Η Βελτίωση του Ρόλου της Γυναίκας στους Σύγχρονους Καιρούς

ΤΟ 1906 μερικές Ρωσίδες αγρότισσες έδωσαν μια αίτηση στον τσάρο Νικόλαο, που μεταξύ άλλων ανάφερε:

«Γενιές ολόκληρες οι γυναίκες της αγροτικής τάξης δεν έχουν καθόλου δικαιώματα στη ζωή. . . . Ούτε καν που μας βλέπουν σαν ανθρώπινα όντα, αλλά απλώς και μόνο σαν υποζύγια. Απαιτούμε να μάθουμε ανάγνωση και γραφή· απαιτούμε να δοθούν στις κόρες μας οι ευκαιρίες για μάθηση που δίνονται και στους γιους μας. . . . Είναι αλήθεια ότι είμαστε αγράμματες, αλλά δεν φταίμε εμείς γι’ αυτό».

Η οικτρή αυτή κατάσταση βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με την περιγραφή της ικανής και ευυπόληπτης γυναίκας που παρουσιάζει η Αγία Γραφή ως παράδειγμα άξιο μίμησης και επαίνου. (Παροιμίαι 31:10-31) Ωστόσο, η περιγραφή αυτή από τη Ρωσία βγάζει αληθινά τα λόγια που κατέγραψε στην Αγία Γραφή ο σοφός Βασιλιάς Σολομών: «Άνθρωπος εξουσιάζει άνθρωπον προς βλάβην αυτού». (Εκκλησιαστής 8:9) Όπως δείχνουν τα λόγια αυτά, τη βλάβη δεν την υφίστανται άντρες μόνο, αλλά άντρες και γυναίκες. Πόσο, όμως, έχει αλλάξει η μοίρα των γυναικών, όπως το δείχνει ξεκάθαρα η κατάσταση στη Ρωσία!

Σήμερα, «η πλειονότητα των Σοβιετικών γιατρών και δασκάλων είναι γυναίκες. Οι γυναίκες αποτελούν σχεδόν τα δυο τρίτα του συνόλου των οικονομολόγων και τα τρία τέταρτα αυτών που ασχολούνται με την επιμόρφωση. Το σαράντα τοις εκατό αυτών που ασχολούνται με τις επιστήμες είναι γυναίκες . . . Οι 862 στις χίλιες γυναίκες που δουλεύουν στην εθνική οικονομία έχουν ανώτερη είτε μέση (πλήρη ή ημιτελή) εκπαίδευση».—Women in the USSR (Γυναίκες στην Ε.Σ.Σ.Δ.).

Οι Γυναίκες στην Πολιτική

Η εξέλιξη που σημειώθηκε στη Ρωσία έχει σημειωθεί και σε πολλές άλλες χώρες, σε μεγαλύτερη ή μικρότερη έκταση. Το πρώτο κράτος που έδωσε δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες ήταν η Νέα Ζηλανδία, το 1893. Από το 1917 μέχρι το 1920 έδωσε το δικαίωμα αυτό η Ρωσία, η Μεγάλη Βρετανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς. Οι Ελβετίδες περίμεναν μέχρι το 1971, αν και ήδη μπορούσαν να κατέχουν πολιτικά αξιώματα.

Σήμερα, οι γυναίκες όχι μόνο ψηφίζουν, αλλά και συναγωνίζονται με τους άντρες στα πολιτικά αξιώματα. Το Ισραήλ είχε γυναίκα πρωθυπουργό, τη Γκόλντα Μέιρ, το ίδιο και η Ινδία, την Ίντιρα Γκάντι. Πιο πρόσφατα, εκλέχτηκε γυναίκα πρωθυπουργός στη Μεγάλη Βρετανία και στη Γιουγκοσλαβία. Στο Ανώτατο Σοβιέτ της Ρωσίας τα 492 μέλη, δηλαδή το 30 με 40 τοις εκατό, είναι γυναίκες. Υπάρχει τώρα γυναίκα-μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου των Η.Π.Α., και στην εκστρατεία για την ανάδειξη προέδρου του 1984, για πρώτη φορά, ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα είχε γυναίκα ως υποψήφια για την αντιπροεδρία. Στη Γαλλία οι γυναίκες κατέχουν περίπου το 15 τοις εκατό των βασικών κυβερνητικών θέσεων.

Οι Γυναίκες στον Επαγγελματικό Τομέα

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκεί που οι πινακίδες στο παρελθόν έγραφαν «Άντρες Εργάζονται Εδώ», τώρα πολλές γράφουν «Άτομα Εργάζονται Εδώ». Γιατί; Επειδή έχει αλλάξει ο ρόλος της γυναίκας στον οικονομικό τομέα. Τα τελευταία 25 χρόνια διπλασιάστηκε ο αριθμός των γυναικών που δουλεύουν έξω από το σπίτι. Οι γυναίκες κατείχαν μόλις το 27 τοις εκατό στις δουλειές γραφείου το 1970· 14 χρόνια αργότερα, οι γυναίκες κατείχαν το 65 τοις εκατό. Αρκετές γυναίκες εργάζονται λόγω οικονομικών αναγκών· άλλες, εργάζονται απλώς και μόνο επειδή το θέλουν οι ίδιες. Σε μερικά μέρη, ο μισθός της γυναίκας σταδιακά εξομοιώνεται μ’ αυτόν του άντρα συναδέλφου της.

Στην Εκπαίδευση, στις Τέχνες και στη Θρησκεία

Σε όλο σχεδόν τον κόσμο οι γυναίκες έχουν κάνει αξιοσημείωτη πρόοδο όσον αφορά την εκπαίδευση. Ο αριθμός των γυναικών που πηγαίνουν σχολείο έχει αυξηθεί από 95 εκατομμύρια το 1950 σε 390 εκατομμύρια το 1985. Στην Ισπανία πριν από 25 χρόνια, ο αριθμός των αναλφάβητων γυναικών ήταν διπλάσιος απ’ αυτόν των αντρών. Η κατάσταση είχε βελτιωθεί τόσο πολύ μέχρι το 1983 ώστε το 30 τοις εκατό των σπουδαστών κολεγίου ήταν γυναίκες. Το Women in Britain (Γυναίκες στη Βρετανία) αναφέρει ότι υπάρχει «κατακόρυφη αύξηση στον αριθμό των γυναικών που φοιτούν κανονικά σε πανεπιστήμιο».

Καθώς περνούν τα χρόνια οι γυναίκες διακρίνονται στον τομέα της μουσικής σαν σολίστες, και στη φωνητική και στην ενόργανη μουσική. Αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες πριν από το 1935, οι μόνες που έπαιζαν σε ορχήστρα ήταν οι αρπίστριες, ρόλος που οι άντρες φαίνεται πως απόφευγαν. Αντίθετα, σήμερα το 40 τοις εκατό εκείνων που παίζουν σε μεγάλες, περιφερειακές ή συμφωνικές ορχήστρες είναι γυναίκες.

Παρόμοια αύξηση σημειώθηκε και στον τομέα της θρησκείας. Πολλές γυναίκες φοιτούν σε ιερατικές σχολές, έτσι που στις Ηνωμένες Πολιτείες το 29 με 52 τοις εκατό τέτοιων σπουδαστών είναι γυναίκες. Εμφανίζονται τώρα και γυναίκες στον άμβωνα και υπάρχουν επίσης γυναίκες ραβίνοι. Γύρω στο 11 τοις εκατό των Σουηδών παστόρων είναι γυναίκες, και υπάρχουν γυναίκες ιερείς της Αγγλικανικής Εκκλησίας στην Ανατολή. Η The New York Times (16 Φεβρουαρίου 1987) έλεγε ότι «η Επισκοπελιανή Εκκλησία έχει χειροτονήσει 968 γυναίκες».

Η Βελτίωση του Ρόλου της Γυναίκας—Έχει Μειονεκτήματα;

«ΣΤΟ σύνολό τους, οι γυναίκες στη δεκαετία του ογδόντα έχουν καλύτερη μόρφωση, είναι πιο υγιείς και ζουν πιο πολλά και πιο γεμάτα χρόνια». Μ’ αυτά τα λόγια τελείωνε ένα άρθρο περιοδικού, με τίτλο: «Πώς Ήμασταν Πριν· Πώς Είμαστε Τώρα». Αλλά μήπως η βελτίωση του ρόλου της γυναίκας έχει στην πραγματικότητα μειονεκτήματα εξαιτίας των επιπτώσεών της;

Επακόλουθα στο Γάμο και στην Οικογένεια

Για παράδειγμα, η υγιής οικογενειακή ζωή έρχεται συνήθως σε σύγκρουση με την επιδίωξη κάποιας σταδιοδρομίας. Μια έκθεση ανάφερε: «Υπάρχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να δώσουν οι γυναίκες, που είναι διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων, προτεραιότητα στην οικογενειακή τους ζωή παρά οι άντρες συνάδελφοί τους, και υπάρχουν διπλάσιες πιθανότητες να χωρίσουν». Ίσως αναρωτιέστε γιατί να συμβαίνει αυτό. Ένας καθηγητής διοίκησης επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου της Πολιτείας της Καλιφόρνιας, εξηγεί: «Οι άντρες βλέπουν το περιβάλλον του σπιτιού τους σαν βοηθητικό σύστημα, ενώ οι γυναίκες το βλέπουν περισσότερο σαν βαρύ φορτίο. Ο άντρας γυρίζει σπίτι του και ξεκουράζεται· γι’ αυτό άλλωστε και δουλεύει. Για τη γυναίκα όμως, το σπίτι αντιπροσωπεύει επιπρόσθετη δουλειά».

Αυτό δεν ισχύει μόνο για όσες είναι διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων. Οι Ρωσίδες είναι στο εργατικό δυναμικό μια γενιά παραπάνω από τις γυναίκες των Δυτικών χωρών. Και πιστεύουν ακόμα ότι είναι βαρύ φορτίο να έχουν να φροντίσουν δουλειά και οικογένεια. Η Ρωσίδα διευθύντρια σύνταξης του περιοδικού Working Woman (Εργαζόμενη Γυναίκα), λέει: «Οι γυναίκες είναι η καρδιά της οικογένειας και πρέπει να έχουν περισσότερη θέρμη προκειμένου να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα θαλπωρής και αγάπης». Επομένως, έχουν να τα βγάλουν πέρα με διπλό φορτίο, εφόσον πολλοί άντρες σύζυγοι δεν βοηθάνε στις δουλειές του σπιτιού.

Μια από τις πιο επιτυχημένες γυναίκες της Γουώλ Στρητ άφησε να φανεί μια ακόμη αιτία σύγκρουσης. Λέει με καμάρι: «Για μένα η δουλειά είναι διασκέδαση», και προσθέτει, «μ’ αρέσει η δουλειά μου, και κάνω πολύ λίγες παραχωρήσεις»—ακόμα και αν πρόκειται για την οικογένειά της. Ο σύζυγός της είναι αυτός που έχει τη φροντίδα της οικογένειας και προσέχει τα δυο τους παιδιά, αν και ασχολείται κι αυτός με επιχειρήσεις. Οι συνεργάτες της λένε ότι οι υλιστικές της επιδιώξεις «σίγουρα δεν είναι καλές για τις οικογενειακές της σχέσεις».

Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με μια σύγχρονη πρωθυπουργό. Οι πολιτικές της φιλοδοξίες δεν την άφηναν να προσέχει και πολύ την οικογένειά της. Τον καιρό που τα παιδιά της μεγάλωναν, έμεναν συχνά με έναν θείο τους γιατί, όπως μας είπαν, «[τους] άρεσε πολύ, απλώς και μόνο να κάθονται και να τρώνε σαν οικογένεια, πράγμα που δεν μπορούσε ποτέ να γίνει εύκολα» σπίτι τους.

Σε μια πρόσφατη συνέντευξη που έδωσαν τέσσερις γυναίκες, κορυφαία διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων στην Ευρώπη, η μια φανέρωσε ότι τη 12χρονη κόρη της τη μεγαλώνει σχεδόν αποκλειστικά ο σύζυγός της. Μια άλλη ανάφερε ότι μόνο τα Σαββατοκύριακα τής είναι δυνατό να φροντίζει τα παιδιά της. Ειδήσεις αναφέρουν ότι το ακροατήριο έκανε την παρατήρηση πως τρεις απ’ αυτές τις γυναίκες έδωσαν δείγματα έλλειψης ανθρωπιάς.

Φυσικά, μερικές γυναίκες έχουν κοσμικές εργασίες από ανάγκη και μόνο, γιατί ίσως ο σύζυγός τους πέθανε ή εγκατάλειψε την οικογένεια. Έτσι, όταν μπορέσουν να βρουν μια δουλειά αυτό μπορεί να είναι εν μέρει ευτύχημα, ωστόσο είτε το θέλουν είτε όχι, πρέπει να τα βγάλουν πέρα με τις αρνητικές πλευρές.

Αρνητικά Επακόλουθα

Το γεγονός ότι η αλλαγή στο ρόλο της γυναίκας έχει και τα μειονεκτήματά της, φαίνεται ξεκάθαρα απ’ αυτά που συνήθως επακολουθούν όταν η γυναίκα αποκτήσει περισσότερη δύναμη και καλύτερη επαγγελματική κατάσταση από το σύζυγό της. Σύμφωνα με ορισμένους θεραπευτές, η τάση αυτή «γίνεται σημαντικό και υπολογίσιμο σημείο κρίσης σε όλο και περισσότερους γάμους». Το παράπονο αυτού του συζύγου είναι χαρακτηριστικό: «Η αλήθεια είναι πως διανοητικά χαίρομαι για την επιτυχία της. Συναισθηματικά, όμως, αισθάνομαι άσχημα. Νιώθω παραπεταμένος. Και έχω ενοχές που είμαι τόσο αναστατωμένος». Στις περιπτώσεις που χρειάζεται προς το παρόν να εργάζονται και οι δυο χριστιανοί σύντροφοι, η συζήτηση που γίνεται με αγάπη και σεβασμό για τα αισθήματα του άλλου, θα βοηθήσει να μειωθούν στο ελάχιστο τέτοιου είδους αρνητικά αισθήματα και επακόλουθα.—1 Πέτρου 4:8.

Ένας άλλος παράγοντας που δείχνει πως η πρόοδος που έχουν κάνει οι γυναίκες έχει και τα μειονεκτήματά της, είναι η έμφαση που δίνουν πολλές φεμινίστριες σε ό,τι είναι κυρίως για το συμφέρον τους. Το The Coming Matriarchy (Η Ερχόμενη Μητριαρχία) μιλάει για τον καιρό που τον κόσμο θα τον κυβερνάνε γυναίκες οι οποίες είναι εγωκεντρικές και οι οποίες ρωτάνε: «Τι έχω να βγάλω εγώ;» Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιτυχημένη χρηματομεσίτρια που περιγράφεται παραπάνω είπε κάτι παρόμοιο· δεν την ενδιέφερε να βοηθήσει τους άλλους να προωθηθούν ιεραρχικά στην επιχείρηση, εκτός και αν ήταν να κερδίσει κάτι απ’ αυτό. «Το μόνο που με νοιάζει είναι το κέρδος μου», παραδέχτηκε. Πόσο, όμως, σοφό είναι αυτό, αν ληφθεί υπόψη η συμβουλή που έδωσε ο Ιησούς; Στην επί του όρους ομιλία του, είπε: «Όλα όσα θέλετε να σας κάνουν οι άλλοι άνθρωποι, αυτά να τους κάνετε κι εσείς». «Μην αγωνιάτε, λοιπόν, για το αύριο, γιατί η αυριανή μέρα θα έχει τις δικές της φροντίδες». (Ματθαίος 7:12· 6:34, Νεοελληνική Δημοτική Μετάφραση) Σίγουρα, οι χριστιανές αγωνίζονται να διακρατούν την άποψη που είχε ο Ιησούς σε τέτοια ζητήματα.

Μπορεί να Θυσιαστεί η Ηθική της Γραφής;

Αναμφίβολα, η πιο αρνητική πλευρά της αλλαγής στο ρόλο της γυναίκας είναι η διάβρωση των ηθικών αξιών. Οι φεμινίστριες αναφέρονται σπάνια και συνήθως επικριτικά στον Θεό και στη θρησκεία. Γυναίκες που αναβάλλουν το γάμο λόγω της σταδιοδρομίας τους, συχνά υποστηρίζουν ότι δεν είναι απαραίτητο να παντρευτούν για να έχουν σεξουαλικές σχέσεις.

Μια αρνητική τάση του φεμινιστικού κινήματος είναι το ότι υποστηρίζει τον λεσβιασμό. Το 1971, στην ετήσια συνάντηση του NOW (Εθνικός Οργανισμός Γυναικών) ψηφίστηκε: «Ότι ο NOW αναγνωρίζει τη διπλή καταπίεση που υφίστανται οι λεσβίες, Ότι το δικαίωμα που έχει η γυναίκα απέναντι στον εαυτό της περιλαμβάνει το να ορίζει και να εκφράζει τη σεξουαλικότητά της και να διαλέγει το δικό της τρόπο ζωής, Ότι ο NOW παραδέχεται ως θεμιτό το ενδιαφέρον του φεμινισμού για την καταπίεση της λεσβίας». Παραβάλετε, όμως, την κρίση του Θεού, που βρίσκεται στα εδάφια Ρωμαίους 1:26, 27. Συχνά η φεμινιστική άποψη για το λεσβιασμό και η αποδοχή της ιδέας για το δικαίωμα της έκτρωσης πάνε πλάι-πλάι. Ο καθηγητής δικαίου Μπιλάπς Πέρσυ του Πανεπιστημίου Τιούλαιν σωστά δήλωσε: «Η αποδοχή της ιδέας ότι η καταστροφή του εμβρύου δεν είναι παρά μια ακόμη χειρουργική επέμβαση σημαίνει την απόρριψη αιώνων εγκληματολογίας, θεολογίας και φιλοσοφίας περί ηθικής».

Μια έκθεση αναφέρει ότι τη δεκαετία που πέρασε, τα σοβαρά εγκλήματα που διέπραξαν γυναίκες αυξήθηκαν πολύ πιο γοργά απ’ ό,τι αυτά που διέπραξαν άντρες. Από το 1974 μέχρι το 1979, ο αριθμός των γυναικών που συνελήφθηκαν για απάτη στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε κατά 50 τοις εκατό περίπου, ενώ η αύξηση ήταν μόνο 13 τοις εκατό στους άντρες. Παρόμοια και οι καταχρήσεις από γυναίκες αυξήθηκαν κατά 50 τοις εκατό περίπου, αλλά μόνο κατά 1,5 τοις εκατό στους άντρες. Οι συλλήψεις γυναικών για πλαστογραφία αυξήθηκαν κατά 27,7 τοις εκατό, των αντρών όμως λιγότερο από 10 τοις εκατό. Είναι φανερό, λοιπόν, πως η αλλαγή στο ρόλο της γυναίκας δεν κατάληξε σε πλήρη ικανοποίηση.

Αυξάνεται, επίσης, και η χρήση καπνού μεταξύ των γυναικών. Ο καρκίνος του πνεύμονα που οφείλεται στο κάπνισμα πάει να γίνει η υπ’ αριθμόν ένα αιτία θανάτου μεταξύ των γυναικών αντί του καρκίνου του μαστού. Σε ένα πρόσφατο έτος, ο καρκίνος του πνεύμονα ευθυνόταν για το 25 τοις εκατό των θανάτων από καρκίνο μεταξύ γυναικών και αυξάνεται με ρυθμό 7 τοις εκατό κάθε χρόνο.

Ικανοποιητικό Μέλλον—Πώς;

Μπορεί κάποια δουλειά ή καριέρα να δώσει στις περισσότερες γυναίκες πλήρη ικανοποίηση στη ζωή; Προφανώς όχι, όπως όλο και πιο πολλές διαπιστώνουν. Η Χίλαρυ Κόσελ, συγγραφέας του Woman on a Seesaw: The Ups and Downs of Making It (Η Γυναίκα σε Τραμπάλα: Τα Σκαμπανεβάσματα της Επιτυχίας), έθιξε το πρόβλημα σε ένα άρθρο, κάνοντας την ερώτηση: «Αν οι γυναίκες έσφαλαν προηγουμένως στο ζήτημα του γάμου και της μητρότητας και της οικοκυρικής, μήπως σφάλλουν και πάλι στο ζήτημα του επαγγελματισμού, της σταδιοδρομίας και της επιτυχίας;» Ρωτάει επίσης: «Είναι στ’ αλήθεια δυνατό να κάνουμε όλα όσα έκανε η μητέρα μας και συνάμα όλα όσα έκανε ο πατέρας μας;»

Παρόμοια, στο The Cost of Loving (Το Τίμημα της Αγάπης) η Μέγκαν Μάρσαλ αποκάλυψε ότι «το προσωπείο του επαγγελματικού ανταγωνισμού ίσα-ίσα που έκρυψε τα προσωπικά τραύματα: απογοητευμένες αγάπες, επιβεβλημένες αδιάκριτες σεξουαλικές σχέσεις, πειράματα με τον λεσβιασμό, εκτρώσεις, διαζύγιο και άχαρη μοναξιά». Λέει πώς το κίνημα των γυναικών γέννησε το «Μύθο της Ανεξαρτησίας», που όμως δεν έχει αποτελέσματα για τις περισσότερες γυναίκες.

Η Μάρσαλ συμπεραίνει ότι «πρέπει να πιστεύουμε στη μακροχρόνια αγάπη που την προστατεύει ένας καλός γάμος», ότι «ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει απομονωμένος» και ότι «πρέπει να βρούμε κάποιους που να τους φροντίζουμε και που να μας φροντίζουν». Αυτό φέρνει στο νου τα λόγια του μεγαλύτερου Δάσκαλου που πάτησε ποτέ στη γη, του Ιησού Χριστού: «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη».—Πράξεις 20:35.