Ερωτήσεις από Αναγνώστας

● Λόγω του γεγονότος ότι οι ειδωλολάτραι προσέφεραν άνθη στους νεκρούς, είναι άραγε κατάλληλο να στέλνουν οι Χριστιανοί άνθη σε μια κηδεία ή να καταθέτουν άνθη σ’ ένα τάφο;—Γ.Τ., Η.Π.Α.

Είναι αλήθεια ότι οι αρχαίοι ειδωλολάτραι έκαναν προσφορές ανθέων στους νεκρούς. Το σύγγραμμα «Πώς Άρχισε Αυτό;», υπό Ρ. Μπρας, λέγει: «Η αποστολή ενός στεφάνου σε μια κηδεία και η τοποθέτησίς του επάνω στο φέρετρο ή στον τάφο είναι λείψανο αρχαίας δεισιδαιμονίας και ειδωλολατρίας.»

Ποιος ήταν ο σκοπός για τον οποίο το έπρατταν αυτό; Ο συγγραφεύς του ιδίου συγγράμματος προσθέτει: «Ο στέφανος από άνθη είναι επιβίωσις της δοξασίας ότι ήταν ανάγκη να παρέχωνται ανέσεις σ’ αυτόν που έφευγε. Τα άνθη εθεωρούντο επίσης ως, κατά γράμμα, προσφορά ανθέων, θυσία στους νεκρούς. Υπετίθετο ότι αυτά τους έκαναν ευτυχείς, διότι αν δεν έμεναν ικανοποιημένοι, θα μπορούσαν να βασανίζουν ως φαντάσματα τους πενθούντας.» Έτσι οι ειδωλολάτραι με την εσφαλμένη των πίστι ότι οι νεκροί έχουν αθάνατη ψυχή, τιμούσαν αυτούς τους νεκρούς με προσφορές ανθέων.

Εν τούτοις, από τους ειδωλολάτρας άρχισε άραγε η προσφορά των ανθέων; Πρέπει να συμπεράνωμε ότι η χρήσις ανθέων σε τέτοιες περιπτώσεις είναι εσφαλμένη, επειδή απλώς τα χρησιμοποιούσαν οι ειδωλολάτραι για θυσίες στους νεκρούς των; Είναι ενδιαφέρον να σημειώσωμε ότι ο συγγραφεύς Μπρας λέγει επίσης: «Καμμιά απ’ αυτές τις διάφορες αρχαίες ρίζες δεν είναι γνωστή. Δεν έχει παραμείνει κάποια μαγεία στο στεφάνι, και το ‘πες τα με λουλούδια’ έχει γίνει μια συνήθεια στον Δυτικό κόσμο.»

Γενικά, στον Δυτικό κόσμο, άνθη δεν προσφέρονται για να κατευνάσουν τους νεκρούς. Συνήθως αποστέλλονται ως μια χειρονομία φιλοφροσύνης προς την οικογένεια του αποθανόντος. Και τα άνθη που έχουν δημιουργηθή από τον Ιεχωβά για την ευχαρίστησι του ανθρώπου, έχουν πράγματι επίδρασι που βελτιώνει τη διάθεσι.

Αν ένα άτομο νομίζη ότι τιμά το νεκρό όταν στέλνη άνθη, τότε κάνει ότι έκαναν οι ειδωλολάτραι. Ένα τέτοιο ελατήριο θα ήταν εσφαλμένο από Χριστιανική άποψι. Αν όμως στέλνη άνθη για να παρηγορήση τους επιζώντας, για να κάμη λίγο πιο ευχάριστη τη θλιβερή περίπτωσι, τότε αυτό ασφαλώς δεν είναι αξιόμεμπτο.

Πρέπει να λεχθή, ωστόσο, ότι, μολονότι είναι συνήθεια η αποστολή ανθέων ως χειρονομία σεβασμού προς την οικογένεια, ασφαλώς δεν είναι υποχρεωμένο ένα άτομο να το πράξη. Πράγματι, υπάρχουν άλλα πράγματα που μπορούν να γίνουν για την οικογένεια του αποθανόντος τα οποία να έχουν μεγαλύτερη σημασία. Αντί να στείλη άνθη, ένα άτομο μπορεί να προτιμήση να βοηθήση την οικογένεια με το να μαγειρεύση ένα φαγητό, εφόσον η οικογένεια με τη θλίψι της είναι επιβαρυμένη με πολλές άλλες λεπτομέρειες. Ή μπορεί ένα άτομο να προσφερθή στοργικά να βοηθήση στη φροντίδα των μικρών παιδιών ωσότου τελειώση η κηδεία. Μετά την κηδεία οι στενοί συγγενείς του αποθανόντος, όπως η χήρα, θα είναι μόνοι. Μια ευγενική χειρονομία θα ήταν να προσκληθούν αυτοί σε γεύμα, ή για ένα περίπατο. Θα βοηθηθούν να προσέξουν ότι είναι επιθυμητοί, ότι έχουν φίλους οι οποίοι θέλουν να συμμετάσχουν στις ανάγκες των. Όπως λέγει το εδάφιο Ιάκωβος 1:27: «Θρησκεία [μορφή λατρείας, ΜΝΚ] καθαρά και αμίαντος ενώπιον του Θεού και Πατρός είναι αύτη, Να επισκέπτηται τους ορφανούς και τας χήρας εν τη θλίψει αυτών, και να φυλάττη εαυτόν αμόλυντον από του κόσμου.»

Μολονότι, λοιπόν, η αποστολή ανθέων με το ορθό ελατήριο, χωρίς το ιστορικό φόντο της ειδωλολατρικής πίστεως, δεν είναι αξιόμεμπτη πράξις, εν τούτοις είναι φανερό ότι υπάρχουν άλλα πιο υποβοηθητικά πράγματα που μπορούν να γίνουν. Και αυτά μπορεί να εκτιμηθούν περισσότερο από μια απλή αποστολή ανθέων χωρίς προσφορά προσωπικής βοηθείας.

Συχνά άνθη που αποστέλλονται στην κηδεία κατατίθενται αργότερα επάνω στον τάφο. Αλλά μερικοί πιθανόν να προτιμήσουν να κάμουν κάτι άλλο μ’ αυτά τα άνθη. Πιθανόν να προτιμήσουν να τα προσφέρουν σε άλλους, να τα δώσουν σ’ αυτούς που σπανίως λαμβάνουν άνθη, σε ασθενείς ή σε ηλικιωμένους. Ένα άτομο μπορεί να σκεφθή ότι οι ζώντες θα εκτιμήσουν τα άνθη, αλλά κανένα σκοπό δεν θα εξυπηρετήσουν επάνω στον τάφο, εφόσον οι νεκροί δεν μπορούν να τα εκτιμήσουν.—Εκκλησ. 9:5.

Φυσικά, άλλοι πιθανόν να προτιμήσουν να τοποθετήσουν άνθη απάνω στον τάφο απλώς για να ομορφαίνουν τον τόπο, και όχι για να τιμήσουν το νεκρό. Κι’ αυτό επίσης είναι ζήτημα προσωπικής αποφάσεως.

Επομένως, όταν ένα άτομο έχη το κατάλληλο ελατήριο και κατανόησι του τι συμβαίνει στους νεκρούς, εκείνο που κάνει σχετικά με τα άνθη είναι ζήτημα προσωπικής εκλογής. Αλλά είναι σαφές ότι υπάρχουν και άλλα πράγματα που έχουν περισσότερη σημασία και τα οποία μπορούν να γίνουν για την οικογένεια του αποθανόντος, καθώς και με τη χρήσι των ανθέων.