Κεφάλαιο 5

Μπορείτε ν’ Αντιμετωπίσετε τα Προβλήματα της Ζωής

«Η ΖΩΗ είναι γεμάτη προβλήματα,» λένε οι άνθρωποι. Ίσως να συμφωνείτε.

² Πολλοί πιέζονται από οικονομικά προβλήματα—λογαριασμούς, πληθωρισμό, ανασφάλεια εργασίας, ή εξεύρεση κατάλληλης στέγης. Τα σοβαρά συζυγικά και οικογενειακά προβλήματα είναι συνηθισμένα. Το σεξ, τα οινοπνευματώδη ποτά ή τα ναρκωτικά είναι προβλήματα για πολλούς νεαρούς. Για τους ηλικιωμένους, η υγεία τους που χειροτερεύει δημιουργεί δυσκολίες. Όλα αυτά φέρνουν βλαβερή συναισθηματική ένταση.

³ Πώς τα καταφέρνετε με τα προβλήματα της ζωής; Οι ειδήσεις για την αύξηση της καταθλίψεως και τις πολλές αυτοκτονίες, δείχνουν καθαρά ότι πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να λύσουν με επιτυχία τα προβλήματά τους. Αλλά υπάρχουν και εκατομμύρια άνθρωποι που δεν χάνουν την ισορροπία τους μπροστά στις δυσκολίες αυτές. Γιατί;

⁴ Αυτοί έχουν μάθει να εμπιστεύονται στη συμβουλή του Δημιουργού της ανθρωπότητας, όπως βρίσκεται στη Βίβλο. Κανένας ψυχολόγος, κανένας σύμβουλος γάμου, κανένας σύμβουλος αρθρογράφος εφημερίδας δεν γνωρίζει περισσότερα για τη ζωή από όσα γνωρίζει ο Θεός. Αυτός δημιούργησε τους πρώτους ανθρώπους, και γι’ αυτό γνωρίζει πλήρως τη σωματική, διανοητική και συναισθηματική κατασκευή μας. (Ψαλμός 100:3· Γένεσις 1:27) Ο Ιεχωβά γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε ολιγόβιο άνθρωπο, τι συμβαίνει μέσα μας και γιατί κάνουμε τα όσα κάνουμε.—1 Σαμουήλ 16:7.

⁵ Επίσης, αυτός είναι καλύτερα κατατοπισμένος, από οποιονδήποτε από μας, στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σ’ αυτό τον κόσμο. Ο Ιεχωβά έχει δει όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας—όχι απλώς για λίγα χρόνια μόνο, αλλά από τότε που έγινε ο πρώτος άνθρωπος. Η Βίβλος λέει: «Ο Κύριος διέκυψεν εξ ουρανού· είδε πάντας τους υιούς των ανθρώπων. . . . Θεωρεί πάντας τους κατοίκους της γης. . . . Γνωρίζει πάντα τα έργα αυτών». (Ψαλμός 33:13-15) Αυτό σημαίνει ότι γνωρίζει ποιο πράγμα θα δώσει λύση και ποιο όχι στα οποιαδήποτε προβλήματά μας.

⁶ Με γενναιοδωρία, μας βοηθάει ώστε να ωφεληθούμε από τη γνώση και την πείρα του. Η Αγία Γραφή περιέχει τη συμβουλή του, που εκτίθεται με τέτοιον τρόπο ώστε να προσαρμόζεται στις ανάγκες μας οποιεσδήποτε κι αν είναι οι περιστάσεις της ζωής μας, και άσχετα με το πού ζούμε. Όπως λέει ο Ψαλμός 19:7-11: «Ο νόμος του Κυρίου είναι άμωμος, επιστρέφων ψυχήν· η μαρτυρία [υπομνήσεις, ΜΝΚ] του Κυρίου πιστή, σοφίζουσα τον απλούν [τον άπειρο, ΜΝΚ]».

⁷ Ας εξετάσουμε σύντομα πώς αυτές οι «υπομνήσεις» μπορούν να βοηθήσουν ένα άτομο να αντιμετωπίσει δύο σοβαρά προσωπικά προβλήματα, δηλαδή, τη σοβαρή ένταση [το στρες], και τη μοναξιά. Αφού εξετάσουμε την πρακτική βοήθεια της Γραφής πάνω σ’ αυτά, θα εξετάσουμε κι άλλα συνηθισμένα προβλήματα που έχουν σχέση με τα οικονομικά, το γάμο και τα ναρκωτικά.

ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΤΗΝ ΕΝΤΑΣΗ [ΤΟ ΣΤΡΕΣ];

⁸ Λίγοι είναι εκείνοι που μπορούν να πουν ότι ποτέ δεν δοκίμασαν σοβαρή ένταση [στρες]. Όσο περισσότερο πληθαίνουν οι προσωπικές μας ανησυχίες—για τα οικονομικά, για την οικογένεια, για το σεξ, για το έγκλημα—τόσο πιο σοβαρή γίνεται η ένταση. Ένα τελευταίο δημοσίευμα εφημερίδας έγραψε ότι το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της εποχής μας δεν είναι η συμπεριφορά των ανθρώπων ή ο τρόπος που ντύνονται. Είναι «το φοβερό αίσθημα της εντάσεως».

⁹ Γνωρίζατε ότι η ένταση μπορεί να συντομεύσει ακόμη και τη ζωή σας; Σημειώστε τα παρακάτω:

«Το ‘στρες’ που αποκαλείται ‘Ο Φονιάς του Εικοστού Αιώνα’, προκαλείται κυρίως από τις ψυχολογικές απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής. Οι σωματικές βλάβες που προκαλεί τώρα το στρες, είναι αιτία για πολλές αρρώστιες και θανάτους κάθε χρόνο—τουλάχιστον δεκάδες εκατομμύρια περιπτώσεις».—«Του δη Πόιντ», Αφρικανικό ειδησεογραφικό περιοδικό.

«Η σοβαρή ή παρατεταμένη ένταση μπορεί να κάνει το σώμα πιο ευπρόσβλητο σε παθήσεις που αρχίζουν από εξανθήματα του δέρματος και το κοινό κρυολόγημα, και φτάνουν μέχρι καρδιακές προσβολές και καρκίνο.»—«Δη Γουώλ Στρητ Τζόρναλ», Η.Π.Α.

Ακόμη και αγέννητα παιδιά επηρεάζονται. Στις έγκυες γυναίκες, η ένταση που προέρχεται από γαμήλιες διαφωνίες ή από φόβο ανεργίας, μπορεί να προκαλέσει σωματική, διανοητική και συναισθηματική βλάβη σε παιδιά που είναι ακόμη μέσα στη μήτρα.

¹⁰ Η ένταση βλάπτει επίσης γιατί δημιουργεί και άλλα προβλήματα. Απ’ αυτή την αιτία πολλοί χάνουν ώρες εργασίας, και έτσι αυξάνουν τις οικονομικές τους στενοχώριες. Προκαλεί βιαιότητες, ακόμη και στο γάμο. Ένας σύζυγος έγραψε:

«Κάθε μέρα γίνομαι πιο ευέξαπτος και νευρικός. Έχω τη διάθεση να τα βάζω με όλους, και συνήθως η γυναίκα μου είναι εκείνη που τα πληρώνει. Έχω την τάση να το ρίξω στο ποτό, αλλά αυτό δεν βοηθάει σε τίποτα».

¹¹ Κάποια ένταση είναι φυσιολογική στη ζωή, και δεν είναι κατ’ ανάγκη κακή. Το να σηκώνεσαι πρωί δημιουργεί κάποια ένταση, όπως συμβαίνει και με την παρακολούθηση ενός συναρπαστικού αγώνα ποδοσφαίρου. Εκείνο που βλάπτει είναι η σοβαρή παρατεταμένη ένταση (ή άγχος). Βέβαια, πολλές από τις πιέσεις μπορεί να φαίνονται αναπόφευκτες γιατί εξαρτώνται από άλλα πρόσωπα ή περιστάσεις στη ζωή μας. Μήπως υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε για να καταπολεμήσουμε τη βλαβερή ένταση; Αν θα μπορούσαμε ν’ αντιμετωπίσουμε την ένταση πιο αποτελεσματικά αυτό ίσως να μείωνε τα προβλήματα, όπως εκείνα που επηρεάζουν την υγεία μας.

¹² Ένας βασικός τρόπος αντιμετωπίσεως αυτής της εντάσεως, δόθηκε από έναν άνθρωπο που όλος ο κόσμος τον αναγνωρίζει σαν έναν από τους μεγαλύτερους δασκάλους που έζησαν ποτέ, τον Ιησού Χριστό. Όταν ρωτήθηκε ποια ήταν η πιο ζωτική απ’ όλες τις εντολές του Θεού, ο Ιησούς απάντησε, «Θέλεις αγαπά Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου. Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν». (Ματθαίος 22:37-39) Εφαρμόστε το αυτό και θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε την ένταση.

¹³ Για παράδειγμα, αν φέρεστε με αγάπη στον γαμήλιο σύντροφό σας ή στους συγγενείς σας, είναι πολύ πιθανό ν’ αυξηθεί η ειρήνη σας. Θ’ αναπτυχθεί μια ατμόσφαιρα θέρμης και ευτυχίας. Η ένταση θα ελαττωθεί. Ναι, αν αυτή η συμβουλή της Γραφής εφαρμοσθεί θα καταφέρει να ελαττώσει την ένταση.

¹⁴ Αλλά αυτές οι συμβουλές δεν περιορίζονται μόνο στην οικογένεια. Καθώς εφαρμόζετε τη συμβουλή της Βίβλου να εκδηλώνετε αγάπη—στην οποία συμβουλή περιλαμβάνεται και ο χρυσός κανόνας, να κάνουμε στους άλλους αυτό που θα θέλαμε να κάνουν οι άλλοι σ’ εμάς—οι άνθρωποι θα σας συμπαθήσουν περισσότερο. (Λουκάς 6:31) Αυτό αποδείχτηκε αληθινό στην εργασία, στο σχολείο, στη γειτονιά. Μπορεί βέβαια να υπάρχουν και πάλι μερικές προστριβές, αλλά θα είναι ασφαλώς λιγότερες. Έτσι είναι ευνόητο ότι και η ένταση που θα αντιμετωπίζετε θα είναι λιγότερη.

¹⁵ Ακόμη και επιστημονικοί κύκλοι παραδέχονται ότι εκείνο που συνιστά η Αγία Γραφή, θα βοηθήσει τους ανθρώπους να ελαττώσουν την ένταση και να την αντιμετωπίσουν μ’ επιτυχία. Ο καθηγητής Χανς Σέλυ (Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ), που είναι αυθεντία για τα αποτελέσματα της εντάσεως, συμβούλευσε:

«Αντί να βασιζόμαστε σε φάρμακα ή σ’ άλλες μεθόδους, νομίζω ότι υπάρχει ένας άλλος, καλύτερος τρόπος αντιμετωπίσεως της εντάσεως, και αυτός είναι να αντιμετωπίζουμε τα γεγονότα στη ζωή μας με διαφορετική διάθεση».

Τόνισε την ανάγκη για μια «φιλοσοφία της συμπεριφοράς με την οποία μπορούν να ζουν οι άνθρωποι,» που θα «ωφελούσε πολύ περισσότερο την ανθρωπότητα γενικά από οποιαδήποτε ανακάλυψη». Ποια είναι αυτή; Αφού μελέτησε 40 χρόνια την ένταση, είπε ότι η λύση ουσιαστικά είναι η αγάπη.

¹⁶ Γιατί η εκδήλωση αγάπης, όπως τη συνιστά η Γραφή, ακόμη και στην καθημερινή ζωή, είναι τόσο πρακτική; Γιατί είναι τόσο αποτελεσματική; Ο Δρ Σέλυ είπε:

«Οι δυο μεγάλες συναισθηματικές συγκινήσεις που διώχνουν ή φέρνουν την ένταση είναι η αγάπη και το μίσος. Η Βίβλος τονίζει αυτό το πράγμα επανειλημμένα. Το νόημα είναι ότι αν εμείς δεν αλλάξουμε κάπως την έμφυτη ιδιοτέλειά μας, προξενούμε φόβο και εχθρότητα στους άλλους . . . Όσο περισσότερο μπορούμε να πείσουμε τους ανθρώπους να μας αγαπούν αντί να μας μισούν, τόσο πιο ασφαλείς θα είμαστε, και τόσο λιγότερη ένταση θα έχουμε.»

¹⁷ Ο θυμός είναι άλλη μια αιτία εντάσεως. Όλοι μας μερικές φορές θυμώνουμε, όπως το βεβαιώνει και η Βίβλος. Όμως συμβουλεύει: «Καλήτερος ο μακρόθυμος παρά τον δυνατόν· και ο εξουσιάζων το πνεύμα αυτού παρά τον εκπορθούντα πόλιν.» (Παροιμίαι 16:32· Εφεσίους 4:26) Αν λοιπόν θυμώνουμε, η προειδοποίηση του Θεού είναι ν’ αποφεύγουμε εξάψεις οργής. Συχνά εκείνοι που δεν προσέχουν αυτή τη συμβουλή ξεσπούν με άσχημα λόγια ή μπλέκονται σε καβγάδες. Τ’ αποτελέσματα μερικές φορές είναι να βλάψουμε το σώμα μας, ή να χαλάσουμε τη διάθεση μας και να έχουμε μόνιμη ένταση. Γι’ αυτό, όσο περισσότερο μπορείτε ν’ ακολουθήσετε τη συνετή και πρακτική συμβουλή της Αγίας Γραφής για την οργή, τόσο περισσότερο θα μπορέσετε να αντιμετωπίσετε την ένταση.

¹⁸ Η Αγία Γραφή μάς δείχνει επίσης ότι μπορούμε να ελαττώσουμε την ένταση αν ζούμε μια ζωή ισορροπημένη και γεμάτη ποικιλία. Μερικοί εργάζονται πάντοτε μανιασμένα, και άλλοι εργάζονται σπάνια. Μερικοί είναι πάντοτε σοβαροί, άλλοι δεν είναι ποτέ. Οποιαδήποτε απ’ αυτές τις ακρότητες δημιουργεί σχεδόν πάντοτε προβλήματα και καταλήγει σε ένταση. Όμως, διαβάστε τα σχόλια στον Εκκλησιαστή 3:1-8, όπου ο Θεός λέει ότι υπάρχει ο κατάλληλος καιρός για καθετί που κάνουμε. Βλέπετε, η Αγία Γραφή παρουσιάζει μια ρεαλιστική και ισορροπημένη άποψη για τη ζωή. Η εργασία είναι καλή, σε αντίθεση προς την τεμπελιά. Αλλά η Γραφή συνιστά επίσης στους ανθρώπους ν’ αναπαύονται κάπως και ν’ απολαμβάνουν τους καρπούς του μόχθου τους. (Εκκλησιαστής 3:12, 13· 10:18· Παροιμίαι 6:9-11) Είναι καλό να διαθέτουμε λίγο χρόνο για να σκεφτούμε σοβαρά για το νόημα της ζωής και για το πώς πρέπει να τη ζούμε. Αλλά αξίζει επίσης να ξεκουραζόμαστε με την οικογένειά μας και τους φίλους μας. Όσο πιο πολύ εφαρμόζουμε τη συμβουλή της Γραφής για ισορροπία, τόσο λιγότερα προβλήματα εντάσεως θα έχουμε.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΓΧΟΥΣ ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ

¹⁹ «Μοναξιά υπάρχει παντού,» είπε ο κοινωνικός λειτουργός του Τορόντο Χένρυ Ρέγκερ. «Σταματήστε οποιονδήποτε στο δρόμο και πέστε του ‘πες μου κάτι για τη μοναξιά σου’ και θα ακούσετε, ιστορίες και ιστορίες.» Μια έρευνα που έγινε σε 52.000 άτομα, απέδειξε ότι πάνω από το 40 τα εκατό είπαν ότι «συχνά αισθάνονται μοναξιά». Είναι το συναίσθημα που σχεδόν πάντοτε στενοχωρεί τους ανθρώπους και τους καταστρέφει την ευτυχία. Και το αίσθημα αυτό δεν κάνει διάκριση, χτυπάει γέρους και νέους, άνδρες και γυναίκες. Μολονότι μπορεί να νομίζουμε ότι μοναξιά αισθάνονται μόνο τα άτομα που συνήθως θεωρούμε μοναχικά, όπως είναι μια χήρα, ωστόσο μερικοί που αισθάνονται τη μεγαλύτερη μοναξιά είναι παντρεμένοι που δεν μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

²⁰ Πολλοί προσπαθούν ν’ αποφύγουν τη μοναξιά με παράνομο σεξ, ή να την καταπνίξουν με οινοπνευματώδη ποτά ή άλλοι το ρίχνουν στο φαγητό. Αλλά οι αιτίες παραμένουν. Ένας παράγοντας είναι η αύξηση των μεγαλουπόλεων, όπου μπορεί να περιβάλλεστε από ανθρώπους κι όμως να αισθάνεστε τρομερή μοναξιά. Η διάλυση των γάμων έχει αυξήσει το πρόβλημα. Και η τηλεόραση ακόμη φαίνεται να μεγαλώνει τη μοναξιά γιατί περιορίζει τη συνομιλία.

²¹ Τι μπορεί να γίνει για ν’ αντιμετωπιστεί η μοναξιά; Χωρίς να θέλουμε ν’ απλουστεύσουμε πολύ το πρόβλημα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Αγία Γραφή μπορεί να βοηθήσει οποιονδήποτε, ν’ αντιμετωπίσει καλύτερα τη μοναξιά. Πώς γίνεται αυτό; Γιατί η μοναξιά οδηγεί συχνά ένα άτομο σε κατάθλιψη και στο αίσθημα ότι δεν αξίζει τίποτα. Η καλλιέργεια καλής σχέσεως με τον Δημιουργό μπορεί να το βοηθήσει να συνέλθει. Μπορεί ν’ αναπτύξει το αίσθημα ότι κάτι αξίζει όταν διαπιστώσει ότι ο Θεός ενδιαφέρεται γι’ αυτόν, πράγμα που οδηγεί σε μια πιο αισιόδοξη άποψη της ζωής. (Ματθαίος 18:10) Επίσης, η Γραφή υποδεικνύει στους Χριστιανούς ένα τρόπο ζωής που μπορεί να τους βοηθήσει ν’ απαλλαγούν από τη μοναξιά.

²² Συχνά, σε ανθρώπους που ζουν στη μοναξιά δίνουν τη συμβουλή «να είστε διαρκώς απασχολημένος σε κάτι». Αυτό έχει κάποια αξία. Αλλά η Γραφή δίνει πιο ρεαλιστικές και πρακτικές συμβουλές. Υποκινεί τους Χριστιανούς να είναι δραστήριοι στο να κάνουν το καλό στους άλλους, πράγμα που επίσης φέρνει ευτυχία. (Πράξεις 20:35) Έχουμε το παράδειγμα της Δορκάδας, που διέθετε χρόνο κάνοντας πράγματα για άλλες Χριστιανές, πολλές από τις οποίες ήταν χήρες. Οι προσπάθειές της, τις βοηθούσαν υλικά, και ίσως επίσης τις βοηθούσαν να υπερνικούν τη μοναξιά. Ταυτόχρονα η ίδια η Δορκάδα δεν αισθανόταν μοναξιά γιατί είχε την αγάπη των άλλων. Θα χαρείτε να διαβάσετε γι’ αυτήν στις Πράξεις 9:36-42.

²³ Ένα έργο που ανταμείβει πολλούς Χριστιανούς είναι να βοηθούν άλλους να μάθουν για τον Θεό και την Αγία Γραφή. Πραγματικά, ο απόστολος Παύλος είπε ότι η ελευθερία που έχουν οι άγαμοι να κάνουν αυτό το έργο σε μεγαλύτερο βαθμό είναι ένα πλεονέκτημα το οποίο, φυσικά, θα τους βοηθήσει να καταπολεμήσουν τη μοναξιά. (1 Κορινθίους 7:32-35) Ο ίδιος ο Παύλος είναι ένα παράδειγμα απ’ αυτή την άποψη. Διαβάστε στις Πράξεις 17:1-14 πώς, παρά την ασυνήθιστη εναντίωση, ο Παύλος έμενε απασχολημένος, βοηθώντας πολλούς στη Θεσσαλονίκη. Έπειτα σημειώστε το αίσθημα της στενής σχέσεως που αναπτύχθηκε μεταξύ τους, απ’ αυτή τη δράση, όπως αναφέρεται στην επιστολή 1 Θεσσαλονικείς 2:8. Εκατοντάδες χιλιάδες Μάρτυρες του Ιεχωβά σήμερα μπορούν να βεβαιώσουν πόση ικανοποίηση φέρνει το να είναι κανείς απασχολημένος με τη διδασκαλία της Αγίας Γραφής στους άλλους,

²⁴ Επίσης, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συναθροίζονται τακτικά σε ομάδες για να μελετούν τις Γραφές. Ενώ μαθαίνουν, απολαμβάνουν επίσης και θερμή Χριστιανική συντροφιά. Είναι αλήθεια ότι απλώς το να περιβάλλεται κανείς από άλλους ανθρώπους δεν αρκεί για να εξουδετερώσει τη μοναξιά, όπως γνωρίζουν πολλοί κάτοικοι πόλεων. Αλλά εκείνοι που παρακολουθούν τέτοιες συναθροίσεις είναι ανάμεσα σε Χριστιανούς που αγωνίζονται να εφαρμόσουν με την καρδιά τους την ενθάρρυνση της Αγίας Γραφής να ενδιαφέρονται ειλικρινά για τους άλλους. (Φιλιππησίους 2:4) Αυτές οι συναθροίσεις είναι ενισχυτικές, ευτυχισμένες περιστάσεις. Όσοι παρευρίσκονται παίρνουν μέρος σε μια σύντομη προσευχή στον Θεό, κάτι που πολλοί διαπίστωσαν ότι τους βοηθάει να καταλάβουν ότι ποτέ δεν είναι μόνοι. (Ιωάννης 16:32) Σας συνιστούμε να παρακολουθήσετε μια συνάθροιση των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Εκεί μπορείτε να παρατηρήσετε πώς η συμμόρφωση με τις συμβουλές της Αγίας Γραφής, βοηθάει πολλά άτομα ν’ αντιμετωπίσουν τη μοναξιά καθώς κι άλλα προβλήματα, όπως εκείνα που έχουν σχέση με το χρήμα ή την οικογένεια.

[Ερωτήσεις Μελέτης]

Τι λόγους έχουμε για αισιοδοξία στα προβλήματα της ζωής; Ποιο είναι το μέρος του Θεού; (1-7)

Πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα της εντάσεως; (8-11)

Πώς μπορεί να μας βοηθήσει η συμβουλή της Βίβλου ν’ αντιμετωπίσουμε την ένταση; (12-14)

Τι διαπίστωσαν οι επιστήμονες για τις Βιβλικές συμβουλές σχετικά με την αγάπη; (15, 16)

Πώς αλλιώς μπορεί η Βιβλική συμβουλή να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε την ένταση; (17, 18)

Πόσο σοβαρό πρόβλημα είναι η μοναξιά; (19, 20)

Ποια Βιβλική συμβουλή μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της μοναξιάς και πώς; (21-23)

Ποια αξία έχει η Χριστιανική συναναστροφή; (Εκκλησιαστής 4:9, 10) (24)

[Πλαίσιο στη σελίδα 45]

ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΝΤΑΣΗ ΣΤΗ ΖΩΗ

Σειρά Σπουδαιότητας Γεγονότα της Ζωής

1 Θάνατος συζύγου

2 Διαζύγιο

3 Χωρισμός συζύγων

4 Φυλάκιση

5 Θάνατος στενού οικογενειακού μέλους

6 Προσωπικός τραυματισμός ή αρρώστια

7 Γάμος

8 Απόλυση από την εργασία

9 Συζυγική συμφιλίωση

10 Συνταξιοδότηση

11 Ασθένεια οικογενειακού μέλους

12 Εγκυμοσύνη

13 Σεξουαλικά προβλήματα

14 Απόκτηση νέου οικογενειακού μέλους

15 Αλλαγή επαγγέλματος

Βασίζονται σ’ έρευνα των Δρ Τ. Χολμς και Ρ.Χ.Ράνε—«Μόντερν Ματιούριτυ».

[Πλαίσιο στη σελίδα 50]

«Στην εκκλησιαστική ζωή τους οι Μάρτυρες αποτελούν μια γνήσια κοινότητα που χαρακτηρίζεται από εμπιστοσύνη και από ένα αίσθημα ότι είναι ευπρόσδεκτοι . . . Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά προσφέρουν [έναν] άλλο τρόπο ζωής που δίνει στα μέλη τους τη δυνατότητα να βρουν την προσωπικότητα τους και ν’ αποκτήσουν το αίσθημα ότι έχουν κάποια αξία και ελπίδα για το μέλλον.»—«Ρελίτζιους Μούβμεντς ιν Κοντεμπόραρυ Αμέρικα».

[Εικόνα στη σελίδα 41]

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ

ΑΡΡΩΣΤΙΕΣ

ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

ΣΤΕΓΑΣΗ

[Εικόνα στη σελίδα 49]

Το να κάνουμε το καλό στους άλλους, όπως η Δορκάδα, μάς βοηθάει να αποφεύγουμε τη μοναξιά

Κεφάλαιο 6

Οικονομικά Προβλήματα—Τι Βοηθάει;

«ΔΙ’ ΕΥΘΥΜΙΑΝ κάμνουσι συμπόσια, και ο οίνος ευφραίνει τους ζώντας· το δε αργύριον αποκρίνεται εις πάντα [Αλλά τίποτα απ’ αυτά δεν μπορεί να έχεις χωρίς χρήμα, ‘Η Βίβλος των Αγαθών Νέων’].»—Εκκλησιαστής 10:19.

² Το χρήμα δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες σ’ όλες τις χώρες. Ένας λόγος είναι ο πληθωρισμός. Κάθε μέρα το κόστος της ζωής ανεβαίνει. Πολλοί δεν μπορούν ν’ αγοράσουν ούτε την τροφή που χρειάζονται. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναγκάζονται να εργάζονται σε δύο δουλειές, και περισσότερες σύζυγοι εργάζονται έξω από το σπίτι. Οι οικογένειες υποφέρουν. Η υγεία χειροτερεύει. Τα οικονομικά προβλήματα συνήθως περιπλέκονται όταν αρχίζει και η αγορά με πίστωση. Πολλοί άνθρωποι που είναι ήδη μπλεγμένοι σε χρέη, εξακολουθούν να ξοδεύουν για πράγματα που δεν τους χρειάζονται πραγματικά βασιζόμενοι στην πίστωση. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο στις προηγμένες χώρες αλλά και σε περιοχές όπου οι άνθρωποι έχουν λίγους μόνο πόρους.

³ Ποια πρακτική βοήθεια προσφέρει η Γραφή; Μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε ή να διατηρήσετε μια εργασία; Μπορεί να ελαττώσει την ανησυχία της οικογένειάς σας για το χρήμα, οδηγώντας σε μια πιο ευτυχισμένη ζωή;

ΒΟΗΘΑΕΙ Η ΕΝΤΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΣΚΛΗΡΗ ΔΟΥΛΕΙΑ;

⁴ «Εκείνοι που εργάζονται σκληρά δεν αμείβονται δίκαια. Συμφωνείτε;»Σε μια έρευνα, το 85 τα εκατό συμφώνησαν. Συχνά φαίνεται ότι η επιτυχία εξαρτάται από την απάτη, την κλοπή, τη δωροδοκία και από τις γνωριμίες ανθρώπων με επιρροή. Ωστόσο οι Γραφές τονίζουν την αξία της εντιμότητας και της εργατικότητας. Για παράδειγμα, η Γραφή λέει:

«Ο κλέπτων ας μη κλέπτη πλέον, μάλλον δε ας κοπιάζη εργαζόμενος το καλόν με τας χείρας αυτού, δια να έχη να μεταδίδη εις τον χρείαν έχοντα.»—Εφεσίους 4:28.

«Η ψυχή του οκνηρού επιθυμεί και δεν έχει· η δε ψυχή των επιμελών θέλει χορτασθή. Είδες άνθρωπον επιτήδειον εις τα έργα αυτού; αυτός θέλει παρασταθή ενώπιον βασιλέων».—Παροιμίαι 13:4· 22:29.

«Να φιλοτιμήσθε εις το να ησυχάζητε και να καταγίνησθε εις τα ίδια και να εργάζησθε με τας ιδίας υμών χείρας, καθώς σας παρηγγείλαμεν, δια να περιπατήτε με ευσχημοσύνην προς τους έξω και να μη έχητε χρείαν μηδενός.»—1 Θεσσαλονικείς 4:11, 12.

⁵ Τόσο ο χρόνος όσο και η μεγάλη πείρα έχουν αποδείξει ότι αυτή η συμβουλή είναι πρακτική. Είναι αλήθεια ότι μερικοί τεμπέληδες φαίνεται να προκόβουν. Αλλά γενικά στο πέρασμα του χρόνου, αν εφαρμόζετε τη συμβουλή της Γραφής, θα τα καταφέρετε καλύτερα από εκείνους που την αγνοούν.

⁶ Οι εργοδότες συχνά παραπονιούνται ότι οι εργάτες έρχονται στη δουλειά αργά, χαζεύουν πολύ, είναι βρώμικοι και είναι αναξιόπιστοι. Έτσι ένας ο οποίος, ακολουθώντας τις αρχές της Γραφής, είναι πάντοτε ακριβής στην ώρα του, προσεκτικός, καθαρός, αξιόπιστος και εργατικός, συνήθως θα βρει εργασία. Και πιθανόν να κερδίσει περισσότερα, γιατί οι εργοδότες συχνά είναι πρόθυμοι να πληρώσουν μια καλή εργασία. Υπάρχουν πολλές πληροφορίες από Μάρτυρες του Ιεχωβά ότι αυτό πραγματικά έχει συμβεί.

⁷ Αλλά μήπως το ψέμα και η απάτη δεν είναι σχεδόν αναγκαία στις μέρες μας; Χριστιανοί οι οποίοι, λόγω των Βιβλικών συμβουλών που ακολουθούν αρνήθηκαν να κλέβουν, να λένε ψέματα ή να απατούν είδαν ότι οι συμβουλές της Γραφής είχαν καλά αποτελέσματα.

Στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, ένα κατάστημα που πουλούσε ηλεκτρικά είδη δεν πήγαινε καλά. Ένας λόγος ήταν ότι πολλοί υπάλληλοι έκλεβαν. Μια μέρα ο διευθυντής κάλεσε το Αφρικανικό προσωπικό και τους απέλυσε όλους. Ωστόσο την άλλη μέρα το πρωί ένας υπάλληλος πήγαινε στη δουλειά από το δρόμο που συνήθιζε και συνάντησε ένα συνάδελφο. ‘Πώς έτσι και πηγαίνεις στη δουλειά;’ τον ρώτησε. Ο άλλος υπάλληλος είπε ότι ο διευθυντής του είχε πει ιδιαίτερα ότι, επειδή ήταν έντιμος, δεν θα τον απέλυε όπως τους άλλους. Ο άλλος του είπε ότι το ίδιο είχε πει και σ’ αυτόν. Όταν έφτασαν στη δουλειά συνάντησαν έναν τρίτο υπάλληλο στον οποίον επίσης είχαν πει ιδιαιτέρως να έρθει να εργαστεί όπως συνήθως. Και οι τρεις ήταν αληθινοί Χριστιανοί.

Ο Ρόμπερτ εργαζόταν σε μια Βρετανική επιχείρηση οδοποιίας. Μια μέρα ένας διευθυντής του είπε ότι αν τηλεφωνούσε κανείς έπρεπε να απαντήσει ότι ο διευθυντής απουσίαζε. Όταν όμως ο Ρόμπερτ απάντησε σε ένα τηλεφώνημα, εξήγησε ότι ο διευθυντής ήταν απασχολημένος. Όταν το άκουσε αυτό ο διευθυντής, του έκανε παρατήρηση. Αλλά το ζήτημα δεν είχε συνέχεια όταν ο Ρόμπερτ εξήγησε ότι αυτός σαν Μάρτυρας του Ιεχωβά δεν μπορούσε να πει ψέματα. (Εφεσίους 4:25) Αργότερα, όταν ο Ρόμπερτ είχε σειρά για προαγωγή, ένας άπληστος συνάδελφος προσπάθησε να δημιουργήσει αμφιβολίες για την τιμιότητά του. Τότε ο διευθυντής υπερασπίστηκε την τιμιότητα του Ρόμπερτ. Έτσι πήρε την προαγωγή.

⁸ Μπορεί να είναι κανείς τίμιος αν έχει δική του δουλειά; Σε μερικές περιπτώσεις το να είναι κανείς τίμιος μπορεί να φαίνεται ανεφάρμοστο. Κι όμως αυτή είναι η καλύτερη πορεία. Σας βοηθάει να έχετε καθαρή συνείδηση με τον Θεό και ειρήνη διανοίας. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι προτιμούν να συναλλάσσονται με κάποιον που ξέρουν ότι δεν τους απατά. Είναι ακριβώς όπως λέει η Γραφή—‘θα κερδίζετε το σεβασμό εκείνων που δεν πιστεύουν’.

ΒΟΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΕΓΗ

⁹ Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι να βρει κανείς ευπρεπή κατοικία. Σε μερικές χώρες ολόκληρες οικογένειες αναγκάζονται να ζουν στριμωγμένοι σ’ ένα δωμάτιο. Ή ίσως η δυσκολία είναι να βρουν καθαρό σπίτι που να μπορούν να πληρώσουν το νοίκι. Μπορεί η Αγία Γραφή να βοηθήσει σ’ αυτά τα προβλήματα;

¹⁰ Όταν νοικιάζετε ένα σπίτι, χρησιμοποιείτε ξένη ιδιοκτησία. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Θεός παρότρυνε τους Ισραηλίτες να σέβονται και να φροντίζουν για την ιδιοκτησία των άλλων. (Δευτερονόμιον 22:1-4) Επίσης συνιστούσε την καθαριότητα. (Δευτερονόμιον 23:12-14· Έξοδος 30:18-21) Συνεπώς, οι ευσυνείδητοι Χριστιανοί προσπαθούν ν’ αποφεύγουν να καταστρέφουν την ξένη ιδιοκτησία και θέλουν να διατηρούν καθαρό το σπίτι που νοικιάζουν. Γι’ αυτό το λόγο, και επειδή ζουν ήσυχα, τους εκτιμούν πολύ σαν ενοικιαστές και διαπίστωσαν ότι είναι ευκολότερο να βρουν στέγη.

Μια Χριστιανική οικογένεια νοίκιασε ένα σπίτι από τον πρώην δήμαρχο μιας Αφρικανικής πρωτεύουσας. Διατηρούσαν το κτίριό του καθαρό και πλήρωναν εγκαίρως το νοίκι. (Ρωμαίους 13:8) Όταν επρόκειτο ν’ αλλάξουν σπίτι σύστησαν στον ιδιοκτήτη μια άλλη οικογένεια από την εκκλησία τους. Ο ιδιοκτήτης είπε ότι κανονικά το νοίκι έπρεπε να αυξηθεί δηλαδή να διπλασιαστεί. Αλλά επειδή ήξερε ότι αυτοί οι Χριστιανοί θα ήταν αξιόπιστοι, και καθαροί, άφησε το ίδιο νοίκι, περίπου το μισό από εκείνο που πλήρωναν άλλοι για παρόμοια σπίτια στην περιοχή εκείνη.

¹¹ Ακόμη όταν οι συνθήκες είναι τέτοιες ώστε να μην επιτρέπουν σε κάποιον να βρει καλύτερο σπίτι, πάλι αυτός ωφελείται. Γιατί θα συνεχίσει να διατηρεί το σπίτι του καθαρό και τακτοποιημένο. Αυτό συμβάλλει σε μια πιο υγιεινή και πιο ευτυχισμένη ζωή.

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΣΑΣ ΣΟΦΑ

¹² Ο πλούσιος Βασιλιάς Σολομών έγραψε: «Η σοφία είναι σκέπη, ως είναι σκέπη το αργύριον· πλην η υπεροχή της γνώσεως είναι, ότι η σοφία ζωοποιεί τους έχοντας αυτήν».—Εκκλησιαστής 7:12.

¹³ Ο Σολομών γνώριζε, όπως πρέπει να γνωρίζουμε και εμείς, ότι το χρήμα παρέχει κάποια προστασία από τις δυσκολίες που μπορεί να φέρει η φτώχεια. Το χρήμα λοιπόν δεν πρέπει να σπαταλιέται· πρέπει να το διαχειριζόμαστε με σύνεση. Ποια πρακτική συμβουλή μας δίνει η Αγία Γραφή για τη διαχείριση των χρημάτων μας;

¹⁴ Ο Ιησούς ρώτησε: «Τις εξ υμών, θέλων να οικοδόμηση πύργον, δεν κάθηται πρώτον και λογαριάζει την δαπάνην, αν έχη τα αναγκαία δια να τελειώσει αυτόν; Μήποτε αφού βάλη θεμέλιον και δεν δύναται να τελειώσει αυτόν, αρχίσωσι πάντες οι βλέποντες να εμπαίζωσιν αυτόν».—Λουκάς 14:28-30.

¹⁵ Αυτό μπορεί να εφαρμοστεί στα οικονομικά της οικογένειας. Πολλά αντρόγυνα βρήκαν ότι είναι καλό να κάθονται και με ηρεμία να κάνουν έναν προϋπολογισμό για να δουν αν υπάρχει η δυνατότητα και αν είναι συνετό να γίνει μια σοβαρή αγορά. Βοηθήθηκαν επίσης από την υπόμνηση της Αγίας Γραφής ότι μπορεί να συμβούν και απρόβλεπτα γεγονότα. (Εκκλησιαστής 9:11) Έτσι αποφεύγουν ν’ αγοράζουν πάνω στον ενθουσιασμό τους και να βάζουν μακρόχρονα χρέη.

¹⁶ Σημειώστε επίσης αυτό το βαθύ νόημα: «Ο δανειζόμενος είναι δούλος του δανείζοντος». (Παροιμίαι 22:7) Ενώ η Αγία Γραφή δεν απαγορεύει τον δανεισμό, ωστόσο μας προειδοποιεί ότι αν κάποιος δανείζεται χωρίς να υπάρχει στην πραγματικότητα ανάγκη, υποδουλώνεται σε μια τράπεζα ή σ’ ένα δανειστή. Σοφός είναι εκείνος που θυμάται ότι στις μέρες μας πάρα πολλοί πέφτουν σε πειρασμό να αγοράζουν με πίστωση, με αποτέλεσμα να είναι βουτηγμένοι σε χρέη, πληρώνοντας μεγάλο τόκο.

¹⁷ Η Αγία Γραφή βοήθησε πολλές οικογένειες να βελτιώσουν τα οικονομικά τους περικόπτοντας τη σπατάλη. Ο Ιησούς έδωσε ένα καλό παράδειγμα. Αφού προμήθευσε φαγητό σ’ ένα μεγάλο πλήθος, έδωσε εντολή να μαζευτούν τα υπολείμματα. (Ιωάννης 6:10-13) Ακολουθώντας ένα τέτοιο παράδειγμα, ηλικιωμένοι και νέοι Χριστιανοί μπορούν να είναι πιο προσεκτικοί ώστε ν’ αποφεύγουν τη σπατάλη.

¹⁸ Για να μάθουμε να εφαρμόζουμε τις συμβουλές της Αγίας Γραφής για το χρήμα μπορεί να χρειαστεί σημαντική αλλαγή απόψεων, αλλά τα αποτελέσματα θα είναι ευεργετικά, όπως φαίνεται από το ακόλουθο παράδειγμα:

Λίγο μετά το γάμο τους, ένα νεαρό ζευγάρι στη Ζιμπάμπουε άρχισε να έχει οικονομικά προβλήματα. Ο μισθός του άνδρα ήταν χαμηλός· η γυναίκα ήθελε να έχει πολλά καινούργια πράγματα και ακριβά τρόφιμα. Άρχισε κι αυτή να εργάζεται, αλλ’ αυτό δεν φαινόταν να βοηθάει πολύ. Η ένταση στο γάμο τους ήταν τόσο μεγάλη ώστε φαινόταν αμφίβολο αν θα μπορούσαν να παραμείνουν μαζί. Μερικοί Χριστιανοί πρεσβύτεροι προσφέρθηκαν να τους βοηθήσουν. Χρησιμοποιώντας την Αγία Γραφή, εξέτασαν τη σπουδαιότητα ενός προϋπολογισμού. (Λουκάς 14:28-30) Το ζευγάρι είδε πόσο χρήσιμο ήταν να ετοιμάζουν ένα κατάλογο για ψώνια υπολογίζοντας τις τιμές κατά προσέγγιση και ν’ αγοράζουν τρόφιμα για όλη την εβδομάδα σε τιμές χονδρικής πωλήσεως. (Παροιμίαι 31:14) ΟΙ πρεσβύτεροι τους έδωσαν συμβουλές από τη Γραφή πώς να είναι ευχαριστημένοι μ’ αυτά που είχαν και για την ανάγκη ν’ αποφεύγουν επιθυμίες για πολυτέλειες που δεν θα μπορούσαν ν’ αποκτήσουν. (Λουκάς 12:22-31) Πόσο βοήθησε αυτή η συμβουλή από τη Γραφή! Αφού τακτοποίησε τα οικονομικά του, το ζευγάρι αυτό έγινε πιο ευτυχισμένο. Και οι γείτονες ακόμη μιλούσαν για τη βελτίωση του γάμου τους.

¹⁹ Εκείνοι που έχουν ένα ορισμένο εισόδημα ωφελούνται επίσης από τις πρακτικές συμβουλές της Γραφής. Αυτό έγινε και μ’ ένα ζευγάρι συνταξιούχων στην Ισπανία:

Το περιορισμένο εισόδημα του Φραγκίσκου και της Μαρίας δεν είναι αρκετό. Ωστόσο αυτοί λένε ότι περνούν καλά εφαρμόζοντας όσα έμαθαν από τις Γραφές. Για παράδειγμα, στις Παροιμίες 6:6-8 αναφέρεται: ‘Πήγαινε στο μυρμήγκι. Κύτταξε πώς ενεργεί και γίνε σοφός. Ετοιμάζει την τροφή του από το καλοκαίρι· συγκεντρώνει τις προμήθειές του από το θερισμό.’ Η Μαρία λέει ότι έμαθε να ενεργεί έτσι, αγοράζοντας πράγματα όταν είναι άφθονα στην αγορά και επομένως φθηνότερα, όπως είναι τα φρούτα της εποχής. Επίσης, περιμένει την εποχή των εκπτώσεων για ν’ αγοράσει τα ρούχα της επόμενης χρονιάς. ‘Προετοιμάζουν τα τρόφιμά τους το καλοκαίρι καλλιεργώντας ένα κήπο σ’ ένα χωραφάκι που απέχει 45 λεπτά με τα πόδια από το σπίτι τους. Τα λόγια του εδαφίου 1 Ιωάννου 2:16 επίσης βοηθούν. Έμαθαν να είναι ικανοποιημένοι με την επίπλωση του σπιτιού έστω κι αν είναι παλιάς μόδας. Και αντί να ξοδεύουν χρήματα για ακριβή ψυχαγωγία, απολαμβάνουν χαρά βοηθώντας άλλους να μάθουν για τον Θεό.

ΜΗΝ ΠΕΤΑΤΕ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΣΑΣ

²⁰ Η χρήση ναρκωτικών, η κατάχρηση οινοπνευματωδών, το κάπνισμα και η χαρτοπαιξία είναι πεταμένα χρήματα. Η Αγία Γραφή βοηθάει και σ’ αυτούς τους τομείς.a

²¹ Πάρτε για παράδειγμα τα οινοπνευματώδη ποτά. Η Αγία Γραφή δεν απαγορεύει τη μέτρια χρήση οινοπνευματωδών ποτών. Αλλά συμβουλεύει:

«Ο αγαπών ευθυμίαν θέλει κατασταθή πένης· ο αγαπών οίνον και μύρα δεν θέλει πλουτήσει».

«Μη έσο μεταξύ οινοποτών, μεταξύ κρεοφάγων ασώτων· διότι ο μέθυσος και ο άσωτος θέλουσι πτωχεύσει· και ο υπνώδης θέλει ενδυθή ράκη».—Παροιμίαι 21:17· 23:20,21.

²² Όποιος πίνει πολύ πετάει τα χρήματά του με διάφορους τρόπους. Τα οινοπνευματώδη ποτά είναι δαπανηρά, και μερικοί δαπανούν πάνω από το μισό εβδομαδιαίο μισθό τους στο ποτό. Μόνο στην Καναδική επαρχία του Κεμπέκ πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολλάρια το χρόνο ξοδεύονται σε οινοπνευματώδη ποτά. Άλλο ένα δισεκατομμύριο δαπανιέται για πράγματα που έχουν σχέση με το πολύ ποτό—απουσία από την εργασία και ατυχήματα που οφείλονται στα οινοπνευματώδη ποτά.

Στη νότια Χιλή ένας που πουλούσε παπούτσια έχασε τη δουλειά του επειδή μεθούσε. Κατόπιν προσπάθησε να επιδιορθώνει παπούτσια σ’ ένα υπόστεγο δίπλα στο σαραβαλιασμένο σπίτι που είχε νοικιάσει η οικογένεια. Και πάλι τα περισσότερα χρήματά του πήγαιναν στο ποτό και η σύζυγός του συχνά ήταν υποχρεωμένη να τον μαζεύει από το κρατητήριο. Κι αυτή επίσης ήταν αναγκασμένη να εργάζεται μέχρι αργά τη νύχτα φτιάχνοντας περούκες για να έχουν χρήματα για το φαγητό τους. Αλλά τότε εκείνη άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, πράγμα που την υποκίνησε να είναι μια σύζυγος με μεγαλύτερη κατανόηση και πιο υποβοηθητική. Αυτό έκανε το σύζυγό της να παραβρίσκεται στη μελέτη. Έμαθε ότι ένας άνθρωπος δεν μπορεί να είναι μέθυσος και Χριστιανός, γι’ αυτό έπαψε να πίνει. Τώρα η οικογένεια μπορούσε να τρώει καλύτερα. Με τον καιρό μάλιστα αγόρασαν ένα μικρό σπίτι κι ένα μαγαζί και κέρδιζε αρκετά επισκευάζοντας παπούτσια.

²³ Τι θα πούμε για τα τυχερά παιχνίδια, είτε πρόκειται για μεγάλα στοιχήματα στις ιπποδρομίες, για καζίνα ή για την αγορά λαχείων; Πολλοί έχουν οικονομικά προβλήματα λόγω του πάθους τους για τη χαρτοπαιξία. Εξακολουθούν να ελπίζουν στη μεγάλη επιτυχία, αλλά αυτό που πραγματικά κάνουν είναι να σπαταλούν τα χρήματά τους, συχνά προς μεγάλη ταλαιπωρία της οικογένειάς τους.

²⁴ Ένας Αυστραλός είπε ότι για χρόνια «η χαρτοπαιξία μού ήταν ένα πάθος. Ήθελα να χαρτοπαίζω επτά μέρες την εβδομάδα, και περισσότερο αν υπήρχαν κι άλλες μέρες». Δανειζόταν από φίλους ως το σημείο που αυτοί τον απέφευγαν. «Μερικές φορές αφου έχανα ήθελα να χτυπώ το κεφάλι μου στον τοίχο και παρακαλούσα τη σύζυγό μου, ‘Δώσε μου μόνο 50 σεντς. Ξέρω ότι θα κερδίσω’».

²⁵ Όταν άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή, εντυπωσιάστηκε από τη συμβουλή του Ιησού: «Προσέχετε και φυλάττεσθε από της πλεονεξίας». (Λουκάς 12:15· 1 Κορινθίους 6:9, 10) Αυτός ο άνθρωπος, κατάλαβε ότι το πάθος του για τη χαρτοπαιξία φανέρωνε τη μεγάλη του απληστία, γι’ αυτό αγωνίστηκε να τη σταματήσει. Επειδή τώρα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το μισθό του για το καλό της οικογένειάς του, εκτιμάει καλύτερα την παροιμία: «Πλούτος που αποκτάται με τεχνάσματα [«πλούτος που προέρχεται από τυχερά παιχνίδια,» Ζώσα Βίβλος] θα ελαττωθεί· αλλά εκείνος που μαζεύει λίγα-λίγα θ’ αυξήσει το απόθεμα του».—Παροιμίαι 13:11, Μια Αμερικανική Μετάφραση.

ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΟΛΙΓΑΡΚΗΣ

²⁶ Σχετικά με το χρήμα, που είναι ένα ζήτημα για το οποίο η Αγία Γραφή δίνει πολλές συμβουλές, μεγάλο ρόλο παίζει και η προσωπική άποψη. Στην επιστολή 1 Τιμόθεον 6:7-10 διαβάζουμε:

«Δεν εφέραμεν ουδέν εις τον κόσμον, φανερόν ότι ουδέ δυνάμεθα να εκφέρωμέν τι· έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, ας αρκώμεθα εις ταύτα. Όσοι δε θέλουσι να πλουτώσι πίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα και εις επιθυμίας πολλάς ανοήτους και βλαβεράς, αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν. Διότι ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία, την οποίαν τινές ορεγόμενοι απεπλανήθησαν από της πίστεως και διεπέρασαν εαυτούς με οδύνας πολλάς».

²⁷ Όσοι αγαπούν το χρήμα, είτε πλούσιοι είναι είτε φτωχοί, ποτέ δεν είναι ικανοποιημένοι. Ένας σκληρός διευθυντής επιχειρήσεως στην Καλιφόρνια είπε στη σύζυγό του: «Θέλω να γίνω πλούσιος . . . Ακόμη κι αν πρόκειται να διαλέξω ανάμεσα σ’ εσένα και [στην εταιρία], θα διάλεγα την εταιρία». Έγινε διευθυντής μιας μεγάλης εταιρίας, εκατομμυριούχος, και κατοικεί σ’ ένα σπίτι αξίας 700.000 δολλαρίων. Όμως λέει: «Οσαδήποτε και αν έχω, δεν είναι αρκετά». Το γεγονός είναι ότι το χρήμα δεν εξασφαλίζει ευτυχία. Ο Ι. Π. Γκεττύ, εκατομμυριούχος έμπορος πετρελαίου, δύο χρόνια προτού πεθάνει, είπε: «Το χρήμα δεν έχει κατ’ ανάγκη σχέση με την ευτυχία. Ίσως έχει με τη δυστυχία».

²⁸ Η Αγία Γραφή αν και δεν κατακρίνει το να έχει κανείς χρήματα ή περιουσία, προειδοποιεί έντονα να μην αναπτύσσουμε αγάπη γι’ αυτά. Μας υπενθυμίζει ότι η ζωή δεν εξαρτάται από τα όσα έχουμε.—Λουκάς 12:16-20.

²⁹ Αντί λοιπόν να γεμίζετε τη ζωή σας με αγωνία επιδιώκοντας πλούτη, να είστε ευχαριστημένοι μ’ αυτά που έχετε ή μ’ αυτά που μπορείτε λογικά ν’ αποκτήσετε. Τα λόγια του Ιησού στο κατά Λουκάν 12:22-31 μπορούν να μας βοηθήσουν να έχουμε αυτή την άποψη:

«Μη μεριμνάτε διά την ζωήν σας, τι να φάγητε, μηδέ διά το σώμα, τι να ενδυθήτε. Η ζωή είναι τιμιώτερον της τροφής και το σώμα του ενδύματος. Παρατηρήσατε τους κόρακας, ότι δεν σπείρουσιν ουδέ θερίζουσιν, οίτινες δεν έχουσι ταμείον ουδέ αποθήκην, και ο Θεός τρέφει αυτούς· πόσω μάλλον σεις διαφέρετε των πτηνών. . . . Και σεις μη ζητείτε τι να φάγητε ή τι να πίητε, και μη ήσθε μετέωροι· διότι ταύτα πάντα ζητούσι τα έθνη του κόσμου· υμών δε ο Πατήρ εξεύρει ότι έχετε χρείαν τούτων».

³⁰ Ακριβά ρούχα, πλούσια τροφή κι ένα πολυτελές σπίτι μπορεί να σας δίνουν κάποια ευχαρίστηση, αλλά δεν θα προσθέσουν ούτε ένα χρόνο στη ζωή σας—μπορεί να σας αφαιρέσουν χρόνια. Ωστόσο μπορείτε να βρείτε πολλή ευτυχία στη ζωή χωρίς πλούτη.

³¹ Ούτε έχετε ανάγκη από πλούτη για ν’ αποκτήσετε φίλους. Οποιοσδήποτε εξαρτάται από το χρήμα του για να προσελκύσει φίλους κάνει λάθος. Τέτοιοι «φίλοι» τρώνε το φαΐ σας και μοιράζονται τα υπάρχοντά σας, αλλά όταν τελειώσουν τα χρήματα εξαφανίζονται κι αυτοί.—Εκκλησιαστής 5:11· Παροιμίαι 19:6.

³² Αλλά όταν δέχεστε την ισορροπημένη άποψη της Αγίας Γραφής σχετικά με την εργασία, με την απόλαυση της ζωής και με το να κάνετε καλό στους άλλους, θα έχετε ένα ‘χάρισμα από τον Θεό’. Όπως το διατυπώνει ο Εκκλησιαστής 3:12, 13: «Δεν είναι άλλο καλόν δι’ αυτούς, ειμή να ευφραίνηταί τις και να κάμνη καλόν εν τη ζωή αυτού. Και έτι το να τρώγη πας άνθρωπος και να πίνη και να απολαμβάνη καλόν εκ παντός του μόχθου αυτού, είναι χάρισμα Θεού».

³³ Τόσο σωστή είναι η συμβουλή του Θεού σ’ αυτά τα ζητήματα ώστε θα μπορούσε κανείς πολύ δικαιολογημένα ν’ αναρωτηθεί: Θ’ ανοίξει καμιά μέρα ο Θεός το δρόμο για να μπει ένα οριστικό τέλος στη φτώχεια, στον υποσιτισμό, στις άθλιες στεγαστικές συνθήκες, που συνδέονται τόσο συχνά με τα οικονομικά προβλήματα; Ναι θα το κάνει! Και αργότερα θα εξετάσουμε τις αποδείξεις πάνω στις οποίες στηρίζεται αυτή η βεβαιότητα. Αλλά, πρώτα, ας εξετάσουμε μερικά άλλα προβλήματα που επηρεάζουν σοβαρά τη ζωή των ανθρώπων τώρα.

[Υποσημείωση]

[Ερωτήσεις Μελέτης]

Γιατί χρειαζόμαστε συμβουλή σχετικά με το χρήμα; (1-3)

Ποια διαφορετική και πρακτική άποψη δίνει η Βίβλος για την εργασία; (Εκκλησιαστής 8:12, 13) (4-6)

Τι αξία έχει η εντιμότητα; (Ρωμαίους 2:14, 15) (7, 8)

Πώς μπορεί να βοηθήσει στη στέγαση η εφαρμογή των συμβουλών της Βίβλου; (9-11)

Ποια πρακτική συμβουλή δίνει η Γραφή για το χρήμα; (12-16)

Πώς ωφελήθηκαν άλλοι με την εφαρμογή των συμβουλών της Βίβλου; (17-19)

Γιατί είναι χρήσιμες οι συμβουλές της Βίβλου για την οινοποσία; (20-22)

Πώς τα τυχερά παιχνίδια μεγαλώνουν τα προβλήματα; (23-25)

Γιατί είναι χρήσιμες οι Βιβλικές συμβουλές για την αυτάρκεια; (26, 27)

Τι συνετή συμβουλή έδωσε ο Ιησούς για τα πλούτη; (28-30)

Πώς μπορούν να σας βοηθήσουν οι Βιβλικές συμβουλές να πλουτίσετε τη ζωή σας; (31-33)

[Πλαίσιο στη σελίδα 53]

ΜΙΑ ΕΜΠΟΡΕΥΟΜΕΝΗ ΝΟΤΙΟΑΜΕΡΙΚΑΝΗ

Στη Τζώρτζταουν της Γουιάνας, η 48-χρονη Νόρμα είχε ένα παράπηγμα σε μια από τις μεγαλύτερες αγορές. Έκλεβε με τη ζυγαριά της. Αν κανένας παράγγελνε 125 γραμμάρια (4 ουγγιές) παστό ψάρι, έβαζε τη ζυγαριά στα 100 γραμμάρια (3 ουγγιές) και λοιπά. Επίσης, τα μετάλλινα ζύγια της ήταν λειψά. Γι’ αυτό οι πελάτες της ποτέ δεν έπαιρναν σωστά ζυγισμένα πράγματα.

Μια Κυριακή ένας συγγενής της τής έδωσε ένα τεύχος της «Σκοπιάς» που εξέταζε την εφαρμογή των Βιβλικών αρχών στη δουλειά. Τα όσα έλεγε για ανέντιμες συνήθειες φαίνονταν ότι ήταν ακριβώς γι’ αυτήν. (Παροιμίαι 20:23· Λευϊτικόν 19:35, 36) Τη Δευτέρα η Νόρμα πέταξε τα λειψά ζύγια και αγόρασε σωστά. Άρχισε να παρακολουθεί συναθροίσεις στην Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά και να έχει μια Γραφική μελέτη. Παρά τους χλευασμούς της οικογένειας, πείστηκε ότι έκανε το σωστό.

Πώς τα πήγε με τη δουλειά της; Σε μερικά πράγματα δεν μπορούσε να κερδίζει χωρίς να κλέβει, και γι’ αυτό αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το εμπόριό τους. Αλλά για τα υπόλοιπα είδη οι πελάτες διέκριναν μια αλλαγή και έλεγαν, ‘Από τότε που έγινες Χριστιανή μάς δίνεις περισσότερα με τα χρήματά μας’. Το αποτέλεσμα ήταν, ότι η εργασία πήγαινε καλύτερα. Η Νόρμα, με τίμιο κέρδος, μπόρεσε να εξοφλήσει το ενυπόθηκο χρέος του σπιτιού της, να καταθέσει μερικά χρήματα στην τράπεζα και να κάνει φιλανθρωπικές εισφορές. Και η υγεία της βελτιώθηκε, δεν έχει πια τους νευρικούς πονοκέφαλους που είχε όταν φοβόταν μη τυχόν την ανακαλύψουν για τις απάτες που έκανε.

[Πλαίσιο στη σελίδα 59]

«Ογδόντα επτά τα εκατό των Αυστραλών έπαιξαν χρήματα σε κάποιο είδος τυχερών παιχνιδιών τους τελευταίους τρεις μήνες.»—«Δη Σάντεϋ Μέιλ» (Μπρισμπαίην).

«Θα Προτιμούσαμε να Χαρτοπαίζουμε παρά να Τρώμε! Οι κάτοικοι της Κουίνσλαντ ξοδεύουν περίπου 12 εκατομμύρια δολλάρια την εβδομάδα σε τυχερά παιχνίδια—σχεδόν όσα ξοδεύουν για τρόφιμα.»—«Δη Σάντεϋ Μέιλ» (Μπρισμπαίην).

[Εικόνα στη σελίδα 57]

Η Βιβλική συμβουλή βοηθάει στον οικογενειακό προϋπολογισμό

[Εικόνα στη σελίδα 60]

Πόσο πρακτικές είναι οι αρχές της Βίβλου για τη μέθη, το κάπνισμα και τα τυχερά παιχνίδια;

Κεφάλαιο 7

Σεξ—Ποια Συμβουλή Φέρνει Αποτελέσματα;

ΑΝ ΕΠΡΟΚΕΙΤΟ να κάνετε μια έρευνα για το«Τι συμβάλλει στην ευτυχία;» πολλές από τις απαντήσεις θα είχαν σχέση με το σεξ. Αυτό έπρεπε να το περιμένουμε γιατί τα σεξουαλικά αισθήματα και οι επιθυμίες είναι ένα Θεόδοτο μέρος κάθε ανθρώπου που είναι φυσιολογικός και υγιής.

² Η συζήτηση για τα σεξουαλικά ζητήματα γίνεται τώρα πιο ελεύθερα απ’ ό,τι γινόταν σε περασμένες γενιές. Επίσης, η σεξουαλική συμπεριφορά έχει αλλάξει. Όλο και περισσότεροι νέοι αρχίζουν τις σεξουαλικές σχέσεις σε νεαρή ηλικία, ακόμη και στην αρχή της εφηβείας τους. Υπάρχουν εκατομμύρια ζευγάρια, περιλαμβανομένων και πολλών συνταξιούχων, που συζούν και έχουν σεξουαλικές σχέσεις χωρίς να είναι παντρεμένοι. Μεταξύ των παντρεμένων, πολλοί δοκιμάζουν το ομαδικό σεξ, την ανταλλαγή συζύγων ή τον «ανοιχτό γάμο», όπου και οι δυο σύζυγοι συμφωνούν να έχουν σεξουαλικές σχέσεις έξω από το γάμο.

³ Συμβουλές σχετικά μ’ αυτά τα ζητήματα έρχονται από διάφορες πηγές. Πολλοί γιατροί, σύμβουλοι γάμου και κληρικοί συνιστούν ή τουλάχιστον εγκρίνουν αυτά τα πράγματα που σήμερα θεωρούνται δημοφιλή. Μερικοί παίρνουν τις Ιδέες τους από βιβλία ή άρθρα περιοδικών που περιγράφουν τη «σεξουαλική συμπεριφορά». Ο τρόπος σκέψεως άλλων ατόμων διαμορφώνεται από μαθήματα σεξουαλικής αγωγής που γίνονται στο σχολείο. Άλλοι πάλι παίρνουν τις ιδέες τους από μυθιστορήματα, ή από έργα του κινηματογράφου και της τηλεοράσεως που ασχολούνται με το σεξ.

⁴ Όπως ξέρουν οι περισσότεροι, και η Γραφή επίσης εξετάζει αυτό το θέμα. Πολλοί άνθρωποι σήμερα έχουν την τάση ν’ αποφεύγουν τους Βιβλικούς κανόνες, επειδή νομίζουν ότι βάζουν περιορισμούς. Αλλά βάζουν πραγματικά περισσότερους περιορισμούς απ’ όσο πρέπει; Ή μήπως η εφαρμογή των Βιβλικών συμβουλών προστατεύει έναν άνθρωπο από πολλές στενοχώριες και τον βοηθάει να βρει μεγαλύτερη ευτυχία στη ζωή;

ΠΡΟΓΑΜΙΑΙΟ ΣΕΞ—ΓΙΑΤΙ ΟΧΙ;

⁵ Η σεξουαλική επιθυμία και ικανότητα αφυπνίζονται και αναπτύσσονται φυσιολογικά στη διάρκεια των εφηβικών χρόνων. Έτσι σ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας πολλοί νεαροί είχαν σεξουαλική επαφή πριν από το γάμο. (Γένεσις 34:1-4) Αλλά στα πρόσφατα χρόνια το προγαμιαίο σεξ συνηθίζεται όλο και περισσότερο. Σε μερικά μέρη είναι σχεδόν γενικός κανόνας. Γιατί;

⁶ Ένας λόγος για την αύξηση του προγαμιαίου σεξ είναι η δημοσιότητα που δόθηκε στο σεξ από τους κινηματογράφους και τα μυθιστορήματα. Πολλοί νεαροί είναι περίεργοι, ‘θέλουν να δουν σαν τι μοιάζει’. Κατόπιν, αυτοί πιέζουν και επηρεάζουν τους φίλους τους να τους μιμηθούν. Επειδή το προγαμιαίο σεξ και το σεξ χωρίς γάμο έχουν πολύ διαδοθεί, πολλοί κληρικοί τώρα λένε ότι αυτό επιτρέπεται αν ‘αγαπούν ο ένας τον άλλον’. Έτσι όλο και περισσότεροι ανύπαντροι αναρωτιούνται, ‘Γιατί να μην κάνουμε σεξ, ιδιαίτερα αν παίρνουμε μέτρα ν’ αποφύγουμε την εγκυμοσύνη;’

⁷ Ο ιατρικός αρθρογράφος Δρ Σαούλ Κέιπελ παρέθεσε και άλλους λόγους που βρίσκονται πίσω από το προγαμιαίο σεξ, και έκανε παρατηρήσεις για τ’ αποτελέσματα που φέρνει:

‘Το σεξ χρησιμοποιείται σαν ένα μέσον ανταρσίας εναντίον των γονέων. Χρησιμοποιείται για να τραβήξει την προσοχή, σαν να φωνάζει κανείς «βοήθεια». Χρησιμοποιείται σαν ένα μέσον αποδείξεως ανδροπρέπειας ή θηλυκότητας. Χρησιμοποιείται σαν ένα κοινωνικό «δεκανίκι» καθώς προσπαθεί κανείς ανόητα να τον θεωρήσουν σπουδαίο στον κύκλο του.

Όταν το σεξ χρησιμοποιείται έτσι άσχημα, ποτέ δεν λύνει τα προβλήματα που το υποκινούν. Συνήθως, τα συσκοτίζει μόνο.’

⁸ Οποιοσδήποτε κι αν είναι ο λόγος για προγαμιαίο σεξ, οσοδήποτε συνηθισμένο κι αν είναι αυτό, και οσοιδήποτε σύμβουλοι και κληρικοί κι αν το επιδοκιμάζουν, η Αγία Γραφή συμβουλεύει:

«Τούτο είναι το θέλημα του Θεού, . . . να απέχησθε από της πορνείας, . . . να μη υπερβαίνει τις και αδική τον αδελφόν αυτού εις το πράγμα τούτο».—1 Θεσσαλονικείς 4:3-6.

Μερικοί μπορεί να αισθάνονται ότι ο Θεός βάζει χωρίς λόγο πολλούς περιορισμούς σ’ αυτά τα πράγματα. Αλλά μην ξεχνάτε ότι το σεξ είναι ένα δώρο από τον Ιεχωβά Θεό· αυτός είναι Εκείνος που έπλασε τους ανθρώπους με δυνάμεις αναπαραγωγής. (Γένεσις 1:28) Δεν είναι λογικό ότι ο Δημιουργός της ανθρώπινης σεξουαλικής ικανότητας είναι σε θέση να δώσει την καλύτερη συμβουλή γι’ αυτό, συμβουλή που μπορεί πραγματικά να μας προφυλάξει από στενοχώριες;

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ—ΕΥΧΑΡΙΣΤΑ Ή ΟΔΥΝΗΡΑ;

⁹ Η σεξουαλική έλξη και η επιθυμία μπορούν, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, να έχουν έξοχα αποτελέσματα. Ένα απ’ αυτά, φυσικά, είναι τα παιδιά. Η πρώτη περίπτωση σεξουαλικών σχέσεων που έχει καταγραφεί λέει: «Ο δε Αδάμ εγνώρισεν Εύα την γυναίκα αυτού· και συνέλαβε». (Γένεσις 4:1) Τα παιδιά που γεννιούνται σε μια οικογένεια μπορεί να είναι πηγή πραγματικής ευτυχίας. Τι γίνεται όμως αν έχουν σεξουαλικές σχέσεις άτομα που δεν είναι ακόμη παντρεμένα; Το αποτέλεσμα συχνά είναι το ίδιο—εγκυμοσύνη και παιδιά.

¹⁰ Πολλοί που έχουν προγαμιαίες σεξουαλικές σχέσεις νομίζουν ότι αυτό δεν είναι ζήτημα σοβαρής ανησυχίας. Αυτοί έχουν υπόψη τους τα αντισυλληπτικά που μπορούν να χρησιμοποιήσουν. Σε μερικά μέρη έφηβοι μπορούν να τα προμηθευτούν ακόμη και χωρίς να το μάθουν οι γονείς τους. Κι όμως οι εγκυμοσύνες εφήβων αφθονούν ακόμη και μεταξύ νέων που χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά και λένε, «Αυτό δεν μπορεί να συμβεί σ’ εμένα». Δημοσιεύματα όπως τα παρακάτω το αποδεικνύουν:

«Περισσότερα από ένα στα πέντε βρέφη που γεννήθηκαν πέρυσι στη Νέα Ζηλανδία προέρχονταν από έναν άγαμο γονέα».

«Σε κάθε τρεις Αγγλίδες κάτω των είκοσι ετών η μια είναι ήδη έγκυος την ώρα της γαμήλιας τελετής.»

«Ένα στα πέντε κορίτσια κάτω των είκοσι ετών [στις Η.Π.Α.] μένει έγκυος προτού αποφοιτήσει από το γυμνάσιο.»

¹¹ Αυτό το λυπηρό αποτέλεσμα του προγαμιαίου σεξ έχει δημιουργήσει προβλήματα σε πολλούς νέους και νέες. Μερικές θέλουν να κάνουν έκτρωση. Αλλά ευαίσθητοι άνθρωποι ενοχλούνται σοβαρά με τη σκέψη της καταστροφής ενός παιδιού που αναπτύσσεται μέσα στη μητέρα του. (Έξοδος 20:13) Σ’ αυτό επίσης παίζουν ρόλο τα γυναικεία συναισθήματα και η συνείδηση. Τέτοια ζητήματα είναι τόσο δυνατά ώστε πολλές που δέχτηκαν να κάνουν έκτρωση λυπήθηκαν βαθιά αργότερα.—Ρωμαίους 2:14, 15.

¹² Οι εγκυμοσύνες στην εφηβική ηλικία δημιουργούν μεγαλύτερους κινδύνους στη μητέρα και στο παιδί απ’ όσο η εγκυμοσύνη ενηλίκων γυναικών. Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος αναιμίας, τοξαιμίας, αιμορραγίας, παρατεταμένων πόνων στη γέννα και πρόωρου τοκετού, όπως και θανάτου κατά τη διάρκεια του τοκετού. Ένα βρέφος γεννημένο από μητέρα κάτω των 16 ετών έχει διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνει στον πρώτο του χρόνο. Οι παράνομες γεννήσεις φέρνουν επίσης στους γονείς πολλά προσωπικά, κοινωνικά και οίκο νομικά προβλήματα. Επιπλέον, η ασφάλεια και η ανάπτυξη ενός παιδιού εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από ένα σταθερό οικογενειακό περιβάλλον. Παιδιά που στερούνται αυτό το περιβάλλον, επειδή δεν υπάρχει νόμιμος γάμος, μπορεί να πληγωθούν σοβαρά για όλη τους τη ζωή. Έχετε λοιπόν τη γνώμη ότι τα αποτελέσματα του σεξ πριν από το γάμο είναι ευχάριστα ή οδυνηρά; Και δεν προστατεύει η Βιβλική συμβουλή, «Απέχετε από της πορνείας»;

¹³ Με το ν’ αγνοήσει κανείς τις συμβουλές της Αγίας Γραφής εκτίθεται επίσης σ’ άλλο ένα οδυνηρό αποτέλεσμα—την αρρώστια. Οι γυναίκες που άρχισαν τη σεξουαλική ζωή στην εφηβεία τους με πολλούς άνδρες, έχουν ένα πολύ υψηλότερο ποσοστό καρκίνου του αυχένα της μήτρας. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος αφροδισίων νοσημάτων. Μερικοί αυταπατούνται με τη σκέψη ότι η γονόρροια και η σύφιλη μπορούν εύκολα να διαγνωστούν και να γιατρευτούν. Αλλά οι ειδικοί της Οργανώσεως Παγκόσμιας Υγείας των Ηνωμένων Εθνών αναφέρουν ότι μερικά είδη των αφροδισίων νοσημάτων αντέχουν τώρα στα αντιβιοτικά. Οι γιατροί ανησυχούν επίσης για την αύξηση του γεννητικού έρπη. Αυτή η αρρώστια συχνά βλάπτει τα παιδιά που γεννιούνται από γυναίκες που έχουν προσβληθεί απ’ αυτή. Δυστυχώς πολλοί νέοι μαθαίνουν από πικρή πείρα την αλήθεια της Βιβλικής προειδοποιήσεως:

«Παν αμάρτημα το οποίον ήθελεν πράξει ο άνθρωπος είναι εκτός του σώματος· ο πορνεύων όμως αμαρτάνει εις το ίδιον αυτού σώμα».—1 Κορινθίους 6:18.

¹⁴ Μερικοί νομίζουν ότι το προγαμιαίο σεξ δίνει πείρα που κάνει ευκολότερη τη σεξουαλική προσαρμογή στο γάμο. Είναι κάτι συνηθισμένο σε μερικές χώρες να πηγαίνουν οι πλούσιοι πατέρες τους γιους τους σε πόρνες για «εκπαίδευση». Μερικοί μπορεί να νομίζουν ότι αυτό βοηθάει. Αλλά αυτό δεν συμφωνεί με τον Δημιουργό μας, που έχει παρατηρήσει κάθε ανθρώπινη εμπειρία. Η διατήρηση αγνότητας πριν από το γάμο βάζει ένα πολύ καλύτερο θεμέλιο για ευτυχισμένο γάμο. Μελέτες στον Καναδά αποκάλυψαν ότι έφηβοι που είχαν από μικροί προγαμιαίο σεξ είναι πιο πιθανόν ν’ απατήσουν τους συντρόφους τους μετά το γάμο. Αλλά εκείνοι που διατηρούν αγνότητα πριν από το γάμο είναι πιο πιθανό να είναι αγνοί και στο γάμο· ο σεβασμός και η εκτίμηση που είχαν για το γάμο πριν από τη μέρα της τελετής συνεχίζονται και μετά απ’ αυτόν.

ΤΙ ΘΑ ΠΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΙΧΕΙΑ;

¹⁵ Η σημερινή φιλελεύθερη συμβουλή για το σεξ έχει επίσης οδηγήσει σε περισσότερη μοιχεία. Ειδήσεις από την Ευρώπη και τη Βόρειο Αμερική δείχνουν ότι οι μισοί περίπου από τους έγγαμους άνδρες απατούν τις συζύγους τους. Περισσότερες γυναίκες επίσης τώρα επιδοκιμάζουν και διαπράττουν μοιχεία, συχνά με την ελπίδα ότι αυτό θα κάνει πιο ρομαντική τη ζωή τους.

¹⁶ Η Αγία Γραφή δίνει πολύ σαφή συμβουλή σ’ αυτό : «Ο ανήρ ας αποδίδη εις την γυναίκα (του) την οφειλομένην [σεξουαλική] εύνοια· ομοίως δε και η γυνή εις τον άνδρα (της)». (1 Κορινθίους 7:3) Μπορείτε επίσης να διαβάσετε τα εδάφια Παροιμίες 5:15-20, που σε συμβολική γλώσσα, λένε ότι οι παντρεμένοι πρέπει να βρίσκουν σεξουαλική ευχαρίστηση μέσα στο γάμο τους, και όχι έξω απ’ αυτόν. Η πείρα αιώνων απέδειξε ότι αυτή η συμβουλή είναι προστασία. Προστατεύει από αρρώστιες και παρανομία. Προστατεύει επίσης από ψυχικά τραύματα και θλίψη που προκαλεί συχνά η μοιχεία.

¹⁷ Όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα παντρεύονται, δεσμεύονται μεταξύ τους. Τι γίνεται όταν ο ένας απ’ αυτούς διασπά αυτή την εμπιστοσύνη με μοιχεία; Μια μελέτη για τις εξωγαμιαίες σχέσεις αναφέρει:

«Υπάρχει τρομερό αίσθημα ενοχής όταν κάποιος παραβαίνει το λόγο του. Η μοιχεία είναι ένα προσωπικό έγκλημα, διότι γνωρίζετε ακριβώς ποιον προδίδετε ή πληγώνετε».

Αυτό έγινε πιο σαφές αφότου πολλά αντρόγυνα ακολούθησαν τη συμβουλή για «ανοιχτό γάμο», όπου υποτίθεται ότι υπήρχε συμφωνία για σεξουαλικές σχέσεις με άλλα πρόσωπα. Με τον καιρό οι κύριοι υποστηρικτές του «ανοιχτού γάμου» ήταν υποχρεωμένοι ν’ αλλάξουν γνώμη. Τα θλιβερά αποτελέσματα τους εξανάγκασαν να συμπεράνουν ότι «η σεξουαλική πιστότητα είναι ακόμη ένα σοβαρό και αναγκαίο χαρακτηριστικό στους περισσότερους γάμους».

¹⁸ Η μοιχεία συνήθως προξενεί ζήλια και προσωπική ανασφάλεια. Ο Θεός με σοφία προειδοποίησε για τη βλάβη που φέρνει αυτό. (Παροιμίαι 14:30· 27:4) Έτσι, αν και μερικοί νομίζουν ότι η γνώμη τους είναι καλύτερη και ότι η μοιχεία είναι δικαιολογημένη, τα γεγονότα τους διαψεύδουν. Ο ψυχολόγος Δρ Μίλτον Ματς παραδέχτηκε ειλικρινά:

«Οι περισσότεροί μας συντριβόμαστε από το εξωγαμιαίο σεξ όταν συμβεί στη ζωή μας, είτε είμαστε οι ένοχοι είτε τα θύματα. . ..

«Η πείρα μου σχετικά μ’ αυτό είναι ότι οι εξωγαμιαίες ερωτικές σχέσεις είναι αφάνταστα οδυνηρές για εκείνους που μπλέκονται σ’ αυτές. Σαν συνταγή ευτυχίας είναι αποτυχημένη.»

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΓΑΜΟ

¹⁹ Σχετικά με το σεξ, η Αγία Γραφή δεν μας συμβουλεύει απλώς τι πρέπει ν’ αποφεύγουμε. Μας δίνει επίσης συμβουλές τι να κάνουμε που θα συμβάλλει στην ευτυχία μας.

²⁰ Οι Γραφές, αντί να παρουσιάζουν το σεξ σαν μια αποκλειστικά βιολογική λειτουργία, δείχνουν ότι στην πραγματικότητα αυτό μπορεί να είναι μια πηγή για αμοιβαία ευχαρίστηση τόσο για το σύζυγο όσο και για τη σύζυγο. Η Βίβλος συνδέει την ερωτική «έκσταση» και τη «μέθη» με τις σεξουαλικές εκδηλώσεις του γάμου. (Παροιμίαι 5:19, ΜΝΚ) Αυτά τα ξεκάθαρα λόγια βοηθάνε για να φύγει η σεμνοτυφία ή η ντροπή στις φυσιολογικές, γεμάτες αγάπη σχέσεις μεταξύ συζύγων.

²¹ Ο Δημιουργός συμβουλεύει τους συζύγους: «Οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας σας και μη ήσθε πικροί προς αυτάς». (Κολοσσαείς 3:19) Για να είναι οι σεξουαλικές σχέσεις αληθινά απολαυστικές πρέπει να μην υπάρχει ανάμεσα στο ζευγάρι πίκρα και δυσαρέσκεια. Τότε οι γαμήλιες σχέσεις μπορούν να είναι απολαυστικές σαν τρόπος εκφράσεως βαθιάς αγάπης, αφοσιώσεως και τρυφερότητας.

²² Επίσης ο Θεός ενθαρρύνει τους συζύγους να συγκατοικούν με τις συζύγους τους «εν φρονήσει». (1 Πέτρου 3:7) Ένας σύζυγος επομένως πρέπει να έχει υπόψη του τα συναισθήματα και τους φυσικούς περιοδικούς κύκλους της συζύγου του. Αν, αντί να είναι αναίσθητα απαιτητικός, είναι προσεκτικός, ώστε να καταλαβαίνει τα αισθήματα και τις ανάγκες της συζύγου του, είναι πιθανόν ότι και αυτή θα ανταποκριθεί με περισσότερη κατανόηση στα δικά του αισθήματα. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα αμοιβαία ικανοποίηση.

²³ Ένα συνηθισμένο παράπονο είναι ότι μερικές σύζυγοι είναι ψυχρές. Αιτία γι’ αυτό μπορεί να είναι ο σύζυγος ο οποίος ίσως να είναι απρόσιτος, σιωπηλός ή απότομος, εκτός από την ώρα που επιθυμεί σεξουαλική επαφή. Αλλά δεν συμφωνείτε ότι η σύζυγος πιθανόν να ανταποκρινόταν περισσότερο αν ο άνδρας είναι πάντοτε θερμός και συναισθηματικά κοντά στη σύζυγο του; Είναι πιο φυσικό για μια σύζυγο ν’ ανταποκρίνεται σ’ ένα σύζυγο που εφαρμόζει τη συμβουλή να ντυθεί με «σπλάγχνα οικτιρμών, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πραότητα, μακροθυμίαν».—Κολοσσαείς 3:12, 13.

²⁴ Η Βίβλος λέει: «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη». (Πράξεις 20:35) Αυτό εφαρμόζεται με πολλούς τρόπους, και κατά κανόνα αποτελεί μια ουσιαστική βοήθεια στη σεξουαλική ευχαρίστηση. Πώς γίνεται αυτό; Η απόλαυση των σεξουαλικών σχέσεων για μια σύζυγο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την καρδιά και από τη διάνοια. Τα τελευταία χρόνια δίνεται πολλή έμφαση στο να συγκεντρώνει η γυναίκα την προσοχή της στους δικούς της σωματικούς ερεθισμούς και απολαύσεις, αλλά πολλές γυναίκες φαίνεται και πάλι να μένουν ανικανοποίητες. Όμως, η γιατρός Δρ Μαρία Ρόμπινσον, που ερεύνησε αυτό το πρόβλημα, διαπίστωσε ότι μια σύζυγος που σέβεται τον άνδρα της και θεωρεί τη σεξουαλική σχέση μάλλον σαν μια ευκαιρία να ‘δίνει’ παρά να παίρνει, είναι πολύ πιθανό να βρίσκει και η ίδια περισσότερη ικανοποίηση. Αυτή η γιατρός σχολιάζει:

«Σιγά, σιγά [η σύζυγος] βρίσκει ότι η νέα της τρυφερότητα και το ενδιαφέρον της για το σύζυγό της γίνεται ένα μέρος της σεξουαλικής επαφής. Βλέπει και αισθάνεται την ευχαρίστηση που του δίνει η σεξουαλική της θέρμη, και η ευχαρίστηση αυτή επιστρέφει σ’ αυτήν, γιατί η αυξημένη απόλαυσή του της δίνει περισσότερη ευχαρίστηση».

Έτσι η συμβουλή της Αγίας Γραφής να δίνουμε στους άλλους και να ενδιαφερόμαστε γι’ αυτούς συμβάλλει στην ευτυχία, ακόμη και σ’ αυτή την ιδιαίτερη προσωπική άποψη της ζωής.—Φιλιππησίους 2:4.

²⁵ Ακούγοντας προσεκτικά αυτή τη συμβουλή θα ευλογηθούμε μ’ έναν άλλο τρόπο επίσης. Η άποψή μας σχετικά με το σεξ, μέσω του οποίου μεταβιβάζεται και η ζωή, επηρεάζει τη σχέση μας με το Θεό, που είναι ο Ζωοδότης. Έτσι, το ν’ αποφεύγουμε την πορνεία και την μοιχεία είναι σοφό, όχι μόνο επειδή μας ωφελεί σωματικά, διανοητικά και συναισθηματικά, αλλά ακόμη γιατί αυτές οι παραβάσεις είναι ‘ αμάρτημα εναντίον του Θεού’. (Γένεσις 39:9) Και σχετικά με την πιστότητα στον γαμήλιο σύντροφο διαβάζουμε στην επιστολή προς Εβραίους 13:4:

«Τίμιος έστω ο γάμος εις πάντας και η κοίτη αμίαντος· τους δέ πόρνους και μοιχούς θέλει κρίνει ο Θεός».

²⁶ Όταν έχουμε υπόψη ότι το σεξ έχει σχέση με την ευτυχία, πρέπει να βλέπουμε πιο πέρα από το σήμερα. Η Βίβλος, για το διαρκές καλό μας, μας βοηθάει να σκεπτόμαστε πώς αυτό που κάνουμε επηρεάζει και εμάς τους ίδιους και τους άλλους, αύριο, του χρόνου και για όλη μας τη ζωή.

[Ερωτήσεις Μελέτης]

Τι λόγος υπάρχει τώρα να εξετάσουμε τις Βιβλικές συμβουλές για το σεξ; (Παροιμίαι 2:6-12) (1-4)

Γιατί έχει αυξηθεί το προγαμιαίο σεξ; (5-7)

Ποια είναι η άποψη του Θεού για το προγαμιαίο σεξ; (8)

Τι αποτελέσματα προέρχονται από το προγαμιαίο σεξ; (9-12)

Ποιους άλλους λόγους θα μπορούσατε να δώσετε για να δείξετε την αξία των Βιβλικών συμβουλών για το σεξ; (13, 14)

Τι δείχνουν οι αποδείξεις για τη Βιβλική συμβουλή για τη μοιχεία; (15-18)

Τι συμβουλεύει η Βίβλος σχετικά με το σεξ στο γάμο; (19-22)

Πώς ωφελείται ένα άτομο εφαρμόζοντας αυτή τη συμβουλή; (23-26)

[Πλαίσιο στη σελίδα 70]

«Ίσως η νέα ‘σεξουαλική ελευθερία’ να είναι ‘απελευθερωτική,’ . . . αλλά εκείνο που συνέχεια ακούω παντού είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Εκείνο που συνέχεια ακούω είναι ότι το ελεύθερο σεξ κάνει πράγματι κάτι σε πολλούς ανθρώπους. Το ελεύθερο σεξ πληγώνει.»—Αρθρογράφος Τζ. Α. Γκέυερ, «Δη Ορεγκόνιαν.»

[Πλαίσιο στη σελίδα 71]

«Η συζυγική απιστία δημιουργεί συνήθως ενοχή, πόνο και έλλειψη εμπιστοσύνης, ενώ η πιστότητα καλλιεργεί την ασφάλεια και τη βαθιά χαρά.»—Δρ Κ. Β. Μπρόντερικ, διευθυντής κέντρου γάμου και οικογένειας.

[Εικόνα στη σελίδα 69]

Η Βιβλική συμβουλή βοηθάει ν’ αποφεύγει κανείς τα θλιβερά αποτελέσματα της ανηθικότητας—ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και αφροδίσια νοσήματα

Κεφάλαιο 8

Οικογενειακή Ζωή—Πώς Μπορείτε να Πετύχετε

ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ άνθρωποι συμφωνούν ότι η οικογενειακή ζωή και η ευτυχία αλληλοεξαρτώνται. Σε μια έρευνα, το 85 τα εκατό των ανδρών είπαν ότι «πιστεύουν πως ‘η οικογενειακή ζωή’ παίζει μεγάλο ρόλο για μια ευτυχισμένη και ικανοποιητική ζωή». Όμως μπορεί να γνωρίζετε πολλούς άνδρες που προτίμησαν το διαζύγιο. Ολοένα περισσότερες γυναίκες, επίσης, διαλέγουν το διαζύγιο για να τερματίσουν γάμους που χαρακτηρίζονται από ανία, καβγάδες ή καταπίεση.

² Δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε εκείνο που κάνουν οι άλλοι. Αλλά πρέπει να ενδιαφερόμαστε για να κάνουμε καλύτερη τη δική μας οικογενειακή ζωή, ιδιαίτερα τις σχέσεις μεταξύ συζύγων. Θα κάνουμε καλά να ρωτήσουμε όλοι: ‘Πώς είναι αυτές οι σχέσεις στο σπίτι μου;’

³ Ο Δημιουργός είναι ο Πρωτουργός του θεσμού της οικογένειας. (Εφεσίους 3:14, 15) Αυτός δίνει πρακτικές συμβουλές που βοήθησαν πάρα πολλά αντρόγυνα να πετύχουν στην οικογενειακή τους ζωή. Αυτή η συμβουλή μπορεί να ωφελήσει και σας.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΓΑΜΟ

⁴ Στην αρχή της Βίβλου, βρίσκουμε μια περιγραφή πώς ο Θεός έδωσε το ξεκίνημα στην πρώτη ανθρώπινη οικογένεια. Λίγο καιρό μετά τη δημιουργία του πρώτου ανθρώπου, του Αδάμ, ο Ιεχωβά Θεός είπε:

«Δεν είναι καλόν να ήναι ο άνθρωπος μόνος· θέλω κάμει εις αυτόν βοηθόν όμοιον με αυτόν. Και κατεσκεύασε Κύριος ο Θεός την πλευράν, την οποίαν έλαβεν από του Αδάμ, εις γυναίκα και έφερεν αυτήν προς τον Αδάμ. Και είπεν ο Αδάμ, Τούτο είναι τώρα οστούν εκ των οστέων μου και σαρξ εκ της σαρκός μου·. . . Δια τούτο θέλει αφήσει ο άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα αυτού και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού· και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκαν μίαν».—Γένεσις 2:18, 22-24.

⁵ Σημειώστε ότι η πρώτη οικογένεια δεν προήλθε από την απόφαση δύο ατόμων απλώς να συζούν. Ο Θεός θέσπισε το γάμο και μ’ αυτόν τους ένωσε μόνιμα. Μπροστά στην ύψιστη Εξουσία του σύμπαντος, ο Αδάμ δέχτηκε την Εύα να είναι σύζυγος του.

⁶ Όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα αποφασίζουν να κάνουν τα απαιτούμενα βήματα για έναν έγκυρο και αναγνωρισμένο γάμο, δεσμεύονται δημόσια μεταξύ τους. (Γένεσις 24:4, 34-67· Ματθαίος 25:1-10) Όταν ένα ζευγάρι απλώς συζεί χωρίς τα οφέλη του γάμου δεν γίνεται τέτοια δέσμευση. Αντί γι’ αυτό, οι σχέσεις τους αποτελούν εκείνο που η Γραφή ονομάζει «πορνεία» ή «μοιχεία». (Εβραίους 13:4) Ακόμη και αν ισχυρίζονται ότι αγαπούν ο ένας τον άλλον, η σχέση τους είναι πιθανό με τον καιρό να εξασθενήσει, γιατί λείπει η σταθερή δέσμευση του γάμου που η Αγία Γραφή τονίζει ότι είναι ζωτικής σημασίας. Για παράδειγμα:

Μια γυναίκα 34 χρόνων εξηγεί: «Ίσως εγώ να είμαι της παλιάς νοοτροπίας, αλλά ο δεσμός του γάμου με κάνει να αισθάνομαι πιο ασφαλής. . . . Μου αρέσει η δέσμευση που κάναμε μεταξύ μας και δημόσια ότι σκοπεύουμε να αφοσιωθούμε ο ένας στον άλλο.»

Ένας δάσκαλος 28 χρόνων ανέφερε την πείρα του: «Μετά από δύο χρόνια, άρχισα να αισθάνομαι σαν να ζούσα στο κενό. Η συμβίωση (χωρίς γάμο) δεν πρόσφερε κανένα σκοπό για το μέλλον.»

Σε μια μελέτη που έγινε γι’ αυτό το θέμα, η κοινωνιολόγος Νάνσυ Μ. Κλάτγουώρθυ διαπίστωσε ότι ζευγάρια που δεσμεύτηκαν και παντρεύτηκαν, και τα οποία δεν είχαν συζήσει πριν από το γάμο, δοκίμασαν «μεγαλύτερο αίσθημα ευτυχίας και ικανοποιήσεως».

⁷ Η Βιβλική αφήγηση του πρώτου γάμου μπορεί επίσης να μας βοηθήσει ν’ αποφύγουμε προβλήματα που δημιουργούνται από γονείς και στενούς συγγενείς. Τέτοια προβλήματα, σύμφωνα μ’ ένα σύμβουλο γάμου, είναι τα πιο συνηθισμένα. Αλλά πριν αρχίσουν τέτοια προβλήματα με γονείς και στενούς συγγενείς, η Βίβλος είπε σχετικά με τον πρώτο γάμο: «Θέλει αφήσει ο άνθρωπος τον πατέρα αυτού και τη μητέρα αυτού και θέλει προσκολληθεί εις την γυναίκα αυτού».—Γένεσις 2:24.

⁸ Φυσικά, οι περισσότεροί μας αγαπάμε τους γονείς μας. Η Βίβλος μάλιστα μας συνιστά να τους παρέχουμε υλική βοήθεια στα προχωρημένα τους χρόνια, αν είναι ανάγκη. (1 Τιμόθεον 5:8· Δευτερονόμιον 27:16· Παροιμίαι 20:20) Αλλά οι Γραφές τονίζουν ότι, στο γάμο, ο γαμήλιος σύντροφός σας γίνεται ο πλησιέστερος συγγενής σας. Ο σύζυγος ή η σύζυγός σας γίνεται ο πρώτος που θ’ αγαπάτε, θα φροντίζετε και θα συμβουλεύεστε.

⁹ Αυτή η άποψη δεν επιτρέπει στους παντρεμένους ‘να τρέχουν στο σπίτι’ των γονέων τους, αν παρουσιαστούν προβλήματα. Και βοηθάει τους γονείς να καταλάβουν ότι, όταν τα παιδιά τους παντρεύονται, τους «αφήνουν» και δημιουργούν ανεξάρτητες οικογένειες, ακόμη και αν η γενική συνήθεια ή τα οικονομικά απαιτούν να ζουν κοντά ή μαζί με τους γονείς για ένα χρονικό διάστημα. Είναι σωστό για τα παιδιά να εκτιμούν και ίσως να ωφελούνται από τη σοφία και την πείρα των γονέων τους. (Ιώβ 12:12· 32:6, 7) Ωστόσο εκείνο που λέει το εδάφιο Γένεσις 2:24 είναι μια προειδοποίηση στους γονείς να μη προσπαθούν να κατευθύνουν ή να εποπτεύουν τη ζωή των παντρεμένων παιδιών τους. Ναι, η εφαρμογή της Βιβλικής συμβουλής μπορεί να συμβάλει στην επιτυχία του γάμου.

ΠΟΣΟΥΣ ΓΑΜΗΛΙΟΥΣ ΣΥΝΤΡΟΦΟΥΣ;

¹⁰ Μπορούμε επίσης να διακρίνουμε, απ’ όσα αναφέρονται στη Γένεση, ότι ο Θεός προμήθευσε μόνο μία σύζυγο για τον Αδάμ. Σε μερικά κοινωνικά συστήματα ένας άνδρας επιτρέπεται να έχει πολλές συζύγους. Αλλά μήπως η πολυγαμία οδηγεί σε οικογενειακή ευτυχία; Αντίθετα η πείρα δείχνει ότι συχνά οδηγεί σε βαθιά ζήλια ή ανταγωνισμό ή και σε κακομεταχείριση ακόμη των πιο ηλικιωμένων συζύγων. (Παροιμίαι 27:4· Γένεσις 30:1) Στους αρχαίους Εβραίους συνηθιζόταν τόσο η πολυγαμία όσο και το να χωρίζουν τις γυναίκες τους με διαζύγιο. Ο Θεός, αν και το ανεχόταν αυτό, είχε δώσει στους Ισραηλίτες νόμους που εμπόδιζαν τις μεγάλες καταχρήσεις. Ο Ιησούς, όμως, συζητώντας το θέμα, κατηύθυνε την προσοχή στο θέλημα του Θεού όπως αναφέρεται στη Γένεση. Όταν τον ρώτησαν σχετικά με τις διάφορες αιτίες διαζυγίου, είπε:

«Δεν ανεγνώσατε ότι ο πλάσας απ’ αρχής άρσεν και θήλυ έπλασεν αυτούς και είπεν, Ένεκεν τούτου θέλει αφήσει άνθρωπος τον πατέρα και την μητέρα και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού . . .; . . . Εκείνο λοιπόν το οποίον ο θεός συνέζευξεν, άνθρωπος ας μη χωρίζη. . . . Ο Μωυσής [στο νόμο του Θεού], δια την σκληροκαρδίαν σας [των Εβραίων] συνεχώρησεν εις εσάς να χωρίζεσθε τας γυναίκας σας· απ’ αρχής όμως δεν έγεινεν ούτω. Σας λέγω δε ότι όστις χωρισθή την γυναίκα αυτού εκτός διά πορνείαν και νυμφευθή άλλην γίνεται μοιχός».—Ματθαίος 19:3-9.

¹¹ Ο Ιησούς κατέστησε σαφές ότι μεταξύ των ακολούθων του ο κανόνας θα ήταν, όχι πολυγαμία, αλλά μόνο ένας γαμήλιος σύντροφος όπως ο Θεός είχε διευθετήσει στην αρχή. (1 Τιμόθεον 3:2) Η αναγνώριση της σοφίας και της εξουσίας του Θεού σχετικά μ’ αυτό, είναι ένα βήμα προς την ευτυχία.

¹² Το ίδιο αληθεύει και γι’ αυτά που είπε ο Ιησούς για το διαζύγιο. Όπου το διαζύγιο βγαίνει εύκολα, τα διαζύγια αφθονούν. Το βλέπουμε αυτό σήμερα. Αλλά ο Θεός θεωρεί το γάμο μόνιμο. Είναι αλήθεια ότι ο Ιησούς είπε πως αν ο γαμήλιος σύντροφος ενός είναι ένοχος «πορνείας» (που σημαίνει βαριά σεξουαλική ανηθικότητα), οπότε έτσι γίνεται «μία σαρξ» με ένα άλλο άτομο, τότε το αθώο μέρος μπορεί να πάρει διαζύγιο και να ξαναπαντρευτεί. Αν όμως δεν υπάρχει αυτός ο λόγος, ο Δημιουργός θεωρεί ένα αντρόγυνο μόνιμα ενωμένο. Εκείνοι που αναγνωρίζουν την εξουσία του Θεού σ’ αυτό το θέμα έχουν ένα σοβαρότερο ακόμη λόγο να προσπαθούν να ισχυροποιούν το γάμο τους και να υπερνικούν όλα τα προβλήματα. (Εκκλησιαστής 4:11, 12· Ρωμαίους 7:2, 3) Έτσι, αυτή η άποψη, αντί να προξενεί δυστυχία, βοηθάει στην επιτυχία του γάμου. Αυτό δείχνει η πείρα.

¹³ ‘Παρόλα αυτά,’ μπορεί κανείς να νομίζει ότι, ‘μερικοί γάμοι έχουν σοβαρά προβλήματα, ή ότι τ’ αντρόγυνα δεν μπορούν να ζήσουν μαζί’. Τι γίνεται τότε; Υπάρχουν και άλλα χρήσιμα πράγματα που μπορούμε να μάθουμε από την Αγία Γραφή.

ΕΝΑΣ ΣΥΖΥΓΟΣ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΗ ΣΥΖΥΓΟ ΤΟΥ

¹⁴ Ένα κλειδί για την οικογενειακή επιτυχία είναι το πώς ένας σύζυγος βλέπει και μεταχειρίζεται τη σύζυγό του. Αλλά ποιος θα πει ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος; Εκείνο που λέει η Βίβλος για τον πρώτο γάμο έρχεται πάλι να μας βοηθήσει. Η αφήγηση εξηγεί ότι ο Θεός χρησιμοποίησε ένα μέρος από το ίδιο το σώμα του Αδάμ για να του φτιάξει μια σύζυγο. Η Βίβλος αργότερα έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες γι’ αυτό.

«Χρεωστούσιν οι άνδρες να ΑΓΑΠΩΣΙ ΤΑΣ ΕΑΥΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΩΣ ΤΑ ΕΑΥΤΩΝ ΣΩΜΑΤΑ. Όστις αγαπά την εαυτού γυναίκα εαυτόν αγαπά· διότι ουδείς εμίσησέ ποτέ την εαυτού σάρκα αλλ’ εκτρέφει και περιθάλπει αυτήν καθώς και ο Χριστός την εκκλησία.»

Κατόπιν, ο Παύλος, αφού ανέφερε τα λόγια από τη Γένεση 2:24, συνεχίζει: «Και σεις οι καθ’ ένα έκαστος την εαυτού γυναίκα ούτως ας αγαπά ως εαυτόν.»—Εφεσίους 5:28-33.

¹⁵ Μερικοί άνδρες μπορεί να νομίζουν ότι πρέπει να μεταχειρίζονται τις γυναίκες τους σκληρά ή να τις κρατούν σε απόσταση. Αλλά ο Πρωτουργός του γάμου λέει ότι ένας σύζυγος πρέπει ν’ αγαπάει βαθιά τη σύζυγό του και να δείχνει αυτή την αγάπη. Μια σύζυγος, για να είναι γνήσια ευτυχισμένη, έχει ανάγκη να αισθάνεται βέβαιη ότι ο σύζυγός της την αγαπάει ειλικρινά.

¹⁶ Το να ‘συντηρεί και να περιποιείται τρυφερά τη σύζυγό του σαν το δικό του σώμα’ σημαίνει ότι ο σύζυγος πρέπει να προσπαθεί να είναι καλός προμηθευτής. Όμως, δεν πρέπει να είναι τόσο απασχολημένος στο να κερδίζει τα αναγκαία για τη ζωή ώστε να μη διαθέτει χρόνο να είναι μαζί με τη σύζυγό του και να εκδηλώνει θερμό ενδιαφέρον γι’ αυτήν σαν πρόσωπο. Επίσης, κανένας λογικός άνθρωπος, ακόμη και σε στιγμές εκνευρισμού δεν μισεί και δεν φέρεται βάναυσα στο δικό του σώμα. Έτσι μ’ αυτά που λέει η Αγία Γραφή αποκλείει στον άνδρα να εκδηλώνει βάναυσα την οργή του εναντίον της συζύγου του.—Ψαλμός 11:5· 37:8.

¹⁷ Η πρώτη γυναίκα πλάστηκε να είναι ‘συμπλήρωμα του συζύγου της’. (Γένεσις 2:18) Ο Θεός αναγνώρισε ότι ο άνδρας και η γυναίκα είχαν διαφορετική κατασκευή. Αυτό αληθεύει και τώρα. Οι γυναίκες συνήθως διαφέρουν από τους άνδρες στις ιδιότητες και στους τρόπους τους. Ο άνδρας μπορεί να είναι αποφασιστικός, η γυναίκα πιο υπομονετική. Εκείνη μπορεί να αγαπάει τις παρέες, εκείνος μπορεί να προτιμάει τη μοναξιά. Ο άνδρας μπορεί να δίνει μεγάλη σημασία στην ακρίβεια του χρόνου, ενώ εκείνη μπορεί να είναι πιο «χαλαρή» σχετικά με την ώρα. Το σχόλιο της Βίβλου για το ότι ο Θεός δημιούργησε την Εύα να είναι «συμπλήρωμα» πρέπει να βοηθάει τους συζύγους να καταλαβαίνουν αυτές τις διαφορές.

¹⁸ Ο απόστολος Πέτρος προτρέπει τους συζύγους να ‘κατοικούν με τις γυναίκες τους με κατανόηση, δίνοντάς τους τιμή σαν σε σκεύος ασθενέστερον’. (1 Πέτρου 3:7) Αυτή η «τιμή» περιλαμβάνει το να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικές προτιμήσεις που μπορεί να έχει μια σύζυγος. Ένας σύζυγος μπορεί ν’ αγαπάει τα σπορ, ενώ η σύζυγός του μπορεί να ευχαριστιέται να κυττάζει τις βιτρίνες των καταστημάτων ή να βλέπει ένα μπαλλέτο. Οι προτιμήσεις της έχουν τόση αξία όσο και οι δικές του. Το να της ‘αποδίδη τιμή’ σημαίνει ότι ο σύζυγος δέχεται αυτές τις διαφορές.

¹⁹ Η διάθεση της συζύγου, που επηρεάζεται από τους περιοδικούς κύκλους της, μπορεί μερικές φορές να προβληματίζει ένα σύζυγο, ίσως ακόμη και την ίδια. Αυτός όμως μπορεί να συμβάλλει στην αμοιβαία τους ευτυχία προσπαθώντας να ‘κατοικεί μαζί της με κατανόηση’. Συνήθως εκείνο που περισσότερο χρειάζεται είναι να της φέρεται με τρυφερότητα και να συζητάει μαζί της με στοργικό τρόπο.

ΜΙΑ ΣΥΖΥΓΟΣ ΠΟΥ ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΟ ΣΥΖΥΓΟ ΤΗΣ

²⁰ Αφού για να υπάρξει ευτυχισμένη οικογένεια πρέπει να κάνει και η σύζυγος το μέρος της ο Δημιουργός δίνει οδηγίες και στις συζύγους.

²¹ Η Βίβλος, αφού λέει στους συζύγους ν’ αγαπούν τις συζύγους τους, αμέσως κατόπιν προσθέτει: «Η δε γυνή ας σέβηται τον άνδρα». (Εφεσίους 5:33) Στην περίπτωση του πρώτου γάμου υπήρχαν λόγοι οι οποίοι έπρεπε να κάνουν την Εύα να σέβεται το σύζυγό της. Ο Αδάμ δημιουργήθηκε πρώτος. Αυτός είχε μεγαλύτερη γνώση και πείρα στη ζωή, αφού μάλιστα είχε πάρει οδηγίες από τον Θεό.

²² Αλλά τι θα πούμε για τους σημερινούς γάμους; Αν ένας σύζυγος ειλικρινά προσπαθεί να εφαρμόσει τις συμβουλές της Βίβλου που εξετάστηκαν παραπάνω, αυτό πολύ πιθανόν να κάνει τη σύζυγό του να τον σέβεται. Ακόμη κι αν μια σύζυγος μπορεί να είναι ανώτερη σε μερικά πράγματα, ή ο σύζυγός της να υστερεί από μερικές απόψεις, πάλι υπάρχει λόγος να καλλιεργεί σεβασμό από εκτίμηση στη διάταξη του Ιεχωβά, της οποίας ένα μέρος είναι και η οικογένεια. Ο απόστολος Παύλος έγραψε:

«Αι γυναίκες υποτάσσεσθε εις τους άνδρας σας ως εις τον Κύριον· διότι ο ανήρ είναι κεφαλή της γυναικός, καθώς και ο Χριστός κεφαλή της εκκλησίας».—Εφεσίους 5:22, 23.

²³ Αυτό δεν σημαίνει ότι ο σύζυγος θα είναι ένας παντογνώστης τύραννος στην οικογένεια. Αυτό θα ήταν αντίθετο στο στοργικό, διακριτικό, γεμάτο κατανόηση, παράδειγμα του Χριστού. Ο Θεός παροτρύνει τις συζύγους να αποβλέπουν στους συζύγους τους για ηγεσία. Σε σοβαρά οικογενειακά ζητήματα οι σύζυγοι μπορεί να συνεννοούνται, σαν μέρη ενός σώματος που συνεργάζονται. Όμως, ο Θεός θεωρεί το σύζυγο κυρίως υπεύθυνο για την οικογένεια.—Κολοσσαείς 3:18, 19.

²⁴ Η πείρα δείχνει ότι εκείνο που λέει η Βίβλος πάνω σ’ αυτό το θέμα είναι λογικό. Όταν μια σύζυγος προσπαθεί να είναι άξια της αγάπης και φροντίδας του συζύγου της, και αποβλέπει σ’ αυτόν για καθοδηγία στα οικογενειακά ζητήματα, συχνά θα διαπιστώνει ότι ο σύζυγος επωμίζεται πιο πρόθυμα την ευθύνη του και την εκπληρώνει με στοργικό τρόπο.—Παροιμίαι 31:26-28· Τίτον 2:4,5.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

²⁵ Η επικοινωνία είναι ένα ζωτικό στοιχείο που λείπει σε πάρα πολλές οικογένειες. Ένας κοινωνιολόγος παρατήρησε: «Πολλοί παντρεμένοι δεν προσέχουν όταν μιλάει ο ένας στον άλλο, και σαν αποτέλεσμα καβγαδίζουν». Έτσι έχουμε εκνευρισμούς, απογοητεύσεις και αποθαρρύνσεις στη ζωή. Πώς μπορούμε να τα προλάβουμε αυτά για να μη βλάψουν το γάμο μας; Η καλή επικοινωνία βοηθάει. Προσέχετε να μη το πάρετε σαν δεδομένο ότι υπάρχει οπωσδήποτε επικοινωνία σ’ ένα αντρόγυνο γιατί στο τέλος θα βρείτε ότι σιγά σιγά μιλάτε ολοένα λιγότερο μεταξύ σας.

²⁶ Καταβάλλετε προσπάθεια για να επικοινωνείτε. Αλήθεια, συζητάτε τακτικά για το τι κάνετε και για τα αισθήματά σας; Συχνά βιαζόμαστε πάρα πολύ να πούμε αυτό που θέλουμε και δεν ακούμε αυτά που μας λέει ο άλλος. (Παροιμίαι 10:19, 20· Ιακώβου 1:19, 26) Αντί να προσπαθείτε να βρείτε ευκαιρία να μιλήσετε διακόπτοντας τον άλλο, δώστε προσοχή, προσπαθήστε να καταλάβετε, απαντώντας ίσως, ‘Μήπως εννοείς ότι . . .;’ ή ‘θέλεις να πεις ότι . . .;’ (Παροιμίαι 15:30, 31· 20:5· 21:28) Ένας σύζυγος ή μια σύζυγος που ακούει ειλικρινά τις σκέψεις και τα αισθήματα του άλλου είναι δύσκολο να ενεργήσει με ιδιοτελή ή άκαμπτο τρόπο.

²⁷ Η επικοινωνία έχει ακόμη περισσότερη αξία αν ένα ζευγάρι συζητάει κοινά προβλήματα έχοντας υπόψη τις συμβουλές της Βίβλου. Για παράδειγμα, μια εξαιρετική βάση για συζήτηση του οικογενειακού εισοδήματος και των οικονομικών σχεδίων βρίσκεται στα εδάφια 1 Τιμόθεον 6:6-10, 17-19 και Ματθαίον 6:24-34. Πολλές Βιβλικές συμβουλές για συνηθισμένα ζητήματα της οικογενειακής ζωής βρίσκονται στο βιβλίο Κάνετε την Οικογενειακή Σας Ζωή Ευτυχισμένη.a

²⁸ Αφού οι συμβουλές της Βίβλου προέρχονται από την καλύτερη αυθεντία για τον γάμο και την οικογενειακή ζωή, δηλαδή τον Ιεχωβά Θεό, είναι λογικό ότι, αν εφαρμόζουμε τη Βίβλο με υπομονή και συνέπεια, οι συμβουλές της μπορούν να μας βοηθήσουν στην προσπάθεια μας να πετύχουμε. Χιλιάδες Χριστιανικά αντρόγυνα σ’ όλη τη γη το εφάρμοσαν στο γάμο τους με καλά αποτελέσματα.

[Υποσημείωση]

[Ερωτήσεις Μελέτης]

Πώς μπορούμε να εργαστούμε για περισσότερη επιτυχία στην οικογενειακή ζωή; (1-3)

Τι ρόλο έπαιξε η δέσμευση στον πρώτο γάμο, και γιατί είναι τόσο σημαντική; (4-6)

Τι μπορούμε να μάθουμε από τον πρώτο γάμο για τους γονείς και τους στενούς συγγενείς; (7-9)

Ποιο πρακτικό μάθημα μπορούμε να μάθουμε από τη Γένεση για τον αριθμό των συζύγων που μπορεί να έχει κανείς; (10, 11)

Τι συνιστά η Βίβλος σχετικά με το διαζύγιο; (12, 13)

Πώς μπορούν οι σύζυγοι να εφαρμόζουν τη Βιβλική συμβουλή γι’ αυτούς; (14-16)

Τι πρέπει να σημαίνει για τον άνδρα το ότι η σύζυγος είναι συμπλήρωμά του; (17-19)

Ποια άποψη παροτρύνει η Βίβλος να έχει μια σύζυγος για το σύζυγό της; (20-22)

Γιατί μπορούν οι γυναίκες σύζυγοι να είναι βέβαιες ότι αυτή η συμβουλή είναι σωστή; (23, 24)

Τι ρόλο παίζει η επικοινωνία στην οικογενειακή ευτυχία; (25-28)

[Πλαίσιο στη σελίδα 80]

«Στη διάρκεια της έγγαμης ζωής μου», εξηγεί κάποιος από τις Δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, «είχα αποκτήσει όσα υλικά πράγματα ήθελα—ένα ωραίο σπίτι, αυτοκίνητα, κότερα και άλογα. Όμως, αυτά τα πράγματα δεν μου έφερναν ευτυχία. Η σύζυγός μου δεν είχε τα ίδια ενδιαφέροντα μ’ εμένα. Συνέχεια καβγαδίζαμε. Για να βρω την ηρεμία μου κάπνιζα μαριχουάνα.

»Περνούσα τα περισσότερα Σαββατοκύριακά μου στο κυνήγι μακριά από το σπίτι. Επίσης η δουλειά μου με ανάγκαζε να λείπω συχνά. Αυτό με οδήγησε σε μια ζωή μοιχείας. Δεν πίστευα ότι η σύζυγός μου με αγαπούσε και γι’ αυτό έφυγα από το σπίτι και άρχισα να έχω σχέσεις με διάφορες γυναίκες ώσπου η ζωή μου φαινόταν ότι έφτανε σε αδιέξοδο.

»Τον καιρό εκείνο διάβαζα κάπως τη Βίβλο. Το πέμπτο κεφάλαιο της προς Εφεσίους επιστολής με έπεισε να κάνω πάλι μια προσπάθεια να συμφιλιωθώ με τη σύζυγο μου. Αντιλήφτηκα ότι ούτε εκείνη είχε δείξει υποτακτική διάθεση, αλλά ούτε κι εγώ είχα αναλάβει κατάλληλη ηγεσία. Αλλά σ’ ένα επαγγελματικό ταξίδι την επόμενη εβδομάδα διέπραξα ξανά μοιχεία.»

Ένας φίλος του είπε ότι αν πραγματικά ενδιαφερόταν για τον Θεό, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν. Και συνεχίζει: «Οι Μάρτυρες πραγματικά με βοήθησαν. Ένας από τους επισκόπους της εκκλησίας διέθεσε χρόνο μελετώντας την Αγία Γραφή μαζί μου. Με τη μεγάλη αλλαγή που έγινε στον τρόπο της ζωής μου, η σύζυγος μου άρχισε κι αυτή να παρακολουθεί τη μελέτη. Τώρα για πρώτη φορά η οικογενειακή μας ζωή είναι ευτυχισμένη. Ακόμη και τα δυο κορίτσια μας μπορούν να δουν τη διαφορά. Δεν υπάρχουν λέξεις για να περιγράψω την υπέροχη ευτυχία που βρήκαμε η σύζυγός μου κι εγώ εφαρμόζοντας τις συμβουλές της Αγίας Γραφής στη ζωή μας.»

[Εικόνα στη σελίδα 85]

Επικοινωνία—ζωτική για ένα ευτυχισμένο γάμο