Buli se Bula Vakaidewadewa?

Na Qanivivili

Na irairai ni qanivivili e vaka e kakavorovoro se vorovoroki rawarawa, ia e sega ni vaka kina. “So na gauna au na vakayagataka na ituki meu voroka rawa eso na tikina,” e kaya e dua na idinia o Kenneth Vecchio, ni talanoataka tiko nona gauna vakaitabagone. Dua na ka e vakasakiti kina na qa ni vivili oya na kena kaukaua.a

Vakasamataka mada: Na loma ni qanivivili (e tiko kina na weli vavaku e lumilumisa) e toka na varina somidi sara era sega soti ni veiyawaki. “Na veika somidi lailai sara e laurai ena weli vavaku e vakatubuqoroqoro dina, e vaka me vu tiko kina na kena kaukaua,” e kaya o Christine Ortiz, e dua na parofesa ena Department of Materials Science and Engineering ena Massachusetts Institute of Technology, Mereke.

O Charles Petit e dau vola na itukutuku vakasaenisi, a raica na weli vavaku e lumilumisa ena iloilo e vakalevutaka na kena irairai, e kaya ni “maqosa dina na kena tuvai vakamatau.” E kaya: “Ni laurai na qana ena sala qo, e vaka e tuvai cake na biriki, e ono na yasana e caka ena crystalline, calcium carbonate mineral ra qai tuvai vakamatau. Era vakasimedetaki ena qulu e levu kina na protein e dau biuta mai e tuba na vivili.”

Era vakabauta na saenitisi ni rawa ni vakayagataki ena vica na sala na ivakarau ni ibulibuli ni qanivivili​—me vakaukauataka na iyaya ni veitaqomaki, na dago ni motoka, na taba ni waqavuka, kei na so tale. E kaya o Ortiz: “E vakayagataka na iyaubula na ivakarau ni bulibuli somidi me bulia kina na veika e kaukaua sara. Era se bera mada ga ni yacova na ivakatagedegede qori na idinia.”

Na cava o nanuma? E basika vakasauri na vivili kei na qana kaukaua? E dua beka e bulia?

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Vakalevutaki na irairai ni qanivivili e loma

[Credit Line]

Inset: © Eye of Science/Photo Researchers, Inc.