Ο Μαύρος Θάνατος

Το ξέσπασμα της πανδημίας που ονομάστηκε Μαύρος Θάνατος ανάγεται στο 1347, όταν ένα πλοίο από την Κριμαία αγκυροβόλησε στη Μεσίνα, στο νησί της Σικελίας. Μαζί με το κανονικό του φορτίο, το πλοίο μετέφερε και την πανώλη.a Σύντομα ο Μαύρος Θάνατος εξαπλώθηκε σε όλη την Ιταλία.

Την επόμενη χρονιά, ο Ανιόλο ντι Τούρα, από τη Σιένα της Ιταλίας, περιέγραψε τον τρόμο που επικρατούσε στη γενέτειρά του: “Το θανατικό έπεσε στη Σιένα το Μάιο. Ήταν σκληρή και φρικτή εμπειρία. Τα θύματα πέθαιναν σχεδόν αμέσως. Πέθαιναν κατά εκατοντάδες, μέρα νύχτα”. Και πρόσθεσε: “Έθαψα τα πέντε παιδιά μου με τα ίδια μου τα χέρια, όπως έκαναν και πολλοί άλλοι. Κανένας δεν έκλαιγε, όποιον και αν είχε χάσει, επειδή σχεδόν όλοι περίμεναν το θάνατο. Πέθαιναν τόσο πολλοί ώστε όλοι πίστευαν πως είχε έρθει το τέλος του κόσμου”.

Μέσα σε τέσσερα χρόνια, λένε μερικοί ιστορικοί, η πανώλη εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη, και περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού έχασε τη ζωή του​—πιθανώς 20 ως 30 εκατομμύρια άνθρωποι. Ακόμη και η μακρινή Ισλανδία αποδεκατίστηκε. Λέγεται ότι, στην Άπω Ανατολή, ο πληθυσμός της Κίνας μειώθηκε από 123 εκατομμύρια στις αρχές του 13ου αιώνα σε 65 εκατομμύρια το 14ο αιώνα, προφανώς εξαιτίας της πανώλης και του επακόλουθου λιμού.

Μέχρι τότε, καμία επιδημία, πόλεμος ή λιμός δεν είχε προκαλέσει τόσο μεγάλη δυστυχία. «Ήταν μια καταστροφή χωρίς προηγούμενο στην ανθρώπινη ιστορία», σημειώνει το βιβλίο Άνθρωπος και Μικρόβια (Man and Microbes). «Χάθηκε περίπου το ένα τέταρτο ως το μισό του πληθυσμού της Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και περιοχών της Ασίας».

Η Αμερική ξέφυγε από τον όλεθρο του Μαύρου Θανάτου, χάρη στο γεγονός ότι ήταν απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο. Σύντομα, όμως, τα ποντοπόρα πλοία έθεσαν τέρμα σε αυτή την απομόνωση. Το 16ο αιώνα, ένα κύμα επιδημιών ακόμη πιο φονικών από την πανώλη έσπειραν τον όλεθρο στο Νέο Κόσμο.

[Πλαίσιο/​Εικόνες στη σελίδα 6]

Γνώση Εναντίον Δεισιδαιμονίας

Το 14ο αιώνα, όταν ο Μαύρος Θάνατος απείλησε το σπιτικό του πάπα στην Αβινιόν, ο γιατρός του τον ενημέρωσε ότι η βασική αιτία της επιδημίας ήταν η συζυγία τριών πλανητών​—του Κρόνου, του Δία και του Άρη—​στο ζώδιο του Υδροχόου.

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Γερμανική γκραβούρα του 1500 περίπου, η οποία απεικονίζει έναν γιατρό που φοράει μάσκα για να προστατευτεί από το Μαύρο Θάνατο. Το ράμφος περιείχε άρωμα

[Ευχαριστίες]

Godo-Foto

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Τέτοια βακτήρια προκάλεσαν τη βουβωνική πανώλη

[Ευχαριστίες]

© Gary Gaugler/Visuals Unlimited