό το θέμα.
Οπτασίες—Αληθινές ή Ψεύτικες;
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν παίρνει επίσημα κάποια θέση σχετικά μ’ αυτές τις οπτασίες, ούτε υποχρεώνει τα μέλη της να τις πιστεύουν. Όμως, τι θα πρέπει να συμπεράνουν οι ειλικρινείς Καθολικοί όταν βλέπουν τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ να πίνει νερό από το σπήλαιο της Λουρντ ή να μιλάει με τη Λούσι, το μοναδικό άτομο εν ζωή που έχει δει την οπτασία στη Φατίμα; Δεν δείχνει αυτό καθαρά την επίσημη επιδοκιμασία του πάπα (και της εκκλησίας); Επιπλέον ο πάπας, στη διάρκεια των ταξιδιών του, δεν παραλείπει ποτέ να επισκεφτεί τόπους λατρείας της Μαρίας, λόγου χάρη το ιερό της Μαύρης Παρθένου της Τσεστοχόβα στην Πολωνία.
Κι άλλοι λιγότερο φημισμένοι ιεροί τόποι έχουν λάβει την επιδοκιμασία της εκκλησίας, όπως το Μπορένγκ και το Μπανέ στο Βέλγιο. Μερικές φορές η λατρεία επιτρέπεται μόνο σε τοπικά πλαίσια, όπως στην περίπτωση της Τρε Φοντάνε στην Ιταλία και της Μαρίενφριντ στη Γερμανία.
Ωστόσο, από το τέλος του 19ου αιώνα, πολλοί έχουν προβάλει τον ισχυρισμό πως έχουν δει οπτασίες. Το βιβλίο Vraies et fausses apparitions dans l’Église (Αληθινές και Ψεύτικες Οπτασίες στην Εκκλησία) υπολογίζει ότι υπήρξαν 200 και πλέον περιπτώσεις από το 1930 μέχρι το 1976. Γιατί να αναγνωριστούν επίσημα τόσο λίγες, δεδομένου ότι, σύμφωνα με το συγγραφέα, «τα μηνύματα, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν ήταν παράλογα και, μετά από εξέταση, αποδείχτηκαν ουσιαστικά όμοια»;
Το γαλλικό περιοδικό L’Histoire δίνει μια εξήγηση, σε κάποιο άρθρο που αφορούσε τις οπτασίες της Μαρίας στην περιοχή της Λουάρ στην κεντροανατολική Γαλλία το 19ο αιώνα. Σύμφωνα με το συγγραφέα, η εκκλησία δεν διερεύνησε αυτά τα συμβάντα και τα άφησε στην αφάνεια για να αποφύγει τον «ανταγωνισμό» με άλλους ήδη αναγνωρισμένους ιερούς τόπους.
Σήμερα, ορισμένοι είναι της γνώμης ότι οι τωρινές επιφυλάξεις της εκκλησίας οφείλονται στο ενδιαφέρον που δείχνει πρόσφατα για «επιστημονική» ακρίβεια. Ο Ρενέ Λορεντέν, Γάλλος Καθολικός που είναι αυθεντία σ’ αυτά τα θέματα, λέει μάλιστα ότι οπτασίες όπως εκείνες που αναφέρθηκαν στη Λουρντ θα είχαν ελάχιστες πιθανότητες να αναγνωριστούν επίσημα σήμερα. Αλλά δεν θα έπρεπε τα διάφορα σημεία—αν πράγματι έχουν θεϊκή προέλευση—να γίνονται αποδεκτά ως σημεία από τον Θεό σε οποιαδήποτε περίοδο της ιστορίας;
Πιο Σύγχρονες Οπτασίες
Οπτασίες εξακολουθούν να εμφανίζονται. Στο Σαν Νταμιάνο της Ιταλίας, συγκεντρώνονται πλήθη προσκυνητών στον τόπο όπου η Μάμα Ρόζα (που πέθανε το 1981) ισχυρίστηκε ότι είχε δει «την Παρθένο». Η εκκλησία παραμένει επιφυλακτική ως προς το ζήτημα αυτό, αλλά μερικοί πιστοί ελπίζουν να σημειωθεί κάποια αλλαγή σ’ αυτή τη στάση, έπειτα από τις μεταστροφές που υποτίθεται ότι έχουν λάβει χώρα εκεί.
Πρόσφατα, στο μικρό χωριό Μεντζουγκόρζι της Γιουγκοσλαβίας, παιδιά και έφηβοι ανέφεραν περισσότερες από χίλιες οπτασίες της «Παρθένου». Κι εδώ επίσης, παρά την επιφυλακτικότητα της εκκλησίας, ορισμένες ομάδες ατόμων πασχίζουν να γίνει επίσημη αναγνώριση των φαινομένων. Ωστόσο, οι Καθολικοί μπορεί κάλλιστα να αναρωτιούνται τι στάση να κρατήσουν, ενόσω περιμένουν την απόφαση των εκκλησιαστικών αρχών. Στο μεταξύ, θα πρέπει να δείχνουν πίστη σε τέτοιου είδους μαρτυρίες;
Για να ολοκληρώσουμε την εικόνα, υπάρχουν επίσης οπτασίες τις οποίες απορρίπτει η εκκλησία, όπως αυτές στο Πάλμαρ ντε Τρόγια της Ισπανίας. Σχετικά μ’ αυτές τις τελευταίες, ο επίσκοπος της Σεβίλλης προειδοποίησε τους πιστούς να μην «καλλιεργούν την ευρέως διαδεδομένη ευπιστία σ’ ό,τι αφορά φαινόμενα τα οποία η εκκλησία δεν αναγνωρίζει και μάλιστα καταδικάζει». Κι όμως σημειώθηκε διχασμός, παρά την προειδοποίηση, που οδήγησε στον αφορισμό ενός αρχιεπίσκοπου και αρκετών ιερέων, οι οποίοι, περιφρονώντας την εκκλησία, εξακολούθησαν να έχουν την άποψη ότι οι οπτασίες ήταν αυθεντικές.
Πώς είναι δυνατό να κρίνει κανείς αν οι οπτασίες είναι αυθεντικές ή όχι; Το επόμενο άρθρο θα ασχοληθεί λεπτομερώς μ’ αυτό το ερώτημα.