Παραπομπές του Φυλλαδίου Εργασίας για τη Συνάθροιση Ζωή και Διακονία
4-10 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ | ΜΑΡΚΟΣ 15, 16
«Ο Ιησούς Εκπλήρωσε Προφητείες»
(Μάρκος 15:3-5) 3 Και οι πρωθιερείς τον κατηγορούσαν για πολλά. 4 Ο Πιλάτος άρχισε πάλι να τον ρωτάει: «Δεν έχεις να απαντήσεις τίποτα; Δες πόσες κατηγορίες διατυπώνουν εναντίον σου». 5 Αλλά ο Ιησούς δεν απαντούσε πια καθόλου, και ο Πιλάτος έμεινε έκπληκτος.
(Μάρκος 15:24) Και τον κάρφωσαν στο ξύλο και μοίρασαν τα εξωτερικά του ρούχα ρίχνοντας κλήρο για αυτά, για να αποφασίσουν ποιος θα πάρει τι.
(Μάρκος 15:29, 30) 29 Και οι περαστικοί τού μιλούσαν υβριστικά, κουνώντας το κεφάλι τους και λέγοντας: «Ε! Εσύ που θα γκρέμιζες τον ναό και θα τον έχτιζες μέσα σε τρεις ημέρες, 30 σώσε τον εαυτό σου και κατέβα από το ξύλο του βασανισμού».
nwtsty—σημειώσεις μελέτης για Μαρ 15:24, 29
μοίρασαν τα εξωτερικά του ρούχα: Η αφήγηση των εδαφίων Ιωα 19:23, 24 δίνει συμπληρωματικές πληροφορίες τις οποίες δεν αναφέρουν ο Ματθαίος, ο Μάρκος και ο Λουκάς: Οι Ρωμαίοι στρατιώτες προφανώς έριξαν κλήρο τόσο για το εξωτερικό του ρούχο όσο και για τον χιτώνα του. Χώρισαν τα εξωτερικά του ρούχα «σε τέσσερα κομμάτια, ένα για κάθε στρατιώτη», αλλά επειδή δεν ήθελαν να χωρίσουν τον χιτώνα του, έριξαν κλήρο. Έτσι λοιπόν, το ότι έριξαν κλήρο για την ενδυμασία του Μεσσία εκπλήρωσε το εδάφιο Ψλ 22:18. Προφανώς, οι εκτελεστές συνήθιζαν να κρατούν τα ρούχα των θυμάτων τους, γι’ αυτό, προτού εκτελέσουν τους εγκληματίες, έπαιρναν τα ρούχα τους και ό,τι άλλο είχαν, κάνοντας το μαρτύριο ακόμα πιο ταπεινωτικό.
κουνώντας το κεφάλι τους: Αυτή η κίνηση, που συνήθως συνοδευόταν από λόγια, έδειχνε κοροϊδία, περιφρόνηση ή χλευασμό. Οι περαστικοί εκπλήρωσαν άθελά τους την προφητεία του εδαφίου Ψλ 22:7.
(Μάρκος 15:43) ήρθε ο Ιωσήφ που καταγόταν από την Αριμαθαία, ένα ευυπόληπτο μέλος του Συμβουλίου, που και αυτός περίμενε τη Βασιλεία του Θεού. Αυτός βρήκε το θάρρος να παρουσιαστεί στον Πιλάτο και να ζητήσει το σώμα του Ιησού.
(Μάρκος 15:46) Εκείνος αγόρασε εκλεκτό λινό ύφασμα και τον κατέβασε, τον τύλιξε σε αυτό και τον έβαλε σε ένα μνήμα λαξευμένο στον βράχο· έπειτα κύλησε μια πέτρα στην είσοδο του μνήματος.
nwtsty—σημείωση μελέτης για Μαρ 15:43
Ιωσήφ: Το προσωπικό στοιχείο που εισήγαγαν οι Ευαγγελιστές στις αφηγήσεις τους φαίνεται από διάφορες λεπτομέρειες που αναφέρουν για τον Ιωσήφ. Ο Ματθαίος, ο εισπράκτορας φόρων, επισημαίνει ότι ήταν «πλούσιος άνθρωπος». Ο Μάρκος, ο οποίος έγραφε κυρίως για τους Ρωμαίους, λέει ότι ήταν «ένα ευυπόληπτο μέλος του Συμβουλίου» που περίμενε τη Βασιλεία του Θεού. Ο Λουκάς, ο συμπονετικός γιατρός, λέει ότι «ήταν ενάρετος και δίκαιος» και ότι δεν ψήφισε υπέρ της ενέργειας που έκανε το Συμβούλιο εναντίον του Ιησού. Μόνο ο Ιωάννης αναφέρει ότι ήταν «κρυφός [μαθητής] εξαιτίας του φόβου που είχε για τους Ιουδαίους».—Ματ 27:57-60· Μαρ 15:43-46· Λου 23:50-53· Ιωα 19:38-42.
Σκάβουμε για Πνευματικά Πετράδια
(Μάρκος 15:25) Τώρα ήταν η τρίτη ώρα, και τον κάρφωσαν στο ξύλο.
nwtsty—σημείωση μελέτης για Μαρ 15:25
η τρίτη ώρα: Δηλαδή περίπου στις 9:00 π.μ. Μερικοί επισημαίνουν μια φαινομενική αντίφαση αυτής της αφήγησης με τα εδάφια Ιωα 19:14-16, όπου λέει ότι «ήταν περίπου η έκτη ώρα» όταν ο Πιλάτος παρέδωσε τον Ιησού για να εκτελεστεί. Αν και οι Γραφές δεν εξηγούν πλήρως τη διαφορά, υπάρχουν μερικοί παράγοντες που πρέπει να εξεταστούν: Οι αφηγήσεις των Ευαγγελίων συμφωνούν γενικά στη χρονική τοποθέτηση των γεγονότων της τελευταίας μέρας του Ιησού στη γη. Και οι τέσσερις αφηγήσεις δείχνουν ότι οι ιερείς και οι πρεσβύτεροι συναντήθηκαν αφότου είχε ξημερώσει και κατόπιν παρέδωσαν τον Ιησού στον Ρωμαίο Κυβερνήτη Πόντιο Πιλάτο. (Ματ 27:1, 2· Μαρ 15:1· Λου 22:66–23:1· Ιωα 18:28) Ο Ματθαίος, ο Μάρκος και ο Λουκάς αναφέρουν και οι τρεις ότι, ενώ ο Ιησούς ήταν ήδη στο ξύλο, έπεσε σκοτάδι στη γη «από την έκτη ώρα . . . μέχρι την ένατη ώρα». (Ματ 27:45, 46· Μαρ 15:33, 34· Λου 23:44) Ένας παράγοντας που ίσως προσδιορίζει τη χρονική στιγμή κατά την οποία εκτελέστηκε ο Ιησούς είναι ο εξής: Ορισμένοι θεωρούσαν ότι το μαστίγωμα ήταν μέρος της διαδικασίας εκτέλεσης. Μερικές φορές, το μαστίγωμα ήταν τόσο φρικτό ώστε το θύμα πέθαινε. Στην περίπτωση του Ιησού, ήταν τόσο έντονο ώστε χρειάστηκε να μεταφέρει κάποιος άλλος το ξύλο που αρχικά κουβαλούσε ο ίδιος. (Λου 23:26· Ιωα 19:17) Αν το μαστίγωμα θεωρήθηκε η αρχή της διαδικασίας εκτέλεσης, πρέπει να πέρασε κάποιος χρόνος μέχρι να καρφώσουν τελικά τον Ιησού στο ξύλο του βασανισμού. Αυτό υποστηρίζεται από τα εδάφια Ματ 27:26 και Μαρ 15:15, τα οποία αναφέρουν το μαστίγωμα και την εκτέλεση στο ξύλο μαζί. Επομένως, διαφορετικά άτομα μπορεί να αναφέρουν διαφορετική ώρα για την εκτέλεση του Ιησού, ανάλογα με το πότε θεωρεί ο καθένας ότι άρχισε η διαδικασία. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί ο Πιλάτος έμεινε έκπληκτος όταν έμαθε ότι ο Ιησούς πέθανε τόσο γρήγορα αφότου τον κάρφωσαν στο ξύλο, επειδή ο Πιλάτος μπορεί να θεωρούσε ότι η εκτέλεση είχε μόλις αρχίσει. (Μαρ 15:44) Επιπλέον, οι Βιβλικοί συγγραφείς συχνά ακολουθούν την τακτική να χωρίζουν την ημέρα σε τέσσερα τμήματα των τριών ωρών το καθένα, όπως γινόταν και με τη νύχτα. Αυτός ο χωρισμός εξηγεί γιατί πολλές φορές γίνονται αναφορές στην τρίτη, στην έκτη και στην ένατη ώρα, αρχίζοντας τη μέτρηση από την ανατολή του ήλιου περίπου στις 6:00 π.μ. (Ματ 20:1-5· Ιωα 4:6· Πρ 2:15· 3:1· 10:3, 9, 30) Επίσης, οι άνθρωποι γενικά δεν είχαν τρόπο να υπολογίζουν την ώρα με ακρίβεια, οπότε έλεγαν συνήθως την ώρα της μέρας μαζί με τη λέξη «περίπου», όπως δείχνει το εδάφιο Ιωα 19:14. (Ματ 27:46· Λου 23:44· Ιωα 4:6· Πρ 10:3, 9) Με λίγα λόγια: Ο Μάρκος ίσως συμπεριέλαβε τόσο το μαστίγωμα όσο και το κάρφωμα στο ξύλο, ενώ ο Ιωάννης αναφέρθηκε μόνο στο κάρφωμα στο ξύλο. Και οι δύο συγγραφείς μπορεί να στρογγυλοποίησαν την ώρα της ημέρας προς την πιο κοντινή τρίωρη περίοδο, ο δε Ιωάννης χρησιμοποίησε το «περίπου» όταν ανέφερε την ώρα. Αυτοί οι παράγοντες ίσως εξηγούν γιατί υπάρχουν διαφορετικές ώρες στις αφηγήσεις. Τέλος, το γεγονός ότι ο Ιωάννης, γράφοντας δεκαετίες αργότερα, ανέφερε μια ώρα που φαινομενικά διαφέρει από αυτήν που κατέγραψε ο Μάρκος δείχνει ότι ο Ιωάννης δεν αντέγραψε απλώς την αφήγηση του Μάρκου.
(Μάρκος 16:8) Αυτές λοιπόν όταν βγήκαν έξω, έφυγαν από το μνήμα γεμάτες τρόμο και δέος. Και δεν είπαν τίποτα σε κανέναν, γιατί φοβούνταν.
nwtsty—σημείωση μελέτης για Μαρ 16:8
γιατί φοβούνταν: Σύμφωνα με τα αρχαιότερα διαθέσιμα χειρόγραφα του τελευταίου μέρους του βιβλίου του Μάρκου, το Ευαγγέλιο τελειώνει με τα λόγια του εδαφίου 8. Μερικοί ισχυρίζονται ότι αυτό το κλείσιμο είναι υπερβολικά απότομο για να αποτελεί τον γνήσιο επίλογο του βιβλίου. Ωστόσο, λαβαίνοντας υπόψη το λακωνικό συγγραφικό ύφος του Μάρκου, αυτός ο ισχυρισμός δεν είναι απαραίτητα βάσιμος. Επίσης, ο Ιερώνυμος και ο Ευσέβιος, λόγιοι του τέταρτου αιώνα, υποδηλώνουν ότι το αυθεντικό υπόμνημα τελειώνει με τα λόγια «γιατί φοβούνταν».
Υπάρχουν αρκετά ελληνικά χειρόγραφα και μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες που προσθέτουν είτε έναν μεγάλο είτε έναν μικρό επίλογο έπειτα από το εδάφιο 8. Ο μεγάλος επίλογος (που αποτελείται από 12 επιπλέον εδάφια) υπάρχει στον Αλεξανδρινό Κώδικα, στον παλίμψηστο Κώδικα του Εφραίμ του Σύρου και στον Κώδικα του Βέζα ή Κανταβρύγιο Κώδικα, όλοι τους από τον πέμπτο αιώνα Κ.Χ. Εμφανίζεται επίσης στη λατινική Βουλγάτα, στην Κουρετόνια συριακή και στη συριακή Πεσίτα. Ωστόσο δεν εμφανίζεται στα δύο αρχαιότερα ελληνικά χειρόγραφα του τέταρτου αιώνα, τον Σιναϊτικό Κώδικα και τον Βατικανό Κώδικα, ούτε στον Σιναϊτικό Συριακό Κώδικα του τέταρτου ή του πέμπτου αιώνα, ούτε στο σαχιδικό κοπτικό χειρόγραφο του βιβλίου του Μάρκου του πέμπτου αιώνα. Στο εδάφιο 8 τελειώνουν και τα αρχαιότερα χειρόγραφα του βιβλίου του Μάρκου στην αρμενική και στη γεωργιανή.
Κάποια μεταγενέστερα ελληνικά χειρόγραφα και μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες περιέχουν τον μικρό επίλογο (που αποτελείται από λίγες μόνο προτάσεις). Ο Βασιλικός Κώδικας του 8ου αιώνα Κ.Χ. παραθέτει και τους δύο επιλόγους, με πρώτο τον μικρό. Περιλαμβάνει εισαγωγική σημείωση πριν από τον κάθε επίλογο λέγοντας ότι οι περικοπές αυτές υπάρχουν σε ορισμένες πηγές, αν και προφανώς δεν αναγνωρίζει κανέναν από τους δύο ως αυθεντικό.
ΜΙΚΡΟΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ο μικρός επίλογος μετά το εδάφιο Μαρ 16:8 δεν αποτελεί μέρος των θεόπνευστων Γραφών. Αναφέρει τα εξής:
Όλα αυτά όμως για τα οποία τους είχε δοθεί εντολή τα αφηγήθηκαν με συντομία σε εκείνους που περιέβαλλαν τον Πέτρο. Έπειτα δε από αυτά, ο ίδιος ο Ιησούς έστειλε μέσω αυτών, από την ανατολή ως τη δύση, την άγια και άφθαρτη εξαγγελία της αιώνιας σωτηρίας.
ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ο μεγάλος επίλογος μετά το εδάφιο Μαρ 16:8 δεν αποτελεί μέρος των θεόπνευστων Γραφών. Αναφέρει τα εξής:
9 Αφού αναστήθηκε νωρίς την πρώτη ημέρα της εβδομάδας, εμφανίστηκε πρώτα στη Μαρία τη Μαγδαληνή, από την οποία είχε εκβάλει εφτά δαίμονες. 10 Αυτή πήγε και το ανέφερε σε εκείνους που ήταν στο παρελθόν μαζί του, καθώς πενθούσαν και έκλαιγαν. 11 Αλλά εκείνοι, όταν άκουσαν ότι είχε έρθει στη ζωή και ότι αυτή τον είχε δει, δεν πίστεψαν. 12 Έπειτα δε από αυτά, εμφανίστηκε με άλλη μορφή σε δύο από αυτούς οι οποίοι περπατούσαν πηγαίνοντας στην ύπαιθρο· 13 και αυτοί γύρισαν και το ανέφεραν στους υπόλοιπους. Ούτε αυτούς τους πίστεψαν. 14 Αλλά αργότερα εμφανίστηκε στους ίδιους τους έντεκα, καθώς πλάγιαζαν μπροστά στο τραπέζι, και ονείδισε την απιστία και τη σκληροκαρδία τους, επειδή δεν πίστεψαν εκείνους που τον είχαν δει τώρα που είχε εγερθεί από τους νεκρούς. 15 Και τους είπε: «Πηγαίνετε σε όλο τον κόσμο και κηρύξτε τα καλά νέα σε όλη τη δημιουργία. 16 Αυτός που πιστεύει και βαφτίζεται θα σωθεί, αλλά αυτός που δεν πιστεύει θα καταδικαστεί. 17 Επιπλέον, αυτά τα σημεία θα συνοδεύουν εκείνους που πιστεύουν: Χρησιμοποιώντας το όνομά μου θα εκβάλλουν δαίμονες, θα μιλούν γλώσσες, 18 και με τα χέρια τους θα σηκώνουν φίδια, και αν πιουν κάτι θανατηφόρο αυτό δεν θα τους βλάψει καθόλου. Θα θέτουν τα χέρια τους πάνω σε αρρώστους, και αυτοί θα γίνονται καλά».
19 Αφού, λοιπόν, ο Κύριος Ιησούς τούς μίλησε, αναλήφθηκε στον ουρανό και κάθισε στα δεξιά του Θεού. 20 Και αυτοί βγήκαν και κήρυξαν παντού, ενώ ο Κύριος εργαζόταν μαζί τους και υποστήριζε το άγγελμα μέσω των συνοδευτικών σημείων.
11-17 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ | ΛΟΥΚΑΣ 1
«Να Μιμείστε την Ταπεινοφροσύνη της Μαρίας»
(Λουκάς 1:38) Κατόπιν η Μαρία είπε: «Ορίστε η δούλη του Ιεχωβά! Ας γίνει σε εμένα σύμφωνα με τα λόγια σου». Τότε ο άγγελος έφυγε από αυτήν.
«Ορίστε η δούλη του Ιεχωβά!»
12 Τα λόγια της προς τον Γαβριήλ, που απηχούν γνήσια ταπεινοφροσύνη και υπακοή, έχουν μείνει στην ιστορία για όλους τους ανθρώπους πίστης: «Ορίστε η δούλη του Ιεχωβά! Ας γίνει σε εμένα σύμφωνα με τη διακήρυξή σου». (Λουκ. 1:38) Μια δούλη ήταν το κατώτερο μέλος του υπηρετικού προσωπικού. Η ζωή της βρισκόταν εξ ολοκλήρου στα χέρια του κυρίου της. Έτσι ένιωθε η Μαρία για τον Κύριό της, τον Ιεχωβά. Ήξερε ότι ήταν ασφαλής στα χέρια του, ότι αυτός είναι όσιος προς εκείνους που του δείχνουν οσιότητα και ότι θα την ευλογούσε καθώς θα έκανε το καλύτερο για αυτόν το δύσκολο διορισμό.—Ψαλμ. 18:25.
(Λουκάς 1:46-55) 46 Και η Μαρία είπε: «Η ψυχή μου μεγαλύνει τον Ιεχωβά, 47 και το πνεύμα μου νιώθει αγαλλίαση σχετικά με τον Θεό τον Σωτήρα μου, 48 επειδή πρόσεξε την ταπεινή θέση της δούλης του. Διότι από τώρα και στο εξής όλες οι γενιές θα με αποκαλούν ευτυχισμένη, 49 επειδή ο Δυνατός έκανε μεγαλειώδη έργα για εμένα, και άγιο είναι το όνομά του, 50 και από γενιά σε γενιά το έλεός του είναι πάνω σε εκείνους που τον φοβούνται. 51 Ενήργησε κραταιά με τον βραχίονά του· διασκόρπισε εκείνους που δείχνουν υπερηφάνεια με τις προθέσεις της καρδιάς τους. 52 Εκθρόνισε ισχυρούς και εξύψωσε ταπεινούς· 53 χόρτασε πεινασμένους με αγαθά και έδιωξε με άδεια χέρια εκείνους που είχαν πλούτη. 54 Πρόστρεξε σε βοήθεια του Ισραήλ του υπηρέτη του, επειδή θυμάται το έλεός του 55 για πάντα, όπως είπε στους προπάτορές μας, στον Αβραάμ και στους απογόνους του».
«Ορίστε η δούλη του Ιεχωβά!»
15 Τώρα άρχισε να μιλάει η Μαρία. Τα όσα είπε έχουν διαφυλαχτεί προσεκτικά στο Λόγο του Θεού. (Διαβάστε Λουκάς 1:46-55) Είναι με διαφορά ο πιο μακροσκελής λόγος της στη Γραφή, και αποκαλύπτει πολλά για την ίδια. Δείχνει την ευγνωμοσύνη και την εκτίμησή της, καθώς αινεί τον Ιεχωβά για το ευλογητό προνόμιο του να υπηρετήσει ως μητέρα του Μεσσία. Δείχνει το βάθος της πίστης της, καθώς αναφέρει ότι ο Ιεχωβά υποβιβάζει τους υπερηφάνους και τους ισχυρούς ενώ βοηθάει τους ασήμαντους και τους φτωχούς που θέλουν να τον υπηρετούν. Υποδηλώνει επίσης το εύρος της γνώσης της. Υπολογίζεται ότι η Μαρία παρέπεμψε στις Εβραϊκές Γραφές πάνω από 20 φορές!
16 Είναι ολοφάνερο ότι η Μαρία έκανε βαθιές σκέψεις γύρω από το Λόγο του Θεού. Ωστόσο, παρέμεινε ταπεινή, αφήνοντας τις Γραφές να μιλήσουν αντί να μιλήσει από δική της επινόηση. Ο γιος που μεγάλωνε στην κοιλιά της θα έδειχνε κάποια μέρα το ίδιο πνεύμα, λέγοντας: «Αυτά που διδάσκω εγώ δεν είναι δικά μου, αλλά είναι εκείνου που με έστειλε». (Ιωάν. 7:16) Έτσι και εμείς, πρέπει να αναρωτηθούμε: “Δείχνω εγώ τέτοιον σεβασμό και ευλάβεια για το Λόγο του Θεού; Ή μήπως προτιμώ τις δικές μου ιδέες και διδασκαλίες;” Η θέση της Μαρίας είναι ξεκάθαρη.
Σκάβουμε για Πνευματικά Πετράδια
(Λουκάς 1:69) Και ήγειρε κέρας σωτηρίας για εμάς στον οίκο του Δαβίδ του υπηρέτη του,
nwtsty—σημείωση μελέτης για Λου 1:69
κέρας σωτηρίας: Ή «ισχυρό σωτήρα». Στην Αγία Γραφή, τα κέρατα των ζώων υποδηλώνουν πολλές φορές δύναμη, κατάκτηση και νίκη. (1Σα 2:1· Ψλ 75:4, 5, 10· 148:14· υποσημειώσεις) Επίσης, άρχοντες και άρχουσες δυναστείες—δίκαιοι και πονηροί—συμβολίζονται με κέρατα, ενώ η πραγματοποίηση των κατακτήσεών τους παρομοιάζεται με κεράτισμα. (Δευ 33:17· Δα 7:24· 8:2-10, 20-24) Με βάση αυτά τα συμφραζόμενα, η έκφραση «κέρας σωτηρίας» αναφέρεται στον Μεσσία ως αυτόν που έχει τη δύναμη να σώζει, τον ισχυρό σωτήρα.
(Λουκάς 1:76) Όσο για εσένα, παιδάκι, θα αποκληθείς προφήτης του Υψίστου, γιατί θα προπορευτείς του Ιεχωβά για να ετοιμάσεις τις οδούς του,
nwtsty—σημειώσεις μελέτης για Λου 1:76
θα προπορευτείς του Ιεχωβά: Ο Ιωάννης ο Βαφτιστής “θα προπορευόταν του Ιεχωβά” με την έννοια ότι θα ήταν ο πρόδρομος του Ιησού, ο οποίος θα εκπροσωπούσε τον Πατέρα του και θα ερχόταν στο όνομα του Πατέρα του.—Ιωα 5:43· 8:29· βλέπε σημείωση μελέτης για Ιεχωβά σε αυτό το εδάφιο.
Ιεχωβά: Τα προφητικά λόγια του Ζαχαρία στο δεύτερο μέρος αυτού του εδαφίου απηχούν τα λόγια των εδαφίων Ησ 40:3 και Μαλ 3:1, όπου το θεϊκό όνομα, το οποίο αντιπροσωπεύεται από τέσσερα εβραϊκά σύμφωνα (που μεταγράφονται ως ΓΧΒΧ), συναντάται στο πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο. Με βάση στοιχεία από τις Εβραϊκές Γραφές, το θεϊκό όνομα έχει χρησιμοποιηθεί στο κυρίως κείμενο, αν και τα διαθέσιμα ελληνικά χειρόγραφα χρησιμοποιούν τη λέξη Κύριος. Επιπλέον, είναι αξιοσημείωτο ότι σε αυτό το εδάφιο, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις στις οποίες εμφανίζεται η λέξη Κύριος στο 1ο κεφάλαιο του Λουκά, μπροστά από τη λέξη Κύριος δεν υπάρχει το οριστικό άρθρο το οποίο θα την καθιστούσε κύριο όνομα σύμφωνα με τους κανόνες της γραμματικής. Επίσης, αρκετές μεταφράσεις της Γραφής χρησιμοποιούν αποδόσεις όπως Ιεχωβά, Γιαχβέ, יהוה (ΓΧΒΧ, δηλαδή το Τετραγράμματο), ΚΥΡΙΟΣ και ΑΔΟΝΑΪ στο κυρίως κείμενο ή σε υποσημειώσεις και παραπομπές για να δείξουν ότι πρόκειται για αναφορά στον Ιεχωβά Θεό. Αρκετά εγκυκλοπαιδικά συγγράμματα υποστηρίζουν αυτή την άποψη.
18-24 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ | ΛΟΥΚΑΣ 2, 3
«Νεαροί—Κάνετε Πνευματική Πρόοδο;»
(Λουκάς 2:41, 42) 41 Συνήθιζαν δε οι γονείς του να πηγαίνουν κάθε χρόνο στην Ιερουσαλήμ για τη γιορτή του Πάσχα. 42 Και όταν αυτός ήταν 12 χρονών, ανέβηκαν σύμφωνα με το έθιμο της γιορτής.
nwtsty—σημείωση μελέτης για Λου 2:41
συνήθιζαν . . . οι γονείς του: Ο Νόμος δεν απαιτούσε από τις γυναίκες να παρευρίσκονται στον εορτασμό του Πάσχα. Ωστόσο, η Μαρία συνήθιζε να συνοδεύει τον Ιωσήφ στο ετήσιο ταξίδι προς την Ιερουσαλήμ για τη γιορτή. (Εξ 23:17· 34:23) Κάθε χρόνο, έκαναν το ταξίδι των σχεδόν 300 χιλιομέτρων μετ’ επιστροφής μαζί με την οικογένειά τους που όλο και μεγάλωνε.
(Λουκάς 2:46, 47) 46 Και ύστερα από τρεις ημέρες τον βρήκαν στον ναό να κάθεται ανάμεσα στους δασκάλους και να τους ακούει και να τους κάνει ερωτήσεις. 47 Όλοι όμως εκείνοι που τον άκουγαν θαύμαζαν την κατανόησή του και τις απαντήσεις του.
nwtsty—σημειώσεις μελέτης για Λου 2:46, 47
να τους κάνει ερωτήσεις: Όπως φαίνεται και από την αντίδραση των ακροατών του, ο Ιησούς δεν ήταν ένα παιδί που έκανε ερωτήσεις απλώς για να ικανοποιήσει την περιέργειά του. (Λου 2:47) Το ρήμα του πρωτότυπου κειμένου ἐπερωτῶ θα μπορούσε να αναφέρεται, ανάλογα με τα συμφραζόμενα, στη μέθοδο των ερωτήσεων και των αντερωτήσεων που χρησιμοποιούνταν σε μια δικαστική εξέταση. (Ματ 27:11· Μαρ 14:60, 61· 15:2, 4· Πρ 5:27) Οι ιστορικοί λένε ότι μερικοί από τους πιο επιφανείς θρησκευτικούς ηγέτες συνήθιζαν να παραμένουν στον ναό μετά τις γιορτές και να διδάσκουν στα ευρύχωρα προπύλαιά του. Οι άνθρωποι κάθονταν κάτω, μπροστά στα πόδια των ηγετών, για να τους ακούσουν και να τους κάνουν ερωτήσεις.
θαύμαζαν: Εδώ ο χρόνος του ρήματος ἐξίσταμαι στο πρωτότυπο κείμενο ίσως υποδηλώνει συνεχή ή παρατεταμένο θαυμασμό.
(Λουκάς 2:51, 52) 51 Έπειτα κατέβηκε μαζί τους και γύρισε στη Ναζαρέτ, και υποτασσόταν σε αυτούς. Όσο για τη μητέρα του, εκείνη φύλαγε προσεκτικά όλα αυτά τα λόγια στην καρδιά της. 52 Και ο Ιησούς γινόταν ολοένα και πιο σοφός, αναπτυσσόταν σωματικά και έβρισκε όλο και περισσότερη εύνοια στα μάτια του Θεού και των ανθρώπων.
nwtsty—σημείωση μελέτης για Λου 2:51, 52
υποτασσόταν: Ή «παρέμενε υποτακτικός, παρέμενε υπάκουος». Ο εξακολουθητικός χρόνος του ρήματος ὑποτάσσομαι του πρωτότυπου κειμένου δείχνει ότι ο Ιησούς, αφού εντυπωσίασε τους δασκάλους στον ναό με τις γνώσεις του γύρω από τον Λόγο του Θεού, γύρισε στο σπίτι και υποτασσόταν ταπεινά στους γονείς του. Η υπακοή του ήταν πιο σημαντική από την υπακοή οποιουδήποτε άλλου παιδιού και συμπεριλαμβανόταν στην εκπλήρωση του Μωσαϊκού Νόμου από τον Ιησού σε κάθε του λεπτομέρεια.—Εξ 20:12· Γα 4:4.
Σκάβουμε για Πνευματικά Πετράδια
(Λουκάς 2:14) «Δόξα στον Θεό εκεί πάνω στα ύψη, και στη γη ειρήνη ανάμεσα σε ανθρώπους καλής θέλησης».
nwtsty—σημειώσεις μελέτης για Λου 2:14
και στη γη ειρήνη ανάμεσα σε ανθρώπους καλής θέλησης: Ορισμένα χειρόγραφα θα μπορούσαν να αποδοθούν: «και στη γη ειρήνη, καλή θέληση προς τους ανθρώπους», και μερικές μεταφράσεις της Γραφής έχουν παρόμοια διατύπωση. Αλλά η απόδοση του εδαφίου στη Μετάφραση Νέου Κόσμου βασίζεται σε πολύ πιο αξιόπιστα χειρόγραφα. Η αγγελική διακήρυξη δεν αναφερόταν σε μια έκφραση της καλής θέλησης του Θεού προς όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από τη στάση και τις πράξεις τους. Αντιθέτως, αναφέρεται σε όσους θα γίνουν αποδέκτες της καλής του θέλησης επειδή δείχνουν γνήσια πίστη σε αυτόν και γίνονται ακόλουθοι του Γιου του.—Βλέπε σημείωση μελέτης για ανθρώπους καλής θέλησης σε αυτό το εδάφιο.
ανθρώπους καλής θέλησης: Η καλή θέληση που αναφέρεται στη δήλωση των αγγέλων είναι προφανώς αυτή που δείχνει ο Θεός και όχι οι άνθρωποι. Η λέξη του πρωτότυπου κειμένου εὐδοκία μπορεί επίσης να αποδοθεί «εύνοια, ευαρέστηση, επιδοκιμασία». Το αντίστοιχο ρήμα εὐδοκέω υπάρχει και στα εδάφια Ματ 3:17, Μαρ 1:11 και Λου 3:22 (βλέπε σημειώσεις μελέτης για Μαρ 1:11), όπου ο Θεός απευθύνεται στον Γιο του αμέσως μετά το βάφτισμά του. Το βασικό νόημα που μεταφέρει είναι «αποδέχομαι, ευαρεστούμαι με, βλέπω με εύνοια, βρίσκω ευχαρίστηση σε». Σύμφωνα λοιπόν με αυτή τη χρήση, η έκφραση «ανθρώπους καλής θέλησης» (ἀνθρώποις εὐδοκίας) αναφέρεται σε ανθρώπους που έχουν την επιδοκιμασία του Θεού και απολαμβάνουν την καλή του θέληση, και θα μπορούσε επίσης να αποδοθεί «ανθρώπους τους οποίους επιδοκιμάζει, ανθρώπους με τους οποίους ευαρεστείται». Αυτή λοιπόν η δήλωση των αγγέλων αναφερόταν στην καλή θέληση του Θεού, όχι προς τους ανθρώπους γενικά, αλλά προς εκείνους που θα τον ευαρεστούσαν επειδή θα έδειχναν γνήσια πίστη σε αυτόν και θα γίνονταν ακόλουθοι του Γιου του. Αν και η λέξη εὐδοκία του πρωτότυπου κειμένου σε ορισμένα συμφραζόμενα μπορεί να αναφέρεται στην καλή θέληση των ανθρώπων (Ρω 10:1· Φλπ 1:15), χρησιμοποιείται συχνά σε σχέση με την καλή θέληση του Θεού, δηλαδή την ευαρέστησή του, ή τον τρόπο με τον οποίο θέλει εκείνος να γίνει κάτι (Ματ 11:26· Λου 10:21· Εφ 1:5, 9· Φλπ 2:13· 2Θε 1:11). Στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα στο εδάφιο Ψλ 51:18 [50:20, LXX], αυτή η λέξη χρησιμοποιείται σχετικά με την «καλή θέληση» του Θεού.
(Λουκάς 3:23) Όταν ο Ιησούς άρχισε το έργο του, ήταν περίπου 30 χρονών, γιος, κατά τη γενική αντίληψη, του Ιωσήφ, γιου του Ηλί,
Το Γνωρίζατε;
Ποιος ήταν ο πατέρας του Ιωσήφ;
Ο Ιωσήφ, ο ξυλουργός από τη Ναζαρέτ, ήταν ο θετός πατέρας του Ιησού. Αλλά ποιος ήταν ο πατέρας του Ιωσήφ; Στη γενεαλογία του Ιησού στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου κατονομάζεται κάποιος Ιακώβ, ενώ σε αυτό του Λουκά αναφέρεται ότι ο Ιωσήφ ήταν “γιος του Ηλί”. Γιατί υπάρχει αυτή η φαινομενική αντίφαση;—Λουκάς 3:23· Ματθαίος 1:16.
Η αφήγηση του Ματθαίου λέει: «Ο Ιακώβ έγινε πατέρας του Ιωσήφ», χρησιμοποιώντας στο πρωτότυπο κείμενο μια λέξη που δείχνει ξεκάθαρα ότι ο Ιακώβ ήταν ο φυσικός πατέρας του Ιωσήφ. Έτσι λοιπόν, ο Ματθαίος ακολούθησε τη φυσική γενεαλογία του Ιωσήφ, τη βασιλική γραμμή του Δαβίδ, μέσω της οποίας το νόμιμο δικαίωμα στον θρόνο μεταβιβάστηκε στον θετό γιο του Ιωσήφ, τον Ιησού.
Από την άλλη μεριά, η αφήγηση του Λουκά λέει: “Ιωσήφ, γιος του Ηλί”. Αυτή η φράση, “γιος του”, μπορεί να σημαίνει «γαμπρός του». Μια παρόμοια περίπτωση βρίσκεται στο εδάφιο Λουκάς 3:27, όπου ο Σαλαθιήλ, του οποίου πραγματικός πατέρας ήταν ο Ιεχονίας, καταγράφεται ως “γιος του Νηρί”. (1 Χρονικών 3:17· Ματθαίος 1:12) Ο Σαλαθιήλ πιθανότατα παντρεύτηκε κάποια κόρη του Νηρί η οποία δεν κατονομάζεται, και έτσι έγινε γαμπρός του. Ο Ιωσήφ ήταν με την ίδια έννοια “γιος” του Ηλί, εφόσον είχε παντρευτεί την κόρη του. Άρα, ο Λουκάς ακολουθεί τη φυσική, «κατά σάρκα» καταγωγή του Ιησού από την πλευρά της βιολογικής του μητέρας, της Μαρίας. (Ρωμαίους 1:3) Ως εκ τούτου, η Γραφή μάς δίνει δύο ξεχωριστές και χρήσιμες γενεαλογίες του Ιησού.
25 ΙΟΥΝΙΟΥ–1 ΙΟΥΛΙΟΥ
ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ | ΛΟΥΚΑΣ 4, 5
«Να Αντιστέκεστε στους Πειρασμούς όπως ο Ιησούς»
(Λουκάς 4:1-4) 1 Έπειτα ο Ιησούς, γεμάτος άγιο πνεύμα, έφυγε από τον Ιορδάνη και οδηγούνταν από το πνεύμα στην έρημο 2 40 ημέρες, ενώ ο Διάβολος τον υπέβαλλε σε πειρασμό. Και δεν έφαγε τίποτα εκείνες τις ημέρες και, όταν αυτές τελείωσαν, πείνασε. 3 Τότε ο Διάβολος του είπε: «Αν είσαι γιος του Θεού, πες σε αυτή την πέτρα να γίνει ψωμί». 4 Αλλά ο Ιησούς τού απάντησε: «Είναι γραμμένο: “Ο άνθρωπος δεν πρέπει να ζει μόνο με ψωμί”».
Να Σκέφτεστε Τι Είδους Άτομα Πρέπει να Είστε
8 Ο Σατανάς χρησιμοποίησε την ίδια τακτική όταν αποπειράθηκε να υποβάλει σε πειρασμό τον Ιησού στην έρημο. Αφού ο Ιησούς νήστεψε 40 μέρες και 40 νύχτες, ο Σατανάς προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την επιθυμία του για τροφή. «Αν είσαι γιος του Θεού», δήλωσε, «πες σε αυτή την πέτρα να γίνει ψωμί». (Λουκ. 4:1-3) Ο Ιησούς είχε δύο επιλογές: είτε να μη χρησιμοποιήσει τη θαυματουργική του δύναμη για να ικανοποιήσει την ανάγκη του για τροφή είτε να τη χρησιμοποιήσει. Ο Ιησούς γνώριζε ότι δεν έπρεπε να χρησιμοποιεί αυτή τη δύναμη για ιδιοτελείς σκοπούς. Μολονότι πεινούσε, η ικανοποίηση της πείνας του δεν ήταν πιο σημαντική από τη σχέση του με τον Ιεχωβά. Γι’ αυτό, απάντησε: «Είναι γραμμένο: “Ο άνθρωπος πρέπει να ζει, όχι μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Ιεχωβά”».—Ματθ. 4:4.
(Λουκάς 4:5-8) 5 Εκείνος λοιπόν τον ανέβασε κάπου ψηλά και του έδειξε όλα τα βασίλεια της κατοικημένης γης μέσα σε μια στιγμή. 6 Τότε ο Διάβολος του είπε: «Θα σου δώσω όλη αυτή την εξουσία και τη δόξα τους, επειδή έχει παραδοθεί σε εμένα, και τη δίνω σε όποιον θέλω. 7 Αν εσύ λοιπόν με προσκυνήσεις, θα γίνει όλη δική σου». 8 Ο Ιησούς τού απάντησε: «Είναι γραμμένο: “Τον Ιεχωβά τον Θεό σου πρέπει να προσκυνάς και αυτόν μόνο πρέπει να λατρεύεις”».
Να Σκέφτεστε Τι Είδους Άτομα Πρέπει να Είστε
10 Αλλά τι συνέβη στην περίπτωση του Ιησού; Ο Σατανάς «τού έδειξε όλα τα βασίλεια της κατοικημένης γης μέσα σε μια στιγμή χρόνου· και του είπε ο Διάβολος: “Θα σου δώσω όλη αυτή την εξουσία και τη δόξα τους”». (Λουκ. 4:5, 6) Ο Ιησούς δεν είδε βέβαια με τα φυσικά του μάτια όλα τα βασίλεια μέσα σε μια στιγμή, αλλά ο Σατανάς προφανώς πίστευε ότι η δόξα αυτών των βασιλείων, την οποία του παρουσίασε σε όραμα, θα ασκούσε κάποια έλξη στον Ιησού. Χωρίς ίχνος ντροπής, του είπε: «Αν . . . κάνεις μια πράξη λατρείας μπροστά μου, θα γίνει όλη δική σου». (Λουκ. 4:7) Ο Ιησούς δεν ήθελε επ’ ουδενί να είναι το είδος του ατόμου που επιθυμούσε ο Σατανάς. Η απάντησή του ήταν άμεση: «Είναι γραμμένο: “Τον Ιεχωβά τον Θεό σου πρέπει να λατρεύεις και σε αυτόν μόνο πρέπει να αποδίδεις ιερή υπηρεσία”».—Λουκ. 4:8.
(Λουκάς 4:9-12) 9 Κατόπιν τον οδήγησε στην Ιερουσαλήμ και τον έβαλε πάνω στην έπαλξη του ναού και του είπε: «Αν είσαι γιος του Θεού, πέσε από εδώ, 10 διότι είναι γραμμένο: “Θα δώσει στους αγγέλους του εντολή σχετικά με εσένα για να σε διαφυλάξουν” 11 και “Θα σε σηκώσουν στα χέρια τους για να μη σκοντάψει το πόδι σου σε πέτρα”». 12 Ο Ιησούς τού απάντησε: «Έχει ειπωθεί: “Δεν πρέπει να υποβάλεις τον Ιεχωβά τον Θεό σου σε δοκιμή”».
nwtsty—πολυμέσα
Η Έπαλξη του Ναού
Ο Σατανάς ίσως έβαλε κυριολεκτικά τον Ιησού πάνω στην έπαλξη [ή αλλιώς «στο ψηλότερο σημείο»] του ναού» και του είπε να πέσει, αλλά δεν είναι γνωστό το ακριβές σημείο όπου μπορεί να στεκόταν ο Ιησούς. Εφόσον η λέξη ἱερόν του πρωτότυπου κειμένου ίσως αναφέρεται σε ολόκληρο το συγκρότημα του ναού, ο Ιησούς μπορεί να στεκόταν στη νοτιοανατολική γωνία (1) της περιοχής του ναού. Ή ίσως στεκόταν σε κάποια άλλη γωνία του συγκροτήματος του ναού. Χωρίς την παρέμβαση του Ιεχωβά, η πτώση από αυτά τα σημεία θα προκαλούσε σίγουρα τον θάνατο.
Να Σκέφτεστε Τι Είδους Άτομα Πρέπει να Είστε
12 Σε αντίθεση με την Εύα, τι θαυμάσιο παράδειγμα ταπεινοφροσύνης έθεσε ο Ιησούς! Ο Σατανάς προσπάθησε να τον πειράξει και με έναν άλλον τρόπο, αλλά για τον Ιησού ακόμη και η ιδέα να κάνει κάτι εντυπωσιακό το οποίο θα υπέβαλλε τον Θεό σε δοκιμή ήταν αδιανόητη. Μια τέτοια πράξη θα μαρτυρούσε υπερηφάνεια! Τουναντίον, η απάντηση του Ιησού ήταν ρητή και κατηγορηματική: «Έχει ειπωθεί: “Δεν πρέπει να υποβάλεις τον Ιεχωβά τον Θεό σου σε δοκιμή”».—Διαβάστε Λουκάς 4:9-12.
Σκάβουμε για Πνευματικά Πετράδια
(Λουκάς 4:17) Του δόθηκε λοιπόν ο ρόλος του προφήτη Ησαΐα, και εκείνος τον άνοιξε και βρήκε το μέρος όπου ήταν γραμμένο:
nwtsty—σημείωση μελέτης για Λου 4:17
ο ρόλος του προφήτη Ησαΐα: Ο ρόλος της Νεκράς Θαλάσσης, ο οποίος περιέχει το βιβλίο του Ησαΐα, αποτελείται από 17 λωρίδες περγαμηνής ενωμένες μεταξύ τους, συνθέτοντας έναν ρόλο μήκους 7,3 μ. με 54 στήλες. Ο ρόλος που χρησιμοποιούνταν στη συναγωγή της Ναζαρέτ ίσως είχε παρόμοιο μήκος. Ο Ιησούς έπρεπε να εντοπίσει το κείμενο που ήθελε να διαβάσει χωρίς τη βοήθεια αριθμών για τα κεφάλαια και τα εδάφια, οι οποίοι δεν υπήρχαν τον πρώτο αιώνα. Αλλά το γεγονός ότι βρήκε το μέρος όπου ήταν γραμμένα τα προφητικά λόγια δείχνει ότι ήταν καλά εξοικειωμένος με τον Λόγο του Θεού.
(Λουκάς 4:25) Για παράδειγμα, σας διαβεβαιώνω ότι υπήρχαν πολλές χήρες στον Ισραήλ στις ημέρες του Ηλία όταν ο ουρανός έκλεισε επί τρία χρόνια και έξι μήνες, και έπεσε μεγάλη πείνα σε όλο τον τόπο.
nwtsty—σημείωση μελέτης για Λου 4:25
επί τρία χρόνια και έξι μήνες: Σύμφωνα με το εδάφιο 1Βα 18:1, ο Ηλίας ανήγγειλε το τέλος της ξηρασίας «το τρίτο έτος». Κάποιοι λοιπόν έχουν ισχυριστεί ότι τα λόγια του Ιησού αντιφάσκουν με την αφήγηση του βιβλίου 1 Βασιλέων. Ωστόσο η αφήγηση των Εβραϊκών Γραφών δεν υπονοεί ότι η ξηρασία διήρκεσε λιγότερο από τρία χρόνια. Η φράση «το τρίτο έτος» προφανώς αναφέρεται στην περίοδο που ξεκίνησε όταν ο Ηλίας ανήγγειλε για πρώτη φορά την ξηρασία στον Αχαάβ. (1Βα 17:1) Πιθανότατα, η αναγγελία αυτή έγινε όταν η εποχή της ξηρασίας—η οποία κανονικά διαρκεί έως και έξι μήνες αλλά τότε ίσως είχε διαρκέσει περισσότερο από το φυσιολογικό—είχε ήδη αρχίσει. Επιπλέον, η ξηρασία δεν τελείωσε αμέσως μόλις εμφανίστηκε ξανά ο Ηλίας ενώπιον του Αχαάβ, «το τρίτο έτος», αλλά μόνο έπειτα από τη δοκιμή με τη φωτιά που ακολούθησε στο όρος Κάρμηλος. (1Βα 18:18-45) Επομένως, τα λόγια του Ιησού που είναι καταγραμμένα εδώ, όπως επίσης τα παρόμοια λόγια του ετεροθαλή αδελφού του Χριστού, στο εδάφιο Ιακ 5:17, εναρμονίζονται με τη χρονολόγηση για την οποία γίνεται λόγος στα εδάφια 1Βα 18:1.