Εξετάστε μια άλλη μελέτη η οποία επικεντρώθηκε στο ρόλο που παίζει η αισιοδοξία και η απαισιοδοξία στη στεφανιαία νόσο. Μια ομάδα 1.300 και πλέον αντρών αξιολογήθηκαν προσεκτικά ως προς το αν είχαν αισιόδοξη ή απαισιόδοξη άποψη για τη ζωή. Δέκα χρόνια αργότερα, διαπιστώθηκε ότι το 12 και πλέον τοις εκατό αυτών των αντρών είχε προσβληθεί από κάποια μορφή στεφανιαίας νόσου. Οι απαισιόδοξοι που υπήρχαν ανάμεσά τους υπερέβαιναν σε αριθμό τους αισιόδοξους με αναλογία σχεδόν 2 προς 1. Η Λόρα Κουμπζάνσκι, επίκουρη καθηγήτρια υγείας και κοινωνικής συμπεριφοράς στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, σχολιάζει: «Τα περισσότερα από τα στοιχεία που υποστηρίζουν την άποψη ότι “η θετική σκέψη” κάνει καλό στην υγεία ήταν ατεκμηρίωτα​—αυτή η μελέτη παρέχει μερικά πρώτα απτά ιατρικά στοιχεία που υποστηρίζουν αυτή την ιδέα σε σχέση με την καρδιοπάθεια».

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι εκείνοι που θεωρούν την υγεία τους κακή στην πραγματικότητα έχουν χειρότερη μετεγχειρητική πορεία από εκείνους που τη θεωρούν άριστη. Ακόμη και η μακροβιότητα έχει συσχετιστεί με την αισιοδοξία. Κάποια μελέτη ασχολήθηκε με το πώς επηρεάζονται οι ηλικιωμένοι από θετικές και αρνητικές απόψεις για τα γηρατειά. Όταν προβλήθηκαν σε άτομα προχωρημένης ηλικίας σύντομα μηνύματα που συνέδεαν την πορεία των γηρατειών με αυξημένη σοφία και πείρα, διαπιστώθηκε ότι, έπειτα από αυτό, περπατούσαν με περισσότερη δύναμη και ζωτικότητα. Μάλιστα, η βελτίωση ισοδυναμούσε με τα αποτελέσματα ενός προγράμματος ασκήσεων διάρκειας 12 εβδομάδων!

Αισιοδοξία, Απαισιοδοξία και η Ζωή Σας

Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι οι αισιόδοξοι ωφελούνται ποικιλοτρόπως από τη θετική τους στάση. Τα καταφέρνουν καλύτερα στο σχολείο, στην εργασία, ακόμη και στον αθλητισμό. Παραδείγματος χάρη, έγινε κάποια μελέτη που αφορούσε μια γυναικεία ομάδα στίβου. Οι προπονητές αξιολόγησαν λεπτομερώς τις γυναίκες ως προς τις αθλητικές ικανότητές τους και μόνο. Συγχρόνως, υποβλήθηκαν κάποια ερωτήματα σε αυτές και αξιολογήθηκε προσεκτικά το επίπεδο αισιοδοξίας τους. Όπως αποδείχτηκε, ο βαθμός αισιοδοξίας των αθλητριών ήταν πολύ πιο ακριβής δείκτης για την πρόβλεψη της απόδοσής τους από ό,τι ήταν όλα τα άλλα στοιχεία που αξιολόγησαν οι προπονητές τους. Γιατί ασκεί η ελπίδα τόσο ισχυρή επίδραση;

Πολλά έχουμε μάθει από μελέτες που αφορούν το αντίθετο της αισιοδοξίας​—την απαισιοδοξία. Τη δεκαετία του 1960, πειράματα αποκάλυψαν κάτι απρόσμενο σε σχέση με τη συμπεριφορά των ζώων, γεγονός που οδήγησε τους ερευνητές στο να επινοήσουν τη φράση «επίκτητη αίσθηση αδυναμίας». Διαπίστωσαν ότι και οι άνθρωποι επίσης είναι δυνατόν να υποφέρουν από μια μορφή αυτού του συνδρόμου. Λόγου χάρη, άτομα που συμπεριλήφθηκαν σε εκείνο το πείραμα εκτέθηκαν σε έναν δυσάρεστο θόρυβο και τους ειπώθηκε ότι μπορούσαν να μάθουν να τον σταματούν πατώντας μια σειρά από κουμπιά. Τα άτομα κατάφεραν να τον σταματήσουν.

Το ίδιο ειπώθηκε και σε μια δεύτερη ομάδα​—αλλά το πάτημα των κουμπιών δεν έφερνε αποτέλεσμα. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, πολλά μέλη εκείνης της δεύτερης ομάδας ανέπτυξαν την αίσθηση ότι είναι αδύναμοι. Στα επόμενα πειράματα, δίσταζαν να κάνουν οποιαδήποτε ενέργεια. Ήταν πεπεισμένοι πως ό,τι και αν έκαναν δεν θα κατάφερναν τίποτα. Ωστόσο, ακόμη και σε εκείνη τη δεύτερη ομάδα, οι αισιόδοξοι αρνήθηκαν να ενδώσουν στην αίσθηση ότι είναι αδύναμοι.