“Na Veika sa Vakatokai me Kalou”
ENA gauna a vakabula kina na yapositolo o Paula e dua na lokiloki mai Lisitira, sa ra qai kailavaka na tamata: “Era sa rairai mai vakatamata vei keda na kalou!” Era vakatokai Paula me o Eremesi, ra qai vakatokai Panapasa, na itokani i Paula, me o Seusi. (Cakacaka 14:8-14, VV) Mai Efeso, a vakarota o Timitirio, na matai ni siliva, ni kevaka e vakatarai me vunau tiko ga o Paula, “sa na rawa ni vakawaletaki . . . kina na valenisoro ni marama kalou levu ko Atemisa.”—Cakacaka 19:24-28, VV.
Me vakataki ira ga e levu nikua, o ira ena imatai ni senitiuri era a sokaloutaka “na veika sa vakatokai me kalou, mai lomalagi se e vuravura.” Ia, a kaya o Paula: “Sa lewe vuqa na kalou, ka lewe vuqa talega na turaga.” Sa qai tomana nona vakamacalataka: “Ia vei keda sa dua bauga na Kalou, na Tamada,” qai “dua bauga na Turaga ko Jisu Karisito.”—1 Korinica 8:5, 6.
A Vakatokai Tale Beka ga o Jisu me Kalou?
A sega vakadua ni bau tukuna o Jisu ni Kalou, ia ni iliuliu digitaki i Jiova, na parofisai i Aisea e vakatokai koya me “Kalou kaukauwa” kei na “Tui [“Ravouvou,” NW] ni Sautu.” E tomana na parofisai: “Ena sega ni oti na kena tubu na nona lewa kei na sautu.” (Aisea 9:6, 7) Koya gona, me vaka ni “Ravouvou”—e luve ni Tui Levu, o Jiova—ena liutaka o Jisu na matanitu vakalomalagi ni “Kalou Kaukauwa duaduaga.”—Lako Yani 6:3.
Ia, ena rairai taroga e dua, ‘Na cava e tukuni kina ni o Jisu e “Kalou kaukauwa”? Sega li ni a tukuna tale ga na yapositolo o Joni ni Kalou o Jisu?’ Me vaka ga e kaya na Joni 1:1: “E nai vakatekivu sa bula ko koya na Vosa, a rau sa tiko vata kei na Kalou ko koya na Vosa, a sa Kalou ko koya na Vosa.” E so gona era kaya ni o koya “na Vosa,” e dusi Jisu na gonedramidrami a sucu e vuravura, o koya ga na Kalou Kaukaua. E dina beka?
Ke taurivaki na tikinivolatabu oqori me vakaibalebaletaka ni o Jisu ga na Kalou Kaukaua, e sa na veisaqasaqa kei na ka e kaya na iyatuvosa e liu, oya ni “sa tiko vata kei na Kalou ko koya na Vosa.” Ni kainaki ni dua e “tiko” kei na dua tale, e kena ibalebale ni rau lewe rua. E levu gona na ivakadewa ni iVolatabu e vakamatatataka ni sega ni Kalou Kaukaua o koya na Vosa, erau duidui. Me kena ivakaraitaki, e so na ivakadewa ni iVolatabu era vakadewataka na matavosa “sa Kalou ko koya na Vosa” me: “A sa dua na Kalou o koya na Vosa,” “na vosa sa dua na kalou,” se “sa ka vakalou na Vosa.”a
E laurai ni so tale na tikinivolatabu e vakayagataka tale ga na ituvatuva ni vosa vakirisi e kunei ena Joni 1:1, ia era taurivaka na matavosa “sa dua na kalou.” Me kena ivakaraitaki, a kati Paula e dua na gata daukata, ia a sega ni mate kina, sa ra qai kaya na tamata: “Sa dua na kalou ko koya.” (Cakacaka 28:3-6) E duavata gona kei na ituvatuva ni vosa vakirisi na ka e kaya na iVolatabu ni “sa dua na kalou” o koya na Vosa, ia e sega ni vakatokai me Kalou Kaukaua Duadua.—Joni 1:1.
Dikeva mada na sala e vakatakilai koya kina “na Vosa” o Joni, ena imatai ni wase ni nona Kosipeli. A vola: “A sa yaco me tamata ko koya na Vosa, ka tiko vata kei keda, (ia keitou a raica na nonai ukuuku, ni sa vaka nai ukuuku ni Le dua bauga sa vakatuburi maivei Tamana).” E macala ni o koya “na Vosa” a bula vakatamata, ra qai kilai koya na bula donuya na gauna oya me o Jisu. Koya gona, e sega ni rawa ni tukuni ni o Jisu na Kalou Kaukaua Duadua, baleta ni kaya o Joni: “E sega e dua na tamata sa raica na Kalou e na dua na gauna.”—Joni 1:14, 18.
Ia, rairai ena taroga e dua, ‘Na cava ga e kaya kina o Tomasi vei Jisu ni sa vakaturi oti, “Noqu Turaga, ka noqu Kalou!”?’ Me vaka ga sa vakamacalataki oti, o Jisu e sega ni Kalou Kaukaua Duadua, ia e vakatokai ga me dua na kalou ena vakasama ni o koya e ka vakalou. Sa qai kaya oti ga o Jisu vei Meri na yalewa ni Makitala: “Au sa lako cake vei koya sa Tamaqu, ka Tamamudou; vei koya sa noqu Kalou, ka nomudou Kalou.” Nanuma tale ga na vuna a vola kina o Joni na nona Kosipeli. Ni oti na ka a cavuta o Tomasi, sa qai vakamacalataka tarava o Joni ena nona Kosipeli na vuna, oya mera “vakadinata ni sa Karisito ko Jisu, na Luve ni Kalou”—e sega ni Kalou.—Joni 20:17, 28, 31.
O Cei “na Kalou ni Vuravura Oqo”?
Macala ni levu tu na kalou. Era cavuti e so ena iVolatabu, me vaka eda sa raica mai. Ena gauna makawa, o ira era raica na kaukaua ni Kalou era a kaya: “Sa Kalou ga ko Jiova; Sa Kalou ga ko Jiova.” (1 Tui 18:39) Ia e tiko e dua tale na kalou, e kaukaua tale ga. Na iVolatabu e kaya: “Sa vakamatabokotaka na lomadra na kalou ni vuravura oqo, era sa sega ni vakabauta.”—2 Korinica 4:4.
Na bogi ni bera nona mate o Jisu, a vakaroti iratou vakatolu na nona tisaipeli me baleta na kalou oqo, e vakatokai koya me “turaga ni vuravura oqo.” E kaya tale ga o Jisu ni o koya na turaga oqo, se kalou, ena “biu ki tautuba.” (Joni 12:31; 14:30; 16:11) O cei na kalou oqo? Na vuravura cava e liutaka tiko?
Oqo sara ga na agilosi talaidredre, o Setani na Tevoro. Eda kila vakacava? Na iVolatabu e kaya ni gauna a temaki Jisu kina o Setani, a vakaraitaka vei Jisu “na matanitu kecega e vuravura, kei na kedrai ukuuku; a sa kaya vua, A ka kecega oqori ka’u na solia vei iko, kevaka ko na cuva sobu ka vakarokoroko vei au.” (Maciu 4:8, 9) Ena sega ni wili me veitemaki na ka e cakava oqo o Setani, kevaka a solia tiko o Setani vei Jisu na veika e sega ni taukena. Sa rauta me kaya na yapositolo o Joni: “A sa koto ga vua na vu-ni-ca ko ira kecega na kai vuravura.”—1 Joni 5:19.
Ia nanuma na vosa ni yalayala i Jisu, ni na “biu ki tautuba na turaga ni vuravura oqo.” (Joni 12:31) E macala ni na vakarusai na vuravura oqo, se na kena ituvaki kei na kena iliuliu, me vaka a tukuna tu mai na yapositolo o Joni ena nona kaya: “Ko vuravura sa lako tani yani.” A tomana: “Ia ko koya sa cakava na ka sa vinakata na Kalou, sa tu dei ga ka sega ni mudu.” (1 Joni 2:17) Meda veivosakitaka mada oqo na inaki lagilagi ni Kalou dina duadua ga, kei na kena yaga vei keda.
[iVakamacala e ra]
a Yalovinaka, raica na New Testament, e vakadewataka o James L. Tomanek; na Emphatic Diaglott, e toka vata kei na kena vosa vakirisi, e vakadewataka o Benjamin Wilson; na Bible—An American Translation, erau vakadewataka o J.M.P. Smith kei E. J. Goodspeed.
[iYaloyalo ena tabana e 8]
Era vakatokai Paula kei Panapasa o ira na kai Lisitira me rau kalou
[iYaloyalo ena tabana e 9]
A tukuna o Jisu vei Meri na yalewa ni Makitala: ‘Au sa lako cake vei koya sa noqu Kalou, ka nomudou Kalou’