Αντιπαράθεση με τους Κιταουάλα

Το 1960 ο Ποντιέν Μουκάνγκα, ένας λεπτοκαμωμένος, πράος αδελφός, διορίστηκε ως ο πρώτος επίσκοπος περιοχής στο Κονγκό. Αφού έλαβε εκπαίδευση στο Κονγκό (Μπραζαβίλ), επισκέφτηκε τις εκκλησίες στη Λεοπολντβίλ και μερικούς απομονωμένους ομίλους εκεί κοντά. Ωστόσο, ένας πολύ πιο δύσκολος διορισμός βρισκόταν μπροστά του: η αντιπαράθεση με τους Κιταουάλα.

Ένα από τα πρώτα ταξίδια που έκανε ο αδελφός Μουκάνγκα ήταν στο Κισανγκάνι (τότε ονομαζόταν Στανλεϊβίλ), 1.600 και πλέον χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα. Γιατί έπρεπε να πάει εκεί; Ένας Ευρωπαίος, τον οποίο ο αδελφός Χόις συνάντησε στην υπηρεσία αγρού, του έδειξε μια φωτογραφία που είχε βγάλει στη Στανλεϊβίλ αμέσως μετά την ανεξαρτητοποίηση. Η φωτογραφία έδειχνε μια μεγάλη πινακίδα μπροστά στο σιδηροδρομικό σταθμό η οποία απεικόνιζε μια ανοιχτή Αγία Γραφή και περιείχε την ακόλουθη επιγραφή: «Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά—Διεθνής Σύλλογος Σπουδαστών της Γραφής—Κονγκολέζικη Θρησκεία των Κιταουάλα—Ζήτω ο Πατρίς Ε. Λουμούμπα—Ζήτω ο Αντουάν Γκιζάνγκα—Ζήτω η Κυβέρνηση του Εθνικού Κονγκολέζικου Κινήματος». Προφανώς, οι Κιταουάλα στο Κισανγκάνι είχαν καταχραστεί τα ονόματα των νομικών σωματείων των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

Υπήρχαν γνήσιοι Μάρτυρες του Ιεχωβά στο Κισανγκάνι; Ο αδελφός Μουκάνγκα στάλθηκε για να το εξακριβώσει. Οι μόνες πληροφορίες που είχε το γραφείο τμήματος αφορούσαν κάποιον ονόματι Σαμουέλ Τσίκακα, ο οποίος είχε ακούσει για την αλήθεια στην Μπούμπα και επέστρεψε στο Κισανγκάνι το 1957. Ο Σαμουέλ δεν ήταν συνταυτισμένος με κανέναν όμιλο των Κιταουάλα και ήταν πρόθυμος να βοηθήσει τον αδελφό Μουκάνγκα, ο οποίος αργότερα έγραψε: «Πήγα μαζί με τον Σαμουέλ να κάνω έρευνα για τους ανθρώπους που χρησιμοποιούσαν το όνομα Σκοπιά. Επισκεφτήκαμε τον πάστορά τους, ο οποίος μας μίλησε σχετικά με τον όμιλό του. Μάθαμε πως, μολονότι μερικοί από αυτούς χρησιμοποιούσαν τη Γραφή, όλοι τους πίστευαν στην αθανασία της ψυχής. Δίδασκαν την αγάπη μέσω της ανταλλαγής συζύγων.

»Λίγο μετά την άφιξή μου, η αστυνομία προσπάθησε να συλλάβει τους Κιταουάλα στην πόλη. Οι Κιταουάλα αντεπιτέθηκαν. Η αστυνομία κάλεσε στρατιώτες για ενίσχυση. Πολλοί από τους Κιταουάλα σκοτώθηκαν. Την επόμενη μέρα ήρθε από την απέναντι όχθη του ποταμού ένα πλοιάριο με νεκρούς και τραυματίες. Ο γραμματέας του πάστορα ήταν μαζί τους και με αναγνώρισε ως εκείνον που είχε επισκεφτεί τον αρχηγό τους πριν από δύο μέρες. Με κατηγόρησε ψευδώς ότι τους πρόδωσα στις αρχές και είπε πως ήμουν υπεύθυνος για το θάνατο όσων σκοτώθηκαν στις συγκρούσεις. Είπε στους Κιταουάλα φίλους του να προσέχουν να μην τους ξεφύγω, αλλά εγώ κατάφερα να διαφύγω προτού με σκοτώσουν».

Όταν οι εφημερίδες στο Βέλγιο ανέφεραν αυτό το περιστατικό, τιτλοφόρησαν το άρθρο: «Μάχη Μεταξύ Μαρτύρων του Ιεχωβά και Αστυνομίας». Ωστόσο, οι αρχές του Κονγκό—οι οποίες γνώριζαν τη διαφορά ανάμεσα στους Κιταουάλα και στους Μάρτυρες του Ιεχωβά—έδωσαν ακριβή έκθεση. Καμία εφημερίδα στο Κονγκό δεν κατηγόρησε τους Μάρτυρες για ανάμειξη σε εκείνο το περιστατικό!

Τι απέγινε ο Σαμουέλ Τσίκακα; Εξακολουθεί να είναι στην αλήθεια και υπηρετεί ως πρεσβύτερος στην Εκκλησία Κισανγκάνι Τσόπο-Εστ. Τώρα υπάρχουν 1.536 ευαγγελιζόμενοι στο Κισανγκάνι, οργανωμένοι σε 22 εκκλησίες. Ο γιος του Σαμουέλ, ο Λοτόμο, υπηρετεί ως επίσκοπος περιοχής, όπως υπηρετούσε ο Ποντιέν Μουκάνγκα πριν από σχεδόν 40 χρόνια.

Ένας Επίσκοπος Περιοχής που Τακτοποίησε τα Ζητήματα

Ο Φρανσουά Ντάντα ήταν άλλος ένας επίσκοπος περιοχής που συνέβαλε στο να διασαφηνιστεί η διαφορά ανάμεσα στους Μάρτυρες και στους Κιταουάλα. Ο ίδιος εξηγεί: «Ήταν μια δύσκολη περίοδος και επικρατούσε πολλή σύγχυση. Οι Κιταουάλα είχαν πάντοτε μια πινακίδα με τη λέξη “Σκοπιά” στην αγγλική αναρτημένη στους χώρους των συναθροίσεών τους. Σε όλα τα έντυπά μας, άσχετα από τη γλώσσα, μπορούσατε να βρείτε τη λέξη “Σκοπιά” στη σελίδα του εκδότη. Τώρα φανταστείτε ότι κάποιος είχε διαβάσει τα έντυπά μας και έψαχνε για το λαό του Θεού. Μπορεί να έβρισκε κάποιον χώρο συνάθροισης με την επιγραφή “Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά” στην τοπική γλώσσα και έναν άλλον χώρο με την επιγραφή “Σκοπιά” στην αγγλική. Πού θα επέλεγε να πάει; Μπορείτε να καταλάβετε πόση σύγχυση δημιουργούσε αυτό.

»Πολλοί αδελφοί δεν είχαν ακριβή γνώση, και υπήρχαν λίγα διαθέσιμα έντυπα. Οι εκκλησίες συνήθως αναμείγνυαν την αλήθεια με τις διδασκαλίες των Κιταουάλα, κυρίως όσον αφορά την ιερότητα του γάμου. Σε κάποια πόλη που επισκέφτηκα, υπήρχε η άποψη ότι το εδάφιο 1 Πέτρου 2:17, το οποίο λέει “να αγαπάτε ολόκληρη την αδελφότητα”, εννοούσε ότι οι αδελφές ήταν διαθέσιμες σε όλους τους αδελφούς στην εκκλησία. Αν μια αδελφή έμενε έγκυος από κάποιον αδελφό που δεν ήταν σύζυγός της, ο σύζυγός της δεχόταν το παιδί σαν να ήταν δικό του. Όπως τον πρώτο αιώνα, “οι αμαθείς και ασταθείς” διαστρέβλωναν τις Γραφές.—2 Πέτρ. 3:16.

»Εκφώνησα πολύ ξεκάθαρες Γραφικές ομιλίες σχετικά με τους κανόνες του Ιεχωβά, περιλαμβανομένων και αυτών που σχετίζονται με το γάμο. Είπα ότι υπήρχαν μερικά πράγματα τα οποία έπρεπε να τακτοποιήσουμε με υπομονή, σιγά σιγά, αλλά η ανταλλαγή συζύγων δεν ανήκε σε αυτά. Ευτυχώς, οι αδελφοί κατανόησαν και δέχτηκαν την ορθή Γραφική άποψη. Ακόμα και κάποιοι από τους Κιταουάλα σε εκείνη την πόλη ενστερνίστηκαν την αλήθεια».

Οι προσπάθειες των αδελφών Μουκάνγκα και Ντάντα, καθώς και πολλών άλλων σαν και αυτούς, κατέστησαν σαφές στους ανθρώπους πως οι Μάρτυρες του Ιεχωβά διέφεραν από τους Κιταουάλα.

Σε ολόκληρη τη χώρα, θαρραλέοι επίσκοποι περιοχής και σκαπανείς συνέβαλαν σημαντικά στην ενίσχυση και στην εκπαίδευση των αδελφών. Περίπου εκείνον τον καιρό, επίσκοποι περιοχής και ειδικοί σκαπανείς που εκπαιδεύτηκαν στη Ζάμπια μπήκαν μάλιστα στην Κατάνγκα και στο νότιο Κασάι, περιοχές οι οποίες είχαν εμπλακεί σε εμφύλιο πόλεμο.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 191-193]

Συνέντευξη με τον Ποντιέν Μουκάνγκα

Έτος Γέννησης: 1929

Έτος Βαφτίσματος: 1955

Ιστορικό: Ήταν ο πρώτος επίσκοπος περιοχής που υπηρέτησε στο Κονγκό.

Το 1955 πήγα στο νοσοκομείο εξαιτίας ενός πονόδοντου. Ο οδοντίατρος, ο Αλμπέρ Λουγίνου, με φρόντισε και ύστερα μου έδειξε τα εδάφια Αποκάλυψη 21:3, 4, τα οποία μιλούν για τον καιρό που δεν θα υπάρχει πια πόνος. Του άφησα τη διεύθυνσή μου και ο Αλμπέρ με επισκέφτηκε το ίδιο βράδυ. Έκανα γρήγορη πνευματική πρόοδο και βαφτίστηκα το ίδιο εκείνο έτος.

Το 1960 διορίστηκα επίσκοπος περιοχής για ολόκληρο το Κονγκό. Το έργο περιοχής δεν ήταν εύκολο. Ταξίδευα επί μέρες, ακόμα και επί εβδομάδες, στην καρότσα παραφορτωμένων φορτηγών, σε απαίσιους δρόμους και κάτω από τον καυτό ήλιο. Τη νύχτα με βασάνιζαν τα κουνούπια. Συχνά, το φορτηγό χαλούσε και αναγκαζόμουν να περιμένω μέχρι να επισκευαστεί. Περπατούσα μόνος μου σε μονοπάτια που δεν είχαν ταμπέλες και μερικές φορές έχανα το δρόμο μου.

Σε κάποια περίπτωση, επισκέφτηκα μια πόλη στο βόρειο Κονγκό. Ήμουν μαζί με τον Λεόν Ανζάπα. Ταξιδέψαμε με ποδήλατο προς μια άλλη πόλη 120 και πλέον χιλιόμετρα μακριά. Χάσαμε το δρόμο μας και αναγκαστήκαμε να κοιμηθούμε το βράδυ σε ένα κλειστό κοτέτσι. Επειδή μας τσιμπούσαν τα ζωύφια από τις κότες, ο ιδιοκτήτης άναψε μια μικρή φωτιά στη μέση του δαπέδου, παρότι δεν υπήρχαν καθόλου παράθυρα.

Εκείνο το βράδυ ξέσπασε συμπλοκή ανάμεσα στο γιο του ιδιοκτήτη και στους άλλους χωρικούς. Σύντομα αναμείχθηκε στη συμπλοκή και ο ιδιοκτήτης. Ξέραμε ότι αν έχανε θα είχαμε πρόβλημα. Δεν κοιμηθήκαμε καθόλου τη νύχτα εξαιτίας των ζωυφίων, του καπνού και της συμπλοκής.

Πριν από το χάραμα, φύγαμε κρυφά με τα ποδήλατά μας, αλλά ύστερα από λίγα χιλιόμετρα χάσαμε το δρόμο ξανά. Συνεχίσαμε όλη τη μέρα ακολουθώντας έναν εγκαταλειμμένο δρόμο. Προς το τέλος της μέρας, πεινασμένος και εξαντλημένος, ο Λεόν έπεσε από το ποδήλατό του. Χτύπησε το πρόσωπό του σε μια πέτρα σκίζοντας το πάνω χείλος του. Αιμορραγούσε πολύ, αλλά συνεχίσαμε μέχρι που φτάσαμε σε κάποιο χωριό. Όταν είδαν τον Λεόν, οι χωρικοί ήθελαν να μάθουν ποιος τον είχε τραυματίσει. Τους εξηγήσαμε ότι είχε πέσει από το ποδήλατο. Αρνήθηκαν να δεχτούν την εξήγηση και κατηγόρησαν εμένα για τον τραυματισμό του. Ούτε εκείνο το βράδυ κοιμηθήκαμε—ο Λεόν υπέφερε από τους πόνους, ενώ οι χωρικοί σκέφτονταν να με τραυματίσουν για να με τιμωρήσουν. Την επόμενη μέρα συνεχίσαμε το δρόμο μας ώσπου φτάσαμε τελικά σε ένα χωριό όπου υπήρχαν κάποια φάρμακα. Εκεί έβαλαν ιώδιο στο χείλος του Λεόν και έκλεισαν το σκίσιμο με έξι πιαστράκια. Κατόπιν ταξιδέψαμε άλλα 80 χιλιόμετρα μέχρι την Γκεμένα, όπου άφησα τελικά τον Λεόν σε κάποιο μικρό νοσοκομείο. Συνέχισα μόνος μου μέχρι να συναντήσω τη σύζυγό μου, και κατόπιν κατευθυνθήκαμε νότια, κατά μήκος του ποταμού, ως την Κινσάσα.

Η σύζυγος του Ποντιέν, η Μαρί, πήγαινε συχνά μαζί του σε εκείνα τα ταξίδια. Πέθανε το 1963. Το 1966 ο Ποντιέν ξαναπαντρεύτηκε και συνέχισε στο έργο περιοχής μέχρι το 1969. Βρίσκεται ακόμα στην ολοχρόνια υπηρεσία ως τακτικός σκαπανέας.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 195, 196]

Συνέντευξη με τον Φρανσουά Ντάντα

Έτος Γέννησης: 1935

Έτος Βαφτίσματος: 1959

Ιστορικό: Περιοδεύων επίσκοπος από το 1963 μέχρι το 1986. Από το 1986 μέχρι το 1996 υπηρέτησε στο Μπέθελ του Κονγκό. Τώρα είναι πρεσβύτερος και ειδικός σκαπανέας.

Το 1974, επισκεπτόμουν κάποια εκκλησία στο Κένγκε, στην Επαρχία Μπαντούντου, όταν μαχητές του κυβερνώντος κόμματος συνέλαβαν εφτά από εμάς. Η κύρια κατηγορία που επέρριψαν εναντίον μας ήταν ότι αρνηθήκαμε να συμμετάσχουμε σε πολιτικές τελετές προς τιμήν του αρχηγού του κράτους. Μας έβαλαν σε ένα κελί χωρίς παράθυρα, διαστάσεων δύο επί δύο μέτρα. Κανένας μας δεν μπορούσε να καθήσει ή να ξαπλώσει. Μπορούσαμε μόνο να στηριχτούμε ο ένας στην πλάτη του άλλου. Μείναμε σε εκείνο το κελί 45 μέρες, ενώ μας επιτρεπόταν να βγαίνουμε έξω μόνο δύο φορές τη μέρα. Όταν η σύζυγός μου, η Ανριέτ, άκουσε τι είχε συμβεί, ταξίδεψε 290 χιλιόμετρα από την Κινσάσα για να με δει. Ωστόσο, της επέτρεψαν να με βλέπει μόνο μία φορά την εβδομάδα.

Κάποια μέρα ο εισαγγελέας ήρθε να επισκεφτεί τη φυλακή. Προς τιμήν του διεξάχθηκε μια πολιτική τελετή. Όλοι εκτός από εμάς έψαλλαν πολιτικούς ύμνους και επαναλάμβαναν κομματικά συνθήματα. Ο εισαγγελέας εξοργίστηκε και με διέταξε να δώσω εντολή στους άλλους έξι αδελφούς να ψάλουν. Του απάντησα ότι δεν είχα εξουσία πάνω τους και ότι ήταν δική τους απόφαση το αν θα ψάλουν ή όχι. Τότε εκείνος με χτύπησε.

Αργότερα, μας στοίβαξαν στην καρότσα ενός τετρακίνητου οχήματος. Δύο στρατιώτες ήρθαν μαζί για να μας φυλάνε, ενώ ο ίδιος ο εισαγγελέας βρισκόταν με τον οδηγό στην καμπίνα του οχήματος. Κατευθυνθήκαμε στην πόλη Μπαντούντου, την πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Το όχημα κινούνταν πολύ γρήγορα. Είπα στους αδελφούς να κρατηθούν γερά και τότε άρχισα να προσεύχομαι. Την ώρα που τελείωνα την προσευχή, το όχημα πήρε μια στροφή με μεγάλη ταχύτητα και αναποδογύρισε. Ήταν εκπληκτικό το ότι δεν σκοτώθηκε ή δεν τραυματίστηκε ούτε ένας. Νιώσαμε ότι μας είχε προστατέψει ο Ιεχωβά. Όταν γυρίσαμε το όχημα στην κανονική του θέση, ο εισαγγελέας διέταξε τους δύο στρατιώτες να μας πάνε πίσω στη φυλακή με τα πόδια. Το όχημα συνέχισε το δρόμο του για το Μπαντούντου.

Αφού επιστρέψαμε στη φυλακή, οι στρατιώτες είπαν στους αρμόδιους εκεί τι είχε συμβεί και τους παρακάλεσαν να μας αφήσουν ελεύθερους. Ο διοικητής της φυλακής εντυπωσιάστηκε πάρα πολύ πιστεύοντας, όπως και εμείς, ότι ο Θεός μάς είχε προστατέψει. Περάσαμε τις επόμενες λίγες μέρες σε ένα κανονικό κελί και μας επιτράπηκε να συναναστρεφόμαστε με τους άλλους κρατουμένους στο προαύλιο. Κατόπιν αφεθήκαμε ελεύθεροι.

Αφού υπηρέτησαν 24 χρόνια στο έργο περιοχής, ο Φρανσουά και η Ανριέτ προσκλήθηκαν στο Μπέθελ. Έπειτα από δέκα χρόνια διορίστηκαν στο έργο ειδικού σκαπανέα. Η Ανριέτ πέθανε στις 16 Αυγούστου 1998.