Ra Taroga na iTabagone

Meu Tinia Beka?

“Se qai vula tolu ga neirau veitau tiko, wananavu dina vei keirau na ka kece. Keirau dau veitalanoataka na neirau sa na bula vata, me vaka sa tuvani tu mai.”​—Jessica.a

“Dua na ka na noqu dau wainidivataki koya tiko, ia sa oti e vica tale na yabaki sa qai bau raikiviti au mai! Au dau taleitaki ira na tagane era qase toka, baleta nira na taqomaki au.”—Carol.

Yaco na gauna me rau muduka kina nodrau veivosaki kei na nodrau dui itau o Jessica kei Carol. Na vuna? Erau lialia beka na biuti rau na tagane qori?

SA YABAKI dua nomu vakaitau tiko. Ni se qai tekivu o vakadeitaka ni sa o “koya sara ga” qo.b So na gauna o na vakasamataka lesu na ka a vakavuna nomudrau veitaleitaki. Ia o sa lomalomarua tale tiko ena gauna qo. Vakacava, mo kauaitaka beka nomu rai? O na kila vakacava ni sa kena gauna mo tinia kina nomu veikilai kei na nomu itau?

Kena imatai, e vinaka mo kila e so na ka e dau yaco dina: Na kena sega ni kauaitaki na leqa e basika ena nodrau veivosaki tiko e rua, e vaka sara ga na kena vakalecalecavi na ivakasala e toka ena vata ni motoka e liu. Ena tu ga na leqa, rawa ni ca sara. Na cava e so na leqa e dodonu mo kauai kina ke o vakaitau tiko?

Toso totolo nomudrau veitaleitaki. Rawa ni basika na leqa ke sa rui totolo nomudrau veitaleitaki. “Keirau dau veivolavolai ga ena e-mail, veitalanoa ena internet, veiqiriti tale ga,” e nanuma lesu o Carol, “Dau kamica sara na iwalewale ni veivosaki qori mai na nomudrau veirai tiko, ni levu sara na ka drau rawa ni tukuna kina, e totolo kina na veikilai!” Kua ni vakawalena na gauna mo drau veikilai kina. Na nodrau veikilai e rua e sega ni dodonu me vaka na co ca, e totolo ga na kena buroro, sega ni dede sa mate tale. E dodonu me vaka na itei vakamareqeti e taura na gauna na kena tubu.

E dau veivakalewai qai veivakamadualaki. “Dau vosa beci au o noqu itau,” e kaya o Ana, “ia au sega ni via biuti koya.” E tomana, “au sa vosota tu kina e so na ka au sega ni taleitaka me dau caka vei au!” E veivakaroti na iVolatabu me baleta na “vosavakacaca.” (Efeso 4:31) Na vosa ni veivakamadualaki, kevaka mada ga e tukuni lo qai vakamalua, sa na sega tu ga ni taleitaki ena nodrau veitokani e rua.​—Vosa Vakaibalebale 12:18.

E dau cudrucudru. “Sa dauyalovinaka na tamata yalomatua,” e kaya na Vosa Vakaibalebale 17:27. E liaca o Erin ni nona malumalumu o nona itau na daucudrucudru. “Ni dua na ka keirau sega ni duavata kina, e dau biliraki au,” e kaya, “so na gauna au drakusi sara ga.” E vakasalataki ira na lotu vaKarisito na iVolatabu: “Me biu tani kece vei kemudou na yaloca, kei na cudrucudru, kei na daunene.” (Efeso 4:31) O koya e sega ni dau lewa matau, e se sega ni tu vakarau me vakaitau.​—2 Timoci 3:1, 3, 5.

E sega ni vinakata me kilai neirau veitau tiko. “E sega ni vinakata na noqu itau mera kila e so tale na neirau veitau tiko,” e kaya o Angela. “A cudru ena gauna mada ga e kila kina o tamaqu!” De tiko na vuna vinaka me kua ni levu era kila nodrau sa veitau tiko e rua. Ia ke vunitaki vei ira na dodonu sara ga mera kila, e ivakaraitaki ni leqa qori.

E sega ni lomana me keirau na vau. Levu na lotu vaKarisito e dau vinaka na inaki ni nodrau veikilai e dua na tagane kei na dua na yalewa—me rau kila kina ke ganiti rau me rau vakawati. Sega ni kena ibalebale me sa tekivu veivosakitaki sara na vakawati ena gauna ga drau se qai veibuku kina. E sega ni levu era vakawatitaka na imatai ga ni tagane se yalewa era veibuku vata. E sega tale ga ni dodonu me veibuku e dua ke kila ni se sega ni tu vakarau me qarava na itavi ni vakawati.

E dau muduki wasoma neirau veitau. E kaya na Vosa Vakaibalebale 17:17: “Sa loloma tiko e na veigauna kece na wekana na tamata.” Nanuma tiko ni drau na sega ni duavata tu ga ena veigauna. Ia na veivosaki e muduki wasoma, sa macala ga ni tiko kina na leqa levu qai bibi me vakavinakataki. A vakila qori o Ana. “E dau mosi na yaloqu ena levu ni gauna au tinia kina na neirau veivosaki!” e kaya. “Au a saga tiko ena veigauna me tomani tale qai vinaka neirau veivosaki, ia ena vinaka cake me sa muduki ga vakadua.”

Dau usuraka me keirau veiyacovi. “Ke o domoni au, daru na moce vata.” “Sega ni vinaka na veikilai tu ga va qo.” “E sega ni tukuni me daru veiyacovi sara.” Qori e so na vosa kamica era dau tukuna na tagane mera temaki ira kina na yalewa ina veiyacovi. E kaya na Jemesa 3:17: “Na vuku maicake sa savasava mada.” E dodonu me savasava nona itovo o nomu itau qai dokai iko ena veika e vauca na veiyacovi kei na nomu savasava. Kua vakadua ni soli iko vakarawarawa!

Era dau vakasalataki au e so me baleti koya. E kaya e dua na ivakadewa ni iVolatabu: “E bibi mo kila na ivakasala kece, o na qai tamata yaco; ke sega o na guce.”(Vosa Vakaibalebale 15:22, Today’s English Version) “Sega ni o rawa ni vakalecalecava na ka era sa tukuna tiko na wekamu kei ira na nomu itokani dede, e kaya tale ga na lomamu ni sega ni donu o koya,” e kaya o Jessica. “Ni o dau vakawalena na veika era tukuna e so, sa na qai dredre ga vei iko.”

Era volai toka qori e cake e vica ga na leqa e dau basika ni rau veitau tiko e rua.c Ke o sa vakaitau tiko, e laurai beka e so na ivakatakilakila qo vei nomu itau? Vola e ra e so na ka o rairai kauai kina.

․․․․․

Nomu Muduka na Veivosaki

Kaya mada ke o nanuma ni sa vinaka ga me muduki na nomudrau veivosaki. O na cakava vakacava? O rawa ni cakava e vica na ka, ia mo nanuma tiko qo.

Mo doudou. “Au sa dau vakararavi tu ga vei noqu itau, au rere kina na biuti koya,” e kaya e dua na goneyalewa o Trina. E vinakati mo doudou ena gauna o sa via tinia kina na veivosaki. E vinaka mo vakaraitaka vakamatata na lomamu. (Vosa Vakaibalebale 22:3) Ena vukea mo vakadeitaka na veika o na yalana kei na veika o na vakatara ni o veivosaki kei na dua—me qai dewa ina vakawati.

Dau veinanumi. Ke vinakata o koya me tinia na veivosaki, na cava o na vinakata me cakava? (Maciu 7:12) Macala ga ni na sega ni vinakata na nomu itau me tukuni yani vua ena e-mail, se dua na text, se katoni tu ena nona talevoni nomu itukutuku, “Me sa yala e ke na nodaru veikilai!”

Digia na gauna kei na vanua vinaka. E vinaka beka mo drau veivosaki se me qiriti ga? Mo volavola se drau veitalanoataka? Ena vakatau vakalevu ena ituvaki. Drau kua ni lai sota ena dua na vanua o rawa ni leqa tale kina, se vanua lala e rawa ni tubu kina e so na gagadre se vakanananu cala.—1 Cesalonaika 4:3.

Dau vosa dina. Tukuna vakadodonu na lomamu kei na vuna o nanuma kina me sa muduki na nomudrau veivosaki. Ke o nanuma ni sega ni dau kauaitaki iko o nomu itau, tukuna vakadodonu vua. Mo vakaraitaka na lomamu qai qarauna na ka o tukuna. Kena ivakaraitaki, kua ni tukuna “O sega sara ga ni dau kauaitaki au,” ia o rawa ni kaya va qo “Au raica ni vaka mo sega ni dau kauaitaki au ni o . . . ”

Mo dau vakarorogo tale ga. E sega beka ni matata vei iko na ka e yaco? Me kua ni rawai iko na vosa kamica, ia mo yalorawarawa qai vakadikeva na veika kece e yaco. E vakasalataki ira vakayalomatua na lotu vaKarisito na iVolatabu mera ‘kusarawa yadua me vakarorogo, mera dau berabera ga ni vosa.’​—Jemesa 1:19.

Raica e levu tale na ulutaga ena “Young People Ask” ena Web site www.watchtower.org/ype

[iVakamacala e ra]

VAKASAMATAKA MADA

◼ Vola e ra na veika e bibi me na laurai vua o vinakata me nomu itau.

◼ Na itovo cava o na sega ni taleitaka?

[Kato ena tabana e 18]

O KOYA O DIGITAKA ME NOMU ITAU ME  . . .

□ tautauvata nomudrau vakabauta.​—1 Korinica 7:39.

□ dokai iko kei na ivalavala o yalana.​—1 Korinica 6:18.

□ dau veinanumi.​—Filipai 2:4.

□ rogo vinaka.​—Filipai 2:20.

[Kato ena tabana e 18]

KE O YALEWA QARAUNA NA VEIKA QO BALETI NOMU ITAU . . .

□ dau saga me yaco ga na lomana.

□ dau vakavuna mo beitaki iko ga, mo nanuma ni o lialia se sega na kemu yaga.

□ dau tarova nomu raici ira na nomu itokani kei na wekamu.

□ dau via kila na vanua o tiko kina.

□ beitaki iko ni o wedewede, ia e sega sara tu ga na kena yavu vinaka.

□ dau vakarerei iko se tukuna ni na biuti iko.

[iYaloyalo ena tabana e 17]

Na vakalecalecavi ni so na ivakatakilakila ni leqa ena nodrau veitau e rua, e vaka sara ga na kena sega ni raici tiko na ivakasala e kabi toka ena vata ni motoka e liu

RAICA NA WAIWAI