عید پِسَح چیست؟
پاسخ کتاب مقدّس
خدا در سال ۱۵۱۳ قبل از میلاد قوم یهود را از بردگی مصر آزاد ساخت و عید پِسَحa سالانه به مناسبت این رویداد مهم برگزار می‌شود. خدا به اسرائیلیان فرمان داد که این عید را در ۱۴ ماه اَبیب در تقویم یهودی که بعدها ماه «نیسان» نامیده شد، برگزار کنند.—خروج ۱۲:۴۲؛ لاویان ۲۳:۵.
چرا به این عید «پِسَح» می‌گویند؟
واژهٔ «پِسَح» از کلمه‌ای به معنی «عبور» در زبان عبری گرفته شده است و به زمانی اشاره می‌کند که خدا اسرائیلیان را از بلایی که باعث مرگ نخست‌زادگان مصر شد، محفوظ نگه داشت. (خروج ۱۲:۲۷؛ ۱۳:۱۵) خدا قبل از آوردن این بلا، به اسرائیلیان گفت که مقداری از خون یک برّه یا بز به چارچوب دَرِ خانه‌شان بپاشند. (خروج ۱۲:۲۱، ۲۲) فرشتهٔ خدا با دیدن خون پاشیده‌شده، از خانه «عبور» می‌کرد و جان نخست‌زادهٔ آن خانه را نمی‌گرفت.—خروج ۱۲:۷، ۱۳.
عید پِسَح در ایّام باستان چگونه برگزار می‌شد؟
خدا به اسرائیلیان گفت که چگونه اولین عید پِسَح را برگزار کنند.b طبق کتاب مقدّس برخی از جنبه‌های این عید چنین است:
قربانی: هر خانواده برّه یا بزی یک‌ساله را در دهمین روز ماه اَبیب (یا نیسان) انتخاب کرده، آن را در چهاردهمین روز قربانی می‌کردند. اما فقط در اولین پِسَح، یهودیان مقداری از خون آن را بر چهارچوب درِ خانه‌شان پاشیدند و گوشت آن را کباب کرده خوردند.—خروج ۱۲:۳-۹.
شام: شام پِسَح شامل گوشت برّه (یا بز)، نان بی‌خمیرمایه و سبزیجات تلخ می‌شد.—خروج ۱۲:۸.
عید: پس از عید پِسَح، اسرائیلیان عید نان بی‌خمیرمایه را به مدت هفت روز برگزار می‌کردند.c آنان هنگام برگزاری این عید، فقط از نان بی‌خمیرمایه می‌خوردند.—خروج ۱۲:۱۷-۲۰؛ ۲تواریخ ۳۰:۲۱.
آموزش: به هنگام عید پِسَح، والدین در مورد یَهُوَه به فرزندانشان آموزش می‌دادند.—خروج ۱۲:۲۵-۲۷.
سفر: بعدها اسرائیلیان برای برگزاری عید پِسَح به اورشلیم سفر می‌کردند.—تَثنیه ۱۶:۵-۷؛ لوقا ۲:۴۱.
جنبه‌های دیگر: در روزگار عیسی، شراب و سرودخوانی بخشی از مراسم عید پِسَح بود.—مَتّی ۲۶:۱۹، ۳۰؛ لوقا ۲۲:۱۵-۱۸.
برداشت‌های نادرست در مورد عید پِسَح
برداشت نادرست: اسرائیلیان شام پِسَح را در ۱۵ نیسان خوردند.
واقعیت: خدا به اسرائیلیان فرمان داد که برّه‌ای در غروب ۱۴ نیسان ذبح کنند و آن را در همان شب کباب کرده بخورند. (خروج ۱۲:۶، ۸) در روزگار اسرائیل باستان، روز با غروب آفتاب شروع و با غروب آفتاب تمام می‌شد. (لاویان ۲۳:۳۲) بنابراین، می‌توان گفت که اسرائیلیان برّه را در ابتدای روز ۱۴ نیسان ذبح می‌کردند و می‌خوردند.
برداشت نادرست: مسیحیان ملزم به برگزاری عید پِسَح هستند.
واقعیت: عیسی پس از برگزاری عید پِسَح در ۱۴ نیسان ۳۳ میلادی، مراسمی به نام «شام سَرور» را پایه‌گذاری کرد. (لوقا ۲۲:۱۹، ۲۰؛ ۱قُرِنتیان ۱۱:۲۰) این مراسم جایگزین عید پِسَح شد، زیرا به مناسبت قربانی «مسیح که برّهٔ پِسَح ماست» برگزار می‌شود. (۱قُرِنتیان ۵:۷) قربانی جان عیسی از قربانی برّه در عید پِسَح برتر است، زیرا قربانی عیسی نجات از چنگال گناه و مرگ را برای همه میسر می‌سازد.—مَتّی ۲۰:۲۸؛ عبرانیان ۹:۱۵.
a عید فِصَح یا عید پِسَخ نیز خوانده می‌شود.
b به مرور زمان، تغییراتی در نحوهٔ برگزاری این عید به وجود آمد. برای مثال، اسرائیلیان اولین پِسَح را «با عجله» برگزار کردند، زیرا لازم بود خود را برای ترک مصر آماده کنند. (خروج ۱۲:۱۱، مژده برای عصر جدید) اما وقتی آنان به سرزمین موعود رسیدند، دیگر لازم نبود که این عید را با عجله برگزار کنند.
c «عید نان بی‌خمیرمایه» به «عید نان فطیر» نیز معروف است.