Έχετε Ποτέ Διερωτηθή—
Γιατί οι Κακές Συνήθειες Είναι Τόσο Δύσκολο να Κοπούν;
ΣΤΗΝ αρχή του νέου έτους μερικοί άνθρωποι αποφασίζουν να κάνουν ένα καινούργιο ξεκίνημα κόβοντας μια κακή συνήθεια. Σε πολλές χώρες είναι πολύ δημοφιλείς οι «Αποφάσεις της Πρωτοχρονιάς.» Ωστόσο, ο χρόνος τελειώνει και πολλοί ξαναπαίρνουν αποφάσεις—τις ΙΔΙΕΣ αποφάσεις. Σας έχει ποτέ συμβή αυτό; Ναι, είναι δύσκολο να κόψετε τις κακές συνήθειες.
ΓΙΑΤΙ ΕΧΟΜΕ ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ;
Βασικά, υπάρχουν δύο λόγοι: (1) η επιρροή από το περιβάλλον μας και (2) διάφορες αδυναμίες με τις οποίες γεννηθήκαμε καθώς και ελαττώματα της προσωπικότητας που αναπτύξαμε.
Το περιβάλλον μας, το οποίο περιλαμβάνει το πού ζούμε, πώς ανατραφήκαμε, τους φίλους που έχομε, ακόμη και το τι επιδιώκομε για ψυχαγωγία—όλα αυτά σαφώς επηρεάζουν το είδος των συνηθειών που διαμορφώνομε. Επίσης, πολλοί άνθρωποι, αν είναι ειλικρινείς, θα παραδεχθούν ότι γεννηθήκαμε με μια φυσική τάσι να κάνωμε το κακό. Η ίδια η Βίβλος λέει: «Ο λογισμός [η τάσις, ΜΝΚ] της καρδίας του ανθρώπου είναι κακός εκ νηπιότητος αυτού.» (Γέν. 8:21) Αυτή η «τάσις» διευκολύνει ν’ αναπτυχθούν κακές συνήθειες, μερικές σχετικά αβλαβείς, άλλες πιθανώς θανατηφόρες.
ΤΙ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΚΟΨΩΜΕ ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ;
Πρέπει να έχωμε έναν ισχυρό λόγο—ένα κίνητρο για να τις κόψωμε. Αρκετά πράγματα μπορούν να δώσουν αυτό το κίνητρο. Η προσδοκία μιας αμοιβής μερικές φορές είναι αρκετή. Η υπόσχεσις σ’ ένα παιδί για ένα όμορφο καινούργιο φόρεμα ή ένα καινούργιο ζευγάρι πατίνια με ρόδες για να εγκαταλείψη την κακή συνήθεια να τρώη τα νύχια του είναι γνωστό ότι φέρνει καταπληκτικά αποτελέσματα.
Ένα ισχυρό κίνητρο μπορεί να είναι το ενδιαφέρον μας για τη δική μας ευημερία. Ένα άτομο μπορεί να γνωρίζη ότι το κάπνισμα βλάπτει την υγεία του, και ωστόσο να μην το κόβη. Όταν όμως, αρχίση να δυσκολεύεται στην αναπνοή, να έχη πόνους στο στήθος και ο γιατρός του τού πη ότι το κάπνισμα φταίει, η αγάπη του για τον εαυτό του μπορεί να τον κάνη να το κόψη.
Η αγάπη για τους άλλους μπορεί επίσης να δώση την ώθησι. Για παράδειγμα, ένας νεαρός άγαμος άνδρας ο οποίος σπαταλά τα χρήματά του χαρτοπαίζοντας μπορεί να είναι διατεθειμένος να περάση χωρίς κατάλληλη τροφή και ρούχα. Ωστόσο, αν είναι έγγαμος, ένα από τα παραμελημένα παιδιά του μπορεί να πη παρακλητικά: «Μπαμπά, πεινάω και δεν υπάρχει τίποτε στο σπίτι!» Η αγάπη για την οικογένειά του μπορεί να τον κάνη να σταματήση να χαρτοπαίζη. Αυτό το ενδιαφέρον για τους άλλους είναι εκείνο που μπορεί να υποκινήση κάποιον να κόψη μια συνήθεια που αντιλαμβάνεται ότι ενοχλεί τους άλλους, μια συνήθεια την οποία ίσως απόκτησε από το προηγούμενο περιβάλλον του ή την ανατροφή του.
Ωστόσο, κατά καιρούς η αγάπη για τον εαυτό μας και για τους άλλους αποτυγχάνει να φέρη αυτά τα αποτελέσματα. Υπάρχει, όμως, και ένα άλλο είδος αγάπης που έχει προσφέρει ένα μεγαλύτερο κίνητρο και έχει επιτύχει εκεί που οι άλλοι δεν τα κατάφεραν.
ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΙΟ ΙΣΧΥΡΟ ΚΙΝΗΤΡΟ;
Αυτό το είδος αγάπης μπορούμε να το βρούμε στα λόγια που είπε μια μητέρα στη νεαρή της κόρη. Το κορίτσι προηγουμένως ήθελε πάρα πολύ να μάθη να παίζη πιάνο, αλλά τώρα έλεγε θρηνολογώντας: «Πόσο μισώ αυτές τις ατέλειωτες ασκήσεις!» Και η μητέρα απάντησε: «Σκέψου πόσο ευχάριστο θα είναι, σε λίγο καιρό, να ψυχαγωγής τον πατέρα σου όταν θα έρχεται κουρασμένος από το γραφείο! Ξέρεις πόσο του αρέσει η μουσική. Θάρρος, λοιπόν, κορούλα μου, χάριν του πατέρα σου.» Το κοριτσάκι ποτέ δεν ξέχασε τα λόγια «χάριν του πατέρα σου.» Αυτό της έδωσε μεγαλύτερη ώθησι να κάνη αυτό που ήδη βρισκόταν στην καρδιά της. Αγαπούσε τον πατέρα της!
Μ’ έναν όμοιο τρόπο, η αγάπη για τον ουράνιο Πατέρα μας μπορεί να παράσχη το πιο ισχυρό κίνητρο για να απαλλαγούμε από συνήθειες που τον δυσαρεστούν. Αυτή η πράξις χαροποιεί την καρδιά του. «Αυτή είναι η αγάπη του Θεού,» εξηγεί η Βίβλος, «το να φυλάττωμεν τας εντολάς αυτού.»—1 Ιωάν. 5:3.
Μια νεαρή γυναίκα που είχε προσπαθήσει επί μήνες να κόψη το τσιγάρο εξήγησε ότι αυτή η αγάπη ήταν εκείνο που πραγματικά τη βοήθησε: «Ωμολόγησα στην προσευχή μου στον Ιεχωβά ότι μου άρεσε να καπνίζω, αλλ’ ότι ήθελα να το κόψω για να τον ευαρεστήσω. Έτσι, έχοντας διαρκώς στο νου μου το να ευαρεστήσω τον Θεό, τελικά απαλλάχθηκα απ’ αυτή τη συνήθεια.»
Εν τούτοις, η Βίβλος είναι πολύ ρεαλιστική αναγνωρίζοντας ότι δεν είναι εύκολο να κόψη κανείς κακές συνήθειες. Ένας από τους πιστούς συγγραφείς της είπε αναστενάζοντας: «Διότι δεν πράττω το αγαθόν, το οποίον θέλω· αλλά το κακόν, το οποίον δεν θέλω, τούτο πράττω. . . . Ταλαίπωρος άνθρωπος εγώ.» (Ρωμ. 7:18-24) Επειδή, λοιπόν, το να κόψη κανείς κακές συνήθειες είναι πολύ δύσκολο, ακόμη κι αν έχη ορθό ελατήριο, είναι φυσικό να ρωτήσωμε:
ΑΠΟ ΠΟΥ ΑΡΧΙΖΕΤΕ;
Επειδή επηρεαζόμαστε πολύ από το περιβάλλον μας, ας προσπαθήσωμε να το αλλάξωμε. Αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην μετακίνησι, αλλά σημαίνει να προσέχωμε τι αφήνομε να επιδρά στις διάνοιές μας. Μήπως υπάρχουν αντικείμενα στο σπίτι μας που θα μας έκαναν να διατηρήσωμε την κακή μας συνήθεια; Απαλλαγήτε απ’ αυτά!
Ή, μερικοί μπορεί να δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν τη βλαβερή συνήθεια ενός κακού χαρακτήρα. «Μη κάμνε φιλίαν μετά ανθρώπου θυμώδους,» συνιστά η Βίβλος. Και γιατί; «Μήποτε μάθης τας οδούς αυτού.» (Παρ. 22:24, 25) Μήπως δεν είναι αλήθεια ότι όταν περιστοιχίζεσθε από σκληρούς ανθρώπους μερικές φορές μιλάτε απότομα; Από την άλλη πλευρά, όταν περιστοιχίζεσθε από ήρεμους ανθρώπους που ελέγχουν τον εαυτό τους, τα πράγματα μαλακώνουν. Επίσης, η ανάγνωσις βιβλίων ή η παρακολούθησις τηλεοπτικών προγραμμάτων ή κινηματογραφικών ταινιών που χαρακτηρίζονται από βία θα διευκόλυνε την κατάστασι ή θα την δυσκόλευε; Για να υπερνικήσωμε, λοιπόν, μερικές κακές συνήθειες ίσως χρειασθή ν’ αντικαταστήσωμε μερικούς «φίλους» μας με άλλους, και ίσως χρειασθή να απέχωμε από ωρισμένες μορφές ψυχαγωγίας.
Πολλά άτομα έχουν βρει ένα περιβάλλον που συμβάλλει στην ανάπτυξι καλών συνηθειών με το να παρακολουθούν τις συναθροίσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά και να συναναστρέφονται μαζί τους. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι πρόθυμοι να τους βοηθήσουν μέσω μιας αδάπανης προσωπικής μελέτης της Βίβλου ώστε να μάθουν περισσότερα για τον Θεό κι έτσι ν’ αναπτύξουν ακόμη μεγαλύτερη αγάπη γι’ αυτόν.
Ωστόσο, πολλοί μπορεί να διερωτηθούν, επειδή διαρκώς πρέπει να αγωνιζώμαστε για να αποβάλωμε τις κακές συνήθειες, θα έλθη ποτέ η μέρα που όλα αυτά θα υπερνικηθούν εντελώς; Θα εξαλειφθούν ποτέ πλήρως ακόμη και οι αδυναμίες με τις οποίες γεννηθήκαμε και που είναι τόσο δύσκολο να τις δαμάσωμε; Ευτυχώς, η απάντησις είναι «Ναι.» Γιατί να μη διαβάσετε το άρθρο «Η Καλύτερη Ζωή—Σύντομα θα Έλθη» σ’ αυτό το περιοδικό για μια ικανοποιητική εξήγηση της αιτίας που συμβαίνουν όλα αυτά.