1. Σε ποιον απευθυνόταν η Τρίτη Ιωάννου, και τι είναι γνωστό γι’ αυτό το άτομο;

ΑΥΤΗ η επιστολή γράφτηκε προς τον Γάιο, έναν πιστό Χριστιανό, τον οποίον ο Ιωάννης αγαπούσε αληθινά. Το όνομα Γάιος ήταν συνηθισμένο στις μέρες της πρώτης εκκλησίας. Εμφανίζεται 4 φορές σε άλλα μέρη των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών και αναφέρεται τουλάχιστον σε 3 ίσως και σε 4 διαφορετικούς άντρες. (Πράξ. 19:29· 20:4· Ρωμ. 16:23· 1 Κορ. 1:14) Δεν έχουμε στη διάθεσή μας καμιά πληροφορία που να ταυτίζει σαφώς τον Γάιο στον οποίον έγραψε ο Ιωάννης με κάποιον απ’ αυτούς τους άλλους. Τα μόνα πράγματα που γνωρίζουμε για τον Γάιο είναι ότι ήταν μέλος μιας Χριστιανικής εκκλησίας, ότι ήταν στενός φίλος του Ιωάννη και ότι η επιστολή απευθυνόταν σ’ αυτόν προσωπικά, και γι’ αυτό χρησιμοποιείται πάντοτε δεύτερο ενικό πρόσωπο.

2. Ποια πράγματα προσδιορίζουν το συγγραφέα, καθώς επίσης το χρόνο και τον τόπο συγγραφής της Τρίτης Ιωάννου;

² Αφού το ύφος των χαιρετισμών στην αρχή και στο τέλος της επιστολής είναι το ίδιο μ’ αυτό της Δεύτερης Ιωάννου και ο συγγραφέας συστήνεται πάλι ως «ο πρεσβύτερος», δεν μπορεί να υπάρξει αμφιβολία για το ότι κι αυτή την επιστολή την έγραψε ο απόστολος Ιωάννης. (2 Ιωάν. 1) Η ομοιότητα στα περιεχόμενα και στη γλώσσα υποδηλώνει, επίσης, ότι αυτή η επιστολή γράφτηκε, όπως και οι άλλες 2, στην Έφεσο ή σε κάποιο γειτονικό τόπο γύρω στο 98 Κ.Χ. Λόγω της συντομίας της, σπάνια παραθέτουν απ’ αυτήν οι συγγραφείς των πρώτων αιώνων, αλλά, μαζί με τη Δεύτερη Ιωάννου, βρίσκεται στους καταλόγους της θεόπνευστης Γραφής που καταρτίστηκαν τους πρώτους αιώνες.a

3. Τι εκφράζει ο Ιωάννης μέσω της Τρίτης Ιωάννου, και τι το ενδιαφέρον διακρίνουμε αναφορικά με την αδελφότητα των πρώτων Χριστιανών;

³ Στην επιστολή του ο Ιωάννης εκφράζει εκτίμηση για τη φιλοξενία που παρέχει ο Γάιος στους περιοδεύοντες αδελφούς και αναφέρει ορισμένα προβλήματα με κάποιον φιλόδοξο Διοτρεφή. Ο Δημήτριος που μνημονεύεται φαίνεται ότι είναι εκείνος ο οποίος πήγε αυτή την επιστολή στον Γάιο· είναι, λοιπόν, πιθανόν να τον είχε στείλει ο Ιωάννης και να ήταν ανάγκη να τον φιλοξενήσει ο Γάιος στη διάρκεια του ταξιδιού του, κι αυτή τη φιλοξενία θα την εξασφάλιζε η επιστολή. Όπως και για τον Γάιο, έτσι και για τον Διοτρεφή και για τον Δημήτριο δεν γνωρίζουμε τίποτα άλλο εκτός από τα όσα διαβάζουμε εδώ. Εντούτοις, είναι ενδιαφέρον ότι από την επιστολή παίρνουμε μια ιδέα για την ενωμένη διεθνή αδελφότητα των πρώτων Χριστιανών. Μεταξύ άλλων, αυτό σήμαινε ότι υπήρχε η συνήθεια να φιλοξενούν όσους ταξίδευαν «υπέρ του ονόματος», αν και μπορεί εκείνοι που τους φιλοξενούσαν να μην τους ήξεραν προσωπικά.—Εδ. 7.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΡΙΤΗ ΙΩΑΝΝΟΥ

4. Για ποιο πράγμα επαινεί ο Ιωάννης τον Γάιο, ποια απρεπή διαγωγή καταδικάζει, και ποια καλή συμβουλή δίνει;

⁴ Ο απόστολος συμβουλεύει να παρέχεται φιλοξενία και να γίνονται καλά έργα (εδ. 1-14). Ο Ιωάννης χαίρεται που ακούει ότι ο Γάιος συνεχίζει ‘να περιπατεί εν τη αληθεία’. Τον επαινεί γιατί κάνει ένα πιστό έργο: περιποιείται με αγάπη τους επισκέπτες αδελφούς. «Ημείς . . . χρεωστούμεν», λέει ο Ιωάννης, «να υποδεχώμεθα [φιλόξενα, ΜΝΚ] τους τοιούτους, δια να γινώμεθα συνεργοί εις την αλήθειαν». Ο Ιωάννης έγραψε προηγουμένως στην εκκλησία, αλλά ο Διοτρεφής, που αυτοεξυψώνεται, δεν δέχεται με σεβασμό τίποτα από τον Ιωάννη και τους άλλους υπεύθυνους. Ο Ιωάννης, αν έρθει, θα του ζητήσει να δώσει λόγο για το ότι ‘φλυαρεί με λόγους πονηρούς’. Δίνεται η συμβουλή στον αγαπητό Γάιο ‘να μη μιμείται το κακό, αλλά το αγαθό’. Μνημονεύεται ως αξιέπαινο παράδειγμα ο Δημήτριος. Αντί να γράψει πολλά, ο Ιωάννης εκφράζει την ελπίδα να δει ο ίδιος τον Γάιο.—Εδ. 4, 8, 10, 11.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ

5. (α) Πώς έδειξε ο Ιωάννης ότι ήταν υποδειγματικός επίσκοπος, και ποιο πνεύμα ήταν σπουδαίο να διατηρείται; (β) Γιατί μίλησε ο Ιωάννης με τόσο κατηγορηματικό τόνο εναντίον του Διοτρεφή; (γ) Τι πρέπει να επιδιώκουμε με ζήλο σήμερα, σύμφωνα με ποια αρχή που ανέφερε ο Ιωάννης;

⁵ Ο απόστολος Ιωάννης δείχνει ότι ήταν υποδειγματικός επίσκοπος όσον αφορά το ζήλο που είχε για να περιφρουρεί την εκκλησία από τις μολυσματικές επιρροές. Το πνεύμα της αγάπης και της φιλοξενίας που διέκρινε την εκκλησία ήταν αξιέπαινο, και ήταν πράγματι υποχρέωση των μελών της εκκλησίας να διατηρήσουν αυτή τη χαρμόσυνη κατάσταση, προκειμένου οι τοπικοί αδελφοί και οι ‘ξένοι’ (άτομα που δεν τα γνώριζαν προηγουμένως οι Χριστιανοί οι οποίοι τους φιλοξενούσαν) που πήγαιναν σ’ αυτούς να υπηρετούν μαζί ως «συνεργοί εις την αλήθειαν». (Εδ. 5, 8) Αλλά, ο Διοτρεφής είχε υπερήφανα μάτια, κάτι που μισεί ο Ιεχωβά, και δεν έδειχνε σεβασμό για τη θεοκρατική εξουσία, φλυαρώντας μάλιστα με πονηρά λόγια για τον απόστολο Ιωάννη. (Παρ. 6:16, 17) Αυτός εμπόδιζε την εκκλησία να δείχνει Χριστιανική φιλοξενία. Δεν είναι περίεργο που ο Ιωάννης μίλησε με τόσο κατηγορηματικό τόνο εναντίον αυτού του κακού πράγματος και με επιδοκιμαστικό τόνο για τη γνήσια Χριστιανική αγάπη στην εκκλησία. Εμείς πρέπει να επιδιώκουμε με τον ίδιο ζήλο σήμερα να παραμένουμε ταπεινοί, να περπατούμε στην αλήθεια και να δείχνουμε θεϊκή αγάπη και γενναιοδωρία, σύμφωνα με την αρχή που ανέφερε ο Ιωάννης: «Ο αγαθοποιών εκ του Θεού είναι, ο δε κακοποιών δεν είδε τον Θεόν».—3 Ιωάν. 11.

Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 65—Ιούδα

Συγγραφέας: Ιούδας

Τόπος Συγγραφής: Παλαιστίνη (;)

Ολοκλήρωση Συγγραφής: περ. 65 Κ.Χ.

1. Εξαιτίας ποιων συνθηκών που υπήρχαν μέσα στην εκκλησία θεώρησε ο Ιούδας ότι ήταν αναγκαίο να γράψει τη δυναμική επιστολή του προς όφελος των αδελφών του;

ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ αδελφοί του Ιούδα βρίσκονταν σε κίνδυνο! Στη διάρκεια του χρόνου που είχε περάσει από το θάνατο και την ανάσταση του Χριστού Ιησού, στη Χριστιανική εκκλησία είχαν εισχωρήσει ξένα στοιχεία. Ο εχθρός είχε διεισδύσει με σκοπό να υπονομεύσει την πίστη, ακριβώς όπως είχε προειδοποιήσει ο απόστολος Παύλος πριν από 14 περίπου έτη. (2 Θεσ. 2:3) Πώς θα μπορούσαν να τεθούν οι αδελφοί σε επιφυλακή και να προφυλαχθούν απ’ αυτόν τον κίνδυνο; Την απάντηση την έδωσε η επιστολή του Ιούδα, με τη δυναμική και κατηγορηματική φρασεολογία της. Ο ίδιος ο Ιούδας εξέθεσε καθαρά τη θέση του στα εδάφια 3 και 4: ‘Έλαβον ανάγκην να σας γράψω, διότι εισεχώρησαν λαθραίως ασεβείς άνθρωποι μεταστρέφοντες την χάριν του Θεού ημών εις ασέλγειαν’. Διέτρεχαν κίνδυνο αυτά καθαυτά τα θεμέλια της ορθής διδασκαλίας και της ηθικής. Ο Ιούδας έκρινε ότι έπρεπε να αγωνιστεί για τα συμφέροντα των αδελφών του ώστε κι αυτοί, με τη σειρά τους, να μπορέσουν να αγωνιστούν σκληρά για την πίστη.

2. (α) Ποιος ήταν ο Ιούδας; (β) Ποια σχέση με τον Ιησού θεωρούσε πιο σημαντική ο Ιούδας;

² Αλλά ποιος ήταν ο Ιούδας; Τα εισαγωγικά λόγια μάς λέγουν ότι την επιστολή την έγραψε ο «Ιούδας, δούλος Ιησού Χριστού, αδελφός δε Ιακώβου, προς τους κλητούς». Μήπως ο Ιούδας ήταν απόστολος, μια και 2 από τους 12 αρχικούς αποστόλους του Ιησού είχαν αυτό το όνομα; (Λουκ. 6:16) Ο Ιούδας δεν λέει ότι ήταν απόστολος, αλλά αντίθετα μιλάει για τους αποστόλους στο τρίτο πληθυντικό πρόσωπο, εξαιρώντας ολοφάνερα τον εαυτό του. (Ιούδα 17, 18) Επιπλέον, λέει ότι ήταν ‘αδελφός Ιακώβου’, εννοώντας προφανώς το συγγραφέα της επιστολής του Ιακώβου, ο οποίος ήταν ετεροθαλής αδελφός του Ιησού. (Εδ. 1) Αυτός ο Ιάκωβος ήταν πολύ γνωστός, αφού ήταν ‘στύλος’ της εκκλησίας στην Ιερουσαλήμ, και γι’ αυτό ο Ιούδας συστήνεται σε συσχετισμό μ’ αυτόν. Αυτό σημαίνει ότι και ο Ιούδας ήταν ετεροθαλής αδελφός του Ιησού, και μάλιστα το όνομά του αναφέρεται μεταξύ των ετεροθαλών αδελφών του Ιησού. (Γαλ. 1:19· 2:9· Ματθ. 13:55· Μάρκ. 6:3) Αλλά, ο Ιούδας δεν επωφελήθηκε από τη σχέση που είχε με τον Ιησού ως σαρκικός συγγενής του, αλλά ταπεινά έθεσε την έμφαση στην πνευματική σχέση που είχε ως «δούλος Ιησού Χριστού».—1 Κορ. 7:22· 2 Κορ. 5:16· Ματθ. 20:27.

3. Τι αποδεικνύει την αυθεντικότητα της επιστολής του Ιούδα;

³ Η αυθεντικότητα αυτού του βιβλίου της Γραφής υποστηρίζεται από τη μνεία που γίνεται γι’ αυτό στο Μουρατόρειο Απόσπασμα του 2ου αιώνα Κ.Χ. Επιπλέον, ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (2ος αιώνας Κ.Χ.) το αποδεχόταν ως κανονικό. Ο Ωριγένης είπε ότι αυτό είναι σύγγραμμα «λίγων γραμμών, αλλά γεμάτο υγιή λόγια ουράνιας χάριτος».a Ο Τερτυλλιανός, επίσης, το θεωρούσε αυθεντικό. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό το βιβλίο ανήκει στη θεόπνευστη Γραφή.