DAUVUNAU
1 Na nona vosa na dauvunau,*+ na luvei Tevita na tui e Jerusalemi.+
3 Na cava ena rawata na tamata ena nona cakacaka kaukaua kece
E ogataka ena ruku ni matanisiga?+
4 E lako yani e dua na itabatamata, e lako mai e dua na itabatamata,
Ia na vuravura ena tu ga me tawamudu.+
6 E liwa ina ceva na cagi qai sowiri vaka ina vualiku,
E cowiri tiko ga, e sowiri tiko ga, e cowiri tiko na cagi me vaka na kena ilakolako.
7 E drodro i waitui na uciwai kece,* ia e sega ni sinai na waitui.+
Na vanua e drodro mai kina na uciwai, e lesu kina me drodro tale mai.+
8 E ka ni oca na ka kece,
E sega ni dua e vakamacalataka rawa.
E sega ni mamau na matada nida raica,
Se oca na daligada me rogoca.
9 Na ka e caka e liu, qori ga na ka ena caka,
Na ka sa yaco oti ena caka tale,
E sega na ka vou e ruku ni matanisiga.+
10 Vakaevei, e tiko na ka me kaya kina e dua, “Raica qo, e ka vou”?
Se tu makawa na ka qo,
Se tu makawa ni bera noda gauna.
11 E sega ni dua e nanumi ira na bula e liu,
E sega ni dua e nanumi ira na muri mai,
Era na sega ni nanumi ira qori o ira na taravi ira mai.+
12 O yau na dauvunau au tui Isireli e Jerusalemi.+ 13 E gu na lomaqu meu vulica, meu dikeva vakavuku+ na ka kece e caka e ruku i lomalagi,+ oya na cakacaka vakatuburarawa e solia na Kalou vei ira na luve ni tamata mera vakaogai kina.
14 Au raica na cakacaka kece e vakayacori e ruku ni matanisiga,
Au raica! ni ka wale kece, e tautauvata kei na cemuria na cagi.+
15 Na ka e veve e sega ni vakadodonutaki rawa,
Kei na ka e yali e sega ni wili rawa.
16 Au kaya lo ga: “Raica! Au sa rawata vakalevu na vuku, au uasivi ira kece na bula e liu vei au e Jerusalemi,+ e rawata vakalevu na lomaqu na vuku qai levu na ka au kila.”+ 17 E gu na lomaqu meu kila na vuku, meu kila na ivalavala lialia, meu kila na ka sesewa,+ qo tale ga e tautauvata kei na cemuria na cagi.
18 Ni levu na vuku e kauta mai e levu na rarawa,
E vaka kina o koya e vakalevutaka na ka e kila, e vakalevutaka na rarawa.+
2 Au kaya lo ga e lomaqu: “Meu tovolea mada na veika e vakavumarau, meu raica kina na ka vivinaka.” Ia raica! qori tale ga e ka wale.
2 Au kaya me baleta na dredre, “E ka lialia!”
Kei na marau, “Na cava na betena?”
3 Au vaqaqa e lomaqu meu vakamarautaki au ena waini+ ia au lewa vakavuku tiko ga, au tovolea mada ga na ivalavala sesewa meu kila kina na ka vinaka mera vakayacora na tamata e ruku i lomalagi ena vica wale na siga ni nodra bula. 4 E levu na ka au cakava.+ Au tara eso na noqu vale,+ au tea eso na noqu loganivaini.+ 5 Au vakarautaka na noqu were kei na vanua ni gade, au tea kina na veimataqali kauvuata. 6 Au vakarautaka na noqu tobu wai me vakasuasuataka na kau lalai* e tubu mai. 7 Au kauti ira mai na tagane kei na yalewa dauveiqaravi,+ era sucu ena noqu vale na luvedra. E levu tale ga na noqu manumanu, oya na bulumakau kei na sipi,+ e levu sara mai na nodra manumanu o ira na bula e liu vei au e Jerusalemi. 8 Au kumuna na siliva kei na koula me noqu,+ na iyau ni tui kei na veiyasana.+ Au kauta mai eso na noqu tagane kei na yalewa daulagasere, kei na ka era marautaka vakalevu na luve ni tamata, oya na yalewa, io e levu na yalewa. 9 Au mani rogo, au uasivi ira na bula e liu vei au e Jerusalemi.+ E sega ni yali vei au na noqu vuku.
10 Au sega ni vakuai au ena ka kece au vinakata.*+ Au sega ni tarova na lomaqu ena dua na ka e vakavumarau, ni marautaka na lomaqu na noqu cakacaka kaukaua kece, qo na isau* ni noqu cakacaka kaukaua+ kece. 11 Ia niu vakananuma na cakacaka kece ni ligaqu kei na cakacaka kaukaua kece au bunoca,+ au raica ni ka wale kece, e tautauvata kei na cemuria na cagi,+ e sega na kedra yaga ena ruku ni matanisiga.+
12 Au qai vakasamataka na vuku, na ivalavala lialia kei na ivalavala sesewa.+ (Na cava ena cakava rawa o koya e tarava na tui? Na ka ga sa caka oti.) 13 Au raica ni yaga na vuku mai na ivalavala sesewa,+ me vaka ga na yaga ni rarama mai na butobuto.
14 Na tamata vuku e toka na matana e uluna,*+ ia o koya e lialia e lako tiko ena butobuto.+ Au kila tale ga ni dua vata ga na ka ena yacovi ira kece.+ 15 Au mani kaya lo: “Na ka e yacova na tamata lialia ena yacovi au tale ga.”+ Na cava mada au sa rawata ena levu ni noqu vuku? Au kaya lo ga: “Qo tale ga e ka wale.” 16 Ni na sega ni nanumi tu ga na tamata vuku se na tamata lialia.+ Ena yaco mai na gauna, era na guilecavi kece. Ena mate vakacava na tamata vuku? Ena vakataki koya ga na lialia.+
17 Au cata gona na bula,+ ni vakatuburarawa vei au na ka kece e vakayacori ena ruku ni matanisiga, ni ka wale na ka kece,+ e tautauvata kei na cemuria na cagi.+ 18 Au cata na ka kece au bunoca ena ruku ni matanisiga,+ niu na biuta tu vua na tamata ena taravi au.+ 19 O cei e kila ni na tamata vuku se lialia?+ Ia ena lewa o koya na ka kece au rawata ena noqu igu kece kei na noqu vuku ena ruku ni matanisiga. Qo tale ga e ka wale. 20 Au yalolailai gona ena vuku ni noqu cakacaka kaukaua kece au oga kina ena ruku ni matanisiga. 21 Ena cakacaka vakaukaua e dua ni vakayagataka na nona vuku, na ka e kila, kei na nona maqosa, ia ena solia na nona ivotavota* vua na tamata e sega ni oga kina.+ Qo tale ga e ka wale, e dua na leqa levu.
22 Na cava sa rawata na tamata ena nona cakacaka kaukaua kece kei na nona saga* me cakacaka vakaukaua ena ruku ni matanisiga?+ 23 Na nona cakacaka e kauta mai na mosi kei na rarawa+ ena nona bula taucoko, e sega mada ga ni cegu na lomana ena bogi.+ Qo tale ga e ka wale.
24 E sega ni dua tale na ka e vinaka vua na tamata, me kana ga, me gunu, me marautaka* na nona cakacaka vakaukaua.+ Qo tale ga na ka au kila ni vu mai vua na Kalou dina,+ 25 ia o cei e kana, o cei e gunu me uasivi au?+
26 Na tamata e vakamarautaka na Kalou ena solia vua na vuku, na kilaka, kei na yalomarau,+ ia na tamata ivalavala ca e lesia o koya me kumuna na ka, me binia vata me solia vua e vakamarautaka na Kalou dina.+ Qo tale ga e ka wale, e tautauvata kei na cemuria na cagi.
3 E vagauna na ka kece ga,
Na gauna ni ka kece e caka e ruku i lomalagi:
2 Na gauna ni sucu kei na gauna ni mate,
Na gauna ni teitei kei na gauna me cavu kina na ka e tei,
3 Na gauna ni veivakamatei kei na gauna ni veivakabulai,
Na gauna ni basubasu kei na gauna me tara kina,
4 Na gauna ni tagi kei na gauna ni dredre,
Na gauna ni tagilagalaga kei na gauna ni meke,*
5 Na gauna ni kolotaki vatu kei na gauna ni bini vatu,
Na gauna ni veimoko kei na gauna me kua kina na veimoko,
6 Na gauna ni vaqaqara kei na gauna me cegu kina ni sa yali,
Na gauna ni mamaroroi kei na gauna ni vakasabusabu,
7 Na gauna ni dresudresu+ kei na gauna ni culacula,
Na gauna ni tikolo+ kei na gauna ni vosa,+
8 Na gauna ni veilomani kei na gauna ni veicati,+
Na gauna ni ivalu kei na gauna ni sautu.
9 Na cava na yaga ni nona sasaga kece na dau cakacaka?+ 10 Au sa raica na cakacaka e lesia na Kalou vua na luve ni tamata mera vakaogai ira kina. 11 E cakava na ka kece me rairai vinaka* ena kena gauna.+ E biuta mada ga e lomadra na gauna e sega ni mudu, ia era na sega ni katuma rawa na tamata na ka e cakava na Kalou dina mai na kena itekitekivu me yacova na kena itinitini.
12 Au qai kila ni vinaka ga mera marau, mera caka vinaka ena nodra bula taucoko,+ 13 mera kana tale ga mera gunu na tamata yadua, me marautaka na nona cakacaka kaukaua kece. Qo na isolisoli ni Kalou.+
14 Au kila ni na tu ga me sega ni mudu na ka kece e cakava na Kalou. E sega na ka me kuri kina, e sega na ka me kau tani mai kina. E cakava va qo na Kalou dina, mera na dokai koya kina na tamata.+
15 Na ka e yaco tiko qo sa yaco oti, na ka se bera ni yaco sa yaco oti,+ ia e qara tiko na Kalou dina na ka e kakavaki.*
16 Au raica tale ga qo ena ruku ni matanisiga: E tiko na ca ena vanua ni lewadodonu, e tiko tale ga na ca ena vanua ni ivalavala dodonu.+ 17 Au kaya lo ga: “Na Kalou dina ena lewai ira na ivalavala dodonu kei ira na tamata ca,+ ni vagauna na ka kece e vakayacori kei na cakacaka kece.”
18 Au kaya lo tale ga me baleti ira na luve ni tamata ni na dikevi ira na Kalou dina me vakaraitaka vei ira nira vaka ga na manumanu, 19 ena yacovi ira na tamata na ka ena yacovi ira na manumanu, e tautauvata ga na ka ena yacovi ira kece.+ Ni mate qo, e mate tale ga oya, e dua ga na nodra icegu.*+ E sega gona ni uasivia na manumanu na tamata, ni ka wale na ka kece. 20 Era na lako kece ina dua ga na vanua.+ Era kuvuniqele kece,+ era na lesu kece ina kuvuniqele.+ 21 O cei e kila ni na lako cake na icegu ni luve ni tamata, se lako sobu i vuravura na icegu ni manumanu?+ 22 Au raica ni sega ni dua tale na ka e yaga vua na tamata, me marautaka ga na nona cakacaka,+ ni oya na kena isau.* O cei ena kauti koya lesu mai me raica na ka ena yaco ni sa yali?+
4 Au vakasamataka tale na veivakasaurarataki kece e caka tiko ena ruku ni matanisiga. Au raica na wainimatadra na vakasaurarataki ia e sega ni dua me vakacegui ira.+ E tu na kaukaua vei ira na vakasaurarataki ira, e sega ni dua me vakacegui ira. 2 Au vakacaucautaki ira na mate era sa mate yani, sega ni o ira na bula era se bula+ tiko. 3 E uasivi rau qori o koya se bera ni sucu,+ ni sega ni raica na cakacaka vakatuburarawa e vakayacori ena ruku ni matanisiga.+
4 Au raica na levu ni nodra sasaga* kei na maqosa ni ka era cakava e vu ni nodra veivuvutaki na lewenivanua,+ qo tale ga e ka wale, e tautauvata kei na cemuria na cagi.
5 Na tamata lialia e roqoliga, e vuca yani na lewena.*+
6 E vinaka me sinai e dua na liga ena vakacegu, e ca ni sinai ruarua na liga ena cakacaka kaukaua qai tautauvata kei na cemuria na cagi.+
7 Au vakasamataka e dua tale na ivakaraitaki ni ka wale ena ruku ni matanisiga: 8 E tiko duadua e dua na tamata, e sega na nona itokani, e sega na luvena se tacina, ia e sega ni mudu na nona cakacaka kaukaua kece. E sega ni mamau na matana ena iyau.+ Ia e bau taroga, ‘Ena vuku i cei au cakacaka tiko kina vakaukaua meu vakuai au ena ka vinaka’?+ Qo tale ga e ka wale, e cakacaka vakatuburarawa.+
9 E vinaka na le rua mai na le dua+ ni vinaka na isau ni nodrau cakacaka vakaukaua. 10 Ke lutu e dua, ena vakaduri koya na kena isa. Ia na cava ena yacovi koya e lutu ni sega ni dua me vakaduri koya?
11 Ke rau davo vata tale ga e le rua erau na katakata, ia ena katakata vakacava ni le dua ga? 12 E dua e rawa ni vakamalumalumutaka e lewe dua, ia ni rau le rua erau na vorati koya. Ena sega ni cavuka totolo* na dali e tali tolu.
13 E vinaka na gone vuku e dravudravua, e ca na tui qase lialia+ e sega ni via rogoca na ivakasala.+ 14 Ni biuta o koya* na valeniveivesu me tui,+ ia e sucu dravudravua ena matanitu nei koya oya.+ 15 Au vakasamataki ira kece na bula era veilakoyaki voli ena ruku ni matanisiga, kei na ka ena yacova na cauravou e sosomitaki koya kadua. 16 E sega ni wili rawa o ira na tokoni koya, era na sega ni marautaki koya o ira na muri mai.+ Qo tale ga e ka wale, e tautauvata kei na cemuria na cagi.
5 Mo lewa vinaka na yavamu ni o lako ina vale ni Kalou dina.+ E vinaka mo lako yani mo vakarorogo,+ mo kua ni vakacaboisoro me vaka era cakava na lialia,+ nira sega ni kila nira caka ca tiko.
2 Me kua ni totolo na nomu vosa, se vakusakusa na lomamu me vosa ena mata ni Kalou dina,+ ni tiko mai lomalagi na Kalou dina ia o iko o tiko e vuravura. Oya na vuna me lailai kina na nomu vosa.+ 3 E vakavuna na tadra na levu ni ogaoga,+ kei na nona dauvosa na lialia e vu ena levu ni nona vosa.+ 4 Ni o bubului vua na Kalou mo kua ni berabera ni vakayacora,+ ni sega ni taleitaki ira na lialia.+ Mo vakayacora na ka o bubuluitaka.+ 5 E vinaka mo kua ni bubului, e ca ni o bubului o qai sega ni vakayacora.+ 6 Me kua ni vakacalai iko* na gusumu,+ mo kua ni tukuna ena mata ni agilosi* ni nomu cala.+ Na cava mo vakacudruya kina na Kalou dina ena ka o tukuna me vakarusa na cakacaka ni ligamu?+ 7 Ni vakavuna na tadra na levu ni ogaoga,+ na levu tale ga ni vosa e tini ina ka wale. Ia mo doka* na Kalou dina.+
8 Ke o raica ni vakasaurarataki na dravudravua qai vakatanitaki na lewa kei na ivalavala dodonu ena dua na yasana, mo kua ni kurabuitaka qori.+ Ni vakaraica tiko mai na vakailesilesi liu qori e dua e cecere vua, e tiko tale eso era cecere vei ira.
9 Na ka tale ga e rawati ena qele e wasei vei ira kece qori, na kena mada ga na tui e kau mai na were.+
10 O koya e lomana na siliva ena sega ni lomavakacegu ena siliva, se o koya e lomana na iyau ena kena isau.+ Qo tale ga e ka wale.+
11 Ni levu mai na ka vinaka, era lewe levu na vakayagataka.+ Ena yaga vakacava vua na kena itaukei ni raica tiko ga e matana?+
12 E kamica na nona moce na dauveiqaravi se mani levu se lailai na ka e kania, ia na levu ni nona iyau na vutuniyau ena dredre kina ni moce.
13 Au raica e dua na leqa levu ena ruku ni matanisiga: na iyau e maroroya na kena itaukei e vakaleqai koya ga. 14 E yali na iyau qori ena dua na sasaga ca, ni sucu e dua na luvena tagane, sa sega na ka e tu vua.+
15 Me vaka ni sucu luvaiwale mai e dua ena katonigone i tinana, ena lako luvaiwale yani me vaka ga nona lako mai.+ Ena sega ni kauta rawa e dua na ka ena nona cakacaka kaukaua kece.+
16 Qo tale ga na leqa levu: Me vaka ga na ivalavala ni nona lako mai ena va tale ga qori na nona lako yani, na cava na yaga ni nona cakacaka vakaukaua e dua me nona na cagi?+ 17 E kana tale ga o koya ena butobuto e veisiga, e rarawa vakalevu, e tauvimate, e cudrucudru.+
18 Qo na ka vinaka au raica qai yaga: me kana e dua, me gunu, me marautaka na nona cakacaka kaukaua+ kece e qarava ena ruku ni matanisiga ena vica na siga ni nona bula e solia vua na Kalou dina, qori na kena isau.*+ 19 E solia tale ga na Kalou dina na iyau kei na kamunaga+ vua na tamata me marautaka, me taura na kena isau,* me marautaka vakalevu na nona cakacaka vakaukaua. Qo na isolisoli ni Kalou.+ 20 Ena sega sara ni kauaitaka* ni toso tiko na veisiga ni nona bula, ni vakaogai koya na Kalou me marau vakalevu na lomana.+
6 Au raica e dua tale na leqa e dau yacovi ira na tamata ena ruku ni matanisiga: 2 E solia na Kalou dina vua na tamata na iyau kei na kamunaga kei na vakarokoroko me kua ni yali vua na ka e vinakata, ia e sega ni solia na Kalou dina me marautaka, me marautaka ga na vulagi. Qo e ka wale, e vakatuburarawa dina. 3 Ke dua e vakaluveni vakaduanadrau qai bula me vica vata na yabaki, sa qase sara, ia e sega ni marautaka na ka vinaka e rawata ni bera ni lako ina ibulubulu, au kaya ni vinaka sara vua o koya e sucumate.+ 4 E sega na betena na nona lako mai o koya qo qai lako yani ena butobuto, e solega na yacana na butobuto. 5 E sega ni raica na matanisiga se kila e dua na ka, ia se vinaka tiko ga o koya* e ca o koya adua.+ 6 Na cava na yaga ni nona bula me ruanaudolu na yabaki qai sega ni marautaka? Eda sega ni lako kece ga ina dua na vanua?+
7 E cakacaka vakaukaua na tamata me tawa kina na gusuna,+ ia e sega ni mamau rawa. 8 E uasivia vakacava na tamata lialia na tamata vuku,+ se yaga vakacava na nona kila na tamata dravudravua na sala me bula kina?* 9 E vinaka meda marautaka na ka eda raica e matada, e ca nida veinanuyaka na ka eda vinakata. Qo tale ga e ka wale, e tautauvata kei na cemuria na cagi.
10 Na ka kece e tu qo se vakayacani makawa, e kilai kina na itovo ni tamata, e sega ni veileti rawa kei koya e kaukaua sara vua. 11 Ni levu na vosa,* e levu na ka wale, e yaga vakacava qori vua na tamata? 12 O cei e kila na ka vinaka duadua me cakava na tamata ena nona bula, ena loma ni vica na siga ni nona bula wale e vaka na yaloyalo?+ O cei e tukuna rawa vua na tamata na ka ena yaco ena ruku ni matanisiga ni sa yali?
7 E vinaka na yaca rogo* vinaka e ca na waiwai talei,+ e vinaka na siga ni mate e ca na siga ni sucu. 2 E vinaka meda lako ina vale ni lolosi e ca nida lako ina vale ni kanavata,+ ni qori na keda itinitini kece na tamata, me tugana qori e lomana o koya e bula tiko. 3 E vinaka nida rarawa e ca nida dredre,+ nida vakaveveku mata e vinaka kina na lomada.+ 4 Na lomadra na vuku e tiko ena vale ni lolosi, ia na lomadra na lialia e tiko ena vale ni marau.*+
5 E vinaka nida rogoca na veivunauci ni tamata vuku,+ e ca nida rogoca na nodra sere na lialia. 6 Ni vaka na lidilidi ni kau votovotoa ena ruku ni kuro na nona dredre na lialia,+ qo tale ga e ka wale. 7 Ia na veivakasaurarataki e rawa ni vukica na tamata vuku me lialia, na veivaqumi e vakaleqa na lomada.+
8 E vinaka na itinitini ni dua na ka, e ca na kena itekitekivu. E vinaka na vosota, e ca na yaloqaciqacia.+ 9 Mo kua ni cudru totolo,*+ ni tiko na cudru e lomaseredra na lialia.*+
10 Mo kua ni kaya, “Na cava e vinaka kina na gauna sa oti mai na gauna qo?” ni sega ni vukutaki mo taroga qo.+
11 E vinaka na vuku ni salavata kei na ivotavota, e yaga vei ira na raica na rarama ni siga.* 12 E itataqomaki na vuku+ me vaka ga ni itataqomaki na ilavo,+ ia qo na yaga ni kilaka: Na vuku e vakabula na kena itaukei.+
13 Mo vakasamataka na cakacaka ni Kalou dina, o cei ena vakadodonutaka na ka e vakavevea?+ 14 Mo vakananuma na ka vinaka qo ena siga vinaka,+ ia ena siga ca mo vakasamataka ni bulia na Kalou na ka qo kei na ka oya,+ mera kua ni kila* na tamata na ka ena yacovi ira ena gauna se bera mai.+
15 Au raica na ka kece ena gauna ni noqu bula wale,+ e mate na tamata yalododonu ena nona yalododonu,+ e bula balavu na tamata ca ia e caka ca tiko ga.+
16 Mo kua ni yalododonu sivia,+ se vakaraitaka ni o vuku vakalevu.+ Na cava mo vakaleqai iko kina?+ 17 Mo kua ni valavala ca vakalevu, se mo lialia.+ Na cava mo mate kina ni se bera nomu gauna?+ 18 E vinaka mo rogoca e dua na ivakasala, mo kua tale ga ni guilecava na kena ikarua,+ ni o koya e doka* na Kalou ena muria ruarua.
19 Na vuku e vakaukauataka na tamata vuku ni vakatauvatani kei na tini na tagane kaukaua ena dua na koro.+ 20 E sega ni dua na tamata yalododonu e vuravura me vakayacora tiko ga na ka vinaka qai sega ni valavala ca.+
21 Mo kua tale ga ni tugana e lomamu na ka kece era tukuna na tamata,+ de o rogoca ni vosavakacacataki iko na nomu dauveiqaravi, 22 ni kila vinaka na lomamu ni o dau vosavakacacataka eso ena levu na gauna.+
23 Au vakatovolea na ka kece qori ena vuku, au kaya: “Au na vuku.” Ia e yawa sara vei au. 24 Na ka e yaco e dredre nida yacova, e titobu sara. O cei ena kila rawa?+ 25 Au uqeta na lomaqu meu kila, meu dikeva, meu qara na vuku kei na ibalebale ni ka, meu kila tale ga na ca ni lialia kei na ca ni sesewa.+ 26 Qo na ka au raica: E wiwi vakalevu vei mate na yalewa e vaka na lawa ni vakasasa, na lomana e vaka na lawa ni yavi, na ligana e vaka na sinucodo ni valeniveivesu. O koya e vakamarautaka na Kalou dina e dro bula mai vua,+ ia na tamata valavala ca e corita o koya.+
27 “Raica, qo na ka au kunea,” e kaya na dauvunau.+ “E veitaravi na ka au vaqaqa meu raica na kena itinitini, 28 ia au sega ni kunea na ka au vaqara tiko. Au raica e dua na tagane* vei ira na le duanaudolu, ia au sega ni raica e dua na yalewa ena kedra maliwa. 29 Qo ga na ka au raica: E bulia na tamata na Kalou dina me yalododonu,+ ia e levu na ka era lalawataka.”+
8 O cei e vakataki koya na tamata vuku? O cei e kila na iwali ni leqa?* Nona vuku na tamata vuku e serau kina na matana qai vakamalumutaka na kaukaua ni matana.
2 Au kaya: “Mo muria na ivakaro ni tui+ ena vuku ni nomu bubului vua na Kalou.+ 3 Mo kua ni lako tani vakatotolo mai matana.+ Mo kua ni tokona na ka ca,+ ni na rawa ni vakayacora o koya na ka ga e vinakata, 4 baleta ni dau vosayaco na tui,+ o cei ena kaya vua, ‘Na cava o cakava tiko?’”
5 O koya e muria na ivakaro ena sega ni vakila na rarawa,+ o koya e vuku na lomana ena kila na gauna donu kei na kena icakacaka.*+ 6 Na ka kece e tiko na kena gauna kei na kena icakacaka,+ ni rui levu na leqa ni kawatamata. 7 Ni sega ni dua e kila na ka ena yaco, o cei gona ena tukuna vua se na yaco vakacava?
8 Me vaka ga ni sega ni dua e lewa na icegu se tarova na icegu, e sega gona ni dua e lewa na siga ni mate.+ Me vaka ga ni sega ni dua e vakasuka ena gauna ni ivalu, na ka ca tale ga ena sega ni sereki* ira na vakayacora tiko.
9 Qo kece na ka au raica, au vaqaqa e lomaqu na ka kece e vakayacori ena ruku ni matanisiga, ena gauna kece era veiliutaki kina na tamata e tini ga ina leqa.*+ 10 Au raica nira bulu na tamata ca era dau lako yani ra qai lesu mai na vanua tabu, ia era guilecavi totolo ena koro era dau cakava kina qori.+ Qo tale ga e ka wale.
11 Ni sega ni tau totolo na itotogi ni caka ca,+ e doudou kina na lomadra na tamata mera vakayacora na ka ca.+ 12 De cakacala vakaduanadrau na daucaka ca qai balavu nona bula, ia au kila ni na vinaka sara nodra bula o ira era doka* na Kalou dina baleta nira dokai koya.+ 13 Ia ena sega sara ni vinaka nona bula na daucaka ca,+ se na vakabalavutaka na nona siga e vaka na yaloyalo,+ ni sega ni doka* na Kalou.
14 E yaco tiko e vuravura e dua na ka wale:* E yacovi ira na tamata yalododonu na ka e dodonu me yacovi ira na daucaka ca,+ ia na ka e dodonu me yacovi ira na daucaka dodonu e yacovi ira na daucaka ca.+ Au kaya ni qo tale ga e ka wale.
15 Au mani kaya ni vinaka na marau,+ ni sega ni dua tale na ka e vinaka vua na tamata ena ruku ni matanisiga, oya me kana ga, me gunu, me marau, qo me salavata kei na nona cakacaka kaukaua ena gauna ni nona bula+ e solia vua na Kalou dina ena ruku ni matanisiga.
16 Au saga e lomaqu meu rawata na vuku meu raica na ka* kece e vakayacori tiko e vuravura,+ ni sega mada ga na moce ena siga kei na bogi.* 17 Au qai vakasamataka na ka kece e vakayacora na Kalou dina, au vulica ni sega ni kila rawa na tamata na ka e yaco ena ruku ni matanisiga.+ Se mani vakacava na levu ni nona sasaga na tamata, era na sega ga ni kila. Ke ra tukuna mada ga nira kila baleta nira vuku, era na sega ga ni kila rawa.+
9 Au mani vakananuma e lomaqu na ka kece qo au qai kila nira tiko ena liga ni Kalou dina+ o ira na yalododonu kei ira na vuku, kei na nodra cakacaka. Era sega ni kila na tamata na loloma kei na veicati e yaco e liu vei ira. 2 E tautauvata na ka e yacovi ira kece,+ na yalododonu kei na tamata ca,+ na tamata vinaka kei na tamata savasava, vaka kina o koya e sega ni savasava, o ira na vakacaboisoro kei ira na sega ni vakacaboisoro. Erau tautauvata na tamata vinaka kei na tamata ivalavala ca, o koya e bubului kei koya e qarauna nona bubului. 3 Qo kece na ka vakatuburarawa e yaco ena ruku ni matanisiga: Ni dua vata ga na kedra itinitini,*+ e ca tale ga vakalevu na lomadra na tamata, e sesewa na lomadra ena gauna era bula tiko kina ra qai mate!
4 E tiko na nodra inuinui o ira kece na bula tiko, ni vinaka sara na koli bula mai na laione mate.+ 5 Era kila na bula tiko nira na mate,+ ia o ira na mate era sega sara ga ni kila e dua na ka,+ sa sega tale na kedra isau ni sa guilecavi na ka era dau nanumi kina.+ 6 Sa oti tale ga na nodra loloma, kei na nodra veicati, kei na nodra vuvu, sa sega tale nira vakaivotavota ena dua na ka ena ruku ni matanisiga.+
7 Mo lako, mo kania na kemu ena marau levu, mo gunuva na memu waini ena yalomarau,+ ni taleitaka na Kalou dina na nomu cakacaka.+ 8 Me vulavula* tiko ga na nomu isulu, me kua ni yali mai ulumu na ilumu.+ 9 Mo marautaka na bula kei na watimu o lomana+ ena gauna kece ni nomu bula wale e solia vei iko na Kalou ena ruku ni matanisiga, na gauna kece ni nomu bula wale, qori na nomu ivotavota ena nomu bula kei na nomu cakacaka kaukaua o oga kina ena ruku ni matanisiga.+ 10 Na ka kece e cakava na ligamu mo qarava ena nomu igu taucoko, ni sega na cakacaka se na vakasama se na kilaka se na vuku ena iBulubulu*+ o lako tiko kina.
11 Au raica e dua tale na ka ena ruku ni matanisiga, nira sega ni qaqa tu ga ena veitau na yavatotolo, se ra qaqa tu ga ena ivalu o ira era kaukaua,+ se ra kana tu ga o ira na vuku, se ra vutuniyau tu ga o ira na ulukaukaua,+ se ra vakadonui tu ga o ira na kilaka,+ ni dau yacovi ira kece na gauna kei na ka e sega ni namaki. 12 Ni sega ni kila na tamata na nona gauna.+ Me vaka ga na ika e coko ena lawa ca kei na manumanuvuka e coko ena dai, era coriti vaka kina na luve ni tamata ena gauna ca, ni yacovi ira vakasauri.
13 Qo tale ga na ka au raica me baleta na vuku ena ruku ni matanisiga, e lauti au sara ga: 14 E dua na koro lailai era lewe vica ga na lewena, e lako e dua na tui kaukaua me valuta, e wavokita qai tara kina na bai lelevu. 15 E laurai ni tiko e loma e dua na tamata dravudravua ia e vuku, e vakabula na koro ena nona vuku. Ia e sega ni dua e nanuma na tamata dravudravua+ oya. 16 Au kaya lo ga: ‘E vinaka na vuku mai na kaukaua,+ ia e beci na nona vuku na tamata dravudravua, e sega ni muri na nona vosa.’+
17 E vinaka me muri na nodra vosa malua na vuku mai na nona kaikaila o koya e lewai ira na lialia.
18 E vinaka na vuku mai na iyaragi ni ivalu, ia e dua wale na tamata ivalavala ca e rawa ni vakacacana e levu na ka vinaka.+
10 Na lago mate e vakaboicataka qai vakabulagitaka na waiwai boivinaka, e vaka kina nona sesewa lailai e dua e vakacacana na nona vuku kei na nona rokovi.+
2 Na lomana na vuku e tuberi koya ina sala donu,* ia na lomana na lialia e tuberi koya ina sala cala.*+ 3 Na sala kece e lakova na lialia, e yali vua na yalomatua,+ e tukuna vei ira na tamata kece ni lialia o koya.+
4 Ke cudruvi iko na iliuliu mo kua ni biuta nomu tikina,+ ni na bokoca na ivalavala ca levu na nomu yalovinaka.+
5 E dua na ka vakatuburarawa au raica ena ruku ni matanisiga, na mataqali cala era dau cakava na veiliutaki:+ 6 Era lesi na lialia ena levu na itutu cecere, ia o ira na vutuniyau era tiko ga ena itutu lolovira.
7 Au raici ira na italai nira vodo ose ia o ira na turaga era taubale me vakataki ira na italai.+
8 O koya e kelia na qara ena rawa ni lutu kina,+ kei koya e basuka na baivatu ena rawa ni kati koya na gata.
9 O koya e kelia na vatu ena rawa ni mavoa kina, kei koya e taya na tolonikau me qarauna de mavoa.
10 Ke mucu na iyaya kaukamea qai sega ni dua e vagatara, ena tata o koya ena nona igu taucoko. Ia e yaga na vuku me vakavatukana kina na sasaga.
11 Ke kati na gata ni bera ni vakamanoataki, ena sega ni yaga vua na dauvakamanoataka.*
12 Na vosa ni gusuna na vuku e taleitaki,+ ia na tebenigusuna na lialia e vakaleqai koya ga.+ 13 Na itekitekivu ni vosa ni gusuna e sesewa,+ ia na itinitini ni nona vosa e veivakaleqai vakaca. 14 Ia na lialia e vosa tu ga.+
E sega ni kila na tamata na ka ena yaco, o cei me tukuna rawa vua na ka ena muri mai?+
15 Na nona cakacaka kaukaua na tamata lialia e vakaocai koya, ni sega mada ga ni kila na nona ilakolako ina koro.
16 E ca na vanua e gone na kena tui,+ ra qai tekivu kanavata na kena turaga ena matakalailai! 17 E marau na vanua e sucu turaga na kena tui, era kana ena gauna donu na kena turaga mera kaukaua kina, sega nira mateni!+
18 Ena levu ni vucesa e rusa kina na icoka ni vale, ena vuku ni vakasavuliga e turu kina na vale.+
19 E caka na kakana* me ia kina na dredre, e vakavumarau na waini,+ ia na ilavo e yaga ena ka kece.+
20 Mo kua mada ga ni vosavakacacataka na tui ena nomu vakasama,*+ mo kua tale ga ni vosavakacacataka na vutuniyau ena nomu rumu ni moce, ni rawa ni vakasavuya na manumanuvuka* na ka e rogoca,* se tokaruataka na manumanu vakatabana na ka e tukuni.
11 Mo biuta* na kemu madrai ena delaniwai,+ ni oti e vica na siga o na raica tale.+ 2 Mo vota vei ratou na le vitu se le walu,+ ni o sega ni kila na leqa ena yaco e vuravura.
3 Ke kumuni na wai ena o, ena bisa mai vuravura na uca. Ke bale e dua na vunikau ina ceva se ina vualiku, na vanua e bale kina na kau ena davo tu kina.
4 O koya e vakaraica tiko na cagi ena sega ni kaburaka na sorenikau, kei koya e raica tiko na o ena sega ni tatamusuki.+
5 Me vaka ga ni o sega ni kila na yavala ni icegu* ena sui ni gone e kete* i yalewa bukete,+ o na sega tale ga ni kila na cakacaka ni Kalou dina e bulia na ka kece.+
6 Mo kaburaka na nomu sorenikau ena mataka, me kua ni cegu na ligamu me yacova na yakavi,+ ni o na sega ni kila na kena ena tubu, na kena qo se na kena oya, se rau na tubu vinaka ruarua.
7 E totoka* na rarama, e vinaka na matada nida raica na matanisiga. 8 Ke bula balavu e dua na tamata me marautaka kece na nona siga.+ Ia me nanuma o koya ni rawa ni levu na veisiga butobuto, e ka wale na ka kece ena muri mai.+
9 Mo marau o iko na cauravou ni o se cauravou tiko, me marau na lomamu ni o se cauravou. Mo muria na ka e tukuna na lomamu kei na ka e goleva na matamu, ia mo kila tiko ni na lewai* iko na Kalou dina ena ka kece qo.+ 10 O koya gona mo kauta tani mai lomamu na ka e vakatubuleqa, mo biuta tani na ka ca mai yagomu, ni ka wale na gauna vakaitabagone kei na gauna e tudonu kina e dua.+
12 Mo nanuma na Dauveibuli Cecere ena nomu gauna vakaitabagone,+ ni bera ni yaco na gauna rarawa+ se toro mai na veiyabaki o na kaya kina: “Au sa sega ni taleitaka na ka qo,” 2 ni bera ni buto na matanisiga, na rarama, na vula, kei na kalokalo,+ ni lesu mai na o ni bisa oti* na uca, 3 ena siga era sautaninini kina na ivakatawa ni vale, era vakalairoro na tamata kaukaua, era sega ni qaqaqi na yalewa nira le vica ga, e buawa na matadra na marama era rai tiko e katubaleka,+ 4 ni sa sogo na katuba donuya na gaunisala, ni sa rogo lailai na iqaqi, ni vakayadrata e dua na tagi ni manumanuvuka qai rogo malumu na domodra na goneyalewa kece era lagasere.+ 5 E rerevaka tale ga o koya na vanua cecere, e rerevaka na gaunisala. Sa se na vuniamodi,+ sa yarataki koya na vodre, sa kacabote na vuata e vakavuna na viakana* ni lako tiko na tamata ina nona vale tudei,+ era veilakoyaki e gaunisala na dau tagiyaso,+ 6 ni bera ni tasere na dali siliva, me vurumemea na boulu koula, me kavoro na saqa ena mataniwai, me vurumemea na qiqi ni wai ena toevu. 7 Sa qai suka ina qele na kuvuniqele+ me vaka e liu, e suka na icegu* vua na Kalou dina o koya e solia.+
8 “E ka wale sara!” e kaya na dauvunau.+ “E ka wale na ka kece.”+
9 E vuku na dauvunau, ia e vakavulici ira tiko ga na tamata ena ka e kila,+ e vakasamataka qai vaqaqa vakamatailalai me biuta vata* e levu na vosa vakaibalebale.+ 10 E saga na dauvunau me raica na vosa rogo vinaka,+ me vola tale ga na vosa donu, e dina.
11 Na nodra vosa na vuku e vaka na matanimoto+ kei na nodra vosa kumuni e vaka na ivako e tuki vakavinaka, e solia mai e dua na ivakatawa. 12 Ia e dua tale na ka mo nanuma tiko luvequ: E sega ni oti rawa na volai ni levu na ivola, e vakaoca na yago na levu ni gauna kei na igu e vakayagataki kina.+
13 Qo na itinitini ni ka kece eda rogoca: Mo doka* na Kalou dina,+ mo muria nona ivakaro,+ ni qo na itavi taucoko ni tamata.+ 14 Ni na lewa na Kalou dina na cakacaka kece, wili kina na ka kece e caka lo, e vinaka se ca.+
Se “o koya e vakasoqoni ira na tamata.”
Se “cila.”
Se “wacegucegu lesu.”
Se “na uciwai ni vulaililiwa.”
Se “na veikau.”
Ipe., “vinakata na mataqu.”
Se “na ivotavota.”
Se “e rai tiko na matana.”
Se “solia na ka kece.”
Ipe., “na sasaga ni lomana.”
Se “me raica na vinaka ni.”
Ipe., “veiladeyaki.”
Se “me tuvani vinaka, dodonu, veiganiti.”
Se rawa ni, “ka sa oti.”
Se “igu ni bula.”
Se “ivotavota.”
Se “cakacaka vakaukaua.”
Ipe., “kania ga na lewena.”
Se “rawarawa.”
Rairai dusia na gone vuku.
Ipe., “lewemu.”
Se “italai.”
Ipe., “rerevaka.”
Se “nona ivotavota.”
Se “nona ivotavota.”
Se “nanuma.”
Ipe., “levu nona vakacegu.”
Ipe., “nona ivalavala e matadra na bula tiko.”
Se rawa ni, “ka.”
Se “na irogorogo.” Ipe., “na yaca.”
Se “vakalasalasa.”
Ipe., “yalototolo.”
Se rawa ni, “e ivakatakilakila ni lialia.”
Oya o ira na bula tiko.
Se “raica.”
Ipe., “rerevaka.”
Se “tagane yalododonu.”
Se “na ibalebale ni ka.”
Se “na lewa dodonu.”
Se rawa ni, “nodra ivakarau ca ena sega ni vakabulai ira na tamata ca.”
Se “ina rarawa.”
Ipe., “rerevaka.”
Ipe., “rerevaka.”
Se “ka vakatuburarawa.”
Se “na cakacaka.”
Se rawa ni, “ra sega ni moce na tamata ena siga se na bogi.”
Se “na ka e yacovi ira.”
Oya na isulu serau e dusia na yalomarau, sega ni isulu ni lolosi.
Se “Seoli,” oya na ibulubulu ni kawatamata. Raica na iVakamacala ni Vosa.
Ipe., “tiko ena ligana imatau.”
Ipe., “tiko ena ligana imawi.”
Ipe., “dauvosa.”
Ipe., “madrai.”
Se rawa ni, “nomu idavodavo.”
Ipe., “manumanuvuka ni lomalagi.”
Se “na itukutuku.”
Se “kaburaka.”
Rawa tale ga ni dusia na yalo ni Kalou.
Ipe., “sui ena katonigone.”
Ipe., “kamica.”
Se “tarogi.”
Se rawa ni, “vata kei.”
Ena vosa vakaIperiu e dusia e dua na mataqali beri me viakana kina e dua.
Se “igu ni bula.”
Se “tuvana vinaka.”
Ipe., “rerevaka.”