Η Άποψη της Αγίας Γραφής
Ήταν ο Απόστολος Παύλος Κατά των Γυναικών;
ΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ του αποστόλου «Παύλου έχουν χρησιμοποιηθεί ως βάση για μεγάλο μέρος της προκατάληψης κατά των γυναικών στη Χριστιανική . . . εκκλησία». Αυτά δήλωσε η δικαστής Σεσίλιε Ράστον από το Όκλαντ της Νέας Ζηλανδίας σε ένα έγγραφο που παρουσιάστηκε στις αρχές του 1993 στη Νομική Διάσκεψη της Κοινοπολιτείας στην Κύπρο. «Η Επιστολή του Προς τον Τιμόθεο», πρόσθεσε αυτή η δικαστής, «αποκαλύπτει τον τρόπο σκέψης του: ‘Δεν επιτρέπω σε γυναίκα να διδάσκει ή να ασκεί εξουσία σε άντρα, αλλά να σωπαίνει’».—1 Τιμόθεο 2:12.
Όταν ο Παύλος έγραψε σε σχέση με το ρόλο ή τη θέση των γυναικών, μήπως απλώς εξέφραζε την προσωπική του γνώμη ή ήταν εμπνευσμένος από τον Θεό; Αν εξεταστούν στο σύνολό τους, μήπως οι επιστολές του Παύλου αντανακλούν πράγματι μια προκατάληψη κατά των γυναικών; Σε ποιο γενικό πλαίσιο εφαρμόζονται τα προαναφερθέντα λόγια του Παύλου προς τον Τιμόθεο;
Τα Διαπιστευτήρια του Παύλου
Από τα 27 βιβλία των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, τα 14 αποδίδονται στον Παύλο. Ενδεικτική της επενέργειας του αγίου πνεύματος επάνω του ήταν η θαυματουργική του ικανότητα να μιλάει σε πολλές γλώσσες. Επιπλέον, παρέστη μάρτυρας υπερφυσικών οραμάτων. (1 Κορινθίους 14:18· 2 Κορινθίους 12:1-5) Το αυτοθυσιαστικό, ολόψυχο και στοργικό του παράδειγμα δημιούργησε ένα στενό δεσμό θερμής αδελφικής στοργής ανάμεσα σε αυτόν και στους Χριστιανούς της εποχής του. (Πράξεις 20:37, 38) Τα συγγράμματά του, περιλαμβανομένων των όσων είπε για τις γυναίκες, αποτελούν μέρος ‘όλης της Γραφής [που] είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για διδασκαλία’.—2 Τιμόθεο 3:16.
Οι Γυναίκες στις Επιστολές του Παύλου
Υπάρχουν άφθονες αποδείξεις στις επιστολές του για το ότι ο Παύλος αναγνώριζε και εκτιμούσε τις γυναίκες. Επανειλημμένα, αναφέρεται σε αυτές σε σχέση με τους ποικίλους εκκλησιαστικούς και οικογενειακούς ρόλους τους. Σε μια από τις επιστολές του, παρομοίασε τις επιθυμητές ιδιότητες ενός Χριστιανού ποιμένα με εκείνες που δείχνει μια μητέρα που θηλάζει.—1 Θεσσαλονικείς 2:7.
Πολλές από τις Χριστιανές αδελφές του αποστόλου, οι οποίες αναφέρονται ονομαστικά στις επιστολές του, έλαβαν το θερμό του έπαινο. Στους χαιρετισμούς του προς τα μέλη της εκκλησίας στη Ρώμη περιλαμβάνονται εκείνοι που απευθύνονται συγκεκριμένα σε ορισμένες γυναίκες που «εργάζονται σκληρά σε σχέση με τον Κύριο». (Ρωμαίους 16:12) Αναφερόμενος στην Ευοδία και στη Συντύχη, ο Παύλος ενθάρρυνε τους αδελφούς στους Φιλίππους να ‘εξακολουθήσουν να βοηθούν αυτές τις γυναίκες, οι οποίες έχουν αγωνιστεί ώμο προς ώμο μαζί μου στα καλά νέα’. (Φιλιππησίους 4:3) Στην επιστολή του προς τον Τιμόθεο, ο Παύλος αναγνώρισε την υποδειγματική πίστη της γιαγιάς και της μητέρας αυτού του νεαρού άντρα, της Λωίδας και της Ευνίκης.—2 Τιμόθεο 1:5.
Έπειτα, υπάρχει κάποια ένδειξη για το πώς αισθάνονταν για τον Παύλο οι Χριστιανές αδελφές του; Με ευγνωμοσύνη, αυτός μίλησε για τον Ακύλα και την Πρίσκα, ένα αντρόγυνο με το οποίο είχε στενή προσωπική επαφή, βεβαιώνοντας ότι όχι μόνο ο Ακύλας αλλά και η σύζυγός του η Πρίσκα «έχουν διακινδυνέψει τον ίδιο τους τον τράχηλο για την ψυχή [του]».—Ρωμαίους 16:3, 4.
Προκατάληψη Κατά των Γυναικών;
«Μην επικρίνεις αυστηρά έναν γεροντότερο. Απεναντίας, να τον ικετεύεις σαν πατέρα, τους νεότερους σαν αδελφούς, τις γεροντότερες σαν μητέρες, τις νεότερες σαν αδελφές με κάθε αγνότητα». (1 Τιμόθεο 5:1, 2) Δεν αντανακλούν αυτά τα λόγια του Παύλου προς τον Τιμόθεο έναν υγιή σεβασμό για όλες τις γυναίκες; Ο Παύλος απέδωσε στους άντρες και στις γυναίκες της Χριστιανικής εκκλησίας ίσο μέτρο τιμής. «Δεν υπάρχει ούτε Ιουδαίος ούτε Έλληνας», έγραψε, «δεν υπάρχει ούτε δούλος ούτε ελεύθερος, δεν υπάρχει ούτε αρσενικό ούτε θηλυκό· διότι όλοι εσείς είστε ένα άτομο σε ενότητα με τον Χριστό Ιησού».—Γαλάτες 3:28.
Όσον αφορά τους θεόδοτους ρόλους μέσα στο γάμο, ο Παύλος έγραψε: «Οι γυναίκες ας υποτάσσονται στους συζύγους τους όπως στον Κύριο, επειδή ο σύζυγος είναι κεφαλή της γυναίκας του όπως και ο Χριστός είναι κεφαλή της εκκλησίας, καθώς είναι σωτήρας αυτού του σώματος». (Εφεσίους 5:22, 23· παράβαλε 1 Κορινθίους 11:3). Ναι, οι αντίστοιχοι ρόλοι του συζύγου και της συζύγου διαφέρουν, αλλά αυτό δεν υπονοεί ότι κάποιος από τους συντρόφους είναι κατώτερος. Οι ρόλοι είναι συμπληρωματικοί, και η εκπλήρωση του καθενός συνιστά μια πρόκληση που αν φερθεί σε πέρας προωθεί την ευημερία της οικογένειας. Περαιτέρω, η άσκηση της ηγεσίας από μέρους του συζύγου δεν έπρεπε να είναι καταπιεστική ή άστοργη. Ο Παύλος συνέχισε: ‘Οι σύζυγοι πρέπει να αγαπούν τις γυναίκες τους, όπως τα δικά τους σώματα’, και να είναι πρόθυμοι να κάνουν σημαντικές θυσίες για αυτές. (Εφεσίους 5:28, 29) Τα παιδιά έπρεπε να υπακούν και στον πατέρα και στη μητέρα.—Εφεσίους 6:1, 2.
Αξιοπρόσεκτα είναι, επίσης, τα λόγια του Παύλου που αφορούν τις στενές σχέσεις μέσα στο γάμο. Με αμεροληψία ο Παύλος έγραψε: «Ο σύζυγος ας αποδίδει στη σύζυγό του αυτό που της οφείλει· αλλά και η σύζυγος ας κάνει το ίδιο στο σύζυγό της. Δεν εξουσιάζει η σύζυγος το δικό της σώμα, αλλά ο σύζυγός της· παρόμοια, δεν εξουσιάζει και ο σύζυγος το δικό του σώμα, αλλά η σύζυγός του».—1 Κορινθίους 7:3, 4.
‘Η Γυναίκα να Σωπαίνει’
Όσον αφορά τα λόγια του Παύλου στο εδάφιο 1 Τιμόθεο 2:12, που παραθέτονται στην αρχική παράγραφο, μήπως το ότι υποστήριξε πως η γυναίκα πρέπει να «σωπαίνει» πηγάζει από μια προκατάληψη κατά των γυναικών; Όχι! Η ‘σιωπή’ την οποία ζήτησε ήταν σε σχέση με τη διδασκαλία και την άσκηση πνευματικής εξουσίας στην εκκλησία, και αυτό με σεβασμό για τη θεόδοτη σχέση άντρα-γυναίκας που αναφέρθηκε προηγουμένως.a
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να διδάσκουν τη θεϊκή αλήθεια. Ο Παύλος ενθάρρυνε τις ηλικιωμένες γυναίκες να «διδάσκουν το καλό» στις νεότερες γυναίκες. Ακολουθώντας το παράδειγμα της Ευνίκης και της Λωίδας, οι οποίες δίδαξαν τον Τιμόθεο, οι Χριστιανές μητέρες πρέπει να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους με τρόπο που ευαρεστεί τον Θεό. (Τίτο 2:3-5· 2 Τιμόθεο 1:5) Σήμερα, στις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά, εκατοντάδες χιλιάδες Χριστιανές γυναίκες βρίσκουν πνευματική πληρότητα ακολουθώντας τα παραδείγματα της Ευοδίας και της Συντύχης καθώς κηρύττουν τα καλά νέα δημόσια και καθώς κάνουν μαθητές, άντρες και γυναίκες.—Ψαλμός 68:11, ΜΝΚ· Ματθαίος 28:19· Φιλιππησίους 4:2, 3.
Έτσι, τι συμπεραίνετε; Δικαιολογούν τα συγγράμματα του Παύλου, αν εξεταστούν στο σύνολό τους, την κατηγορία της προκατάληψης κατά των γυναικών;
[Υποσημειώσεις]
a Σε σχέση με την έκφραση «πλήρη υποτακτικότητα» που βρίσκεται στο εδάφιο 1 Τιμόθεο 2:11, ο Βιβλικός λόγιος Γ. Ε. Βάιν δηλώνει: «Η προσταγή δεν στρέφεται προς την παράδοση του νου και της συνείδησης, ή την εγκατάλειψη του καθήκοντος της ιδιωτικής κρίσης· η φράση ‘με όλη την υποταγή’ αποτελεί προειδοποίηση κατά του σφετερισμού της εξουσίας, όπως για παράδειγμα αναφέρεται στο επόμενο εδάφιο».