ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
της Σκοπιάς
Ελληνική
  • ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΕΙΣ
  • Τι Βλάβη Προξενεί το Κάπνισμα στον Καπνιστή
    Η Σκοπιά—1981 | 1 Ιουνίου
    • Εκατομμύρια ψυχών—πολλά, πολλά εκατομμύρια—συντόμευσαν τη ζωή τους από το κάπνισμα. «Οι ιατρικές μελέτες,» εξηγεί η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου, «δείχνουν ότι η αναμενόμενη μέση ζωή ενός καπνιστού είναι τρία ως τέσσερα χρόνια λιγότερη από εκείνη ενός μη καπνιστού. Η αναμενόμενη ζωή ενός μανιώδους καπνιστού—ενός ατόμου που καπνίζει δύο ή περισσότερα πακέτα τσιγάρα την ημέρα—μπορεί να είναι ως οκτώ χρόνια συντομώτερη από εκείνη ενός μη καπνιστού.»

      Στην προσπάθεια μειώσεως των κινδύνων, κυκλοφορούν τώρα τα λεγόμενα «ασφαλέστερα» τσιγάρα. Αλλά είναι αυτά πραγματικά ασφαλή; Πώς συμβαίνει να βλάπτη το κάπνισμα τον καπνιστή ;

      ΕΝΑ ΑΣΦΑΛΕΣ ΤΣΙΓΑΡΟ;

      Η νικοτίνη και η μοριακή ύλη του καπνού του τσιγάρου—που λέγεται αορίστως πίσσα—είναι προφανώς τα κυριώτερα μέσα που προξενούν ασθένειες. Η πίσσα λοιπόν και η νικοτίνη είναι πολύ ελαττωμένα στον καπνό των τσιγάρων. Πραγματικά, η πίσσα σχεδόν εξαφανίσθηκε σε μερικές μάρκες τσιγάρων, όπως τονίζουν συχνά μερικές διαφημίσεις τσιγάρων. Τα τσιγάρα με χαμηλό ποσοστά πίσσας και νικοτίνης κάποτε διαφημίσθηκαν ως ασφαλή. Μια χαρακτηριστική επικεφαλίδα στην πρώτη σελίδα του Συντάγματος της πολιτείας Ατλάντα διακήρυττε: «Ένα Πακέτο Τσιγάρα την Ημέρα Μπορεί να Είναι Ασφαλές.»

  • Μπορεί το Κάπνισμα των Άλλων να Σας Βλάψη;
    Η Σκοπιά—1981 | 1 Ιουνίου
    • Μπορεί το Κάπνισμα των Άλλων να Σας Βλάψη;

      Εκατομμύρια ανθρώπων υποφέρουν από σοβαρή, και συχνά μοιραία βλάβη επειδή κάποιος άλλος καπνίζει. Παραδείγματος χάριν, αν μια μητέρα καπνίζη, το αγέννητο έμβρυό της συχνά βλάπτεται. Πραγματικά, μπορεί να θανατωθή και πριν ακόμη γεννηθή.

      «Πώς μπορεί να γίνη αυτό;» μπορεί να ρωτήσετε. «Πώς μπορεί ο καπνός να βλάψη το έμβρυο που είναι μέσα στο προστατευτικό περιβάλλον της μητέρας του;»

      ΠΩΣ ΒΛΑΠΤΟΝΤΑΙ ΤΑ ΑΓΕΝΝΗΤΑ

      Σχεδόν αμέσως μετά την εισπνοή, η νικοτίνη από τον καπνό εισέρχεται στο αίμα της μητέρας που καπνίζει. Το ισχυρό αυτό ναρκωτικό συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και τις αρτηρίες της μήτρας της, και στερεί έτσι το βρέφος από οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες. Ταυτόχρονα, το μονοξείδιο του άνθρακος εύκολα διέρχεται τον πλακούντα και πηγαίνει προς το έμβρυο. Αντικαθιστά μέρος του ζωτικού οξυγόνου στο αίμα του εμβρύου, που είναι αναγκαίο για την ομαλή ανάπτυξι και εξέλιξι.

      Ενδιαφέρουσα πάνω σ’ αυτό είναι μια μελέτη που έγινε από Άγγλους γιατρούς στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Αυτοί είπαν ότι όταν η μητέρα του καπνίζη, το βρέφος μπορεί «να παρατηρηθή να ασθμαίνη μέσα στη μήτρα, . . . μολονότι βέβαια υποφέρει προσωρινά από έλλειψι οξυγόνου.»

      Τα θλιβερά αποτελέσματα έχουν διαπιστωθή καλά. «Το κάπνισμα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προξενήση κληρονομικές δυσμορφίες τόσο σοβαρές ώστε ή το έμβρυο να πεθάνη, ή το βρέφος να πεθάνη λίγο μετά τη γέννησί του,» παρατηρεί το περιοδικό Οικογενειακή Υγεία. Βρέφη που γεννήθηκαν από μητέρες που κάπνιζαν, αντιμετωπίζουν ένα τρίτο ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν λίγο καιρό μετά τη γέννησί τους. Και έχουν διπλάσιες πιθανότητες να γεννηθούν με μικρότερο από το φυσιολογικό μέγεθος.

      Επί πλέον, οι ερευνητές λέγουν ότι η πιθανότητα «θανάτου φάτνης» (αιφνίδιο βρεφικό σύνδρομο θανάτου) αυξάνεται κατά 52 τοις εκατό όταν οι μητέρες καπνίζουν. Προφανώς τα βρέφη που γεννώνται από μητέρες που καπνίζουν έχουν ύπουλες ανωμαλίες στον εγκέφαλό τους, και αυτό μπορεί να παρεμποδίζη την αναπνοή και να οδηγήση σε αιφνίδιο θάνατο.

      Αν το κάπνισμα της μητέρας του βρέφους μπορή να βλάψη ένα αγέννητο έμβρυο, πώς επηρεάζεται ένα παιδί από το κάπνισμα μετά τη γέννησί του;

      ΕΠΙΔΡΑΣΙ ΣΤΑ ΝΕΑΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

      Πραγματικά, γονείς που καπνίζουν, αναγκάζουν έμμεσα τα τέκνα τους να καπνίζουν. «Η επίδρασι που έχει στα νεαρά παιδιά το κάπνισμα των γονέων τους υπολογίζεται σαν να είναι περίπου το ίδιο αν κάπνιζε το παιδί τρία ως πέντε τσιγάρα την ημέρα,» εξήγησε ο πνευμονολόγος Δρ Αλφρέδος Μούντζερ. Για τους ευαίσθητους πνεύμονες ενός νεαρού παιδιού, αυτό είναι ισχυρό δηλητήριο! Ασφαλώς σεις, σαν γονέας, θα είσθε πολύ δυστυχής να μάθετε ότι κάποιος έκανε το παιδί σας να καπνίζη πέντε τσιγάρα την ημέρα!

      Αλλά βλάπτονται πραγματικά τα παιδιά από τον καπνό των γονέων που καπνίζουν; Το Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συνδέσμου συνοψίζει την ιατρική έρευνα σ’ αυτό το ζήτημα, λέγοντας:

      «Βρέφη των οποίων οι μητέρες καπνίζουν είναι πιο πιθανόν να εισαχθούν σε νοσοκομεία με βρογχίτιδα ή πνευμονία παρά τα βρέφη των οποίων οι μητέρες δεν καπνίζουν. Άλλη μια μελέτη κατέδειξε ότι οι πιθανότητες αναπτύξεως πνευμονίας ή βρογχίτιδος σ’ ένα βρέφος, σχεδόν διπλασιάζονται αν καπνίζουν και οι δύο γονείς. . . . Άλλες μελέτες κατέδειξαν ότι η συχνότητα των αναπνευστικών συμπτωμάτων στα παιδιά είναι κατ’ ευθείαν ανάλογη με την ποσότητα του καπνού που υπάρχει στο περιβάλλον του παιδιού. Επίσης, παιδιά εκτιθέμενα στον καπνό έχουν αυξήσεις στους καρδιακούς παλμούς και στην αρτηριακή πίεσι που είναι όμοιες με τις αλλαγές που επέρχονται στους καπνιστές.»

      Ένας καπνιστής μπορεί, από την ευχαρίστησι που νομίζει ότι απολαμβάνει από το κάπνισμα, να προτιμήση να βλάψη τη δική του υγεία. Αλλά κρίνετε σεις ηθικά σωστό να βλάψη επίσης και την υγεία των παιδιών του;

      ΕΠΙΔΡΑΣΙΣ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ

      Τι γίνεται αν είσθε ένας ενήλικος που δεν καπνίζει; Βλάπτεσθε σεις από τον καπνό των άλλων;

      Όταν κάθεσθε κοντά σ’ ένα άτομο που καπνίζει, η επίδρασις μπορεί να είναι σχεδόν η ίδια σαν να καπνίζετε σεις ο ίδιος. «Μελέτες έχουν αποδείξει,» όπως παρετήρησε το περιοδικό Σημερινή Υγεία, ότι «εφόσον ο μέσος καπνιστής ρουφάει τον καπνό του τσιγάρου του κατά ένα μικρό μόνο μέρος του χρόνου που είναι αυτό αναμμένο, ένας μη καπνιστής μπορεί πραγματικά να αναγκασθή παρά τη θέλησί του να αναπνέη σχεδόν τόσο μονοξείδιο του άνθρακος, πίσσα και νικοτίνη όσο και ο πραγματικός καπνιστής που κάθεται δίπλα του.»

      Ο Δρ Τζων Λ. Πουλ έκανε σχόλια σχετικά με την επίδρασι που μπορεί να έχη έστω κι’ ελαφρά μόνο αύξησις του μονοξειδίου του άνθρακος στον αέρα. Είπε ότι όταν η αναλογία του μονοξειδίου του άνθρακος είναι «πάνω από οκτώ μέρη ανά εκατομμύριο (ο καθαρός αέρας έχει ένα ως τέσσερα), υπάρχει μια σαφής μείωσις του οξυγόνου που φθάνει στην καρδιά και στους πνεύμονες.» Πόσο μονοξείδιο του άνθρακος μπορεί να υπάρχη στον αέρα ενός δωματίου γεμάτου από καπνό;

      Ο Φίλιπ Άμπελσον, συντάκτης του περιοδικού Σάιανς, έγραψε τα εξής σ’ ένα κύριο άρθρο αυτού του περιοδικού: «Σε ένα πενιχρά αεριζόμενο, γεμάτο από καπνό δωμάτιο, οι συγκεντρώσεις μονοξειδίου του άνθρακος μπορούν εύκολα να φθάσουν μερικές εκατοντάδες μέρη ανά εκατομμύριο, εκθέτοντας έτσι τους καπνιστές και τους μη καπνιστές που είναι παρόντες σ’ ένα τοξικό κίνδυνο.» Αυτά τα επίπεδα του μονοξειδίου του άνθρακος είναι πολύ πιο πάνω από τα νόμιμα επιτρεπόμενα όρια.

      Μπορεί όμως αυτός ο καπνός πραγματικά να σας βλάψη; Και βέβαια μπορεί! Ίσως και η εισπνοή του καπνού να σας κάνη να αισθάνεσθε αδιάθετος. Οι καπνιστές δεν πρέπει να εκπλήσσωνται απ’ αυτό, εφόσον, όταν κάπνισαν για πρώτη φορά, πολλοί απ’ αυτούς αρρώστησαν, ή έκαναν ακόμη και εμετό.

      Το γεγονός είναι ότι, για κείνους που πάσχουν από την καρδιά, το ν’ αναπνέουν τον αέρα σ’ ένα δωμάτιο γεμάτο καπνό μπορεί να είναι επικίνδυνο. «Είναι ένας σαφής κίνδυνος της υγείας.» Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο έφθασε μια ομοσπονδιακή μελέτη διευθυνόμενη από τον Δρ Γουίλμπερτ Σ. Αρονώ στην Καλιφόρνια.

      Μια πιο πρόσφατη μελέτη 2.100 μεσηλίκων ανδρών και γυναικών αποκαλύπτει ότι και οι υγιείς ενήλικοι βλάπτονται, όταν αναγκάζωνται τακτικά να αναπνέουν τον καπνό των άλλων. Παρετηρήθη ότι αυτοί οι μη καπνιστές υφίστανται το ίδιο είδος βλάβης στις μικρές αναπνευστικές οδούς που είναι βαθιά μέσα στους πνεύμονες όπως και οι καπνιστές. «Πρόκειται για μια μόνιμη βλάβη που συμβαίνει σε ανθρώπους που προτίμησαν να μην καπνίζουν,» εξήγησε ο φυσιολόγος Τζέημς Ρ. Χουάιτ.

      Σε μια μελέτη που έγινε στην Κομητεία Ίρη της Πενσυλβανίας, τονίζεται επιπλέον ο κίνδυνος του να αναγκάζεται κανείς να αναπνέη τον καπνό του τσιγάρου. Κατά την εφημερίδα Τάιμς της Νέας Υόρκης, αυτή η μελέτη «απεκάλυψε ότι οι μη καπνίζουσες σύζυγοι, ανδρών που καπνίζουν, πεθαίνουν κατά μέσον όρο τέσσερα χρόνια νεώτερες από τις γυναίκες των συζύγων που επίσης δεν καπνίζουν.»

  • Μπορείτε ν’ Αγαπάτε τον Πλησίον σας και να Καπνίζετε;
    Η Σκοπιά—1981 | 1 Ιουνίου
    • Μπορείτε ν’ Αγαπάτε τον Πλησίον σας και να Καπνίζετε;

      Οι άνθρωποι που καπνίζουν όχι μόνο μολύνουν τον αέρα που πρέπει να αναπνεύσουν οι άλλοι, αλλά βλάπτουν και τη δική τους υγεία. Οι ίδιοι θα ήσαν πιο υγιείς αν έπαυαν να καπνίζουν. Επίσης θα εξοικονομούσαν ένα σημαντικό χρηματικό ποσό αν απέφευγαν την μόλυνσι που προέρχεται από το κάπνισμα—γύρω στα 700 δολλάρια το χρόνο που κοστίζουν τα τσιγάρα σε καθένα που καπνίζει. Η μόνη λοιπόν λογική πορεία για ένα καπνιστή είναι να παύση το κάπνισμα.

      Λάβετε υπ’ όψιν ότι το ποσοστό των τοξικών ουσιών που περιέχεται στις τουλίπες του καπνού που βγαίνει από την κάφτρα ενός τσιγάρου είναι πολύ μεγαλύτερο από το ποσοστό των τοξικών ουσιών που περιέχει ο καπνός που εισπνέεται από τον καπνιστή. Το δευτερεύον ρεύμα καπνού (που βγαίνει από την κάφτρα του τσιγάρου) περιέχει διπλάσια ποσότητα πίσσας και νικοτίνης, πενταπλάσια ποσότητα μονοξειδίου του άνθρακος και 50-πλάσια αμμωνία από το κύριο ρεύμα του καπνού (που εισπνέει ο καπνιστής), χωρίς να μνημονεύσωμε τα άλλα δηλητήρια.

      Το καύσιμο 10 τσιγάρων μέσα σ’ ένα κλειστό αυτοκίνητο ανεβάζει το επίπεδο μονοξειδίου του άνθρακος σε 100 μέρη ανά εκατομμύριο, πολύ υπεράνω του επιτρεπομένου βαθμού του καθορισμένου από τους ομοσπονδιακούς κανόνες των Ηνωμένων Πολιτειών περί συνθέσεως του αέρος. «Σ’ ένα συνηθισμένο υπαίθριο πάρτυ,» παρετήρησε η εφημερίδα Τάιμς της Νέας Υόρκης, «το επίπεδο της μολύνσεως στον αέρα από τον καπνό του τσιγάρου είναι 40 φορές ανώτερο από τον κανονισμό των Ηνωμένων Πολιτειών για την ποιότητα του αέρος.» Και όπως παρετηρήθη ανωτέρω, η βλάβη που γίνεται σ’ εκείνους που αναγκάζονται τακτικά να αναπνέουν αυτό τον καπνό αποδείχτηκε σαφώς.

      ΣΥΝΕΠΕΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ;

      Η Αγία Γραφή λέει ότι το να ‘αγαπάτε τον πλησίον σας όπως τον εαυτό σας’ είναι «ο βασιλικός νόμος» τονίζοντας έτσι τη σπουδαιότητα αυτού του νόμου. (Ιακ. 2:8) Μήπως θα ήταν ένδειξι αγάπης στον πλησίον σας όταν εκούσια ρίχνετε σκουπίδια στην ιδιοκτησία του ή φτύνετε στο πρόσωπό του; «Ασφαλώς όχι» μπορεί να πήτε. Μήπως το να κάνετε αυτά τα πράγματα στον πλησίον σας είναι αμάρτημα;

      Ο ορισμός της αμαρτίας βοηθεί για να απαντηθή αυτό το ερώτημα. «Αμαρτία είναι η παράβασι του νόμου»—του Θείου νόμου—λέει η Βίβλος. (1 Ιωάν. 3:4) Το να επιβάλετε λοιπόν εκουσίως στον πλησίον σας κάτι που είναι τόσο αποκρουστικό όσο το να φτύσετε στο πρόσωπό του ή να ρίξετε σκουπίδια στο κτήμα του θα ήταν αμαρτία. Θα ήταν παράβασι του βασιλικού νόμου που λέει, «Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν.»

      Και πώς σχετίζεται αυτό με το κάπνισμα; Ο Δρ Ισαάκ Ασήμωφ, σε ένα κύριο άρθρο του περιοδικού Νέα του Καρκίνου, το έδειξε πολύ έντονα. «Όταν κάποιος καπνίζη ενώπιόν μου,» είπε, «το ελάττωμά του δεν είναι ιδιωτική του υπόθεσις. Οι μολυντικές αναθυμιάσεις του εισέρχονται στους πνεύμονές μου και στην κυκλοφορία του αίματός μου. Η δυσοσμία του γίνεται δική μου και προσκολλάται σ’ εμένα. Και αυξάνει την πιθανότητα να πάθω καρδιακό νόσημα και καρκίνο του πνεύμονος.»

      Ο Δρ Ασήμωφ, απαντώντας σε καπνιστές που μπορεί να απαιτούν την ελευθερία να καπνίζουν παρουσία άλλων, είπε: «Αν αυτός φρονή ότι πρέπει να καπνίζη με τη δικαιολογία ότι του στερώ την ελευθερία του, τότε θα ήταν διατεθειμένος να με ανεχθή αν εγώ φρονώ ότι πρέπει να τον κλωτσήσω στην κοιλιά και ότι αν είχε αντίρρησι θα μου στερούσε την ελευθερία μου; Ας το διατυπώσωμε έτσι: Η ελευθερία σας να καπνίζετε τελειώνει εκεί όπου οι πνεύμονές μου αρχίζουν.»

      Δεν υπάρχει αμφισβήτησις σ’ αυτό: το να κλωτσήση κανείς κάποιον στην κοιλιά, να φτύση στο πρόσωπό του, ή να ρίξη σκουπίδια στο κτήμα του δεν συμβιβάζονται με την αγάπη στον πλησίον. Ούτε και το κάπνισμα. Αυτό αποτελεί παράβασι των δικαιωμάτων του άλλου—βλάβη σ’ αυτούς, παρά αγάπη σ’ αυτούς. Ναι, το κάπνισμα είναι αμαρτία.

      Εν τούτοις, ένας καπνιστής μπορεί να δώση αυτή την εξήγησι: «Εγώ καταλαβαίνω ότι το κάπνισμα μπορεί να είναι επιβλαβές. Γι’ αυτό και δεν καπνίζω ποτέ κοντά σε ανθρώπους.» Αν λοιπόν ένας καπνίζη μόνο κατ’ ιδίαν μήπως είναι αμαρτία; Κανείς άλλος δεν βλάπτεται.

      ΕΙΝΑΙ ΑΜΑΡΤΙΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΤ’ ΙΔΙΑΝ;

      Εν τούτοις σκεφθήτε: Η ζωή του καπνιστού επηρεάζεται επιβλαβώς. Και ποιος είναι πραγματικά η πηγή της ζωής μας; «Μετά σου [Ιεχωβά Θεέ] είναι η πηγή της ζωής,» απαντά η Βίβλος. «Αυτός δίδει εις πάντας ζωήν και πνοήν.» (Ψαλμ. 36:9· Πράξ. 17:25) Η ζωή μας είναι πραγματικά ένα θαυμαστό δώρο από τον Θεό.

      Πώς δείχνομε εμείς εκτίμησι για το Θείο δώρο της ζωής; Μήπως με εκείνο που μπορεί να μας φθείρη; Ασφαλώς όχι! Αν το κάνωμε αυτό εκούσια είναι κακό. Σύμφωνα μ’ αυτό, εξετάστε τη δήλωσι του Ιωσήφ Καλιφάνο, πρώην Υπουργού Υγιεινής, Παιδείας και Προνοίας των Η.Π.: «Σήμερα δεν μπορεί να υπάρξη αμφιβολία ότι το κάπνισμα είναι αληθινά μια βραδυκίνητη αυτοκτονία.»

      Η εσκεμμένη καταστροφή ανθρωπίνης ζωής είναι κακό—είναι αμαρτία. Η Βίβλος δίνει εντολή στους Χριστιανούς να μη μολύνουν το σώμα τους. «Ας καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός,» προτρέπει η Γραφή. (2 Κορ. 7:1) Για να υπακούση ένας καπνιστής σ’ αυτή την εντολή, πρέπει να απαλλαγή από τη συνήθεια του καπνίσματος, διότι αυτή πραγματικά μολύνει. Μολύνει τα δάκτυλα του καπνιστού, τα δόντια του, την αναπνοή του, τα ρούχα του—στην ουσία όλα εκείνα με τα οποία έρχεται σε επαφή.

      Αλλά τι γίνεται αν ένας καπνιστής θέλη να σταματήση το κάπνισμα, αλλά είναι τόσο εθισμένος σ’ αυτό ώστε δεν μπορεί; Θα λάβη υπόψι του σπλαγχνικά ο Θεός αυτό που ο Ιησούς Χριστός είπε, «το μεν πνεύμα πρόθυμον, η δε σαρξ ασθενής;»—Ματθ. 26:41.

      ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΛΟΓΩ ΑΔΥΝΑΜΙΑΣ;

      Δεν υπάρχει αμφισβήτησις ότι το να σταματήση κάποιος το κάπνισμα μπορεί να είναι πολύ δύσκολο. «Είναι πιο εύκολο να σταματήση κανείς την ηρωίνη παρά το κάπνισμα,» λέγουν οι καπνιστές. Τα συμπτώματα της αποχής διαρκούν περισσότερο στον καπνό. «Για πολλούς, το πάθος επιμένει τουλάχιστον ένα μήνα,» παρατηρεί το περιοδικό Σάιανς 80, «και για το ένα πέμπτο περίπου των καπνιστών συνεχίζεται από πέντε ως εννέα χρόνια μετά την παύσι του καπνίσματος.»

      Αυτό βοηθεί να δοθή εξήγησις γιατί πολλοί σταματούν το κάπνισμα για ένα χρονικό διάστημα, αλλά κατόπιν το ξαναρχίζουν. Εννέα στους 10 καπνιστές θέλουν να το σταματήσουν. Αλλά το να σταματήσουν το κάπνισμα είναι ένας συνεχής καθημερινός αγώνας, που διαρκεί κάποτε επί χρόνια. Εκατομμύρια καπνιστών έχουν κερδίσει τη μάχη. Δεκάδες εκατομμυρίων έχουν αγωνισθή και έχουν χάσει. Αν ένα άτομο προσπάθησε να σταματήση τη συνήθεια του καπνίσματος και απέτυχε, μήπως είναι συνετό πράγμα να υποθέση ότι ο Θεός θα καταλάβη και θα συγχωρήση το ελάττωμά του;

Ελληνικές Εκδόσεις (1950–2025)
Αποσύνδεση
Σύνδεση
  • Ελληνική
  • Κοινή Χρήση
  • Προτιμήσεις
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Ρυθμίσεις Απορρήτου
  • JW.ORG
  • Σύνδεση
Κοινή Χρήση