Nodra Vakacegui na Lomabibi
“Sa vutugu vata ko vuravura taucoko, ka sa yaluma e na rarawa, ka yacova na siga oqo.” (Roma 8:22) E vakilai levu na rarawa ena gauna a volai kina na malanivosa oqo ena sivia na 1,900 na yabaki sa oti. E levu era a lomabibi. Oya na vuna era uqeti kina na lotu Vakarisito: “Vakacegui ira sa lomabibi.”—1 Cesalonaika 5:14, NW.
Sa qai vakilai levu ga edaidai na yaluma, e levu tale ga era lomabibi. Meda kurabui beka kina? Sega, ni vakatoka na gauna oqo na iVolatabu me “iotioti ni veisiga,” e kaya tale ga ni “gauna lewalewai dredre.” (2 Timoci 3:1-5, NW) E parofisaitaka o Jisu Karisito ni na yaco ena iotioti ni veisiga “eso na ka e dauveivakarerei.” (Neitou na matanivola kala.)—Luke 21:7-11; Maciu 24:3-14.
Na tamata e dau nuiqawaqawa tu, ririko, se lolosi, se sota kaya e so tale na leqa vaka oqo ena rawa ni lomabibi. De vu ni nona lomabibi se yaloluluvu na mate ni dua na wekana lomani, na nona sa veisere kei kena isa, nona biu tani mai na nona cakacaka saumi, se bula tautauvimate. E dau votu tale ga na lomabibi ni nanuma e dua ni sega na kena yaga, ni sega ni nuitaki ena ka a tataunaki vua. E macala ni rawa ni lomaleqa e dua ena vuku ni ituvaki drakidrakita e sota kaya beka, ia kevaka e vakalaiva o koya me kadre e lomana na yalo sorosorowale, mani dredre kina vua me raica se cava na iwali ni nona leqa, sa na kena itinitini ga vua na lomabibi sega ni taqei rawa.
Ra dau vakila tale ga na lomabibi vaka oqo na tamata era bula e liu. A tauvimate o Jope, a sota kaya tale ga na leqa levu. Nanuma kina o koya ni sa biuti koya na Kalou, mani cata me bula. (Jope 10:1; 29:2, 4, 5) A vinakata ga me mate o Jekope, a cata ni vakalomavinakataki, ni sa rogoca na ka e talanoataki vua me baleta na mate nei luvena tagane. (Vakatekivu 37:33-35) Na ca ni loma i Tui Tevita me baleta na nona cala bibi, a yasovaka kina: “Au sa tagi lako ena siga ka bogi mai. Au sa malumalumu.”—Same 38:6, 8; 2 Korinica 7:5, 6.
Edaidai e levu era lomabibi nira sa rui vakaocai ira, nira bula ena ivakarau ni bula e sega ni yacova rawa na nodra igu qai curuoso kina na nodra vakasama kei na lomadra. Kena irairai ni lomaocaoca lako vata na yalosorosoro, e rawa ni vakavuna me waki cala kina e so na wai (chemicals) ni yagoda e koto ena mona, mani tubu sara kina na lomabibi.—Vakatauvatana Vosa Vakaibalebale 14:30.
Veivuke Yaga
O Epafirotaito, e dua na lotu Vakarisito mai Filipai ena imatai ni senitiuri, a ‘rarawa na yalona nira sa rogoca na nona itokani ni a tauvimate.’ Ni a tauvimate o Epafirotaito ena nona ilakolako ni kau ka ni loloma vei Paula i Roma, de a nanuma kina ni sa sega na kena yaga, de ra sa raici koya na nona itokani ni tamata e sega ni rawa ni nuitaki. (Filipai 2:25-27; 4:18) A veivuke vakacava na yapositolo o Paula?
E talai Epafirotaito lesu vei ira na nona itokani mai Filipai, qai solia vua e dua na ivola, e kaya: “Dou qai vakacegui [Epafirotaito] e na Turaga, e na reki levu sara; ka mo dou dokai ira era sa vakakina.” (Filipai 2:28-30) Sa na vakacegui Epafirotaito sara ga qai vakamamadataka na nona lomabibi na nona vakacaucautaki koya o Paula kei na nodra kidavaki koya ena yalololoma kei na yalo ni veikauaitaki na kai Filipai.
E sega tale ni vakataratutu ni ivakasala uasivi duadua ga na ivakasala ni iVolatabu meda dau “vakacegui ira sa lomabibi.” E kaya kina e dua na marama a lomabibi: “E yaga sara ga ni o kila nira kauaitaki iko dina na tani.” “E yaga dina vei iko ke o rogoca ni dua e kaya, ‘Kua ni leqa, o na bula vinaka tale.’”
O koya e lomabibi e dodonu me saga me qara sara e dua e dau veinanumi, ena lomasoli ni rogoci koya. O koya oqo e dodonu me dua e dau vakarorogo vinaka, qai sega ni yalototolo. E sega ni dodonu me vunauci koya e lomabibi, se tauca e so na vosa ena via tonotonomata me vaka, ‘E sega ni dodonu me va tu qori na lomamu’ se ‘E cala na mataqali rai vaqori.’ Sa leqa rawa tu na loma i koya e lomabibi, ia na vosa ni veivakalewai tale vaka oya ena vakavuna me sa qai ca ga na lomana.
De na vakila o koya e lomabibi ni tamata sega na kena yaga. (Jona 4:3) Ia e dodonu me nanumi ni bibi ga na nona raici keda na Kalou. Era “beci” Jisu Karisito na tamata, ia a sega ni veisautaka oya na kena yaga ena mata ni Kalou. (Aisea 53:3) Mo kua gona ni lomaleqa, ni lomani iko tale ga na Kalou me vaka ga na nona lomana na Luvena talei.—Joni 3:16.
E lomani ira na lomabibi o Jisu qai saga me vukei ira mera raica ni dui tu na kedra yaga. (Maciu 9:36; 11:28-30; 14:14) E vakamacalataka ni ka talei mada ga ena mata ni Kalou na separo lalai. A kaya ni “sega e dua vei iratou sa guileca e na mata ni Kalou.” Sa na qai wacava na kedra talei vua na tamata era guta mera muria na lomana! E kaya o Jisu me baleti ira oqo: “Ia sa wili kecega na drau ni ulumudou.”—Luke 12:6, 7.
E dina oqo, ni na rairai dredre vua e dua e lomabibi tu qai dau beci koya ena vuku ni so na nona malumalumu, me vakabauta ni ka talei o koya ena mata ni Kalou. De nanuma ni sega ni ganita me lomani koya se karoni koya na Kalou. E vakadinata na Vosa ni Kalou ni na “beitaki keda na yaloda.” Ia, na yaloda beka na iotioti ni vanua meda vakarorogo kina? Sega sara. E kila vinaka tu na Kalou ni dau rawarawa vua na tamata ivalavala ca me beitaki koya ga vakataki koya. E veivakacegui kina na nona Vosa ni kaya: “Sa uasivi cake e na yaloda na Kalou, a sa kila na ka kecega.”—1 Joni 3:19, 20.
E sega ni tao ga na nona rai na Tamada dauloloma vakalomalagi ena noda ivalavala ca kei na noda cala. E raica o koya na veika e so e rawa ni vakavuna na noda cala, na bula eda susu mai kina, na malele ni lomada kei na ka eda nakita. E kila o koya nida sucu kaya mai na ivalavala ca, na tauvimate kei na mate. O koya gona e rui vakaiyalayala wale na ka eda rawata. Na noda rarawataka kei na noda cata na ca eda vakayacora sa ivakadinadina nida sega ni via valavala ca, nida se sega ni lai ca sara. E kaya na iVolatabu nida sega ni cakava rawa e dua na ka ena noda sa mai “vakamalumalumutaki [oqo] . . . me ca.” E kila vinaka na Kalou na ituvaki vakaloloma eda tu kina, ena nona yalololoma gona ena sega ni guilecava nida tamata malumalumu.—Roma 5:12; 8:20.
E tukuni vei keda ni “sa yalololoma ko Jiova ka daulomasoli.” “Me vaka na kena yawa na vanua e cadra kina na siga ki na vanua sa dromu kina na siga, sa vakayawataka vakakina vei keda ko koya na nodai valavala ca. Ni sa kila ko koya na nodai bulibuli; sa nanuma ga ni da sa kuvu-ni-soso.” (Same 103:8, 12, 14) O Jiova dina ga sa “Kalou ni veivakacegui kecega; o koya sa vakacegui [keda] e na [noda] rarawa kecega.”—2 Korinica 1:3, 4.
Na veivuke ga ena yaga vakalevu vei ira na lomabibi na nodra torova yani na Kalou yalololoma, ra qai ciqoma na nona veisureti mera ‘biuta vua na nodra icolacola bibi.’ E rawa sara ga vua me “vakabula na lomadra sa bibivoro.” (Same 55:22; Aisea 57:15) E vakadreta gona na Vosa ni Kalou meda dau masu, e kaya: “Biuta vei [Jiova] na nomudou lomaocaoca kecega, ni sa daunanumi kemudou ko koya.” (1 Pita 5:7) Mai na nona dau masu vagumatua e dua, sa na rawa vua me volekati koya na Kalou, me vakila tale ga na “vakacegu ni Kalou, sa uasivia na ka kecega e kilai rawa.”—Filipai 4:6, 7; Same 16:8, 9.
E tu tale ga na veisau lalai e rawa ni cakava e dua ena nona bula me valuta kina na lomabibi. E bibi na vakaukaua yago, kania na kakana bulabula, cegu cagi bulabula, kei na gauna veirauti ni vakacegu, e bibi tale ga me vakarauta na gauna ni sara retioyaloyalo. E vukei ira na lomabibi e dua na marama ena nona dau kauti ira mera taubale vakatotolo. Ni sa tukuna e dua na marama a lomabibi voli: “Au sega ni via taubale,” a kaya ga vakamalua vua na marama oya: “Sega, o na lako.” E tukuna na marama oya: ‘Keirau taubaletaka e ono na kilomita. E dadaga o koya ni keirau sa lesu mai, ia e vakila ni vinaka cake nona bula. Tovolea mada na taubale vaka oqo, o na vakila na kena yaga.’
So ga na gauna, ena dredre me valuti vakadua na lomabibi kevaka mada ga sa tovolei na ka kece ga e rawa, wili kina na iwali e so vakavuniwai. E kaya e dua na marama uabula: “Au sa tovolea na iwali kece ga, ia au se dau lomabibi ga.” Sa dau dredre tale ga vaka kina mera vakabulai edaidai na mataboko, na didivara, se na lokiloki. Ia, mai na nodra wilika wasoma na Vosa ni Kalou na lomabibi era na vakila kina na vakacegu, ra qai vakanuinui ena ka e yalataki dei tu kina ni na wali vakadua na mate kece ni tamata.—Roma 12:12; 15:4.
Ni sa na Oti Vakadua na Lomabibi
Ni sa vakamacalataka o Jisu na veika rarawa ena yacovi vuravura ena iotioti ni veisiga, a kaya tale: “Ni sa vakatekivu me yaco na veika oqo, dou ta cake, ka vagelegelei kemudou; ni dou sa voleka ni vakabulai.” (Luke 21:28) A vosa tiko o Jisu me baleta na vakabulai yani ni kawatamata ina vuravura vou ni Kalou, na vuravura sa “sereki . . . mai na kena vakabobulataki ki na rusa, ka me lalaga tu ka vakaiukuukutaki vata kei ira na luve ni Kalou.”—Roma 8:21.
Sa na dua dina na vakacegu levu vua na kawatamata me galala mai na veika dredre e dau veivakaleqai, me yadra cake ena mataka yadua ena makare vinaka ni vakasama e qai tu vakarau ena yalo makutu me colata na cakacaka ni siga oya! Ena sega vakadua tale ni dua me ologi tu ena o loaloa ni lomabibi. Na vosa ni yalayala e dei matua tu, oya ni Kalou ena “tavoya tani kecega na wai-ni-mata mai na matadra; ia ena sega tale na ciba, se na rarawa, se na tagi, ka na sega tale na vutugu: ni sa takali tani na ka makawa.”—Vakatakila 21:3, 4.
Na tikinivolatabu kece e lavetaki mai na Vakadewa ni Vuravura Vou ni iVolatabu.