Βοηθώντας ένα Παιδί να Αναπτύξει Θεία Σοφία

ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ άνθρωποι από διάφορα έθνη και πολιτιστικά επίπεδα αναγνωρίζουν ότι ο Ιησούς ήταν ένας θαυμάσιος δάσκαλος και προωθούσε την ηθική. Αλλά μήπως συνέβαλαν σ’ αυτό ορισμένα πράγματα από την εκπαίδευση που πήρε στη νεότητά του; Τι μαθήματα μπορούν να πάρουν οι σημερινοί γονείς από την οικογενειακή ζωή και την ανατροφή του;

Η Γραφή μάς λέει πολύ λίγα για την παιδική ηλικία του Ιησού. Συγκεκριμένα, τα πρώτα 12 χρόνια της ζωής του καλύπτονται σε δυο εδάφια: «Και αφού [ο Ιωσήφ και η Μαρία] ετελείωσαν πάντα τα κατά τον νόμον του Κυρίου [Ιεχωβά (ΜΝΚ)], υπέστρεψαν εις την Γαλιλαίαν, εις την πόλιν αυτών Ναζαρέτ. Το δε παιδίον ηύξανε και εδυναμούτο κατά το πνεύμα πληρούμενον σοφίας, και χάρις Θεού ήτο επ’ αυτό». (Λουκάς 2:39, 40) Παρ’ όλα αυτά, οι γονείς μπορούν να πάρουν μαθήματα απ’ αυτά τα εδάφια.

Το νεαρό παιδί «ηύξανε και εδυναμούτο». Άρα, οι γονείς του τον φρόντιζαν από φυσική άποψη. Επίσης, ήταν όλο και περισσότερο «πληρούμενον σοφίας».a Ποιος είχε την ευθύνη να του διδάξει τη γνώση και την κατανόηση που θα αποτελούσαν το θεμέλιο μιας τέτοιας σοφίας;

Σύμφωνα με το Μωσαϊκό Νόμο, οι γονείς είχαν αυτήν την ευθύνη. Ο Νόμος έλεγε στους Ισραηλίτες γονείς: «Και ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου και περιπατών εν τη οδώ και πλαγιάζων και εγειρόμενος». (Δευτερονόμιον 6:6, 7) Το γεγονός ότι ο Ιησούς ήταν όλο και περισσότερο ‘πληρούμενος σοφίας’ και επίσης το ότι ‘χάρις Θεού ήτο επ’ αυτόν’, αποδεικνύει ότι ο Ιωσήφ και η Μαρία υπάκουαν σ’ αυτήν την εντολή.

Μερικοί ίσως νομίζουν ότι αφού ο Ιησούς ήταν τέλειο παιδί, η ανατροφή του δεν μπορεί να αποτελέσει πρακτικό υπόδειγμα για το μεγάλωμα άλλων παιδιών. Όμως, ο Ιωσήφ και η Μαρία δεν ήταν τέλειοι. Ωστόσο, είναι ολοφάνερο ότι συνέχιζαν να ικανοποιούν τις φυσικές και πνευματικές του ανάγκες, και το έκαναν αυτό παρ’ όλη την πίεση που αντιμετώπιζαν εξαιτίας μιας οικογένειας που όλο και μεγάλωνε. (Ματθαίος 13:55, 56) Επιπλέον, ο Ιησούς, αν και ήταν τέλειος, έπρεπε και αυτός να αναπτυχθεί από τη νηπιακή στην παιδική ηλικία και από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Οι γονείς του είχαν πολλά να κάνουν για τη διαμόρφωσή του, και όπως φαίνεται τα έκαναν σωστά.

Ο Ιησούς σε Ηλικία 12 Ετών

«Επορεύοντο δε οι γονείς αυτού κατ’ έτος εις Ιερουσαλήμ εν τη εορτή του πάσχα». (Λουκάς 2:41) Σύμφωνα με το Νόμο του Θεού, κάθε αρσενικό έπρεπε να παρευρίσκεται στην Ιερουσαλήμ για τις επίσημες γιορτές. (Δευτερονόμιον 16:16) Αλλά η αφήγηση λέει ότι «επορεύοντο δε οι γονείς αυτού κατ’ έτος». Ο Ιωσήφ έπαιρνε τη Μαρία, και πιθανόν και την υπόλοιπη οικογένεια, και ταξίδευαν πάνω από 100 χιλιόμετρα (60 μίλια) ώσπου έφταναν στην Ιερουσαλήμ για να παραβρεθούν σ’ αυτό το ευχάριστο γεγονός. (Δευτερονόμιον 16:6, 11) Ήταν συνήθειά τους, ένα τακτικό μέρος της ζωής τους. Επίσης, δεν έδιναν απλώς το παρόν, αλλά παρέμεναν όλες τις μέρες της γιορτής.—Λουκάς 2:42, 43.

Αυτό δίνει ένα χρήσιμο μάθημα στους σημερινούς γονείς. Αυτές οι ετήσιες γιορτές στην Ιερουσαλήμ ήταν επίσημες συνάξεις αλλά επίσης και καιρός αναψυχής. (Λευιτικόν 23:4, 36) Ήταν μια πνευματικά ενισχυτική εμπειρία για τον Ιωσήφ, τη Μαρία και τον νεαρό Ιησού. Οι γονείς σήμερα, θα κάνουν καλά να επιδιώκουν παρόμοιες περιστάσεις ώστε τα νεαρά τους παιδιά να έχουν μια αλλαγή που θα τα συναρπάσει αλλά θα τους δώσει επίσης την ευκαιρία να απολαύσουν πνευματική εποικοδόμηση. Γονείς που είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά το κάνουν αυτό παίρνοντας τα παιδιά τους στις συνελεύσεις περιοχής και στις μεγάλες συνελεύσεις περιφερείας που γίνονται σε ορισμένα χρονικά διαστήματα στη διάρκεια του έτους. Μ’ αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά μπορούν να απολαύσουν την εμπειρία του ταξιδιού και έχουν την ευκαιρία να βρεθούν για λίγες μέρες μαζί με εκατοντάδες ή χιλιάδες ομόπιστους. Ένας πατέρας που ανέθρεψε με επιτυχία δέκα παιδιά αποδίδει κυρίως την επιτυχία του στο γεγονός ότι δεν έχει χάσει ούτε μια ομιλία συνέλευσης από τότε που βαφτίστηκε ως Χριστιανός, εδώ και 45 χρόνια. Και έχει ενθαρρύνει και την οικογένειά του να μην απουσιάζει.

Μια Παράλειψη

Χωρίς αμφιβολία, όταν ο Ιησούς ήταν μικρότερος παρέμενε κοντά στους γονείς του στη διάρκεια αυτών των ετήσιων ταξιδιών στη μεγάλη πόλη της Ιερουσαλήμ. Όμως, καθώς μεγάλωνε μπορεί να του δόθηκε μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Όταν ήταν 12 ετών, ήταν γύρω στην ηλικία που θεωρείται από τους Ιουδαίους ως σημαντικό ορόσημο στην πορεία για την ενηλικίωση. Ίσως εξαιτίας αυτής της ομαλής και φυσιολογικής αλλαγής, συνέβη μια παράλειψη όταν ήρθε η ώρα να φύγει η οικογένεια του Ιωσήφ από την Ιερουσαλήμ και να γυρίσει σπίτι. Η αφήγηση λέει: «Ενώ αυτοί υπέστρεφον, το παιδίον ο Ιησούς έμεινεν οπίσω εν Ιερουσαλήμ, και δεν ενόησεν ο Ιωσήφ και η μήτηρ αυτού. Νομίσαντες δε ότι αυτός ήτο εν τη συνοδία, ήλθον μιας ημέρας οδόν και ανεζήτουν αυτόν μεταξύ των συγγενών και των γνωρίμων».—Λουκάς 2:43, 44.

Υπάρχουν σημεία σε αυτό το επεισόδιο που θα φανούν γνώριμα τόσο στους γονείς όσο και στους νεαρούς. Όμως υπάρχει μια διαφορά. Ο Ιησούς ήταν τέλειος. Αφού υποτασσόταν υπάκουα στον Ιωσήφ και στη Μαρία, δεν μπορούμε να υποθέσουμε ότι παράκουσε κάποιες οδηγίες που είχε πάρει από τους γονείς του. (Λουκάς 2:52) Είναι πολύ πιο πιθανό να έγινε κάποια παρανόηση. Οι γονείς του Ιησού υπέθεσαν ότι ήταν με τους συγγενείς και τους γνωστούς. (Λουκάς 2:44) Είναι εύκολο να φανταστούμε ότι στην αναστάτωση που υπήρχε καθώς αναχωρούσαν από την Ιερουσαλήμ, οι γονείς του έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή στα μικρότερα παιδιά και υπέθεσαν ότι και ο μεγαλύτερος γιος τους, ο Ιησούς, τους ακολουθούσε.

Αντίθετα, ο Ιησούς προφανώς πίστευε ότι οι γονείς του ήξεραν πού ήταν. Αυτό φαίνεται από την απάντηση που έδωσε αργότερα: «Δια τι με εζητείτε; δεν ηξεύρετε ότι πρέπει να ήμαι εις τα του Πατρός μου;» Με αυτήν την απάντηση, ο Ιησούς δεν έδειξε έλλειψη σεβασμού. Τα λόγια του φανερώνουν απλώς την έκπληξή του για το ότι οι γονείς του δεν ήξεραν πού να τον βρουν. Ήταν μια χαρακτηριστική περίπτωση παρεξήγησης που μπορούν να καταλάβουν πολλοί γονείς που έχουν παιδιά στην εφηβεία.—Λουκάς 2:49.

Σκεφτείτε την ανησυχία του Ιωσήφ και της Μαρίας στο τέλος εκείνης της πρώτης μέρας, όταν ανακάλυψαν ότι ο Ιησούς έλειπε. Και φανταστείτε πόσο μεγάλωνε η ανησυχία τους στη διάρκεια των δυο ημερών που έψαχναν να τον βρουν στην Ιερουσαλήμ. Ωστόσο, η εκπαίδευση που του είχαν δώσει αποδείχτηκε πολύτιμη σ’ αυτήν τη δύσκολη κατάσταση. Ο Ιησούς δεν είχε μπλεχτεί με κακές παρέες. Δεν ντρόπιασε τους γονείς του. Όταν βρήκαν τον Ιησού αυτό ήταν ‘εν τω ιερώ καθήμενος εν μέσω των διδασκάλων και ακούων αυτούς και ερωτών αυτούς· εξίσταντο δε πάντες οι ακούοντες αυτόν δια την σύνεσιν και τας αποκρίσεις αυτού’.—Λουκάς 2:46, 47.

Το γεγονός ότι δαπανούσε το χρόνο του με έναν τέτοιο τρόπο, και το ότι έδειχνε να κατανοεί τόσο έξοχα τις Γραφικές αρχές, αποδεικνύει επίσης τη σωστή εκπαίδευση που είχε πάρει από τον Ιωσήφ και τη Μαρία μέχρι τότε. Ωστόσο, η αντίδραση της Μαρίας φαίνεται να είναι η χαρακτηριστική αντίδραση μιας μητέρας που ανησυχεί. Στην αρχή, ανακουφίστηκε που ο γιος της ήταν σώος και αβλαβής, έπειτα εξέφρασε την ανησυχία της και τη σύγχυσή της: «Τέκνον, δια τι έπραξας εις ημάς ούτως; ιδού, ο πατήρ σου και εγώ καταλυπούμενοι σε εζητούμεν». (Λουκάς 2:48) Δεν είναι παράξενο που η Μαρία μίλησε πριν από τον Ιωσήφ εκφράζοντας την ανησυχία και των δυο γονέων. Πολλοί έφηβοι διαβάζοντας την αφήγηση ίσως να πουν: «Έτσι ακριβώς θα έκανε και η μητέρα μου!»

Μαθήματα που Παίρνουμε

Τι μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από αυτό το περιστατικό; Οι έφηβοι έχουν την τάση να υποθέτουν ότι οι γονείς τους ξέρουν τι σκέφτονται. Λένε συχνά: «Αλλά, νόμιζα ότι θα το ήξερες». Γονείς, αν το νεαρό σας παιδί το είπε αυτό όταν συνέβη μια παρεξήγηση, δεν είστε οι πρώτοι που έχετε αυτό το πρόβλημα.

Καθώς τα παιδιά πλησιάζουν την εφηβεία, θέλουν να εξαρτιούνται λιγότερο από τους γονείς τους. Αυτή η αλλαγή είναι φυσιολογική και οι γονείς πρέπει να κάνουν προσαρμογές για να τη δεχτούν. Επιπλέον, ακόμα και με την καλύτερη εκπαίδευση θα δημιουργηθούν παρεξηγήσεις και οι γονείς θα έχουν το δικό τους μερίδιο στις ανησυχίες. Όμως, αν ακολουθούν το εξαιρετικό παράδειγμα του Ιωσήφ και της Μαρίας, όταν δημιουργηθούν δύσκολες καταστάσεις, η εκπαίδευση που θα έχουν δώσει στα παιδιά τους θα αποδειχτεί πολύτιμη.

Όπως φαίνεται, οι γονείς του Ιησού συνέχισαν να τον εκπαιδεύουν στη διάρκεια της εφηβείας. Μετά το γεγονός που μόλις αναφέραμε, ο Ιησούς υπάκουα «κατέβη μετ’ αυτών» στην ιδιαίτερη πατρίδα του και «ήτο υποτασσόμενος εις αυτούς». Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; «Και ο Ιησούς προέκοπτεν εις σοφίαν και ηλικίαν και χάριν παρά Θεώ και ανθρώποις». Έτσι, αυτό το επεισόδιο είχε ευχάριστη κατάληξη. (Λουκάς 2:51, 52) Οι γονείς που ακολουθούν το παράδειγμα του Ιωσήφ και της Μαρίας, που βοηθούν τα παιδιά τους να αναπτύξουν θεία σοφία, που παρέχουν σ’ αυτά μια σωστή οικογενειακή ατμόσφαιρα και τα εκθέτουν στην ευεργετική επιρροή θεοκρατικών συναναστροφών, αυξάνουν τις πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο και στα δικά τους παιδιά. Είναι πολύ πιο πιθανό, τέτοια παιδιά να απολαύσουν μια ευτυχισμένη ζωή καθώς αναπτύσσονται σε υπεύθυνους, Χριστιανούς ενήλικους.

[Υποσημειώσεις]