Αποτελεί Θυσία Αυτό που Δίνετε;

Μια Ισορροπημένη Άποψη των Συνεισφορών

Ο ΙΗΣΟΥΣ, αφού δίδαξε πολλά πράγματα στον κόσμο που ήταν στο ναό, ‘κάθησε απέναντι από τα κιβώτια των συνεισφορών για το ναό και παρατηρούσε πώς ο κόσμος έριχνε χρήματα στα κιβώτια των συνεισφορών’. (Μάρκος 12:41, ΜΝΚ) Η αφήγηση συνεχίζει με το πασίγνωστο περιστατικό για το δίλεπτο της χήρας. Γιατί όμως ο Ιησούς καθόταν και έβλεπε τους ανθρώπους να ρίχνουν τις προσφορές τους; Αυτός δεν ήταν που είπε στους μαθητές του ότι δεν πρέπει ούτε καν το αριστερό τους χέρι να γνωρίζει τι κάνει το δεξί τους χέρι όταν δίνουν ‘δώρα ελέους’;—Ματθαίος 6:3, ΜΝΚ.

Προηγουμένως, ο Ιησούς είχε καταγγείλει δριμύτατα τους θρησκευτικούς ηγέτες γιατί χρησιμοποιούσαν αθέμιτες μεθόδους για να «κατατρώγουσι τας οικίας των χηρών». Ο Ιησούς είπε ότι «τέτοιου είδους θρησκευόμενοι θέλουσι λάβει μεγαλητέραν καταδίκην». (Μάρκος 12:40) Κατόπιν, για να δώσει ένα μάθημα, έστρεψε την προσοχή του στο τι έκανε ο κόσμος εκεί στα κιβώτια των συνεισφορών. Σήμερα, που ακούμε τόσα πολλά για τεράστια χρηματικά ποσά που ανήκουν σε διάφορες εκκλησιαστικές οργανώσεις, για τις καταχρήσεις που γίνονται με τέτοια κεφάλαια και για τον πολυέξοδο τρόπο ζωής αυτών που τα διαχειρίζονται, καλά θα κάνουμε να ακούσουμε προσεκτικά τι είχε να πει ο Ιησούς.—Διαβάστε Μάρκος 12:41-44.

Τα Κιβώτια Συνεισφορών

Η αφήγηση λέει ότι ο Ιησούς ‘κάθησε απέναντι από τα κιβώτια των συνεισφορών για το ναό’. Ο Ιησούς προφανώς βρισκόταν στην Αυλή των Γυναικών, όπου στους τοίχους ήταν τοποθετημένα αρκετά κιβώτια ή κουτιά για να ρίχνει εκεί ο κόσμος τις προσφορές του. Η ιουδαϊκή παράδοση μας πληροφορεί ότι υπήρχαν συνολικά 13 κουτιά. Στα εβραϊκά τα έλεγαν σάλπιγγες, γιατί η σχισμή που είχαν στην κορφή ήταν σαν το στόμιο της σάλπιγγας στο σχήμα. Λέγεται ότι ‘όλοι όσοι έμπαιναν στο ναό όλο και κάτι έριχναν στα κουτιά’.

Ο Γάλλος καθηγητής Έντμοντ Στάφερ, στο βιβλίο του Palestine in the Time of Christ (Η Παλαιστίνη την Εποχή του Χριστού) (1885), περιγράφει με αρκετές λεπτομέρειες αυτά τα κιβώτια συνεισφορών. Από τα όσα γράφει κατανοούμε περισσότερο τη θρησκευτική ζωή του λαού εκείνης της εποχής, ειδικά όσον αφορά τις συνεισφορές τους για τις υπηρεσίες που εκτελούνταν στο ναό.

«Κάθε κιβώτιο ήταν για διαφορετικό σκοπό και αυτόν τον σκοπό τον φανέρωνε μια επιγραφή στην εβραϊκή γλώσσα. Το πρώτο είχε την επιγραφή: Νέοι σίκλοι· δηλαδή, σίκλοι που τους έβαζαν στην άκρη για τα έξοδα του τρέχοντος έτους. Το δεύτερο: Παλιοί σίκλοι· δηλαδή, σίκλοι για τα έξοδα του περασμένου έτους. Το τρίτο: Τρυγόνια και νεοσσοί περιστεριού· τα χρήματα που έβαζαν σ’ αυτό το κιβώτιο ήταν η τιμή που θα πλήρωναν εκείνοι οι οποίοι έπρεπε να προσφέρουν δυο τρυγόνια ή δυο νεοσσούς περιστεριού, το ένα ως ολοκαύτωμα και το άλλο ως προσφορά περί αμαρτίας. Στο τέταρτο κιβώτιο έγραφε: Ολοκαυτώματα· τα χρήματα αυτά κάλυπταν τα έξοδα των υπόλοιπων ολοκαυτωμάτων. Το πέμπτο είχε την επιγραφή: Ξύλα, και εκεί οι πιστοί έριχναν τις δωρεές τους για να αγοραστούν ξύλα για το θυσιαστήριο. Το έκτο: Θυμίαμα (χρήματα για την αγορά θυμιάματος). Το έβδομο: Για το αγιαστήριο (χρήματα για το ιλαστήριο). Τα άλλα έξι κιβώτια είχαν την επιγραφή: Προαιρετικές προσφορές».

Η ονομασία των δύο πρώτων κιβωτίων αναφερόταν στον κεφαλικό φόρο του μισού σίκλου (δύο αττικές δραχμές) που πλήρωνε κάθε ενήλικος άντρας, κατ’ απαίτηση του νόμου, για τη συντήρηση του ναού, για τις υπηρεσίες που εκτελούνταν εκεί και τις καθημερινές θυσίες που προσφέρονταν υπέρ ολόκληρου του έθνους. Συχνά η συλλογή αυτού του φόρου γινόταν στις τοπικές κοινότητες και στη συνέχεια έφερναν το ποσό στο ναό.—Ματθαίος 17:24.

Ο Νόμος απαιτούσε επίσης να κάνει ο καθένας διάφορες προσφορές για τον εαυτό του. Μερικές τις έκαναν όσοι είχαν διαπράξει αμαρτήματα, άλλες ήταν για τελετουργικούς λόγους και κάποιες άλλες τις έκαναν υποκινούμενοι από αφοσίωση ή ευγνωμοσύνη. Τα κουτιά που έλεγαν «Τρυγόνια και νεοσσοί περιστεριού» και «Ολοκαυτώματα» ήταν γι’ αυτούς τους σκοπούς. Το βιβλίο The Temple, Its Ministry and Services (Ο Ναός, το Ιερατείο του και οι Υπηρεσίες του) λέει ότι «οι γυναίκες που έπρεπε να φέρουν τρυγόνια για ολοκαύτωμα και προσφορά περί αμαρτίας έριχναν στη 3 Σάλπιγγα τα ανάλογα χρήματα, τα οποία καταμετρούνταν καθημερινά και προσφέρονταν όσα τρυγόνια αντιστοιχούσαν σ’ αυτό το ποσόν». Πιθανόν έτσι να έκαναν και οι γονείς του Ιησού, λίγο μετά τη γέννησή του.—Βλέπε Λουκάς 2:22-24· Λευιτικόν 12:6-8.

Γίνονταν και προσφορές για τα ξύλα και το θυμίαμα που χρειάζονταν για το θυσιαστήριο και για τις αυτοπροαίρετες προσφορές. Και πάλι, σύμφωνα με τον καθηγητή Στάφερ, «αν κάποιος έδινε χρήματα για τα ξύλα και το θυμίαμα, η προσφορά του δεν έπρεπε να είναι χαμηλότερη από το καθορισμένο ως ελάχιστο ποσό. Τα χρήματα που θα έδινε έπρεπε να φτάνουν τουλάχιστον για μία χούφτα θυμίαμα ή για δυο κούτσουρα μήκους ενός ρωμαϊκού πήχυ και αναλόγως χοντρά».

Τι μαθαίνουμε από όλα αυτά; Είναι καταφανές ότι οι Ισραηλίτες είχαν πολυάριθμες ευθύνες για τη συντήρηση της σκηνής του μαρτυρίου και αργότερα του ναού της Ιερουσαλήμ, του κέντρου της αληθινής λατρείας. Οι θυσίες και οι προσφορές αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της λατρείας τους. Ο Νόμος μάλιστα πρόσταζε ότι ‘κανένας δεν έπρεπε να εμφανίζεται με άδεια χέρια ενώπιον του Ιεχωβά’. (Δευτερονόμιον 16:16) Αλλά πώς έβλεπαν οι Ισραηλίτες τις υποχρεώσεις τους;

Διιστάμενες Απόψεις

Το Βιβλικό υπόμνημα δείχνει ότι ο λαός πρόσφερε πολύ απλόχερα και γενναιόδωρα την εποχή του Μωυσή και του Δαβίδ και αργότερα, τον καιρό που βασίλευαν ο Ιωάς και ο Ιωσίας. (Έξοδος 36:3-7· 1 Χρονικών 29:1-9· 2 Χρονικών 24:4-14· 34:9, 10) Χαίρονταν να κάνουν το μέρος τους στο χτίσιμο του οίκου του Ιεχωβά και στη συντήρησή του καθώς επίσης και στην προώθηση της αληθινής λατρείας. Τα αισθήματά τους εκφράζονται κατάλληλα στα λόγια του Δαβίδ, που είπε: «Ευφράνθην ότε μοι είπον, Ας υπάγωμεν εις τον οίκον του Κυρίου [Ιεχωβά (ΜΝΚ)]».—Ψαλμός 122:1.

Ωστόσο, δεν είχαν όλοι αυτό το γενναιόδωρο πνεύμα. Για παράδειγμα, διαβάζουμε ότι στις μέρες του Μαλαχία, οι ιερείς πρόσφεραν στον Ιεχωβά «το ηρπαγμένον και το χωλόν και το άρρωστον». Αντί να χαίρονται για το προνόμιο υπηρεσίας που είχαν, έλεγαν: «Ιδού, οποία ενόχλησις»!—Μαλαχίας 1:13.

Έτσι και στις μέρες του Ιησού μερικοί εκμεταλλεύονταν την κατάσταση για να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Οι περιβόητοι αργυραμοιβοί που βρίσκονταν στο ναό, λόγου χάρη, δεν ήταν εκεί απλώς και μόνο για να ανταλλάσσουν νομίσματα. Μάλλον, καρπώνονταν από το γεγονός ότι όσοι είχαν ρωμαϊκά ή ελληνικά χρήματα έπρεπε να τα ανταλλάξουν με εβραϊκούς σίκλους, γιατί μόνο αυτοί γίνονταν δεκτοί ως προσφορές. Κατά τον Άλφρεντ Εντερχάιμ, αυθεντία στην ιουδαϊκή ιστορία, «οι τραπεζίτες είχαν το δικαίωμα να παίρνουν στο μισό σίκλο προμήθεια μια ασημένια μεά, που ήταν γύρω στο ένα τέταρτο του δηναρίου [ένα δηνάριο ήταν το ημερομίσθιο του εργάτη]». Αν είχαν όντως έτσι τα πράγματα, μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε πόσο αποδοτική επιχείρηση θα πρέπει να είχε γίνει αυτή και γιατί οι θρησκευτικοί ηγέτες εξαγριώθηκαν τόσο πολύ όταν ο Ιησούς πέταξε έξω από το ναό τους αργυραμοιβούς.

«Από το Υστέρημά της»

Όλα αυτά τονίζουν ακόμα περισσότερο την αναφορά του Ιησού στη μικρή συνεισφορά της φτωχής χήρας, την οποία συνεισφορά την έριξε αναμφίβολα σε ένα από τα κουτιά που έγραφαν «Προαιρετικές προσφορές». Επειδή ήταν χήρα δεν βρισκόταν κάτω από την απαίτηση να πληρώνει κεφαλικό φόρο, και αφού τα οικονομικά της ήταν περιορισμένα, πιθανόν να μην ήταν σε θέση να δώσει ούτε και το ελάχιστο ποσό που απαιτούνταν για τις προσφορές για τα ολοκαυτώματα ή για τα ξύλα ή για το θυμίαμα. Μολαταύτα, ήθελε να κάνει κάτι για να δείξει την αγάπη της για τον Ιεχωβά. Δεν ήθελε να βγάλει τον εαυτό της απέξω ούτε σκεφτόταν πως οι προσφορές ήταν γι’ αυτούς που ‘είχαν τα μέσα’. Ο Ιησούς είπε: «Αυτή έρριξε όλο το έχει της. Από το υστέρημά της έρριξε όλο της το βιος».—Μάρκος 12:44, ΚΔΛΖ.

Παίρνουμε πολλά και πολύτιμα μαθήματα απ’ αυτή την αφήγηση. Και ίσως το πιο σημαντικό να είναι ότι ενώ όλοι μας έχουμε το προνόμιο να υποστηρίζουμε την αληθινή λατρεία μέσω των υλικών μας αποκτημάτων, αυτό που έχει μεγάλη αξία στα μάτια του Θεού δεν είναι το να δώσουμε κάτι που, έτσι και αλλιώς, δεν μας είναι και τόσο απαραίτητο, αλλά το να δώσουμε κάτι που μας είναι πολύτιμο. Με άλλα λόγια, μήπως δίνουμε κάτι που η έλλειψή του δεν θα μας γίνει αισθητή; Ή αποτελεί αληθινή θυσία αυτό που δίνουμε;

Προώθηση της Αληθινής Λατρείας Σήμερα

Σήμερα, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά προωθούν την αληθινή λατρεία κηρύττοντας με ζήλο ‘τα καλά νέα της βασιλείας σε ολόκληρη την οικουμένη’. (Ματθαίος 24:14) Η πραγματοποίηση αυτού του παγκόσμιου έργου απαιτεί, όχι μόνο αφιερωμένες προσπάθειες, χρόνο και δυνάμεις, αλλά και μεγάλα έξοδα, μεταξύ των άλλων. Το Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 1987 αναφέρει ότι ‘το 1986, ένα συνολικό ποσό 3,5 δισεκατομμυρίων δραχμών δαπανήθηκε για την οικονομική υποστήριξη 2.762 ιεραποστόλων, 13.351 ειδικών σκαπανέων και των επισκόπων και των συζύγων τους που υπηρετούν στις 3.353 περιοχές και περιφέρειες παγκοσμίως’. Εκτός αυτού έγιναν ‘μεγάλες δαπάνες για την αγορά, κατασκευή και ανακαίνιση ακινήτων· τον εξοπλισμό εργοστασίων και γραφείων στα κεντρικά γραφεία και στα 93 τμήματα της Εταιρίας· και για τη φροντίδα των υλικών αναγκών των 8.920 εθελοντών που υπηρετούν στις οικογένειες Μπέθελ’.

‘Από πού προέρχονται αυτά τα χρήματα;’ αναρωτιούνται πολλοί. Ανόμοια με τις εκκλησίες του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν περιφέρουν δίσκο ούτε στέλνουν επιστολές κάνοντας εκκλήσεις για δωρεές. Αντίθετα, στις Αίθουσες Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά υπάρχουν κουτιά συνεισφορών—σαν τα κιβώτια συνεισφορών των Βιβλικών χρόνων. Μπορεί κάποια φορά να υπάρξουν και κουτιά για καθορισμένους σκοπούς, όπως για την κατασκευή Αιθουσών Βασιλείας ή Αιθουσών Συνελεύσεων ή για να μπορέσουν οι ιεραπόστολοι να παρακολουθήσουν μια συνέλευση στην πατρίδα τους. Επίσης, συνεισφορές για την προώθηση του έργου κηρύγματος παγκοσμίως, στέλνονται απευθείας στην Εταιρία Σκοπιά στη διεύθυνση 25 Columbia Heights, Brooklyn, New York 11201, ή στο γραφείο τμήματος της Εταιρίας στη χώρα σας.

Πώς βλέπετε εσείς τους πολλούς και διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορούν να γίνουν συνεισφορές; Μήπως και εσείς, σαν μερικούς των ημερών του Μαλαχία, τους βλέπετε σαν κουραστικό φορτίο, λέγοντας ενδεχομένως μέσα σας: «Ιδού, οποία ενόχλησις»; Ή και εσείς, σαν τη ‘φτωχή χήρα’, τους βλέπετε σαν ευκαιρίες για να δείξετε το ζήλο σας και το ενδιαφέρον σας για την αληθινή λατρεία και την επιθυμία σας να τιμάτε τον Ιεχωβά με τα πολύτιμά σας; Μη ξεχνάτε τη συναφή ερώτηση: Αποτελεί θυσία αυτό που δίνετε;

«Δοκιμάσατέ με τώρα εις τούτο, λέγει ο [Ιεχωβά] των δυνάμεων, εάν δεν σας ανοίξω τους καταρράκτας του ουρανού και εκχέω την ευλογίαν εις εσάς, ώστε να μη αρκή τόπος δι’ αυτήν». (Μαλαχίας 3:10) Η πνευματική ευημερία και η παγκόσμια επέκταση στο λαό του Ιεχωβά αποδεικνύουν ότι ο Ιεχωβά ήδη ενεργεί έτσι. Είθε να συνεχίσουμε να δίνουμε στον Ιεχωβά προσφορές που να αποτελούν πράγματι θυσία.

[Πλαίσιο στη σελίδα 30]

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΑ ΝΑ ΣΥΝΕΙΣΦΕΡΕΤΕ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΙΚΟ ΕΡΓΟ

Αν η καρδιά ενός ατόμου τον υποκινεί, σύμφωνα με τα παραπάνω, να προσφέρει εθελοντικά στην προώθηση του ευαγγελιστικού έργου από τα υλικά του υπάρχοντα—ενδεικτικά αναφέρουμε Δωρεές, διευθετήσεις δωρεών υπό όρους, Διαθήκες κλπ.—μπορεί να απευθύνεται στην Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά Κηφισίας αρ. 77, 151 24 Μαρούσι Αθήνα.