Aval avé éning é nga sum ?

« [Nzame] éñe a ne tsin ye éning. » (Bya 36:9) Ye wa bunu do ? Bôr b’ézing ba tem naa béé dzi ki vele éning, nge é ne été da yili naa éning é nga sia sum étam. Ve nge é ne été naa Jehôva éñe a nga vele éning, da yili naa a mbe faa bele dzam ézing ôsimane nga ?a N’daghane a ne nlang ya Bible wa kane aval éning é nga so, ye amu dzé bia yiène faa bele mebun ébe nlang té.

1. Za a nga vele dzôp ya si ?

Bible a dzô naa : « Atarga, Nzame a nga vele dzôp ya si. » (Atarga 1:1) Abuiñ beyem mam ba yebe naa dzôp ya si é nga tobe mvelane. Éde aval avé Nzame a nga vele be ? A nga belane nsisim wèñ —« é ngu’u a bo da mam »—naa a vele é mam mesese me ne éning ane atétéñ, nlô dzôp, ngomdan, ye si.—Atarga 1:2.

2. Amu dzé Nzame a nga vele si ?

Jehôva « Éé dzi ki vele [si] a zeze, ve a nga vele do naa bôr be tobe été. » (Esaïe 45:18) A nga yem kôm si, étobegha dèè, naa boan be-bôt be tobe été mbèmbèè. (A lang Esaïe 40:28 ; 42:5.) Beyem mam ba dzô naa si é ne nkôman ngum aval. Ye naa moan môt éé se ki ning vôm afe fave a si va.

3. Za nkane ô ne ézang boan be-bôt ya betsit ?

Niène a nga man vele si, éyong té Jehôva a nga vele mendzang bining bise bivoo. Ôsusua a nga tare vele bilé ya betsit. Éyong té vèè, « Nzame a nga vele moan môt éfônan dèñ. » (A lang Atarga 1:27.) Dzé da ve naa moan môt a lôt é mam mese mevoo Nzame a nga vele a si va ? Amu Nzame a nga vele bia éfônan dèñ éde da ve naa bi ne bele mefulu mèñ ane édzing ya sôsôe. A nga vele fe bia ya akeng da ve bia naa bi ne yeghe minkobe, a dzing bia yen mbemba be-mam ya bele mevakh ma so éyong bia wokh mezik. Moan môt a selane fe ya betsit amu naa a ne kang, a ne dzing, a ne fe tobe angom ya M’vele wèñ.

A TUGHA FAS

N’yeghan mekalgha ma ve naa bi yebe naa éning é nga tobe mvelane, ya amu dzé da yiène naa bi bunu é dzam Bible a dzô nfa ye avele. A yeghe é mam mefulu boan be-bôt ma yeghle bia ébe Nzame.

4. Éning é nga tobe mvelane

É biôm bise boan be-bôt ba bo, ba ñong bio avele été. Ve za a ne tsin ye bifônan ba ñong avele alé ? Daghane ÉNGENGENG, éyong té mia lèè minlang mia daghe nsili wa zu wi.

ÉNGENGENG : Creer en Dios nge ki Croire en Dieu (2:43)

• Za bifônan boan be-bôt be nga ñong nfa avele ?

Môt éñe a vaghle ya long kada nda, ve za nga vaghle ya long é mam mese me ne éning ? A lang Behébreu 3:4, éyong té mia lèè minlang mia daghe minsili mia zu mi :

• Dzé wa dang dzing wa yen avele été ?

• Ye da yiène naa bi bunu naa dzôp ya si, ya é mam mesese me ne été me nga tobe mvelane ? Amu dzé ?

Ye mine va yem do ?

Ô ne ke lang ye yen bingengeng bia daghe nlang té nsama bingengeng a jw.org « Évolution ou conception ? » nge ki « ¿Lo diseñó alguien? » ya « Points de vue sur l’origine de la vie » nge ki « Opiniones sobre el origen de la vida. »

« É ne été, môt éñe a nga long kada nda, ve é môr a nga long mam mese a ne Nzame »

5. Bi bele ña mekalgha ma ve naa bi bele mebun naa nlang ya Bible wa daghe avele ô ne bebela

ÉNGENGENG : Ye be nga vele éning ?—Abong (3:51)

• Ye Bible a yeghle naa si ya bining bise bi ne été bi nga tobe mvelane ébe melu me saman ?

• Ye wa simane naa nlang ya Bible wa daghe avele ô ne bebela ? Amu dzé, nge ki amu dzé kaa ?

A lang Atarga 1:1, éyong té mia lèè minlang mia daghe nsili wa zu wi :

• Beyem mam ba dzô naa si ya dzôp é nga tobe mvelane. Aval avé é dzam ba simane da wulu nsama ya é dzam bi ndaghe lang a Bible été ?

Bôr b’ézing ba kam faa naa Nzame a nga belane évolution nge ki evolución naa avele éning. A lang Atarga 1:21, 25, 27, éyong té mia lèè minlang mia daghe minsili mia zu mi :

• Ye Bible a yeghle naa Nzame a nga vele boan bining, a ne bi nga ke bia vem yakekuiñ a ne bi nga vaghane bekuas, betsit ya bôt ? Nge ki faa naa ôsusua a nga vele mendzang bining bisese

6. Boan be-bôt be ne ngura dzang étam nfa é mam Nzame a nga vele

Bii se ki ane betsit Jehôva a nga vele. A lang Atarga 1:26, éyong té mia lèè minlang mia daghe nsili wa zu wi :

• Amu bi ne mvelane éfônan Nzame, ya naa bi bele mefulu ane édzing ya n’nem éngôngol, da kômô bia lere naa Nzame a bele za mefulu ?

AKIGHE BES

Jehôva éñe a nga vele dzôp ya si ya éning ngura.

Ôbaghle

• Bible a dzô yè nfa mesumgha dzôp ya si ?

• Ye Nzame a nga bo fave mendzang me boan m’éning a ne me nga ke ma vem, nge ki faa naa a nga vele é mam mese me ne éning abo éma me ne avitsang ya éma me ne n’nen ?

• Dzé da ve naa moan môt a bo ngum aval avele ?

Ô NE FE KE DAGHE

Daghe bifônan bi ya avele bia tugha lere naa mvele mam a ne.

« Qu’enseigne la nature ? » nge ki « ¿Qué nos enseña la naturaleza? » (Réveillez-vous !, septembre 2006 ; ¡Despertad!, septiembre de 2006)

Daghe a ne ésaa a lere é moan wèñ nlang ya avele aval ane Bible a kane wô.

« Jéhovah a créé toutes choses » nge ki « Jehová creó todas las cosas » (2:37)

Yeneghe nge evolución da wulu nsama ya Bible.

« Dieu s’est-il servi de l’évolution pour créer les différentes formes de vie ? » nge ki « ¿Creó Dios los distintos tipos de seres vivos mediante la evolución? » (Nlô-adzô té ô ne a nden)

Fasghe nge min’nôm bives ya é mam beyem-mam be nga vakh ye yen, ma lere faa naa éning é nga tobe mvelane nge ki faa naa é nga so ya evolución nge ki évolution.

Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie nge ki el origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis (brochure nge ki folleto)