Bula Vakaidewadewa se Buli?
Na Qulu ni Vecu ni Nuku (Sandcastle Worm)
● Era vakayagataka na dauniveisele na pini, veleti, kei na sukuru mera sema kina na sui ramusu. Ia e dau dredre me vakayagataki na iyaya kece qori ena ramusu lalai. Me yacova mai qo, era se veilecayaki tiko ga na daunivakadidike mera bulia e dua na qulu e rawa ni kabi dei ena vanua suasua ena yago. Ena nodra vakadidike, era raica kina ni rawa ni kena iwali na nodra vulica vinaka na veika me baleta na baca e vakatokai na vecu ni nuku!
Dikeva mada qo: Na baca vecu ni nuku e tara na nona vale raba qai moqili e lomaniwai ni vakayagataka na nuku kei na tikitiki ni qanivivili. E dua na gacagaca e tiko ena tolo ni baca qori e bulia na qulu qai wakia vata vakalailai kei na nuku kei na tikitiki ni qanivivili mera veisemati kina. E kaukaua sara na qulu qo ni laurai vata kei na qulu e bulia na tamata. E duatani na mataqali protein e tiko kina, ni gauna era sema vata kina, e vakaukauataka na qulu qai totolo na kena kabi e lomaniwai! E dau tukuni na baca vecu ni nuku me kenadau ni vakabiri vata ni ka ena inaki vinaka. E kaya o Russell Stewart ena Univesiti mai Utah, ni ka e cakava na manumanu lailai qo e vakaotia kina “na dredre ni kena kunei e dua na qulu vinaka.”
Era bulia na daunivakadidike e dua na mataqali qulu e kaukaua sara ni laurai kei na kaukaua ni qulu e bulia na baca vecu ni nuku. Na qulu e dau vakayagataki ena rumu ni veisele e dodonu me waicala ga mai qai sega ni vakaleqa na yago. Ia ena gauna me vakayagataki kina ena semai ni sui ramusu, ena waicala na qulu ni sa mavo tiko na sui. Qori ena dua dina na cavuikalawa levu ena veiqaravi vakavuniwai ke sa yaga tiko na qulu qo vua na kawatamata.
Na cava o nanuma? E duatani sara na qulu e bulia na baca vecu ni nuku. Vakacava, e bula vakaidewadewa qori se buli?
[iYaloyalo ena tabana e 26]
Era nui na daunivakadidike mera kua ni vakayagataka na tikitiki ni kaukamea nira sema na sui ramusu
[iTaba ni Credit Line ena tabana e 26]
Na baca vecu ni nuku: © Peter J. Bryant, University of California, Irvine