Κεφάλαιο 1

Έχετε Λόγους να Ενδιαφερθείτε για Άλλες Θρησκείες;

1-7. Ποια είναι μερικά γνωρίσματα των διαφόρων θρησκειών του κόσμου;

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ από τον τόπο στον οποίο ζείτε, χωρίς αμφιβολία έχετε διαπιστώσει προσωπικά πώς η θρησκεία επηρεάζει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, ίσως και τη δική σας ζωή. Σε χώρες όπου είναι διαδεδομένος ο Ινδουισμός, θα δείτε συχνά ανθρώπους να τηρούν την πουτζά—μια τελετή που μπορεί να περιλαμβάνει προσφορές στους θεούς τους, αποτελούμενες από καρύδες, λουλούδια και μήλα. Ο ιερέας βάζει στα μέτωπα των πιστών μια βούλα κόκκινου ή κίτρινου χρώματος, το τιλάκ. Ακόμη, εκατομμύρια άνθρωποι συρρέουν κάθε χρόνο στον ποταμό Γάγγη για να εξαγνιστούν με τα νερά του.

² Σε Καθολικές χώρες, θα δείτε ανθρώπους να προσεύχονται μέσα σε εκκλησίες και καθεδρικούς ναούς, κρατώντας στα χέρια τους ένα σταυρό ή ένα ροζάριο. Οι χάντρες του ροζάριου χρησιμεύουν για την καταμέτρηση των προσευχών που αναπέμπονται ως ένδειξη αφοσίωσης στη Μαρία. Και δεν είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς τις μοναχές και τους ιερείς, γιατί διακρίνονται από τα μαύρα τους ενδύματα.

³ Οι Προτεσταντικές χώρες βρίθουν από παρεκκλήσια και ναούς, και την Κυριακή οι ενορίτες βάζουν συνήθως τα καλά τους ρούχα και συγκεντρώνονται για να ψάλουν ύμνους και να ακούσουν κηρύγματα. Οι κληρικοί τους φοράνε συνήθως μαύρο κουστούμι κι ένα χαρακτηριστικό κολάρο.

⁴ Στις Ισλαμικές χώρες, μπορεί κανείς να ακούσει τους Μουσουλμάνους μουεζίνηδες να φωνάζουν πέντε φορές τη μέρα από τους μιναρέδες καλώντας τους πιστούς για το σάλατ, δηλαδή την τελετουργική προσευχή. Το Άγιο Κοράνιο είναι γι’ αυτούς το ιερό βιβλίο του Ισλαμισμού. Σύμφωνα με τις Ισλαμικές δοξασίες, αυτό το βιβλίο είναι αποτέλεσμα θεϊκής αποκάλυψης και δόθηκε στον προφήτη Μωάμεθ τον έβδομο αιώνα Κ.Χ. από τον άγγελο Γαβριήλ.a

⁵ Στους δρόμους πολλών Βουδιστικών χωρών, οι μοναχοί του Βουδισμού, που συνήθως φορούν βαθυκίτρινες, μαύρες ή κόκκινες στολές, αποτελούν σύμβολο σεβασμού. Οι παμπάλαιοι ναοί με τις αναπαραστάσεις του γαλήνιου Βούδα δείχνουν πόσο αρχαία είναι η πίστη στο Βουδισμό.

⁶ Ο Σιντοϊσμός, που υπάρχει κυρίως στην Ιαπωνία, εισχωρεί στην καθημερινή ζωή, με τα οικογενειακά ιερά και με τις προσφορές στους προγόνους. Οι Ιάπωνες προσεύχονται, χωρίς κανέναν ενδοιασμό, για τα πιο επίγεια πράγματα, ακόμα και για να πετύχουν στις σχολικές εξετάσεις.

⁷ Μια άλλη θρησκευτική δραστηριότητα που είναι πασίγνωστη σ’ όλο τον κόσμο είναι το έργο που κάνουν ορισμένοι άνθρωποι, καθώς πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και στέκονται στους δρόμους παρουσιάζοντας Άγιες Γραφές και έντυπα που στηρίζονται στην Αγία Γραφή. Βλέποντάς τους να κρατάνε τα περιοδικά Σκοπιά και Ξύπνα!, σχεδόν όλοι καταλαβαίνουν ότι οι άνθρωποι που κάνουν αυτό το έργο είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά.

8. Τι υποδηλώνει η ιστορία της θρησκευτικής αφοσίωσης;

⁸ Τι υποδηλώνει αυτή η τεράστια ποικιλία με την οποία εκδηλώνεται η θρησκευτική αφοσίωση σ’ όλο τον κόσμο; Ότι, εδώ και χιλιάδες χρόνια, το ανθρώπινο γένος έχει πνευματικές ανάγκες και πνευματικές επιδιώξεις. Ο άνθρωπος περνάει τη ζωή του με βάσανα και δεινά, με αμφιβολίες και ερωτήματα, περιλαμβανομένου και του αινίγματος του θανάτου. Τα θρησκευτικά συναισθήματα έχουν εκδηλωθεί με πολλούς και διάφορους τρόπους, καθώς οι άνθρωποι έχουν στραφεί στον Θεό ή στους θεούς τους, αποζητώντας ευλογίες και ανακούφιση. Ακόμη, η θρησκεία προσπαθεί να απαντήσει στις εξής σπουδαίες ερωτήσεις: Γιατί βρισκόμαστε εδώ; Πώς θα πρέπει να ζούμε; Τι επιφυλάσσει το μέλλον για το ανθρώπινο γένος;

9. Με ποιον τρόπο έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι κάποια μορφή θρησκευτικής αφοσίωσης στη ζωή τους;

⁹ Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που δηλώνουν ότι είναι άθρησκοι και ότι δεν πιστεύουν σε κάποιο θεό. Είναι άθεοι. Μια άλλη μερίδα ανθρώπων, οι αγνωστικιστές, πιστεύουν ότι ο Θεός είναι άγνωστος, ίσως και ακατάληπτος. Προφανώς, όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν αρχές ή ηθικές αξίες, όπως ακριβώς και εκείνος που δηλώνει ότι ακολουθεί μια θρησκεία δεν σημαίνει αναπόφευκτα ότι έχει αρχές και ηθικές αξίες. Αν δεχτούμε, όμως, ότι θρησκεία σημαίνει «αφοσίωση σε κάποια αρχή· απόλυτη πίστη ή πιστότητα· ευσυνειδησία· ευλαβική προσήλωση ή προσκόλληση», τότε οι περισσότεροι άνθρωποι, περιλαμβανομένων και των άθεων καθώς και των αγνωστικιστών, έχουν κάποια μορφή θρησκευτικής αφοσίωσης στη ζωή τους.—Το Συντμημένο Αγγλικό Λεξικό της Οξφόρδης (The Shorter Oxford English Dictionary).

10. Ασκεί η θρησκεία επιρροή στο σύγχρονο κόσμο; Δώστε ένα παράδειγμα.

¹⁰ Επειδή υπάρχουν τόσο πολλές θρησκείες, σ’ έναν κόσμο που μικραίνει συνεχώς λόγω των ολοένα και πιο γρήγορων μέσων συγκοινωνίας και επικοινωνίας, η επιρροή των διαφόρων θρησκευμάτων γίνεται αισθητή σ’ όλο τον κόσμο, είτε αυτό μας αρέσει είτε όχι. Η κατακραυγή που ξέσπασε το 1989 γύρω από το βιβλίο Οι Σατανικοί Στίχοι, το συγγραφέα του οποίου μερικοί τον αποκάλεσαν ‘αποστάτη Μουσουλμάνο’, δείχνει ξεκάθαρα πώς μπορούν να εκδηλωθούν τα θρησκευτικά συναισθήματα σε παγκόσμια κλίμακα. Ισλαμιστές ηγέτες ζήτησαν να απαγορευτεί το βιβλίο, ακόμα και να θανατωθεί ο συγγραφέας. Τι κάνει τους ανθρώπους να ενεργούν με τόση δριμύτητα σε ζητήματα που έχουν σχέση με τη θρησκεία;

11. Γιατί δεν είναι εσφαλμένο να εξετάζουμε άλλα θρησκεύματα;

¹¹ Για να απαντήσουμε σ’ αυτή την ερώτηση, χρειάζεται να γνωρίζουμε ορισμένα στοιχεία για τις θρησκείες του κόσμου. Όπως λέει ο Τζέφρι Πάριντερ στο βιβλίο Θρησκείες του Κόσμου—Από την Αρχαία Ιστορία Μέχρι Σήμερα (World Religions—From Ancient History to the Present): «Ένα άτομο που μελετάει διάφορες θρησκείες δεν σημαίνει απαραίτητα ότι απαρνείται την πίστη του· απεναντίας μπορεί να τη διευρύνει, βλέποντας πώς άλλοι άνθρωποι αναζήτησαν την πραγματικότητα και πόσο τους έχει καλλιεργήσει η έρευνά τους». Η γνώση οδηγεί στην κατανόηση και η κατανόηση στη διαλλακτικότητα απέναντι στους ανθρώπους που έχουν διαφορετικές απόψεις.

Ποιους Λόγους Έχουμε για να Ερευνήσουμε;

12. Ποιοι παράγοντες καθορίζουν συνήθως τη θρησκεία ενός ατόμου;

¹² Έχετε ποτέ σκεφτεί ή πει: ‘Εγώ έχω τη δική μου θρησκεία. Αυτό είναι εντελώς προσωπικό ζήτημα. Δεν το συζητάω με άλλους’; Οπωσδήποτε το ζήτημα της θρησκείας είναι εντελώς προσωπικό—στην ουσία, από τότε που γεννιόμαστε, οι γονείς και οι συγγενείς μας εμφυτεύουν στη διάνοιά μας θρησκευτικές ή ηθικές αντιλήψεις. Κατά συνέπεια, εμείς συνήθως ακολουθούμε τα θρησκευτικά ιδεώδη των γονέων και των παππούδων μας. Η θρησκεία έχει σχεδόν καταλήξει να είναι ζήτημα οικογενειακής παράδοσης. Ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας; Αυτό που συμβαίνει είναι ότι, σε πολλές περιπτώσεις, άλλοι αποφασίζουν ποια θα είναι η θρησκεία μας. Αυτό το ζήτημα έχει φτάσει να εξαρτάται απλώς από το πού και το πότε γεννηθήκαμε. Ή, όπως το έθεσε ο ιστορικός Άρνολντ Τόινμπι, η προσήλωση ενός ατόμου σε μια συγκεκριμένη πίστη καθορίζεται συχνά από «τον τυχαίο παράγοντα της γεωγραφικής τοποθεσίας στην οποία γεννήθηκε».

13, 14. Γιατί δεν είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι η θρησκεία που δόθηκε σε κάποιον κατά τη γέννησή του επιδοκιμάζεται αυτόματα από τον Θεό;

¹³ Είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι η θρησκεία την οποία επέβαλαν σ’ ένα άτομο κατά τη γέννησή του καλύπτει κατ’ ανάγκη ολόκληρο το φάσμα της αλήθειας; Αν είχατε γεννηθεί στην Ιταλία ή στη Νότια Αμερική, θα μεγαλώνατε ως Καθολικός, θέλοντας και μη. Αν είχατε γεννηθεί στην Ινδία, πιθανώς θα γινόσασταν αυτόματα Ινδουιστής ή, αν ήσασταν από το Παντζάμπ, ίσως γινόσασταν Σιχ. Αν οι γονείς σας ήταν από το Πακιστάν, προφανώς θα ήσασταν Μουσουλμάνος. Κι αν είχατε γεννηθεί σε κάποια Σοσιαλιστική χώρα στη διάρκεια των τελευταίων λίγων δεκαετιών, ίσως να μην είχατε άλλη εκλογή από το να ανατραφείτε ως άθεος.—Γαλάτας 1:13, 14· Πράξεις 23:6.

¹⁴ Έτσι λοιπόν, μήπως η θρησκεία που δόθηκε σε κάποιον κατά τη γέννησή του είναι αυτόματα η αληθινή θρησκεία που επιδοκιμάζεται από τον Θεό; Αν επικρατούσε αυτή η αντίληψη στη διάρκεια των χιλιετιών που πέρασαν, τότε πολλοί άνθρωποι θα ακολουθούσαν ακόμα τον πρωτόγονο σαμανισμό και τα αρχαία θρησκεύματα που θεοποιούσαν τη γονιμότητα, ισχυριζόμενοι πως ‘ό,τι αρκούσε για τους προγόνους μου αρκεί και για εμένα’.

15, 16. Ποια οφέλη απορρέουν από την εξέταση άλλων θρησκειών;

¹⁵ Επειδή στα 6.000 χρόνια που έχουν περάσει αναπτύχθηκε μεγάλη ποικιλία θρησκευτικής έκφρασης σε ολόκληρο τον κόσμο, αν καταλάβει κάποιος τι πιστεύουν άλλοι άνθρωποι και από πού προήλθαν οι πεποιθήσεις τους, θα αυξήσει τις εγκυκλοπαιδικές του γνώσεις και θα διευρύνει την αντίληψή του. Και μπορεί ακόμη να αποκτήσει μια πιο στερεή ελπίδα για το μέλλον.

¹⁶ Σε πολλές χώρες σήμερα, λόγω της μετανάστευσης και της μετακίνησης πληθυσμού, στην ίδια γειτονιά μένουν άνθρωποι που ανήκουν σε διαφορετικές θρησκείες. Επομένως, αν υπάρχει αμοιβαία κατανόηση, αυτό θα οδηγήσει σε ουσιαστικότερη επικοινωνία και συνεννόηση ανάμεσα στους ανθρώπους που ανήκουν σε διαφορετικά θρησκεύματα. Ίσως και να διαλύσει μέρος του μίσους που υπάρχει στον κόσμο εξαιτίας των θρησκευτικών διαφορών. Είναι αλήθεια ότι οι άνθρωποι μπορεί να διαφωνούν έντονα σχετικά με τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, αλλά αυτό δεν είναι λόγος για να μισεί κάποιος έναν άλλο άνθρωπο απλώς και μόνο επειδή αυτός έχει διαφορετικές απόψεις.—1 Πέτρου 3:15, ΜΝΚ· 1 Ιωάννου 4:20, 21· Αποκάλυψις 2:6.

17. Γιατί δεν θα πρέπει να μισούμε εκείνους που έχουν θρησκευτικές ιδέες οι οποίες διαφέρουν από τις δικές μας;

¹⁷ Ο αρχαίος Ιουδαϊκός νόμος δήλωνε: «Δεν θέλεις μισήσει τον αδελφόν σου εν τη καρδία σου· θέλεις ελέγξει παρρησία τον πλησίον σου και δεν θέλεις υποφέρει αμαρτίαν επ’ αυτόν. Δεν θέλεις εκδικείσθαι ουδέ θέλεις μνησικακεί κατά των υιών του λαού σου· αλλά θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν. Εγώ είμαι ο Κύριος [Ιεχωβά]». (Λευιτικόν 19:17, 18) Ο Ιδρυτής της Χριστιανοσύνης δήλωσε: «Αλλά προς εσάς τους ακούοντας λέγω· Αγαπάτε τους εχθρούς σας, αγαθοποιείτε εκείνους, οίτινες σας μισούσιν, . . . και θέλει είσθαι ο μισθός σας πολύς, και θέλετε είσθαι υιοί του Υψίστου· διότι αυτός είναι αγαθός προς τους αχαρίστους και κακούς». (Λουκάς 6:27, 35) Κάτω από τον τίτλο «Η Δοκιμασία», το Κοράνιο δηλώνει μια παρόμοια αρχή (σούρα 60:7, ΧΠ): «Ίσως κάποια μέρα ο [Αλλάχ] να σας συμφιλιώση με τους εχθρούς σας. Είναι παντοδύναμος, επιεικής και ευσπλαχνικός».

18. Γιατί μπορούμε να πούμε ότι έχει σημασία τι πιστεύουμε;

¹⁸ Παρότι, όμως, χρειάζεται να δείχνουμε διαλλακτικότητα και κατανόηση, αυτό δεν υπονοεί ότι δεν έχει σημασία το τι πιστεύουμε. Όπως δήλωσε ο ιστορικός Τζέφρι Πάριντερ: «Μερικές φορές λέγεται ότι όλες οι θρησκείες έχουν τον ίδιο στόχο, ή ότι είναι ισοδύναμοι δρόμοι που οδηγούν στην αλήθεια, ή ακόμη ότι όλες διδάσκουν τα ίδια πράγματα . . . Παρ’ όλα αυτά, η θρησκεία των αρχαίων Αζτέκων, οι οποίοι ύψωναν προς τον ήλιο τις παλλόμενες καρδιές των θυμάτων τους, σίγουρα δεν ήταν τόσο καλή όσο η θρησκεία του φιλειρηνικού Βούδα». Επιπρόσθετα, δεν είναι ο ίδιος ο Θεός αυτός που θα έπρεπε να καθορίζει τι είναι και τι δεν είναι αποδεκτό, όσον αφορά τη λατρεία;—Μιχαίας 6:8, ΜΝΚ.

Πώς θα Πρέπει να Αξιολογηθούν οι Θρησκείες;

19. Πώς θα πρέπει να επηρεάζει η θρησκεία τη διαγωγή ενός ανθρώπου;

¹⁹ Μολονότι οι περισσότερες θρησκείες έχουν ένα σύνολο δοξασιών ή δογμάτων, συχνά αυτά σχηματίζουν μια πολύ περίπλοκη θεολογία που υπερβαίνει την κατανόηση του μέσου λαϊκού ανθρώπου. Ωστόσο η αρχή της αιτίας και του αποτελέσματος εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση. Οι διδασκαλίες μιας θρησκείας θα πρέπει να επηρεάζουν την προσωπικότητα και τη διαγωγή του κάθε πιστού της. Έτσι, η διαγωγή του κάθε ανθρώπου πρέπει φυσιολογικά να αντανακλά, λίγο ή πολύ, το θρησκευτικό υπόβαθρο αυτού του ατόμου. Πώς επηρεάζει η θρησκεία σας τη δική σας ζωή; Διαπλάθει η θρησκεία σας έναν ευγενικότερο άνθρωπο; Πιο γενναιόδωρο, τίμιο, ταπεινό, διαλλακτικό και συμπονετικό; Αυτές είναι εύλογες ερωτήσεις, επειδή όπως είπε κάποιος σπουδαίος δάσκαλος μιας θρησκείας, ο Ιησούς Χριστός: «Παν δένδρον καλόν κάμνει καλούς καρπούς, το δε σαπρόν δένδρον κάμνει κακούς καρπούς. Δεν δύναται δένδρον καλόν να κάμνη καρπούς κακούς, ουδέ δένδρον σαπρόν να κάμνη καρπούς καλούς. Παν δένδρον μη κάμνον καρπόν καλόν εκκόπτεται και εις πυρ βάλλεται. Άρα από των καρπών αυτών θέλετε γνωρίσει αυτούς».—Ματθαίος 7:17-20.

20. Ποια ερωτήματα ανακύπτουν σχετικά με τη θρησκεία και την ιστορία;

²⁰ Η παγκόσμια ιστορία πρέπει ασφαλώς να μας κάνει να σταθούμε και να σκεφτούμε τι ρόλο έχει παίξει η θρησκεία στους τόσους πολέμους που έχουν ταλαιπωρήσει το ανθρώπινο γένος και έχουν προκαλέσει ανείπωτα δεινά. Γιατί σκοτώνουν και σκοτώνονται τόσο πολλοί άνθρωποι στο όνομα της θρησκείας; Οι Σταυροφορίες, η Ιερά Εξέταση, οι διαμάχες στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Ιρλανδία, οι σφαγές μεταξύ Ιράκ και Ιράν (1980-1988), η ρήξη Ινδουιστών-Σιχ στην Ινδία—όλα αυτά τα γεγονότα δημιουργούν ασφαλώς ερωτήματα στους σκεπτόμενους ανθρώπους σχετικά με τις θρησκευτικές δοξασίες και τις ηθικές αξίες των θρησκειών.—Βλέπε το παρακάτω πλαίσιο.

21. Ποια είναι μερικά παραδείγματα της καρποφορίας του Χριστιανικού κόσμου;

²¹ Η επικράτεια του Χριστιανικού κόσμου επέδειξε αξιοσημείωτη υποκρισία σ’ αυτόν τον τομέα. Σε δυο παγκόσμιους πολέμους, Καθολικοί σκότωσαν Καθολικούς και Προτεστάντες σκότωσαν Προτεστάντες, κατ’ εντολή των «Χριστιανών» πολιτικών ηγετών τους. Αλλά η Αγία Γραφή διαχωρίζει καθαρά τα έργα της σάρκας από την καρποφορία του πνεύματος. Σχετικά με τα έργα της σάρκας, αυτή δηλώνει: «Είναι . . . πορνεία, ακαθαρσία, ασέλγεια, ειδωλολατρεία, φαρμακεία, έχθραι, έριδες, ζηλοτυπίαι, θυμοί, μάχαι, διχοστασίαι, αιρέσεις, φθόνοι, . . . μέθαι, κώμοι, και τα όμοια τούτων, περί των οποίων σας προλέγω, καθώς και προείπον, ότι οι τα τοιαύτα πράττοντες βασιλείαν Θεού δεν θέλουσι κληρονομήσει». Κι όμως, οι κατ’ όνομα Χριστιανοί κάνουν αυτά τα πράγματα αιώνες τώρα και η διαγωγή τους έχει επικροτηθεί πολλές φορές από τους κληρικούς τους.—Γαλάτας 5:19-21.

22, 23. Αντίθετα, τι καρποφορία θα πρέπει να έχει η αληθινή θρησκεία;

²² Αντίθετα, η θετική καρποφορία του πνεύματος περιγράφεται ως εξής: «Αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια· κατά των τοιούτων δεν υπάρχει νόμος». Όλες οι θρησκείες όφειλαν να παράγουν τέτοια ειρηνική καρποφορία. Αλλά το κάνουν αυτό; Το κάνει αυτό η δική σας θρησκεία;—Γαλάτας 5:22, 23.

²³ Συνεπώς, η εξέταση που γίνεται σ’ αυτό το βιβλίο, σχετικά με την αναζήτηση του ανθρώπου για τον Θεό μέσω των θρησκειών του κόσμου, θα πρέπει να δώσει απάντηση σε μερικές από τις ερωτήσεις μας. Αλλά με τι κριτήρια θα πρέπει να αξιολογηθεί μια θρησκεία; Με τίνος το πρότυπο;

‘Εμένα, μου Αρκεί η Θρησκεία μου’

24, 25. Ποια πρόκληση παρουσιάζεται για τον κάθε άνθρωπο σε σχέση με τη θρησκεία του;

²⁴ Πολλοί άνθρωποι αρνούνται να συζητήσουν για τη θρησκεία, λέγοντας: ‘Εμένα, μου αρκεί η θρησκεία μου. Δεν κάνω κακό σε κανέναν και βοηθάω όποτε μπορώ’. Αλλά φτάνει αυτό; Είναι επαρκή τα προσωπικά μας κριτήρια για την αξιολόγηση των θρησκειών;

²⁵ Αν η θρησκεία είναι «η έκφραση της πίστης του ανθρώπου και της ευλάβειας που δείχνει προς μια υπερανθρώπινη δύναμη, την οποία αναγνωρίζει ως δημιουργό και κυβερνήτη του σύμπαντος», όπως λέει ένα λεξικό, τότε ασφαλώς το ερώτημα θα έπρεπε να είναι: Ευαρεστεί η θρησκεία μου το δημιουργό και κυβερνήτη του σύμπαντος; Σ’ αυτή την περίπτωση, εξάλλου, ο Δημιουργός θα έπρεπε να έχει το δικαίωμα να καθορίζει ποια διαγωγή, ποια λατρεία και ποια δόγματα είναι αποδεκτά και ποια όχι. Για να το κάνει αυτό, πρέπει να αποκαλύψει το θέλημά του στο ανθρώπινο γένος, και αυτή η αποκάλυψη πρέπει να είναι εύκολα διαθέσιμη και προσιτή σε όλους. Επιπλέον, τα πράγματα που αυτός αποκαλύπτει θα πρέπει πάντα να έχουν αρμονία και συνέπεια μεταξύ τους, κι ας έχουν αποκαλυφθεί με διαφορά πολλών αιώνων. Αυτό παρουσιάζει μια πρόκληση για τον κάθε άνθρωπο—να εξετάσει τα στοιχεία και να αποδείξει στον εαυτό του ποιο είναι το ευάρεστο θέλημα του Θεού.

26. Ποιο ιερό βιβλίο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως μέτρο στο ζήτημα της αληθινής λατρείας; Και γιατί;

²⁶ Ένα από τα πιο αρχαία βιβλία που ισχυρίζεται ότι γράφτηκε με θεϊκή έμπνευση είναι η Αγία Γραφή. Αυτή έχει επίσης κυκλοφορήσει και μεταφραστεί σε μεγαλύτερη κλίμακα από κάθε άλλο βιβλίο σε όλη την ιστορία. Πριν από δυο χιλιάδες χρόνια περίπου, ένας από τους συγγραφείς της είπε: «Μη συμμορφόνεσθε με τον αιώνα τούτον [αυτό το σύστημα πραγμάτων, ΜΝΚ], αλλά μεταμορφόνεσθε δια της ανακαινίσεως του νοός σας, ώστε να δοκιμάζητε [να αποδεικνύετε στους εαυτούς σας, ΜΝΚ] τι είναι το θέλημα του Θεού, το αγαθόν και ευάρεστον και τέλειον». (Ρωμαίους 12:2) Ποια θα ήταν η πηγή αυτών των αποδείξεων; Ο ίδιος συγγραφέας είπε: «Όλη η γραφή είναι θεόπνευστος και ωφέλιμος προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης, δια να ήναι τέλειος ο άνθρωπος του Θεού, ητοιμασμένος εις παν έργον αγαθόν». Επομένως, η θεόπνευστη Αγία Γραφή θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως αξιόπιστο μέτρο στο ζήτημα της αληθινής και αποδεκτής λατρείας.—2 Τιμόθεον 3:16, 17.

27. (α) Ποια είναι τα ιερά συγγράμματα μερικών θρησκειών του κόσμου; (β) Πώς θα πρέπει να θεωρούνται οι διδασκαλίες τους σε σύγκριση μ’ εκείνες της Αγίας Γραφής;

²⁷ Το αρχαιότερο τμήμα της Αγίας Γραφής γράφτηκε πριν απ’ όλα τα άλλα θρησκευτικά συγγράμματα που υπάρχουν στον κόσμο. Η Τορά, δηλαδή τα πέντε πρώτα βιβλία της Αγίας Γραφής, που αποτελούν το Νόμο τον οποίο έγραψε με θεϊκή έμπνευση ο Μωυσής, χρονολογείται από το 15ο και 16ο αιώνα Π.Κ.Χ. Σε σύγκριση με την Αγία Γραφή, τα Ινδουιστικά συγγράμματα που ονομάζονται Ριγκ-Βέδα (μια συλλογή ύμνων) συμπληρώθηκαν περίπου το 900 Π.Κ.Χ. και δεν ισχυρίζονται ότι είναι θεόπνευστα. Ο Βουδιστικός «Κανόνας των Τριών Καλαθιών» τοποθετείται στον πέμπτο αιώνα Π.Κ.Χ. Το Κοράνιο, που ισχυρίζεται ότι έχει δοθεί από τον Θεό μέσω του αγγέλου Γαβριήλ, είναι προϊόν του έβδομου αιώνα Κ.Χ. Το Βιβλίο των Μορμόνων, το οποίο λέγεται ότι είχε δοθεί στον Τζόζεφ Σμιθ στις Ηνωμένες Πολιτείες από κάποιον άγγελο που λεγόταν Μορόνι, είναι προϊόν του 19ου αιώνα. Αν κάποια απ’ αυτά τα έργα είναι θεόπνευστα όπως υποστηρίζουν μερικοί, τότε η θρησκευτική καθοδήγηση την οποία παρέχουν δεν θα πρέπει να συγκρούεται με τις διδασκαλίες της Αγίας Γραφής, η οποία είναι η πρωταρχική θεόπνευστη πηγή. Θα πρέπει επίσης να δίνουν απάντηση σε μερικά από τα πιο δυσεπίλυτα ερωτήματα του ανθρώπινου γένους.

Ερωτήματα που Χρειάζονται Απάντηση

28. Ποια είναι μερικά ερωτήματα που χρειάζονται απάντηση;

²⁸ (1) Διδάσκει άραγε η Αγία Γραφή αυτά που διδάσκουν οι περισσότερες θρησκείες και που πιστεύουν πολλοί, δηλαδή ότι οι άνθρωποι έχουν αθάνατη ψυχή και ότι, όταν πεθαίνουν, αυτή η ψυχή πηγαίνει σ’ έναν «άλλο κόσμο», στον ουρανό, στην κόλαση ή στο καθαρτήριο, ή ότι επιστρέφει μετενσαρκωμένη;

(2) Διδάσκει άραγε η Αγία Γραφή ότι ο Υπέρτατος Κύριος του σύμπαντος δεν έχει όνομα; Μήπως διδάσκει ότι είναι ένας Θεός; ή ότι είναι τρία πρόσωπα σ’ έναν Θεό; ή ότι είναι πολλοί θεοί;

(3) Τι λέει η Αγία Γραφή για το ποιος ήταν ο αρχικός σκοπός του Θεού όταν δημιουργούσε το ανθρώπινο γένος για να ζει στη γη;

(4) Διδάσκει άραγε η Αγία Γραφή ότι η γη θα καταστραφεί; Ή μήπως αναφέρεται στο τέλος ή στη συντέλεια του διεφθαρμένου παγκόσμιου συστήματος;

(5) Πώς είναι δυνατόν να επιτευχθεί η εσωτερική ειρήνη και η σωτηρία;

29. (α) Ποια είναι η βασική αρχή που θα πρέπει να κατευθύνει την έρευνά μας για την εξεύρεση της αλήθειας; (β) Ποιες απαντήσεις παρέχει η Αγία Γραφή στα ερωτήματά μας;

²⁹ Η κάθε θρησκεία έχει διαφορετικές απαντήσεις, αλλά στην έρευνα που θα κάνουμε για να βρούμε την ‘καθαρή θρησκεία’, θα πρέπει τελικά να βγάλουμε τα συμπεράσματα που ο Θεός θέλει να βγάλουμε. (Ιακώβου 1:27) Γιατί μπορούμε να πούμε κάτι τέτοιο; Επειδή η βασική μας αρχή θα είναι: «Ας αναγνωρισθή ότι ο Θεός είναι αληθής, και κάθε άνθρωπος ψεύτης, καθώς είναι γραμμένον, Δια να αποδειχθής δίκαιος εις τα λόγια σου και να νικήσης όταν σε κρίνουν».—Ρωμαίους 3:4, ΚΔΤΚ.b

30. Ποιες είναι μερικές ερωτήσεις που θα εξεταστούν στο επόμενο κεφάλαιο;

³⁰ Τώρα που έχουμε μια βάση για να εξετάσουμε τις θρησκείες του κόσμου, ας στραφούμε στα πρώτα στάδια από τα οποία πέρασε το ανθρώπινο γένος στην αναζήτησή του για την πνευματικότητα. Τι γνωρίζουμε για το πώς άρχισε να υπάρχει θρησκεία; Ποια πρότυπα λατρείας καθιερώθηκαν ανάμεσα στους αρχαίους και ίσως πρωτόγονους λαούς;

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 16]

Όλες οι θρησκείες όφειλαν να παράγουν ειρηνική καρποφορία. Αλλά το κάνουν αυτό;

[Πλαίσιο στη σελίδα 14]

Θρησκεία, Αγάπη και Μίσος

▪ «Οι θρησκευτικοί πόλεμοι έχουν την τάση να είναι εξαιρετικά άγριοι. Όταν οι άνθρωποι πολεμούν προκειμένου να κερδίσουν εδάφη για οικονομικά οφέλη, φτάνουν σ’ ένα σημείο όπου διαπιστώνουν ότι ο πόλεμος δεν αξίζει τον κόπο κι έτσι καταλήγουν σε συμβιβασμό. Όταν ο σκοπός είναι θρησκευτικός, ο συμβιβασμός και η συμφιλίωση θεωρούνται ως κάτι κακό».—Ρότζερ Σιν, καθηγητής της κοινωνικής δεοντολογίας στη Θεολογική Σχολή Γιούνιον της Νέας Υόρκης.

▪ «Οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να λογοφέρουν για τη θρησκεία, να γράψουν γι’ αυτήν, να πολεμήσουν γι’ αυτήν, να πεθάνουν γι’ αυτήν· οτιδήποτε άλλο εκτός από το να ζήσουν γι’ αυτήν . . . Αν η αληθινή θρησκεία έχει εμποδίσει ένα έγκλημα, οι ψεύτικες θρησκείες έχουν δώσει την αφορμή για χίλια».—Τσαρλς Κέιλεμπ Κόλτον (1825).

▪ «Οι θρησκείες μας είναι υπεραρκετές για να μας κάνουν να μισούμε, αλλά δεν είναι αρκετές για να μας κάνουν να αγαπάμε ο ένας τον άλλον».—Τζόναθαν Σουίφτ (1667-1745).

▪ «Οι άνθρωποι δεν κάνουν κακό τόσο ολοκληρωμένα και χαρούμενα όσο όταν το κάνουν εξαιτίας των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων».—Μπλεζ Πασκάλ (1623-1662).

▪ «Ο γνήσιος προορισμός μιας ανώτερης θρησκείας είναι να μεταδίδει τις πνευματικές συμβουλές και τις αλήθειες που αποτελούν την ουσία της, σε όσο περισσότερες ψυχές μπορεί να αγγίξει, έτσι ώστε η καθεμιά από αυτές τις ψυχές να μπορεί κατόπιν να εκπληρώσει το γνήσιο προορισμό του Ανθρώπου. Ο γνήσιος προορισμός του Ανθρώπου είναι να δοξάζει τον Θεό και να βρίσκει χαρά σ’ Αυτόν για πάντα».—Άρνολντ Τόινμπι, ιστορικός.

[Εικόνες στη σελίδα 4]

Οι Ινδουιστές τιμούν με ευλάβεια τον ποταμό Γάγγη—τον οποίο αποκαλούν Γκάνγκα Μα, δηλαδή Μητέρα Γκάνγκα

Οι ειλικρινείς Καθολικοί στρέφονται στη Μαρία, καθώς χρησιμοποιούν το ροζάριο

Σε μερικές Βουδιστικές χώρες, οι περισσότεροι άρρενες γίνονται για κάποιο χρονικό διάστημα μοναχοί, φορώντας βαθυκίτρινες στολές

Οι πιστοί Μουσουλμάνοι πηγαίνουν για προσκύνημα στη Μέκκα τουλάχιστο μια φορά

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι οποίοι είναι παγκόσμια γνωστοί για το έργο κηρύγματος που κάνουν, σε μια πόλη στην Ιαπωνία

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Ένα μωρό την ώρα που βαφτίζεται σε μια εκκλησία του Χριστιανικού κόσμου. Μήπως η θρησκεία που δόθηκε σε κάποιον κατά τη γέννησή του είναι κατ’ ανάγκη η αληθινή;

[Εικόνα στη σελίδα 11]

Ανθρωποθυσία των Αζτέκων—είναι όλες οι θρησκείες «ισοδύναμοι δρόμοι που οδηγούν στην αλήθεια»;

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Στο όνομα της θρησκείας, εκατομμύρια άνθρωποι έχουν σκοτώσει και έχουν σκοτωθεί