Άφιξη Περισσότερων Ιεραποστόλων

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, η οργάνωση επωφελήθηκε από την ευκαιρία να στείλει ιεραποστόλους στο Κονγκό. Ιδρύθηκε ένας μικρός ιεραποστολικός οίκος στην Κινσάσα. Το Μάρτιο του 1964, οι ιεραπόστολοι Τζούλιαν και Μαντλίν Κίσελ ήρθαν από τον Καναδά. Σαράντα χρόνια αργότερα εξακολουθούν να υπηρετούν πιστά ως μέλη της οικογένειας Μπέθελ στην Κινσάσα.

Ορισμένοι ιεραπόστολοι που ήρθαν στα τέλη της δεκαετίας του 1960 ζουν τώρα σε άλλες χώρες. Το 1965, ο Στάνλεϊ και η Μπέρτα Μπόγκους διορίστηκαν στο Κονγκό αφού είχαν υπηρετήσει στην Αϊτή. Ο αδελφός Μπόγκους, ο οποίος ήταν περιοδεύων επίσκοπος, επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1971 εξαιτίας προβλημάτων υγείας. Προς το τέλος του 1965, ο Μάικλ και η Μπάρμπαρα Πότιτζ ενώθηκαν με τους ιεραποστόλους στο Κονγκό. Τώρα βρίσκονται στο Μπέθελ της Βρετανίας. Ο Γουίλιαμ και η Αν Σμιθ διορίστηκαν στο Κονγκό το 1966 και υπηρέτησαν κυρίως στην Κατάνγκα. Λόγω μιας απαγόρευσης, το 1986 έλαβαν νέο διορισμό στην Κένυα. Ο Μάνφρεντ Τόνακ από τη Γερμανία, ο οποίος ήταν απόφοιτος της 44ης τάξης της Γαλαάδ, υπηρέτησε ως περιοδεύων επίσκοπος στο Κονγκό. Όταν επιβλήθηκε η απαγόρευση, διορίστηκε στην Κένυα. Τώρα είναι συντονιστής της Επιτροπής του Τμήματος στην Αιθιοπία. Το 1969 ο Ντέιρελ και η Σουζάν Σαρπ ήρθαν στο Κονγκό μετά την αποφοίτησή τους από την 47η τάξη της Γαλαάδ. Αφού εκδιώχθηκαν από το Κονγκό, διορίστηκαν στη Ζάμπια και από τότε βρίσκονται στο Μπέθελ της Λουσάκα. Άλλοι ιεραπόστολοι έλαβαν νέους διορισμούς σε χώρες της Δυτικής Αφρικής. Ανάμεσά τους ήταν ο Ράινχαρτ και η Χάιντι Σπέρλικ, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους σε αεροπορικό δυστύχημα. Αυτή η τραγωδία έφερε μεγάλη λύπη σε όλους όσους τους γνώριζαν.

Το 1966 ιδρύθηκε στο Λουμπούμπασι, στα νοτιοανατολικά της χώρας, ο πρώτος ιεραποστολικός οίκος εκτός Κινσάσα. Αργότερα, άλλοι οίκοι ιδρύθηκαν στο Κολουέζι, βορειοδυτικά του Λουμπούμπασι, και στην Κανάνγκα (τώρα Λυλυαμπούρ), στο Κασάι. Η παρουσία των ιεραποστόλων αποτελούσε ισχυρή, σταθεροποιητική επιρροή που βοηθούσε τους αδελφούς να ζουν την αλήθεια. Στο Κασάι, παραδείγματος χάρη, υπήρχαν ακόμα φυλετικές αντιζηλίες μεταξύ των αδελφών. Επειδή οι ιεραπόστολοι δεν ανήκαν σε κάποια φυλή, ήταν στην κατάλληλη θέση για να μεσολαβούν όταν ανέκυπταν προβλήματα και να κρίνουν αμερόληπτα τις δικαστικές υποθέσεις.

Από το 1968 ως το 1986 περισσότεροι από 60 ιεραπόστολοι υπηρέτησαν σε διάφορα μέρη της χώρας. Μερικοί είχαν παρακολουθήσει τη Βιβλική Σχολή Γαλαάδ της Σκοπιάς στις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλοι το Παράρτημα της Σχολής Γαλαάδ στη Γερμανία. Επιπλέον, γαλλόφωνοι σκαπανείς ήρθαν απευθείας στο Κονγκό ως ιεραπόστολοι. Πολλοί έμαθαν τις τοπικές γλώσσες και όλοι εργάστηκαν σκληρά προκειμένου να παρηγορήσουν τους ανθρώπους με τα καλά νέα της Βασιλείας.

Παρατηρήστε πώς περιέγραψε ένας ιεραπόστολος τους χώρους συναθροίσεων που υπήρχαν στα τέλη της δεκαετίας του 1960.

«Για να φτάσουμε σε κάποια Αίθουσα Βασιλείας στη Λεοπολντβίλ, πρέπει να κατεβούμε από ένα δρομάκι ανάμεσα σε τσιμεντένια σπίτια. Ένα πλήθος από παιδιά έρχεται πίσω μας. Μπαίνουμε σε μια αυλή που περιβάλλεται από τσιμεντένιο τοίχο. Η Αίθουσα Βασιλείας, η οποία είναι ανοιχτή στα πλάγια, βρίσκεται πίσω από ένα σπίτι αδελφών. Οι αδελφοί κάνουν εξάσκηση στους ύμνους της Βασιλείας. Τι συγκινητικό που είναι να τους ακούμε! Ψάλλουν με όλη τους την καρδιά. Είμαστε χαρούμενοι που η αίθουσα βρίσκεται κάτω από τη σκιά των δέντρων τα οποία παρέχουν προστασία από τον ήλιο. Υπάρχουν καθίσματα για 200 άτομα περίπου. Η εξέδρα είναι φτιαγμένη από τσιμέντο και έχει οροφή από αυλακωτή λαμαρίνα. Αν ο ομιλητής είναι ψηλός, ίσως πρέπει να σκύβει λίγο. Υπάρχει ένας πίνακας ανακοινώσεων για τις επιστολές από το γραφείο τμήματος και τους εκκλησιαστικούς διορισμούς. Επίσης υπάρχει ένα τραπέζι για τα έντυπα. Οι αδελφοί έχουν τοποθετήσει φυτά στα πλάγια της εξέδρας. Χρησιμοποιούν λάμπες κηροζίνης για φωτισμό, ώστε να μπορούν να διεξάγονται οι συναθροίσεις τα βράδια. Όταν φεύγουμε, τα παιδιά είναι ακόμα έξω για να μας συνοδεύσουν πίσω στον κεντρικό δρόμο.

»Ταξιδεύουμε τώρα στο εσωτερικό του Κονγκό. Καθώς μπαίνουμε σε ένα χωριό με αχυροκαλύβες, η Αίθουσα Βασιλείας τραβάει την προσοχή μας. Είναι μια κατασκευή που στηρίζεται σε εννιά στύλους και έχει για οροφή ένα παχύ στρώμα φύλλων. Υπάρχουν μικρά αυλάκια σκαμμένα στο έδαφος από τη μια πλευρά της αίθουσας ως την άλλη. Προς έκπληξή μας, όταν καθόμαστε στο έδαφος και βάζουμε τα πόδια μας στα αυλάκια, δεν αισθανόμαστε άβολα. Πάνω από τον αδελφό που διεξάγει τη συνάθροιση κρέμεται μια χειρόγραφη επιγραφή η οποία λέει “Αίθουσα Βασιλείας” στην τοπική διάλεκτο. Περίπου 30 άτομα παρακολουθούν τη συνάθροιση. Πιθανώς μόνο οι μισοί είναι ευαγγελιζόμενοι. Ξέρουν μερικούς ύμνους της Βασιλείας. Ό,τι τους λείπει σε μουσική δεξιοτεχνία το αναπληρώνουν με τον ενθουσιασμό τους, και ψάλλουμε με όλη την καρδιά μας.

»Τώρα ταξιδεύουμε στο βόρειο τμήμα της χώρας. Σταματάμε το Λαντ Ρόβερ και κοιτάζουμε προς το χωριό. Βλέπουμε μια συστάδα αχυροκαλύβων, πέρα από τις οποίες υπάρχει μια κατασκευή η οποία ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες. Αυτή η κατασκευή αποτελείται από χοντρούς στύλους μπαμπού δεμένους γερά μεταξύ τους. Στον τοίχο από μπαμπού έχουν ανοιχτεί παράθυρα και μια πόρτα. Η οροφή είναι φτιαγμένη από άχυρο. Μπροστά στο οικοδόμημα υπάρχει περιποιημένο γρασίδι με ένα στενό μονοπάτι, και πάνω στο γρασίδι βρίσκεται μια μικρή επιγραφή που λέει: “Μάρτυρες του Ιεχωβά”. Περπατώντας στο μονοπάτι, φτάνουμε στην Αίθουσα Βασιλείας όπου μας καλωσορίζουν χαρούμενα οι αδελφοί μας. Καθώς μπαίνουμε, παρατηρούμε ότι οι πάγκοι αποτελούνται από στύλους μπαμπού τοποθετημένους πάνω σε κάθετους πασσάλους μπαμπού. Ευτυχώς η Αίθουσα Βασιλείας έχει στεγανή οροφή, ειδάλλως θα προέκυπταν προβλήματα: Αν το νερό φτάσει στους πασσάλους του μπαμπού, αυτοί θα βγάλουν ρίζες και θα μεγαλώσουν γρήγορα. Αντί να απέχει 30 εκατοστά από το έδαφος, ο πάγκος σας θα είναι πολύ ψηλότερος. Σε έναν πίνακα ανακοινώσεων είναι αναρτημένο το πρόγραμμα των συναθροίσεων καθώς και επιστολές από το γραφείο τμήματος. Οι αδελφοί παίρνουν τα έντυπα από ένα τραπέζι φτιαγμένο από ξύλα μπαμπού τα οποία είναι κομμένα στη μέση και ενωμένα με καλάμια.

»Ταξιδεύουμε νότια προς την Κατάνγκα, όπου ο ήλιος μόλις δύει. Εδώ ο καιρός είναι ψυχρότερος και χρειάζεται να φοράμε πιο ζεστά ρούχα. Φτάνουμε σε κάποιο χωριό, και καθώς πλησιάζουμε στην Αίθουσα Βασιλείας, ακούμε τους αδελφούς να ψάλλουν. Επειδή οι αδελφοί στα χωριά γενικά δεν έχουν ρολόγια, υπολογίζουν την ώρα των συναθροίσεων με βάση τη θέση του ήλιου. Συνήθως αυτοί που φτάνουν πρώτοι στην αίθουσα αρχίζουν να ψάλλουν μέχρι να έρθουν οι περισσότεροι από τους αδελφούς προκειμένου να μπορεί να ξεκινήσει η συνάθροιση. Στριμωχνόμαστε σε ένα κάθισμα το οποίο αποτελείται από έναν κορμό πριονισμένο στη μέση και τοποθετημένο σε δύο στηρίγματα. Τα έντυπα φυλάσσονται σε ένα παλιό ντουλάπι, αλλά δεν μπορούν να αποθηκευτούν εκεί για καιρό επειδή εισβάλλουν κατσαρίδες και τερμίτες και καταστρέφουν το χαρτί. Όταν τελειώνει η συνάθροιση, οι αδελφοί μάς προσκαλούν να ξεναγηθούμε στην αίθουσά τους. Οι τοίχοι είναι κατασκευασμένοι από μικρά κλαδιά δεμένα με καλάμια και καλυμμένα με πηλό. Η υδατοστεγής οροφή είναι κατασκευασμένη από πλεγμένο άχυρο».

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 200-202]

Συνέντευξη με τον Μάικλ Πότιτζ

Έτος γέννησης: 1939

Έτος βαφτίσματος: 1956

Ιστορικό: Ο Μάικλ και η σύζυγός του, η Μπάρμπαρα, υπηρέτησαν στο Κονγκό 29 χρόνια. Τώρα υπηρετούν στο Μπέθελ της Βρετανίας και ο Μάικλ είναι πρεσβύτερος σε μια εκκλησία στο Λονδίνο όπου μιλιέται η γλώσσα λινγκάλα.

Η κύρια δυσκολία μας ήταν το να μάθουμε να επικοινωνούμε. Έπρεπε πρώτα να εξοικειωθούμε με τη γαλλική, την επίσημη γλώσσα του Κονγκό. Αυτό ήταν μόνο η αρχή. Στην Κατάνγκα διδαχτήκαμε τη σουαχίλι, στην Κανάνγκα χρειάστηκε να μάθουμε καλά την τσιλούμπα, και όταν διοριστήκαμε στην Κινσάσα μάθαμε τη λινγκάλα.

Όλα αυτά αποδείχτηκαν πολύ ωφέλιμα. Κατ’ αρχάς, οι αδελφοί μας γίνονταν πιο φιλικοί απέναντί μας καθώς πασχίζαμε να επικοινωνούμε μαζί τους. Έβλεπαν τις προσπάθειες που κάναμε για να μιλήσουμε στις γλώσσες τους ως απόδειξη της γνήσιας αγάπης και του ενδιαφέροντός μας για αυτούς. Ένα δεύτερο όφελος ήταν ότι η διακονία απέκτησε περισσότερο νόημα. Όταν κάποιος οικοδεσπότης μάς άκουγε να μιλάμε στη γλώσσα του, συνήθως η πρώτη του αντίδραση ήταν η κατάπληξη, ενώ στη συνέχεια έδειχνε ενθουσιασμό και σεβασμό που συνοδεύονταν από την επιθυμία να ακούσει τι είχαμε να πούμε.

Όταν ταξιδεύαμε στο έργο περιφερείας, η γνώση των τοπικών γλωσσών μάς έσωσε από ενδεχομένως επικίνδυνες καταστάσεις. Τα στρατιωτικά και κομματικά μπλόκα στους δρόμους ήταν συνηθισμένα σε καιρούς κρίσης και προσφέρονταν για την απόσπαση χρημάτων. Ειδικότερα οι αλλοδαποί φαίνονταν εύκολοι και επικερδείς στόχοι. Όταν μας σταματούσαν σε κάποιο μπλόκο, χαιρετούσαμε τους στρατιώτες στην τοπική γλώσσα. Αυτό τους κατέπλησσε και τους έκανε να αλλάζουν διάθεση. Ύστερα μας ρωτούσαν ποιοι είμαστε. Όταν μπορούσαμε να προχωρήσουμε πέρα από έναν απλό αποστηθισμένο χαιρετισμό και να τους εξηγήσουμε στη γλώσσα τους τι ακριβώς ήταν αυτό που κάναμε, συνήθως ανταποκρίνονταν ευνοϊκά, ζητούσαν έντυπά μας και μας εύχονταν ένα ασφαλές ταξίδι με την ευλογία του Θεού.

Πολλές φορές συγκινούμασταν βαθύτατα από τη γνήσια αυτοθυσιαστική αγάπη που εκδήλωναν οι Αφρικανοί αδελφοί μας. Επί πολλά χρόνια το Κονγκό ήταν μονοκομματικό κράτος το οποίο εναντιωνόταν ενεργά και ενίοτε βίαια σε όσους ήταν ουδέτεροι, όπως οι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Μέσα σε αυτό το κλίμα ταξιδεύαμε με τζιπ στο έργο περιφερείας υπηρετώντας τους αδελφούς στις συνελεύσεις.

Θυμάμαι καλά μία συνέλευση. Κατά τη διάρκεια του απογευματινού προγράμματος της τελευταίας μέρας, ο τοπικός κομματάρχης ήρθε πίσω από την εξέδρα. Ήταν μεθυσμένος και εριστικός, και μάλιστα επέμενε να του επιτρέψουμε να ανεβεί στο βήμα και να πει σε όλους ότι πρέπει να αγοράσουν κάρτα του κόμματος. Όταν αρνηθήκαμε, εξοργίστηκε και άρχισε να μας εξυβρίζει, λέγοντας ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ήταν κατά της κυβέρνησης και έπρεπε να φυλακιστούν. Κάποιοι αδελφοί κατάφεραν να τον πείσουν να φύγει. Έφυγε φωνάζοντας ότι θα μας αναφέρει στο διοικητή και ότι θα επιστρέψει για να κάψει το τζιπ μας και να βάλει φωτιά στην καλύβα όπου μέναμε. Γνωρίζαμε ότι αυτά δεν ήταν επιπόλαιες απειλές.

Οι αδελφοί ήταν υπέροχοι. Αντί να το βάλουν στα πόδια κυριευμένοι από φόβο, συγκεντρώθηκαν γύρω μας και μας πρότρεψαν να εμπιστευόμαστε στον Ιεχωβά και να αφήσουμε τα ζητήματα στα χέρια του. Κατόπιν, όλη τη νύχτα φύλαγαν με βάρδιες την καλύβα και το τζιπ μας. Ήταν μια πολύ συγκινητική εμπειρία. Οι αδελφοί, όχι μόνο ήταν έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για να μας προστατέψουν, αλλά ήταν και διατεθειμένοι να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε ωμότητα ίσως ακολουθούσε μετά την αναχώρησή μας εξαιτίας της άρνησής τους να υποστηρίξουν το κόμμα. Ποτέ δεν ξεχάσαμε εκείνη την εκδήλωση αυτοθυσιαστικής Χριστιανικής αγάπης ούτε και τις πολλές άλλες εγκάρδιες εκφράσεις στοργής που ζήσαμε στα χρόνια της διαμονής μας στο Κονγκό.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 211-213]

Συνέντευξη με τον Τέρενς Λέιθαμ

Έτος γέννησης: 1945

Έτος βαφτίσματος: 1964

Ιστορικό: Δαπάνησε 12 χρόνια στο ιεραποστολικό έργο. Έμαθε γαλλικά, λινγκάλα και σουαχίλι. Τώρα υπηρετεί στην Ισπανία μαζί με τη σύζυγό του και τα δυο τους παιδιά.

Το 1969 ο Ρέιμοντ Νόουλς και εγώ πήγαμε αεροπορικώς στο Κισανγκάνι. Η πόλη είχε τότε περίπου 230.000 κατοίκους και ήταν η πρωτεύουσα της βορειοανατολικής επαρχίας του Κονγκό.

Πόσο θερμό καλωσόρισμα μας επιφύλαξαν οι ελάχιστοι ευαγγελιζόμενοι και τα πολλά ενδιαφερόμενα άτομα της περιοχής! Μας κατέκλυσαν με δώρα—παπάγιες, ανανάδες και μπανάνες, μαζί με τροπικά φρούτα που δεν είχαμε δει ποτέ προηγουμένως. Μερικοί έφεραν ζωντανά κοτόπουλα και χελώνες. Ο Σαμουέλ Τσίκακα μας φιλοξένησε με καλοσύνη στο σπίτι του. Σύντομα, όμως, βρήκαμε να νοικιάσουμε ένα μπανγκαλόου. Κατόπιν ήρθαν ο Νίκολας και η Μαίρη Φόουν καθώς και ο Πολ και η Μέριλιν Έβανς. Πόσο ευτυχισμένοι ήμασταν! Μαζί ανακαινίσαμε και βάψαμε τον πρώτο ιεραποστολικό οίκο στο Κισανγκάνι. Το κτίριο το έζωναν αναρριχητικά φυτά του δάσους και ψηλά χόρτα, ενώ καθώς το καθαρίζαμε βγάλαμε από τη σοφίτα δύο ζώα, τα λεγόμενα σιβέτ. Αργότερα ήρθαν στον ιεραποστολικό μας οίκο ο Πίτερ και η Αν Μπαρνς μαζί με την Αν Χάρκνες, η οποία στο μεταξύ είχε γίνει σύζυγός μου.

Τα πρώτα τέσσερα χρόνια κηρύγματος στο Κισανγκάνι μάθαμε να μιλάμε τη λινγκάλα και τη σουαχίλι και δεθήκαμε με τους φιλόξενους, φιλικούς κατοίκους. Είχαμε τόσο πολλές μελέτες ώστε έπρεπε να εργαζόμαστε σκληρά από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ προκειμένου να φροντίζουμε για όλες. Στα χρόνια της παραμονής μας στο Κισανγκάνι, είδαμε τον όμιλο που είχε λιγότερους από δέκα ευαγγελιζομένους να αυξάνεται σε οχτώ εκκλησίες.

Σε μια περίπτωση, καθώς οδηγούσαμε δίπλα στον ποταμό Ιτούρι, μερικοί από εμάς πρόσεξαν κάποιο χωριό Πυγμαίων. Θέλαμε πολύ να κηρύξουμε στους κατοίκους. Οι Πυγμαίοι, όπως λένε μερικοί μελετητές, αναφέρονται στο δάσος ως μητέρα τους ή πατέρα τους επειδή είναι η πηγή της τροφής, των ρούχων και των καταλυμάτων τους. Επομένως, οι Πυγμαίοι θεωρούν το δάσος ιερό και πιστεύουν ότι μπορούν να επικοινωνούν μαζί του μέσω μιας τελετής η οποία ονομάζεται μολίμο. Αυτή η τελετή περιλαμβάνει χορό και τραγούδι γύρω από μια φωτιά. Το χορό συνοδεύει η τρομπέτα μολίμο, ένας μακρύς ξύλινος σωλήνας τον οποίο φυσούν οι άντρες για να παράγουν μουσική και ήχους ζώων.

Εντυπωσιαστήκαμε από το συναρπαστικό οικισμό αυτών των νομάδων, οι οποίοι συνήθως μένουν στον ίδιο τόπο έναν μόνο μήνα περίπου. Ο καταυλισμός αποτελούνταν από καταλύματα για ύπνο τα οποία ήταν διατεταγμένα σαν μελίσσι και κατασκευασμένα από δενδρύλλια και κλαδιά. Αυτά τα καταλύματα είχαν μόνο ένα άνοιγμα και μπορούσαν να φτιαχτούν μέσα σε δύο ώρες ή και λιγότερο. Στο καθένα μπορούσαν να στριμωχτούν μερικά άτομα. Κάποια παιδιά μάς πλησίασαν για να αγγίξουν το δέρμα και τα μαλλιά μας, επειδή δεν είχαν δει ποτέ προηγουμένως λευκούς. Τι προνόμιο ήταν να συναντήσουμε εκείνους τους φιλικούς κατοίκους του δάσους και να τους κηρύξουμε! Οι ίδιοι μας είπαν ότι είχαν συναντήσει και παλιότερα Μάρτυρες οι οποίοι τους επισκέφτηκαν από χωριά που βρίσκονταν κοντά στους καταυλισμούς τους.