Biyalan bia daghe kalare akal ésulan éning moan Kristen ye ésèñ minkanghle

1-7 YE NGOAN LAL

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 7-8

« Melepgha bia ñong nfa Campamento nge ki Camp ya Israël »

it-1 497 étun 3

Ékôan

Biyong bizing, abeng-si Israël été, é bôr be mbe tetele ébe be mbe béé tiè mam nsama Israël été. (Esd. 10:14) Aval té, « Bedjiè meyong » ébe be mbe béé ke ve biveve bieba, niène be nga man long tabernacle. (Nla. 7:1-11) A ne beprêtre, belévite ya fe « bedjié meyong » ébe be mbe béé « kôm mam ya sôsôe » akal ayong metam Nehémie. (Néh. 9:38–10:27) Éyong Israël a mbe éé kighane éyang, ékôan « éé mbe éé bele bedjié be nga luè akal kada ésulan, befam bôr ba yem, » été befam 250 be nga bo élar ya Coré, Dathân, Abiram, ya Ôn naa ba lumane Moises ba Aaron. (Nla. 16:1-3) Akal be nga bèè metsing Nzame, Moises a nga top befam 70 nsama bemvene be ye ayong Israël, éba be nga kee meyem, naa be vole Moises « a baghe mbaghe ayong » éé mbe ki baghe étam. (Nla. 11:16, 17, 24, 25) Lévitique 4:15 a tu « bemvene be ye ékôan. » Éde, a ne bo naa, é bôr be mbe béé kobe akal ayong, be mbe bemvene be ye ayong, bedjié, bekikh minsang ye é bôr be va kee meyem mefe.​—Nla. 1:4, 16 ; Jos. 23:2 ; 24:1.

it-2 796 étun 1

Ruben

É camp nge ki campamento Bisraélite nge ki be Israelitas été, Berubénite be mbe be bele mefeng meba, ayong Siméon ye Gad nfa tabernacle a nkèñ. Éyong be mbe béé kôre vôm, nsama meyong melal Ruben a mbe éé lere zen, ô mbe wéé tông nsama meyong melal Juda, Issakar ya Zabulon. (Nla. 2:10-16 ; 10:14-20) Ntaane té, éwô fe meyong mevoo me nga baghle naa be ve biveve bieba é môs be nga tele tabernacle éyong ôsua.​—Nla. 7:1, 2, 10-47.

w04 8/1 25 étun 1

É mam ma dang éban é kalare Nlang été

8:25, 26. Naa Belévite be yem bo bisèñ be nga ke bo, ya fe amu ngang akal min’nôm, be nga kikh é tang mimbu môr a yiène sèñ. Ve, é môr a nga kuiñ mimbu mité, a mbe tsini naa a vole Belévite bevoo nge a nga kômô de. Afang bo naa, melu mèè, baa sim ki ésèñ bekare fuèñ y’Édjié akal môr a ntoo n’nôm, é tsin atsing da kuiñ atsing té, da yeghle bia môra dzam. Nge, akal a ntoo édedaa n’nôm, moan kristen éé se ki fe dzale meyem m’ézing a yiène bo, a ne bo bisèñ bife y’abim ngu’u a bele.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

it-1 835

Ntôô moan

Amu mintôô befam Bisraélite nge ki Israelitas be nga ye bo bedjié be ye kada nda-bôr, be mbe béé kobe akal ayong ngura. Jehôva a nga kobe adzô ayong ngura ane « ntôô moan wéñ » ; a mbe faa ntôô ayong dèñ, akal élat a nga bo ye Abraham. (Akô. 4:22) Amu a nga baghle mintôô befam mintèè, Jehôva a nga dzô naa « mintôô befam mia tare byale ézizang ayong Israël été, nsama bôr ye betsit, » ba yiène be fubu akal déñ. (Akô. 13:2) Aval té, éde be nga kee Nzame mintôô befam.

8-14 YE NGOAN LAL

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 9-10

« Aval Jehôva a kôm ayong déñ »

it-1 398 étun 3

Camp nge ki campamento

Éyong môra camp té a mbe éé kôre vôm, naa a ke vôm afe (nten Nlang abong 33, Moises a nga lang be camp bebéñ 40) é mbe déé lere môra nkôman. Nté sese nkut ô mbe a tabernacle ayô, camp a mbe éé lighe vôm mboo. Éyong nkut ô nga fonghane, camp ny’a nga kôre fe. « Éyong Jehôva a nga dzô be naa be tobe vôm, be nga tobe vôm té, éyong ki a nga dzô be naa be kôre, be nga kôre. » (Nla. 9:15-23) Be mbe béé dzô camp é mam ma so ébe Nzame ngalane metong mebèñ me ntoo nduane ya miang. (Nla. 10:2, 5, 6). Édung metong meté, me mbe méé dzô camp éyong ba yiène kôre vôm. Éyong ôsua é nga tare bobane, a mbe « mbu bèè [1512 kaa naa Yésu a byale], é ngoan bèè é too melu mewôm mebèñ. » Arche nge ki arca y’élat, a mbe éé ke ôsu, nsama ôsua ô mbe wéé lang meyong melal Juda a mbe é lere zen, é mvus déñ Issakar ya Zabulon. Nsama ô mbe wéé berane be a mbe éwi be Guershonite ya be Mérarite, be mbe béé baghe é biôm ba belane bio a tabernacle été, be nga kee bo. É mvus deba, nsama meyong melal Ruben, Siméon ya Gad be mbe béé lere zen. É mvus deba, Beqehatites be baghe n’fufup vôm, ya fe nsama meyong melal Éphraim, é mvus déñ Manassé ya Benjamin. Nsama ô nga sughlane a mbe éwi Dan, Asher ye Neftali be mbe béé tông. Minsama mibèñ mi nga dang ngu’u y’abuiñ, éwô ô mbe ô tele ôsu naa ba kame é bôr bevoo.​—Nla. 10:11-28.

w11 4/15 4-5

Ye mina yen mendem ma lere naa Nzame ény’a wulu ya mina ?

Aval avé bi ne lere naa bia dzing é zen Nzame a lere bia ? Ntôl Paul a nga dzô naa : « Boghane é bôr be tele mina ôsu mewokh ye bo é mam ba dzô mina. » (Behéb. 13:17) Déé se ki ébubu a bo éyong ése. Éfônan : Tamane tebe étéñ Bisraélite be mbe metam Moises. Simeghane naa mine wuleyang ôyôm tam, éyong té nkum nduane wa sim. Nkum té wa ye tebe vèè yakekuiñ ôden ? Ye môs mboo ? Ye sono mboo ? Y’abuiñ mengoan ? Mina sili mina bebién naa, ‘Y’é ne éban naa mine fang kulu é biôm bienan ?’ Ôsusua, mina kulu fave é biôm bi ne mia édedaa éban. Ve, nté melu ma lôt, akal mi voarang naa mia vurane biôm amu mia dzeng dzôm ézing, mi kikh naa mia mane kulu mimbaghe mienan. Ve, éyong mi nga manang kulu mimbaghe mise mienan, mia yen nkum wéé bere ôyô​—mia yiène bera mane ka mimbaghe mienan ! Dzam té é se ki ébubu nge ki faa naa da ndaghle. Ve, déé nga vèè ki naa Bisraélite be nga yiène « kôre vôm té avôô. »​—Nla. 9:17-22.

Aval avé bia yiène ñong mam éyong ba ve biè melepgha ma so ébe Nzame ? Ye bia dzeng naa bi « bèè me avôô » ? Nge ki naa bia tsine naa bia bo mam aval bia so bia bo de melu mvus ? Ye bia vebane ye minféféñ mimam mia daghe aval ba bo ayeghe Bible, a nkanghle bôr be ye mesi mefe, a bo ayeghe ya nda bôr tam ése, a sèñ nsama ye CLH (comité de liaison hospitalier nge ki comités de enlace con los hospitales) nge ki abo dulu bia yiène bele metam bura bisesang ? Bia lere fe naa bia nyeghe é zen Nzame a lere bia éyong bia bèè melepgha méñ. Éyong bia ñong minkighane, biaa bunu ki n’yemane wèè, ve bia daghe ébe Jehôva ya Ékôan déñ naa be lere biè zen. Éde, ane boan ba ke sobe ébe bebyèñ beba éyong ôkôs wa bam, bia dzeng n’kamane Ékôan Jehôva été éyong minzukh mi y’émo di mia tsibele bia.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

it-1 199 étun 3

Bisulan

É ne éban naa bi kôan. A dzemle Pâque nge ki Pascua kada mbu, éé mbe déé lere naa, a tugha buane minkighane Jehôva mia daghe bisulan ayong déñ ye ve be bidzi nfa ya nsisim, é mbe édedaa éban. Be nga yiène wiñ befam bese be mbe nfuban, be kaa ki kang Pâque, kaa ki naa be mbe ékena. (Nla. 9:9-14) Nluèn kéza Hizqiya a nga lôm bôr be ye Juda ye Israël naa be zu dzemle Pâque a Jérusalem ô nga dzô naa : « A mina, boan be ya Israël, buleghane ébe Jehôva [. . .] Mine ta’a ve naa meking menan me bo alet aval mimvemvam mienan be nga bo de. Vahane Jehôva afôô ye zu n’fufup vôm émién a va fube mbèmbèè, ye sèhane Jehôva é Nzame wônan, naa ôlun wèñ ô ta’a mina zu ô ñuu. [. . .] Jehôva é Nzame wônan a wokh bôr ye bele n’nem mintèñ, ye naa a ye ki mia lum mvus nge mia bulane ébe nye. » (2 Mila. 30:6-9) É moan israélite a nga ye bo kaa zu, a nga ye lere naa a lame Nzame. Afang bo naa bekristen baa dzemle ki Pâque, nge ki mefet mevoo, Paul a nga saghe be naa be ta’a lame bisesang ayong Nzame bi mbe bi bobane tam ése, éé ve be melepgha ma : « Éde, bi tughane daghe bevoo ya éba bevoo nfa a vehane ngu’u ébe ényeghe, ya ébe mbemba mimboan. Kaa dzôghe bikoan biè aval bôr b’ézing be mbe be bele de fulu, fave naa bi lepghane bevoo ya éba bevoo, a dang-dang akal bi nga yenan é môs ônen ô nga yirang bebéñ. »​—Behéb 10:24, 25 ; a daghe ÉKÔAN.

15-21 YE NGOAN LAL

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 11-12

« Amu dzé bia yiène tup fulu minkè ? »

w01 6/15 17 étun 20

Mine ta’a bo aval bebèè ba vuèn

²⁰ Abuiñ bekristen baa ku ki nsem évakh été. N’boghane nkee naa bi ta’a ñing akal boan be-mam, é za ve naa ôlun Nzame ô zu bia ô ñuu. Paul a nga dzô bia naa : « Mine ta’a vakh Jehôva, ane [Bisraélite bézing] be nga vakh nye, éde be nga mane wu ya benyô. Mine ta’a ki ñing ane bevoo bezing be y’été be nga bo de, éde bese be nga mane wu. » (1 Becorinthien 10:9, 10) Bisraélite be nga ñing asu Moises ya Aaron​—ôwé, be nga ñing fe asu Nzame émién​—béé kè akal é manne Nzame a mbe éé ve be ngalane akengha. (Nlang 16:41 ; 21:5) Ye meñing meba ya nsem évakh wôba ô nga tè Jehôva ? Nlang ya Bible wa lere naa abuiñ y’é bôr be nga ñing, be nga mane wu ya benyô. (Nlang 21:6) Kaa naa dzam té é boban, abong té bôr a lôr 14.700 be nga ngane, be tareyang wu é mo Nzame. (Nlang 16:49) Édeeng, bi ta’a vakh ôdzibi Jehôva bii biane é mam a ve bia.

w06 7/15 15 étun 7

‘Mine ta’a ñing’

⁷ Bisaélite be bireya tsen ! Ôsusua, be mbe béé yem mbeng Nzame a nga bo be, éyong a nga kule be Égypte, ye kôre be é mo é bôr be nga dzirane be a mer Rouge nge ki mar Rojo, ye ve naa be yiè Jehôva bya bi ôlughu. (Akôre 15:1-21) Ve, étom minzukh be nga tubane mio éyang été, ya é wong be nga wôrane étom be Cananéen, n’yemane mbeng wôba ô nga venghane ôlun. Be likh ve Nzame akiba amu é fili a nga ve be, be nga vane nye ve bidzô akal be nga dzô naa a mbe éé kili be mbemba be-mam. Meñing meba me mbe méé lere naa baa yem ki mbeng akal é biôm Jehôva a nga ve be. Biaa kam ki é dzam Jehôva a nga dzô : « Yakekuiñ ôden mbimbia nsama bôr wi wa ye tsini naa wa ñing asu dam ? »​—Nlang 14:27 ; 21:5.

it-2 719 étun 4

Mewôman

Meñing. Meñing ma taghe ye sule ñuu. Ôyôm tam niène be nga kuiñ Égypte, Bisraélite be nga ñing asu Jehôva, béé ve nye bidzô amu a mbe éé lere be zen ngalane bebo-bisèñ béñ, Moises ya Aaron. (Akô. 16:2, 7) Ôsu vèè, meñing meba me nga bira sule Moises aval é nga ve nye naa a kômô wu. (Nla. 11:13-15) Meñing me ne so môr awu. Jehôva a nga ñong naa meñing bôr beté be mbe béé bo asu Moises, a mbe édjié Déñ éde be nga tep. (Nla. 14:26-30) Abuiñ be nga wu amu meñing meba.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

it-2 309

Manne nge ki maná

Aval a mbe. Manne a mbe « nfum » ye « fônane » bdellium nge ki bedelio, a mbe é dzôm da yene ayat ane cire é fônane aboan. Anu, a mbe ane « mekala me bele wiñ » nge ki « mekala a mboan me ne azakh. » Niène ba mane koa manne y’akok, nge ki a tsa de édong été, be nga yam de ya mendzim, nge ki a nduan ane mekala.​—Akô. 16:23, 31 ; Nla. 11:7, 8.

22-28 YE NGOAN LAL

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 13-14

« Aval mebun ma ve bia ayokh »

w06 10/1 16-17 bitun 5-6

Ayokh ngalane mebun ye wong akal Nzame

⁵ Ve, bedong-si bebèñ, Josué ya Caleb, be nga kômô dzigha nyî é Si ngiagh. Be nga dzô naa : Be Cananéen « be ne nfem akal dèè ». « Mevôm ba sobe be manang be kôre ayô, ye naa Jehôva a ne ya biè. Mine ta’a be ko-wong. » (Nlang 14:9) Ye Josué ba Caleb be nga dang bune bebièñ ? Bia bune ki ! Ane ayong ngura, be nga yen ane Jehôva a nga sili ngu’u y’Égypte ya benzame béñ asi ya bibubua awôm. Be nga yen fe ane Jehôva a nga mane wiñ Faraon ya nsama bizima wéñ a mer Rouge. (Bya 136:15) É ne été naa, é wong bedong-si awôm bevoo, ye é bôr be nga bèè be, déé mbe ki sôsôe. Jehôva a nga lere é dzam a mbe é wôrane, éyong a nga dzô naa : « Yakekuiñ ôden baa ye ki bele mebun ébe ma, amben mekengha mese Ma bo ézizang deba ? ».​—Nlang 14:11.

⁶ Jehôva a nga tugha yen ntiè ô mbe​—é wong ayong é nga wôran é mbe déé lere naa béé nga bune ki nye. Ôwé, mebun ye ayokh be ne élat, aval é nga ve naa édi da daghe ékôan ye aluman nfa ya nsisim, ntôl Jean a nga tsile naa : « N’wunan y’émo di, é ne : mebun mèè. » (1 Jean 5:4) Ému, a ne ya mebun ma fônane éma Josué ya Caleb, éde Bengaa Jehôva ba lôr bemillion be samane ba bôm mbemba fuèñ y’ Édjié Nzame si ése ngura, a bo bitong, min’nôm, éba be ne ngu’u nge ki éba béé bele bi abuiñ ngu’u. N’zizing ézing éé dzi ki sim ngu’u ye ayokh nsama bôr té.​—Beromain 8:31.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

it-1 740

É si Nzame a nga ve Israël

É si Jehôva a nga ve Israël é mbe mbemba si. Éyong Moises a nga lôm bedong-si ôsu naa be ke daghe Si ngiagh ye fuate ayôm bibuma bi yʼété, be nga so ye be tom, be grenade, ye môra ntem ô bele bura bibuma bi raisin, aval é nga ve naa bôr bebéñ ébe be nga yiène de baghe y’élé ! Ve, amben be nga bulane ô mvus étom wong, be nga yebe naa : « Meñang ya wiñ ma chii » si té.​—Nlang 13:23, 27.

29 YE NGOAN LAL–4 YE NGOAN NII

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 15-16

« Boghane nkee ya fulu ya dang bunu mia bebién ye éngung »

w11 9/15 27 étun 12

Ye Jehôva a yem mina ?

¹² Ve, nté ayong da wule naa da ke é si ngiagh, Coré a nga sum naa a yen mintiè, é mis méñ, ayong déé mbe ki é bele mbemba ndjié. Ya bedjié 250 be nga sukh nye asi, a nga dzeng naa a sanghle mam. Coré ye é bôr be nga sukh nye asi, be nga bune ya n’nem ôse wôba naa be ngen élar ya Jehôva. Be nga dzô Moises naa : « Bi voarang a mina bebéñ, amu naa ayong ése di, é ne n’fufup, ye naa Jehôva a ne ézizang deba. » (Nla. 16:1-3) Za éngung, ye za dang bunu émièn ! Moises a nga dzô be naa : « Jehôva a ye ve naa bi yem é bôr béñ. » (A lang Nlang 16:5.) É môs ô nga berane, Coré ya é bôr bese be nga tông nye, be nga mane wu.​—Nla. 16:31-35.

w11 9/15 27 étun 11

Ye Jehôva a yem mina ?

¹¹ Moises ye Coré, béé dzi ki bo mam aval daa, nfa minkighane ya metsing Jehôva. Dzam té, é nga name aval Jehôva a nga yen be. Coré a mbe moan Lévite qehathite, éde a nga bele maa naa a yen akôre Jehôva a mer Rouge, a nga tebe fe é ngam Jehôva asu Bisraélite béé mbe ki nye sôsôe nkôô Sinaï, ye baghe arche y’élat. (Akô. 32:26-29 ; Nla. 3:30, 31) A nga wule sôsôe ya Jehôva tang abuiñ mimbu, dzam té é nga ve naa abuiñ Bisraélite be kang nye.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

w98 9/1 20 bitun 1-2

Teleghane é mam ma yiène ôsu !

Jehôva éé dzi ki de ñong ane moan dzam. « Ôsu vèè, » Bible a lere naa, « Jehôva a nga dzô Moises naa : ‘Bebela môr té a yiène wu.’» (Nlang 15:35) Amu dzé Jehôva a nga dzô naa mboane môr té ô mbe mbia dzam ?

Ayong é mbe é bele môs mesaman naa ba tiè dzam ndzaa, bidzi, bitô ya é vôm ba tobe. É môs zangbwa ô mbe akal a dzale mekômgha me ya nsisim meba. A ke ba toa ndzaa, déé mbe ki mbia dzam, ve, é mbe mbia dzam naa ba bo de é tam é mbe akal ékang Jehôva. Afang bo naa bekristen béé se ki fe atsing asi, dzam té da yeghle bia amu dzé é ne éban naa bi tele é mam ma yiène ôsu ému​—Bephilippien 1:10.

5-11 YE NGOAN NII

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 17-19

« Me ne [. . .] Élikh denan »

w11 9/15 13 étun 9

Ye Jehôva a ne é ngap denan ?

⁹ Tamane simane Belévite, béé mbe ki be bele éfus-si ane élikh. Akal ékang é mbe é dzam be nga tele ôsu, be nga yiène daghe ébe Jehôva naa be ning, amu a nga dzô be naa : « Me ne é ngap denan. » (Nla. 18:20) Afang bo naa biaa sèñ ki a temple été ane beprêtre ya Belévite be y’ôkua, bi ne bele aval mebun meba, bii yem naa Jehôva a ye bia ve é mam bia yi. Nté bia yit melu me y’asughlane ma, éde bia yiène ve mebun mèè ébe Jehôva, naa a ne bia ve é dzam bia yi nfa y’a nsôn.​—Mel. 13:17.

w11 9/15 7 étun 4

Jehôva a ne é ngap dzam

⁴ Ésèñ Belévite é nga yili ya akal deba ? Jehôva a nga dzô naa a ye tobe é ngap dzeba nfa ye naa be lighi bele éfu-si ane élikh, be nga ye sèñ ane beprêtre. A tobe « beprêtre Jehôva » éde é mbe élikh deba. (Josué 18:7) Aval mam me ne ntaane nten Nlang 18:20 da lere naa dzam té déé mbe ve naa be bo agèñ. (A lang Nlang 18:19, 21, 24.) Belévite be nga ye bele ane « élikh deba akal ésèñ be nga ye bo, » mengap 10 ébe ntet y’é biôm bise Bisraélite be nga ye béñ ya biyem bieba. Belévite ba, be nga ye kee ngap daa ébe awôm y’é biôm be nga ye be kee, « é biôm bia dang mbeng, » naa ba sukh ésèñ beprêtre. (Nla. 18:25-29) Be nga yiène fe kee beprêtre « min’fufup biveve bise » boan be ya Israël be nga zu ve Nzame é vôm ékang déñ. É bôr be mbe béé sèñ ane beprêtre, be mbe be bele mbemba mekalgha naa ba bunu naa Jehôva a ye be ve é dzam ba yi.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

g02 6/8 14 étun 2

Nku​—É dzôm é mbe éban

Nku ô nga bo ndem ye é dzam da bem ye tobe mbèmbèè. Akal té, éde a Bible été élat é ne nfi, be nga luè de naa « élar nku, » é bôr be nga bo élar té, be nga yiène dzi n’nam, ya nku, naa be ban nkighane wôba. (Nlang 18:19) Atsing Moises asi, be mbe béé koghle nku metunegha be nga ve-ve altar ayô, naa ba lere naa béé se ki be buale zee, nge ki naa éveve éé se ki buèñ.

12-18 YE NGOAN NII

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 20-21

« Baghlane é mvoa denan éyong ba song mina »

w19.02 12 étun 19

Yemghe naa ô bo asile ñuu naa ô ve Jehôva n’nem mbeng

¹⁹ Bia ye bo nkee naa bi ta’a kop. Simane Moises. A nga bo asile ñuu ye ve Jehôva n’nem mbeng. Ve, éyong a nga bo naa minzukh mimbu 40 be Israélitas be nga lôr éyang été mi nga zua man, Moises é dzi ki bo asile ñuu. Abong té kal dzèñ, ngeng ézing ényi a nga vole naa a tobe nkôrane Égypte, a ndaghe wu, ye naa be ndaghe nye dzep a Kadèsh. Éyong té, éde Bisraélite be nga bera sum naa ba kè aval a wulu a be. Éyong té be nga « wômane Moises » amu kaa mendzim. Amben mekengha mese Jehôva a nga so a bo ngalane Moises, amben mimbu mise a nga lere be zen kaa naa a yane dzam ézing ayat, Bisraélite be nga bera kè. Be nga kè se ki fave akal kaa mendzim, ve be nga kee fe Moises bidzô, ane a mbe étom déñ éde be mbe béé wokh évéé.​—Nla. 20:1-5, 9-11.

w19.02 13 bitun 20-21

Yemghe naa ô bo asile ñuu naa ô ve Jehôva n’nem mbeng

²⁰ Ya môra ôlun, Moises a nga dzimle avuèñ déñ. A lighe kobe ya môra akok, ane Jehôva a nga dzô nye, Moises a nga vane kobe ayong ya ôlun ye likh naa be simane naa ény’a nga ye bo akengha. Ane a nga bime môra akok biyong bibèñ éde abuiñ mendzim me nga kuiñ. Éngung ya ôlun, bi nga ve naa a bo mbia ékop. (Bya 106:32, 33) Amu a nga bo kaa bo avuèñ moan tam, Moises éé dzi ki nyî si ngiagh.​—Nla. 20:12.

²¹ Bi ne ñong bura meyaghle nlang té été. Ôsusua, bia yiène ve mengu’u naa bi baghle asile ñuu, nge bi bo kaa de bo, éngung da ye bia dzigha bet ô ñuu, ye ve naa bi bo nge ki a dzô mam kaa fas. Édi bèè, akal meyep me ne bia taghe, bia yiène yem ngu’u naa bi bo asile ñuu éyong ba song bia.

w09 9/1 19 étun 5

N’kikh minsang aa saalé ki sôsôe

Ôsusua, Nzame éé dzi ki dzô Moises naa a kobe ye ayong, nge ki a dzô be naa ba ngane. Édi bèè, Moises ya Aaron béé dzi ki ve Nzame duma. Nzame a nga dzô naa : « Mii dzi ki [. . .] me fubu ». (Éfus 12) Éyong be nga dzô naa « bia kulu mendzim, » Moises a nga kobe ane a ne énye ya Aaron​—se ki Nzame​—ébe be nga ye bo akengha naa mendzim me bo. Édi lal, akira é mbe déé yiène ya nsang be nga kikh melu mvus. Nzame éé dzi ki likh naa ayong é nga ngane melu mvus é nyî abeng-si ya Canaan, éde a nga bo aval daa ya Moises ya Aaron. (Nlang 14:22, 23) Édi nii, Moises ya Aaron be mbe bedjié Israël. É bôr ba kee bura meyem, Nzame a sili be abuiñ.​—Luc 12:48.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

w14 6/15 26 étun 12

Ye mina yen bikop boan be-bôr ane Nzame a yen bio ?

¹² Abuiñ biyong, Jehôva a mbe ve Aaron akira éto bién a nga kop. Ve a nga yen naa Aaron éé mbe ki mbia môr nge ki naa énye a nga dang bidzô. A ne bo naa Aaron a nga likh mam ézing nge ki bôr bézing be ve naa a saalé sôsôe. Ve, éyong be nga lere nye naa a va bo é dzam é ne abé, a nga yebe de, ye sukh minkinghan Nzame. (Akô. 32:26 ; Nla. 12:11 ; 20:23-27) Jehôva a nga top naa a daghe mebun Aaron ye fulu adzôbane déñ. Mintet mimbu ôsu, be nga simane nye ya é ayong bôr dèñ, ane é bôr ba ko Jehôva wong.​—Bya 115:10-12 ; 135:19, 20.

19-25 YE NGOAN NII

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 22-24

« Jehôva a ve naa biyua bi venghane biborane »

bt 53 étun 5

A kanghle « é mbemba fuèñ da daghe Yésu »

⁵ Ému, ane mintet mimbu mvus, bitsible ayong Nzame da tubane de, daa sim ki ésèñ minkanghle deba. Biyong tang ya, a yemle bekristen naa be kôre vôm ye ke vôm ôfe​—a bo mimbokh nge ki si éfe​—é nga vane ve naa ésèñ minkanghle é vem, ye name abuiñ bôr nféféñ vôm té. Éfônan, metam môra aluman bèè, Bengaa Jehôva be nga bira yem kanghle be campamento Nazi été. É maon juif ézing a nga yen Bengaa wéñ, a nga dzô naa : « Mefulu bengaa Jehôva be mbe mimbokh be mbe be bele, me nga ve naa me yebe naa, mebun meba me mbe me tsii a kalare Nzame été​—éde é nga ve naa mamièn me bo moan Bengaa. »

it-2 291

A koan n’nem

A tebe Jehôva é ngam ayat, é ne a kôan n’nem. N’kule medzô Balaam a nga bo ôkukut éyong a nga ye bông ayông Israël, naa Balak kéza be Moabite a ve nye mono, ve Jehôva a nga ve naa dzam té é ta’a wule mbeng. Édi da daghe Balaam, ntôl Pierre a nga tsile naa « éyem daa kobe ki, é nga kobe ya king moan môr, naa a sim mboane ôkukut n’kule medzô. » Naa a kobe adzô ôkukut Balaam, ntôl a nga belane éfiè nkobe Griego parafronía, a yili naa « a bo mam kaa fas. »​—2 Pierre 2:15, 16 ; Nla. 22:26-31.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

w04 8/1 27 étun 2

É mam ma dang éban é kalare Nlang été

22:20-22​—Amu dzé Jehôva a nga bira wokh ôlun asu Balaam ? Jehôva a nga kili n’kule medzô Balaam naa a ke bông Bisraélite. (Nlang 22:12) Ve, n’kule medzô a nga ke ya é bôr Balak naa a ke bông Israël. Balaam a mbe éé kômô ve é kéza Bemoabite n’nem mbeng, naa nyi té a yaane nye. (2 Pierre 2:15, 16 ; Jude 11) Amben éyong Balaam a nga borane Bisraélite, kaa naa a nga kômô de, a nga dzeng naa a yene mbeng asu kéza Bemoabite éé dzô nye naa a lôm é binenga ba kang Baal, naa be zu vakh befam be ye Israël naa be bo n’sem évakh ya be. (Nlang 31:15, 16) Ôzang akum Balaam, éwô ô nga ve naa Nzame a bira wokh nye ôlun.

26 YE NGOAN NII–2 YE NGOAN TAN

AKUM YA KALARE NZAME | NLANG 25-26

« Ye ô ne bo mam aval afe ? »

lvs 118 étun 1-2

« Mareghane fulu évakh ! »

¹ N’yop koas a ke é vôm a nyeghe a ke yop. A top édzaa dèñ ye wua de ôchiñ été. A yane ya ôdzibi, éde, éyong koas é bileyang, a ligheyang nye fave naa a kule n’yop mendzim ya koas.

² Aval té, éde be nga biñ ayong. Éfônan, abong té Bisraélite be nga zua kuiñ si ngiagh éyong be nga long bibem bieba afup Moab. Kéza y’abeng-si Moab a nga kiagh é môr a mbe éyôla naa Balaam naa, a ye nye ve mono nge a zu bông Israël. Nté té, Balaam a nga yen ane a ne ve naa Bisraélite bebièñ be duru biyua ébe be. A nga tugha top édzaa dèñ. A nga lôm bitong bi ngoan ya Moab naa be ke saghe Bisraélite naa be ku a nsem évakh été.​—Nlang 22:1-7 ; 31:15, 16 ; Melere 2:14.

lvs 119 étun 4

« Mareghane fulu évakh ! »

⁴ Amu dzé be Israélitas be nga ku ôlam Balaam été ? Abong té abuiñ y’ébe be, be nga simaneyang fave mbeng wôba, éba bevoo be nga vuèn é mam Jehôva a nga so a bo akal deba. Bisraélite be mbe be bele abuiñ mekalgha naa be tobe sôsôe ya Nzame. A nga kôre be mimkôm be mbe Égypte, a nga ve be bidzi éyang été, ye soo be mvoa ya zu kuiñ anyî ye si ngiagh. (Behébreu 3:12) Ve, be nga nyeghe nsem évakh. Ntôl Paul a nga tsili naa : « Bi ta’a ki bo n’sem évakh, ane éba beté be nga bo nsem évakh, ye man ku. »​—1 Becorinthien 10:8.

Ndzenghane mimbeng mi-mam mi ya nsisim

it-1 359 bitun 1-2

Niè

Ane bia yen de, be nga kap éfus-si ézizang meyong, béé bis mam mebèñ : ayong da ye kuiñ n’tobane, ye ntéñ ayong. N’tobane ô mbe wéé lere fave é vôm kada ayong é nga yiène tele ébem déñ, déé lere kada élikh vôm si-vôm ôkè ye si, éfônan nfa N. nge ki S. nfa E. nge ki O. nfa si ô ne kaa minkôô, nge ki mintôô été. N’tobane ô mbe wéé so ébe Jehôva, ô mbe déé ve naa zokh nge ki mewôman me ta’a bo ézizang meyong. (Mink. 16:33) Aval té, Nzame a mbe éé wulu kada ayong naa mam me bo aval nkulane adzô a nga ve ésaa boan Jacob énong awu déñ ayô nten Atarga 49:1-33.

Niène n’tobane ô nga lere é vôm kada ayong a nga yiène tobe, be nga yiène bo é dzam bèè : ntéñ éfus-si. « Mia yiène kabane abeng-si, ye n’tobane, béé daghe ntéñ menda-me bôr. Ayong é ne abuiñ, mia ye nene élikh déñ, éba be ne n’miaman, mia ye saghe élikh déñ. É vôm n’tobane wa ye ku, vôm té éwô wa ye tobe akal déñ. » (Nla. 33:54) Béé mbe ki tsen é vôm n’tobane ô nga lôm ayong, ve be mbe sanghle n’téñ élikh. Éde, éyong be nga yen naa éfus-si be nga kee Juda éé mbe édedaa n’nen, a ne be nga saghe de ye kee ayong Siméon mengap été.​—Jos. 19:9.