Ακρωτηριασμός—Πώς Μπορείτε να Μειώσετε τον Κίνδυνο
ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ακρωτηριασμοί μπορούν να προληφθούν! Αυτό ισχύει ακόμη και για όσους πάσχουν από περιφερική αγγειοπάθεια. Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο άρθρο, αυτές οι παθήσεις συχνά οφείλονται στο διαβήτη.a Ευτυχώς, ο διαβήτης συνήθως μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο.
«Η διατροφή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για την αντιμετώπιση του διαβήτη είτε χορηγείται ινσουλίνη είτε όχι», λέει Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (The Encyclopædia Britannica). Ο Δρ Μαρσέλ Μπαγιόλ, του Νοσοκομείου της Κομητείας Κινγκς στην Πόλη της Νέας Υόρκης, είπε στο Ξύπνα!: «Αν οι διαβητικοί πάρουν στα σοβαρά την πάθησή τους, αν προσέχουν τη διατροφή τους και αν βρίσκονται υπό ιατρική παρακολούθηση, μειώνουν τον κίνδυνο να χάσουν κάποιο από τα κάτω άκρα τους». Όσοι πάσχουν από διαβήτη τύπου II, αν ακολουθήσουν αυτή τη συμβουλή, ίσως δουν να μειώνεται η ένταση των συμπτωμάτων τους με το πέρασμα του χρόνου.b
Η Άσκηση Είναι Ζωτική
Η άσκηση είναι, επίσης, σημαντική. Βοηθάει το σώμα να διατηρεί τη γλυκόζη, δηλαδή τα σάκχαρα, σε φυσιολογικά επίπεδα. Όταν διαγνωστεί περιφερική αγγειοπάθεια, η άσκηση συντελεί στη διατήρηση του σφρίγους, της ευκινησίας, καθώς και της ροής του αίματος προς τις περιοχές που έχουν υποστεί βλάβη. Η άσκηση βοηθάει, επίσης, στην ελάττωση της διαλείπουσας χωλότητας—του πόνου που νιώθουν οι πάσχοντες στους μυς της κνήμης όταν περπατάνε ή ασκούνται. Εντούτοις, αυτά τα άτομα πρέπει να αποφεύγουν ασκήσεις που καταπονούν και τραντάζουν τα πόδια τους. Τα πιο κατάλληλα είδη άσκησης είναι μεταξύ άλλων το περπάτημα, η ποδηλασία, η κωπηλασία, η κολύμβηση και οι αεροβικές ασκήσεις μέσα στο νερό. Το άτομο πρέπει πάντοτε να συμβουλεύεται το γιατρό του προτού αρχίσει μια δίαιτα ή κάποιο ειδικό πρόγραμμα άσκησης.
Φυσικά, οποιοσδήποτε θέλει να έχει καλή υγεία πρέπει να μην καπνίζει. Η περιφερική αγγειοπάθεια αποτελεί ένα μόνο από τα πολυάριθμα ιατρικά προβλήματα που προκαλούνται ή επιδεινώνονται εξαιτίας του καπνίσματος. «Το κάπνισμα είναι ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που ευθύνονται για τους ακρωτηριασμούς, κυρίως όταν ο καπνιστής πάσχει από διαβήτη και περιφερική αγγειοπάθεια», είπε ο Δρ Μπαγιόλ. Πόσο σημαντικός παράγοντας είναι; Ένα εγχειρίδιο για την υποβοήθηση ακρωτηριασμένων ατόμων λέει ότι «οι ακρωτηριασμοί σε καπνιστές είναι δεκαπλάσιοι από ό,τι σε μη καπνιστές».
Φροντίδα για τα Πάσχοντα Άκρα
Η περιφερική αγγειοπάθεια μπορεί να μειώσει την κυκλοφορία του αίματος στα κάτω άκρα, πράγμα που ενδέχεται να προκαλέσει μια πάθηση η οποία ονομάζεται νευροπάθεια—νέκρωση ή μούδιασμα των νεύρων. Τότε, τα άκρα γίνονται ευάλωτα στους τραυματισμούς, ακόμη και όταν το άτομο απλώς ξεκουράζεται στο κρεβάτι. Παραδείγματος χάρη, επειδή ο ασθενής δεν αισθάνεται τον πόνο, μπορεί να πάθει σοβαρό έγκαυμα αν υπερθερμανθεί μια ηλεκτρική κουβέρτα ή μια ηλεκτρική θερμοφόρα! Γι’ αυτόν το λόγο, οι κατασκευαστές προειδοποιούν τους διαβητικούς να είναι προσεκτικοί όταν χρησιμοποιούν αυτά τα προϊόντα.
Τα πάσχοντα άκρα είναι, επίσης, πιο επιρρεπή στις μολύνσεις. Μια απλή γρατζουνιά μπορεί να δημιουργήσει έλκος, ακόμη και γάγγραινα. Συνεπώς, είναι απαραίτητη η φροντίδα των ποδιών, πράγμα που σημαίνει ότι το άτομο πρέπει να φοράει άνετα παπούτσια με καλή εφαρμογή και να διατηρεί τα πόδια του καθαρά και στεγνά. Πολλά νοσοκομεία έχουν ειδικά τμήματα που διδάσκουν τους ασθενείς πώς να φροντίζουν τα πόδια τους.
Όταν η περιφερική αγγειοπάθεια επιδεινωθεί τόσο πολύ ώστε να απαιτείται χειρουργική επέμβαση, οι χειρουργοί συνήθως προσπαθούν να αποφύγουν τον ακρωτηριασμό. Μια εναλλακτική μέθοδος είναι η αγγειοπλαστική με μπαλόνι. Ο αγγειοχειρουργός εισάγει έναν καθετήρα ο οποίος φέρει στο άκρο του ένα μπαλόνι. Το μπαλόνι φουσκώνει και έτσι διανοίγει την αρτηρία που έχει υποστεί στένωση. Μια άλλη πιθανότητα είναι να γίνει χειρουργική επέμβαση μπάι-πας—αντικατάσταση των αιμοφόρων αγγείων τα οποία έχουν υποστεί μεγάλη βλάβη με αγγεία που παίρνονται από άλλο μέρος του σώματος.
Η Μπάρμπαρα, που είναι 54 ετών, υποφέρει από διαβήτη τύπου I από τεσσάρων ετών. Μετά τη γέννηση του πρώτου της παιδιού, παρουσίασε περιφερική αγγειοπάθεια στα πόδια. Κάποιοι γιατροί τής σύστησαν τον ακρωτηριασμό. Ωστόσο, η Μπάρμπαρα βρήκε ένα διακεκριμένο αγγειοχειρουργό ο οποίος χρησιμοποίησε την αγγειοπλαστική για να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος στα πόδια της. Η αγγειοπλαστική έφερε αποτελέσματα για ένα διάστημα, αλλά τελικά η Μπάρμπαρα χρειάστηκε να κάνει μπάι-πας, το οποίο πέτυχε. Τώρα η Μπάρμπαρα φροντίζει τα πόδια της με σχολαστικότητα.
Αποφυγή των Τραυματισμών
Οι τραυματισμοί αποτελούν τη δεύτερη κύρια αιτία ακρωτηριασμού. Εφόσον οι τραυματισμοί δεν περιορίζονται σε συγκεκριμένα μέλη του σώματος, μπορούν να καταστρέψουν οποιοδήποτε από αυτά. Εντούτοις, αν βλέπουμε τη ζωή όπως τη βλέπει ο Θεός, μπορούμε να κάνουμε πολλά για να μειώσουμε τον κίνδυνο τραυματισμού. Είτε εργάζονται είτε οδηγούν είτε διασκεδάζουν, οι Χριστιανοί πρέπει να μεταχειρίζονται το σώμα τους ως δώρο από τον Θεό. Γι’ αυτό, πρέπει να σέβονται όλους τους κανονισμούς ασφαλείας και να μη ριψοκινδυνεύουν απερίσκεπτα.—Ρωμαίους 12:1· 2 Κορινθίους 7:1.
Τι γίνεται για να μειωθεί ο κίνδυνος τραυματισμού σε χώρες που είναι γεμάτες νάρκες; Σε πολλές χώρες λειτουργούν κρατικά προγράμματα ενημέρωσης για τις νάρκες. Σύμφωνα με μια έκθεση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, αυτά τα προγράμματα διδάσκουν «στους πληθυσμούς που κινδυνεύουν . . . πώς να ελαχιστοποιούν την πιθανότητα να πέσουν θύματα όσο ζουν και εργάζονται σε ναρκοθετημένες περιοχές».
Δυστυχώς, «οι άνθρωποι συνηθίζουν στην παρουσία ναρκών και γίνονται απρόσεκτοι», λέει μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών. «Μερικές φορές υπάρχουν θρησκευτικοί παράγοντες που κάνουν [τους ανθρώπους] να υιοθετούν μοιρολατρική νοοτροπία σχετικά με αυτούς τους κινδύνους». Αλλά η μοιρολατρική νοοτροπία δεν βασίζεται στο Λόγο του Θεού. Απεναντίας, η Αγία Γραφή μάς προτρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να φροντίζουμε για την ασφάλεια.—Δευτερονόμιο 22:8· Εκκλησιαστής 10:9.
Άρα, αν είστε προσεκτικοί και παίρνετε λογικά μέτρα για την προστασία της υγείας σας, μπορείτε να μειώσετε κατά πολύ τον κίνδυνο του ακρωτηριασμού. Αλλά τι θα πούμε για εκείνους που έχουν ήδη ακρωτηριαστεί; Μπορούν, παρά το γεγονός αυτό, να ζουν ποιοτική ζωή;
[Υποσημειώσεις]
a Τα αγγειακά προβλήματα στα κάτω άκρα μπορούν, επίσης, να προκληθούν ή να επιδεινωθούν αν κάποιος φοράει στενά ρούχα στο κάτω μέρος του σώματός του ή παπούτσια που δεν έχουν καλή εφαρμογή, ή αν κάθεται (κυρίως με τα πόδια σταυρωμένα) ή μένει όρθιος για μεγάλα διαστήματα.
b Όσοι πάσχουν από διαβήτη τύπου I κάνουν καθημερινά ενέσεις ινσουλίνης. Όσοι πάσχουν από διαβήτη τύπου II (μη ινσουλινοεξαρτημένο διαβήτη) συνήθως μπορούν να κρατούν υπό έλεγχο την πάθησή τους μέσω δίαιτας και άσκησης. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 95 τοις εκατό των διαβητικών πάσχουν από διαβήτη τύπου II.
[Εικόνα στη σελίδα 4]
Το κάπνισμα αυξάνει κατά πολύ τον κίνδυνο του ακρωτηριασμού, κυρίως στα άτομα που υποφέρουν από αγγειοπάθεια
[Εικόνα στη σελίδα 5]
Η κατάλληλη άσκηση και η σωστή διατροφή συμβάλλουν στην υγεία του αγγειακού συστήματος