اورشلیم—«شهر پادشاه عظیم»
«هرگز قسم مخورید . . . به اورشلیم، زیرا که شهر پادشاه عظیم است.»—متی ۵:۳۴، ۳۵.
۱، ۲. چه چیزی ممکن است عدهای را در رابطه با اورشلیم به شگفت وادارد؟
اورشلیم —این اسم به تنهایی احساسات زیادی را در مردم مذاهب گوناگون برمیانگیزد. در واقع هیچیک از ما نمیتواند به این شهر باستانی بیاعتنا باشد، چرا که مرتباً در اخبار از آن صحبت میشود. متأسفانه این خبرها حاکی از آنند که اورشلیم همیشه جایگاهی برای صلح نمیباشد.
۲ این موضوع ممکن است بعضی از خوانندگان کتاب مقدس را به شگفتی وادارد. در گذشته نام مخففی که برای اورشلیم استفاده میشد سالیم، به معنی «صلح» بود. (پیدایش ۱۴:۱۸؛ مزمور ۷۶:۲؛ عبرانیان ۷:۱، ۲) به این دلیل ممکن است شما بپرسید که ‹چرا این اواخر شهری با این اسم با چنین کمبود صلحی روبرو است؟›
۳. در کجا میتوانیم اطلاعات معتبری دربارهٔ اورشلیم بدست آوریم؟
۳ برای یافتن جواب این سؤال لازم است که نگاهی به تاریخ بسیار دور بیافکنیم و دربارهٔ اورشلیم دوران باستان بیاموزیم. بعضی ممکن است فکر کنند که ‹وقت مطالعه در مورد تاریخ دوران باستان را ندارند.› با اینهمه، اطلاعات دقیق دربارهٔ دوران اولیهٔ اورشلیم میتواند برای همهٔ ما ارزش بسیاری داشته باشد. کتاب مقدس به ما میگوید چرا: «زیرا همهٔ چیزهائیکه از قبل مکتوب شد برای تعلیم ما نوشته شد تا بصبر و تسلّئ کتاب امیدوار باشیم.» (رومیان ۱۵:۴) اطلاعاتی که کتاب مقدس دربارهٔ اورشلیم به ما میدهد میتواند موجب آسایش ما باشد—و به ما امید صلح نهتنها برای آن شهر بلکه برای سرتاسر کرهٔ زمین بدهد.
مکان «کرسئ سلطنت یَهُوَه»
۴، ۵. داوود چه نقش مهمی را در رابطه با اورشلیم برای به انجام رسیدن مقصود خدا ایفا کرد؟
۴ در قرن یازدهم ق.د.م.، اورشلیم به عنوان پایتخت ملتی امن و صلحدوست معروف بود. یَهُوَه خدا داوود جوان را برای منصب پادشاهی مسح کرده بود تا بر اسرائیل باستان حکومت کند. با بودن مقر پادشاهی در اورشلیم، داوود و نسل ملوکانهٔ او «بر کرسئ سلطنت خداوند» یا «کرسی خداوند،» نشستند.—۱تواریخ ۲۸:۵؛ ۲۹:۲۳.
۵ داوود این مرد خداترس اسرائیلی، از قوم یهودا، اورشلیم را از دست یَبُوسیان بتپرست به تصرف خود درآورد. در آن زمان این شهر تنها شامل کوهی به نام صهیون بود که بعدها این اسم مترادف با اورشلیم، مورد استفاده قرار گرفت. پس از مدتی داوود صندوق (تابوت) عهدی را که خدا با اسرائیل بسته بود، به اورشلیم آورد و آن را در خیمهای قرار داد. سالها قبل خدا با نبی خود، موسی از میان ابری که در بالای صندوق عهد مقدس قرار داشت سخن گفت. (خروج ۲۵:۱، ۲۱، ۲۲؛ لاویان ۱۶:۲؛ ۱تواریخ ۱۵:۱-۳) از آنجا که یَهُوَه در اصل پادشاه اسرائیل بود، این صندوق مظهر حضور وی میبود. به معنای دیگر، میشود گفت که یَهُوَه خدا از اورشلیم حکومت کرده است.
۶. یَهُوَه در خصوص داوود و اورشلیم چه وعدهای داد؟
۶ یَهُوَه به داوود وعده داد که پادشاهی خاندان ملوکانهٔ او که توسط صهیون یا اورشلیم نمایانده شده برای همیشه استوار خواهد ماند. این به آن معنی بود که شخصی از نسل داوود حق حکومت را به عنوان مسحشدهٔ خدا—مسیح یا کرِستُوس به ارث میبرد.a (مزمور ۱۳۲:۱۱-۱۴؛ لوقا ۱:۳۱-۳۳) کتاب مقدس به وضوح نشان میدهد که این وارث برای همیشه بر «کرسئ یَهُوَه» خواهد نشست و نه تنها بر اورشلیم بلکه بر تمام ملل حکومت خواهد کرد.—مزمور ۲:۶-۸؛ دانیال ۷:۱۳، ۱۴.
۷. پادشاه داوود چگونه پرستش حقیقی را ترویج داد؟
۷ اقداماتی که در جهت برانداختن مسحشدهٔ خدا، داوود از تخت سلطنت صورت گرفتند، با شکست روبرو شدند. در عوض ملتهای مجاور مغلوب شده و مرزهای سرزمین موعود تا سرحدی که خدا مقرر نمود گسترش پیدا کردند. داوود از این موقعیت برای ترویج پرستش حقیقی استفاده کرد. و او در بسیاری از سرودهایش یَهُوَه را به عنوان پادشاه واقعی صهیون ستایش نمود.—۲سموئیل ۸:۱-۱۵؛ مزمور ۹:۱، ۱۱؛ ۲۴:۱، ۳، ۷-۱۰؛ ۶۵:۱، ۲؛ ۶۸:۱، ۲۴، ۲۹؛ ۱۱۰:۱، ۲؛ ۱۲۲:۱-۴.
۸، ۹. چگونه پرستش حقیقی تحت سلطنت سلیمان پادشاه در اورشلیم توسعه پیدا کرد؟
۸ در طی سلطنت سلیمان، پسر داوود، پرستش یَهُوَه به اوج تازهای رسید. سلیمان اورشلیم را از طرف شمال به حدی توسعه داد که تپهٔ موریا را نیز شامل میشد (منطقهای که امروز به قبةالصخره معروف است.) این افتخار نصیب سلیمان شد تا معبدی به جهت ستایش یَهُوَه در این منطقه که سطح بالایی داشت، بنا نماید. صندوق عهد در قسمت قدسالاقداس معبد قرار داده شد.—۱پادشاهان ۶:۱-۳۸.
۹ امت اسرائیل از صلح حاکم لذت میبرد، زیرا حمایت کاملش را به پرستش یَهُوَه که در اورشلیم مرکزیت یافته بود، نشان میداد. در تفسیر زیبای این موقعیت در آیات میخوانیم: «یهودا و اسرائیل مثل ریگِ کنارهٔ دریا بیشماره بودند و اکل و شُرب نموده شادی میکردند. . . . از هر جانب بهمهٔ اطرافش [سلیمان] صُلح بود. و یهودا و اسرائیل هر کس زیر مَو و انجیر خود . . . مینشستند.»—۱پادشاهان ۴:۲۰، ۲۴، ۲۵.
۱۰، ۱۱. آنچه را که کتاب مقدس دربارهٔ اورشلیم در زمان حکومت سلیمان میگوید، چگونه از طریق باستانشناسی تأیید شده است؟
۱۰ مدارک به دست آمده توسط باستانشناسان نیز حاکی از کامیابی سلیمان در طی حکومتش میباشند. پروفسور یوحانانآهارونی در کتابش به نام باستانشناسی سرزمین اسرائیل (انگل.) مینویسد: «ثروتی که از همه جانب به دربار سلطنتی جریان پیدا کرد و رونق تجارت . . . انقلابی چشمگیر و سریع را در پیشرفت مادی و کامیابی به همراه داشت. . . . تغییری را که در پیشرفت مادی بوجود آمده بود میتوان . . . نهتنها در اجناس لوکس بلکه بخصوص در ظروف سفالی نیز دید. . . . کیفیت کوزهگری و نحوهٔ پختن آن بینهایت پیشرفت کرد.»
۱۱ جریم.لندی نیز با نظری مشابه مینویسد: «تحت سلطنت سلیمان، پیشرفت مادی در اسرائیل در طی سه دهه در مقایسه با دو قرن قبل از آن ترقی بیشتری داشت. در لایهٔ زمینی که مربوط به زمان سلیمان میشود آثاری از بناهای یادبود، شهرهای بزرگ با دیوارهای عظیم، پدیدار شدن اماکن مسکونی که شامل محلههای اعیاننشین با خانههای مستحکم نیز میشد، یافت شده است. پیشرفتی عظیم در مهارت فنی کوزهگران و مراحل تولیدی آنان، نیز به چشم میخورد. ما همچنین آثاری از صنایع دستی که معرف اجناسی از سرزمینهای دور میباشند را یافتهایم که علامتی است از بازار گرم خریدوفروش و تجارت بینالمللی.»—خاندان داوود (انگل.).
از صلح به ویرانی
۱۲، ۱۳. چه چیزی باعث شد که ترویج دادن پرستش حقیقی در اورشلیم ادامه پیدا نکرد؟
۱۲ صلح و امنیتی که در اورشلیم، یعنی محلی که قدسالاقداس یَهُوَه در آن قرار داشت، حکمرانی میکرد دلیل خوبی برای شکرگزاری و دعا کردن بود. داوود نوشت: «برای سلامتئ اورشلیم مسئلت کنید. آنانیکه ترا دوست میدارند خجسته حال خواهند شد. سلامتی در بارههای تو باشد، و رفاهیّت در قصرهای تو. بخاطر برادران و یاران خویش، میگویم که سلامتی بر تو باد.» (مزمور ۱۲۲:۶-۸) با اینکه سلیمان امتیاز ساختن معبد شکوهمند را داشت، ولی عاقبت زنان بتپرست زیادی را به همسری خود درآورد و در پیری آنها او را اغوا کردند تا پرستش خدایان دروغین آن زمانه را ترویج دهد. این ارتداد تأثیر تباهکنندهای بر تمام ملت داشت و از ساکنان آنجا صلح واقعی را ربود.—۱پادشاهان ۱۱:۱-۸؛ ۱۴:۲۱-۲۴.
۱۳ در اوایل حکومت پسر سلیمان، یعنی رَحُبُعام، ده سِبط شمالی شورش کرده و پادشاهی شمالی اسرائیل را تشکیل دادند. به سبب بتپرستی که آنان پیش گرفتند، خدا اجازه داد تا آن پادشاهی بدست آشور سرنگون شود. (۱پادشاهان ۱۲:۱۶-۳۰) پادشاهی جنوبی دو خاندان یهودا به مرکزیت خود در اورشلیم ادامه داد. اما به مرور آنها نیز به پرستش حقیقی پشت کردند، از این رو خدا اجازه داد تا این شهر سرکش بدست بابلیان در سال ۶۰۷ ق.د.م نابود شود. برای مدت ۷۰ سال اسرای یهودی در بابل در حال سستی و ناتوانی بسر بردند. پس خدا به آنان شفقت نمود، و اجازهٔ بازگشت به اورشلیم و بناسازی پرستش حقیقی به آنها داده شد.—۲تواریخ ۳۶:۱۵-۲۱.
۱۴، ۱۵. بعد از زمان تبعید در بابل، چگونه اورشلیم نقش اصلی را دوباره بدست آورد، اما با چه تغییری؟
۱۴ پس از ۷۰ سال ویرانی، ساختمانهای خراب را علفهای هرز دربر گرفته بودند. دیوار اورشلیم در همه جا که سابقاً دروازهها و برجهای مراقبت قرار داشتند پایین ریخته بود. با اینهمه یهودیانی که بازگشتند شجاعت پیدا کردند. آنها در همان جایی که معبد قبلاً قرار داشت مذبحی ساختند و برای یَهُوَه روزانه قربانی گذراندند.
۱۵ این شروعی دلگرمکننده بود، اما اورشلیم بازسازیشده هرگز دوباره پایتخت سلطنتی با پادشاهی از نسل داوود بر تخت نمیبود. در عوض یهودیان تحت سلطهٔ حاکمی بودند که دستنشاندهٔ فاتحان بابل بود و میبایستی به سروران فارس خود مالیات میپرداختند. (نحمیا ۹:۳۴-۳۷) با اینکه اورشلیم در موقعیتی «پایمال» شده قرار داشت، اما هنوز هم تنها شهر روی زمین بود که مورد لطف خاص یَهُوَه خدا قرار داشت. (لوقا ۲۱:۲۴) اورشلیم که مرکز پرستش حقیقی بود، از طریق یکی از نوادگان داوود پادشاه، مظهر حکمرانی مطلق خدا بر روی زمین بشمار میرفت.
مخالفت همسایگانی که دارای مذهب کاذب بودند
۱۶. چرا یهودیانی که از بابل بازگشتند کار بازسازی اورشلیم را ترک کردند؟
۱۶ بزودی یهودیانی که از تبعید به اورشلیم بازگشته بودند زیربنای معبد جدید را ساختند. اما همسایگان آنها که مذاهب کاذب داشتند نامهای تحمتآمیز به پادشاه فارس، اَرتَحشَستا (اردشیر)، فرستادند که در آن از شورش یهودیان نوشته بودند. در نتیجه اَرتَحشَستا کار بازسازی را در اورشلیم متوقف ساخت. اگر که در آن موقعیت در آنجا زندگی میکردی، لابد نگران آینده آن شهر میبودی. از قرار معلوم یهودیان کار بازسازی معبد را ترک کردند و برای ارضای خواستههای خود به دنبال جمعآوری مادیات رفتند.—عزرا ۴:۱۱-۲۴؛ حجی ۱:۲-۶.
۱۷، ۱۸. یَهُوَه برای بازسازی اورشلیم از چه امکاناتی استفاده کرد؟
۱۷ تقریباً ۱۷ سال بعد از بازگشتشان، خدا انبیایی به نام حَجّی و زکریا را فرستاد تا طرزفکر امتش را تصحیح کنند. یهودیان توبه کردند، و کار بازسازی معبد را از نو سر گرفتند. در این فاصله داریوش پادشاه فارس شده بود. او فرمان کوروش مبنی بر بازسازی معبد اورشلیم را تصدیق کرد. داریوش نامهای به همسایگان یهودیان فرستاد و به این طریق به آنان هشدار داد تا ‹از اورشلیم دور شوند،› همچنین از مالیاتی که به پادشاه میپردازند، به آنان کمک کنند تا کار ساختمان پایان پذیرد.—عزرا ۶:۱-۱۳.
۱۸ یهودیان در طی بیستودومین سال بازگشتشان کار ساختن معبد را به اتمام رسانیدند. احتمالاً از اهمیت چنین نقطهٔ عطفی که با شادی و سرور فراوان جشن گرفته شد آگاه هستی. اما هنوز هم بخش قابل توجهی از اورشلیم و دیوارهای آن خرابه بودند. توجه لازم در «ایّام نَحَمْیای والی و عَزْرای کاهنِ، کاتب» به این شهر نشان داده شد. (نحمیا ۱۲:۲۶، ۲۷) بنابر شواهد در اواخر قرن پنجم ق.د.م.، اورشلیم کاملاً بازسازی شده بود و به صورت یکی از شهرهای مهم دوران باستان درآمد.
ظهور مسیح!
۱۹. مسیح چگونه موقعیت بینظیر اورشلیم را اذعان کرد؟
۱۹ حال میخواهیم به چند قرن جلوتر در مورد واقعهای که از اهمیت جهانی برخوردار است نظر افکنیم، یعنی تولد عیسی مسیح. فرشتهٔ یَهُوَه خدا به مادر باکرهٔ عیسی گفته بود: «خداوند خدا تخت پدرش داود را بدو عطا خواهد فرمود . . . و سلطنت او را نهایت نخواهد بود.» (لوقا ۱:۳۲، ۳۳) سالها بعد عیسی موعظهٔ روی کوه معروف خود را ادا کرد. در این موعظه او اطرافیان را بسیار تشویق کرد و نیز تذکراتی دربارهٔ موضوعات مختلف داد. برای مثال او شنوندگان خود را تشویق نمود که به قسمهای خود به خدا وفادار بمانند و مراقب باشند تا مبادا بیهوده و سرسری قسم بخورند. عیسی گفت: «باز شنیدهاید که باوّلین گفته شده است که ‹قسم دروغ مخور بلکه قسمهای خود را بخداوند وفا کن.› لیکن من بشما میگویم: هرگز قسم مخورید نه بآسمان زیرا که عرش خداست، و نه بزمین زیرا که پایانداز او است؛ و نه باُورْشلیم، زیرا که شهر پادشاه عظیم است.» (متی ۵:۳۳-۳۵) این نکته در خور توجه است که عیسی موقعیت بینظیر اورشلیم را اذعان کرد—موقعیتی که برای قرون متوالی از آن برخوردار بوده است. بله آن «شهر پادشاه عظیم،» یَهُوَه خدا بود.
۲۰، ۲۱. چه تغییر شگرفی در طرز فکر بسیاری از مردم که در اورشلیم زندگی میکردند، ایجاد شد؟
۲۰ در اواخر زندگی زمینیاش، عیسی خود را به عنوان پادشاه آنان که بشایستگی منتخب شده بود، به اورشلیم معرفی کرد. در آن اوقات هیجانانگیز، بسیاری با خوشحالی فریادکنان میگفتند: «مبارک باد کسیکه بنام خداوند [یَهُوَه] میآید! مبارک باد ملکوت پدر ما داود!»—مرقس ۱۱:۱-۱۰؛ یوحنا ۱۲:۱۲-۱۵.
۲۱ در کمتر از یک هفته مردم گذاشتند تا رهبران مذهبی اورشلیم آنان را بر ضد عیسی بشورانند. او به آنها هشدار داد که نه تنها شهر اورشلیم بلکه تمام امت که مورد لطف و عنایت خدا بود موقعیت خود را از دست خواهد داد. (متی ۲۱:۲۳، ۳۳-۴۵؛ ۲۲:۱-۷) برای مثال عیسی اعلام کرد: «ای اُورشلیم اُورشلیم قاتل انبیاء و سنگسارکنندهٔ مرسلان خود — چند مرتبه خواستم فرزندان ترا جمع کنم مثل مرغی که جوجههای خود را زیر بال خود جمع میکند! و نخواستید! اینک خانهٔ شما برای شما ویران گذارده میشود.» (متی ۲۳:۳۷، ۳۸) در وقت فِصح در سال ۳۳ د.م.، دشمنان عیسی با بیعدالتی در بیرون شهر اورشلیم باعث اعدام او شدند. با اینهمه، یَهُوَه مسیح خود را برخیزانید و او را محترم نموده، زندگی روحی فناناپذیر در صهیون آسمانی به او عطا کرد، دستاوردی که همهٔ ما میتوانیم از آن فایده ببریم.—اعمال ۲:۳۲-۳۶.
۲۲. مراجعی که بعد از مرگ عیسی، دربارهٔ اورشلیم نوشته شدهاند چه حالتی را دربر داشتهاند؟
۲۲ از آن وقت، اغلب پیشگوییهای مربوط به صهیون یا اورشلیم را که هنوز به انجام نرسیدهاند میتوان به ترتیبات آسمانی، یا پیروان مسحشدهٔ عیسی، ربط داد. (مزمور ۲:۶-۸؛ ۱۱۰:۱-۴؛ اشعیا ۲:۲-۴؛ ۶۵:۱۷، ۱۸؛ زکریا ۱۲:۳؛ ۱۴:۱۲، ۱۶، ۱۷) واضح است مراجعی که بعد از مرگ عیسی نوشته شدهاند و اشاره به «اورشلیم» یا «صهیون» میکنند حالت تشبیهی دارند و منظور خود آن شهر یا مکان نیست. (غلاطیان ۴:۲۶؛ عبرانیان ۱۲:۲۲؛ ۱پطرس ۲:۶؛ مکاشفه ۳:۱۲؛ ۱۴:۱؛ ۲۱:۲، ۱۰) دلیل نهایی که ثابت میکند اورشلیم دیگر «شهر پادشاه عظیم» نبود، این است که در سال ۷۰ د.م. ارتش روم آن را ویرانه کرد، همانطوری که دانیال و عیسی مسیح نبوت کرده بودند. (دانیال ۹:۲۶؛ لوقا ۱۹:۴۱-۴۴) هیچکدام از نویسندگان کتاب مقدس و همینطور عیسی، پیشگویی نکردند که اورشلیمِ زمینی به موقعیتی که مورد لطف و عنایت یَهُوَه خدا قرار داشت، دوباره باز خواهد گشت.—غلاطیان ۴:۲۵؛ عبرانیان ۱۳:۱۴.
چشماندازی از صلح ابدی
۲۳. چرا ما باید هنوز هم به اورشلیم توجه داشته باشیم؟
۲۳ حال که تاریخ اولیهٔ اورشلیم را مرور کردیم، دیدیم که این شهر به معنای واقعی نامش—«مالکیت [یا، شالودهٔ] صلحی دوجانبه»—در زمان حکومت صلحآمیز سلیمان بود. اما آن تنها چشماندازی بود از صلح و رفاهی که بزودی همهٔ آنانی که خدا را دوست دارند و بر روی زمینی که به بهشت مبدل شده زندگی خواهند کرد، از آن لذت خواهند برد.—لوقا ۲۳:۴۳.
۲۴. از اوضاعی که در زمان سلیمان رواج داشت چه درسی میگیریم؟
۲۴ مزمور ۷۲ جلوهگر وضعیتی است که در زمان حکومت سلیمان وجود داشت. اما این سرود نبوی زیبا از برکاتی صحبت میکند که بشر تحت حکومت آسمانی عیسی مسیح از آن برخوردار خواهد شد. دربارهٔ او مزمورنویس میسراید: «در زمان او صالحان خواهند شکفت، و وفور سلامتی خواهد بود مادامیکه ماه نیست گردد. . . . زیرا چون مسکین استغاثه کند او را رهائی خواهد داد، و فقیریرا که رهانندهٔ ندارد. بر مسکین و فقیر کَرَم خواهد فرمود، و جانهای مساکین را نجات خواهد بخشید. جانهای ایشانرا از ظلم و ستم فدیه خواهد داد، و خون ایشان در نظر وی گرانبها خواهد بود. و فراوانئ غلّه در زمین بر قلّهٔ کوهها خواهد بود.»—مزمور ۷۲:۷، ۸، ۱۲-۱۴، ۱۶.
۲۵. چرا ما باید به یادگیری بیشتر دربارهٔ اورشلیم رغبت داشته باشیم؟
۲۵ چه آرامش و امیدی این کلمات برای کسانی که خدا را دوست دارند، چه در اورشلیم و چه در هر جای دیگر دنیا فراهم میآورد! تو نیز میتوانی در بین آنانی باشی که در همه جای زمین از صلح لذت خواهند برد، صلحی که تحت پادشاهی مسیحایی خدا بر زمین مقرر خواهد شد. داشتن آشنایی با گذشتهٔ اورشلیم میتواند به ما کمک کند تا منظور خدا را برای بشر بفهمیم. مقالههای بعدی بر روی اتفاقاتی تکیه میکنند که در طی دهههای هفتم و هشتم پس از بازگشت یهودیان از تبعیدشان در بابل، روی داد. همهٔ کسانی که میخواهند پرستشی مقبول به یَهُوَه خدا، پادشاه عظیم ارائه دهند میتوانند از این مطالعات آسایش خاطر یابند.
[پاورقی]
a لقب «مسیح» (از زبان عبری) و «کرِستُوس» (از یونانی) گرفته شده و هر دو به معنی «مسح شده» میباشند.
آیا به یاد میآوری؟
◻ چه عاملی باعث شد که اورشلیم به عنوان جایی که «کرسی خداوند» قرار میگرفت انتخاب شود؟
◻ چه نقش پراهمیتی را سلیمان در ترویج پرستش حقیقی ایفا کرد؟
◻ از کجا میدانیم که اورشلیم دیگر مرکز پرستش یَهُوَه نبود؟
◻ چرا ما علاقمندیم که بیشتر دربارهٔ اورشلیم بیاموزیم؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۰]
شهر داوود بر بلندیهای جنوبی قرار داشت، اما سلیمان شهر را از طرف شمال توسعه داد و معبد را ساخت
[سطر اعتبار]
.Pictorial Archive )Near Eastern History( Est
[صاحب امتیاز تصویر در صفحهٔ ۸]
.Pictorial Archive )Near Eastern History( Est