E Rawa ni Veisautaka na Nomu Bula na Vakabauta

“E RAWA ni rawati na veitovo vinaka ke sega mada ga na Kalou.” Oqori na nona ile e dua na yalewa e vakatitiqataka ni bula na Kalou. E kaya ni a susugi iratou na luvena ena ivakatagedegede ni itovo vinaka sara, eratou qai vakayacora tale ga vaka kina vei ira na dui luvedratou​—na veisusu e sega ni yavutaki ena vakabauta na Kalou.

E kena ibalebale beka oqo ni sega na betena me vakabauti na Kalou? E kena irairai ni vaka kina mai na rai ni yalewa oqo. Ia e sega ni tukuni tiko ni tamata kece ga era sega ni vakabauta na Kalou era tamata ca. Na yapositolo o Paula e vakamacalataki ira “na kai matanitu tani” era sega ni kila na Kalou ia ‘era cakava vakataki ira na ka me vaka na Lawa.’ (Roma 2:​14, VV) Na tamata kece​—wili kina o ira era vakatitiqataka ni bula na Kalou​—era sucu kaya mai na lewaeloma. E levu era tovolea mera muria na nodra lewaeloma, e dina ga nira sega ni vakabauta na Kalou, o koya e vakatikora e lomadra na vakatulewataki ni ka e dodonu kei na ka e cala.

Ia, ni dei na nona vakabauta na Kalou e dua​—e yavutaki oya ena iVolatabu​—e sa igu kaukaua oqo vua me caka vinaka kina ni vakatauvatani kei na lewaeloma e sega ni dusimaki. Na vakabauta e yavutaki ena Vosa ni Kalou, na iVolatabu, e dusimaka na lewaeloma, e vagatara me rawa ni vakaduiduitaka kina na ka vinaka mai na ka ca. (Iperiu 5:​14, VV) Kuria, ni vakabauta e vakaukauataka e dua me na muria dei tiko ga kina na ivakatagedegede cecere ena gauna e sotavi kina na ituvaki dredre dina. Kena ivakaraitaki ena ika20 ni senitiuri, e levu na matanitu era veiliutaki kina na iliuliu torosobu vakapolitiki era vakasaurarataki ira na tamata vinaka mera vakayacora na itovo voravora sara. Ia, o ira na vakabauta dina na Kalou era muria dei ga na ka era vakabauta ni dodonu, dina ga ni rawa nira vakayalia kina nodra bula. Kena i kuri, na vakabauta e yavutaki vakaivolatabu e rawa ni veisautaka na bula. E rawa ni vueta mai e dua e kena irairai tu ni sa na sega ni vakabulai rawa, ena vukei ira tale ga na tamata mera kua ni sikalutu ina cala bibi. Dikeva mada e vica na kena ivakaraitaki.

E Rawa ni Veisautaka na Bula Vakavuvale na Vakabauta

“O drau rawata na ka dredre ena vuku ni nomudrau vakabauta.” Oqori na ka e kaya e dua na turaganilewa ni Igiladi ena nona vakataulewa me baleta na maroroi ni luvedrau o John kei Tania. Rau a sega tu ni vakamau o John kei Tania ena gauna era tekivu dikeva kina na vakailesilesi na nodrau kisi, qai tu sara tale ga vakaca na nodrau bula. Me vaka ni dau vakayagataka o John na wainimate gaga qai dau veimauilavo, e butako me rawata kina na ilavo me ivoli ni wainimate gaga, me vakayagataki tale ga ena veimauilavo. Sa sega ni dau kauaitaki iratou na luvena kei tinadratou. Na “cakamana” cava beka e qai yaco?

Ena dua na siga, e qai rogoca o John ni vakamacalataka tiko na Parataisi na vugona tagane lailai. Ena nona kauai kina, e mani tarogi rau sara na nona itubutubu. Erau iVakadinadina i Jiova na itubutubu, erau vukei John sara me kila oya mai na iVolatabu. Toso tiko vakamalua na veisau ni nodrau ivakarau ni bula o John kei Tania ni sa yavutaki na nodrau vakabauta ena iVolatabu. Rau vakalawataka sara na nodrau vakawati, rau tagutuva tale ga na veika ca e vuqa erau dau cakava. Era raica rawa na vakailesilesi era lai dikeva na nodrau itikotiko na veisau levu e dredre ni vakabauti​—e dua na vuvale bula mamarau kei na vale savasava, na ituvaki e veiganiti mera susugi kina na gone. E veiganiti vinaka na nona kaya kina na turaganilewa ni sa “cakamana” ga na nodrau vakabauta vou o John kei Tania.

Vica vata na udolu na kilomita mai Igiladi, ena dua na vanua volekata na Tokalau e Loma, e sa vakarau sotava sara tu ga e dua na leqa levu e dua na yalewa vakawati gone. E sa nanuma tiko me tomani ira na vica vata na milioni ena veiyabaki era tinia ena veisere na nodra vakawati. E dua tiko na luvena, ia sa qase cake sara mai vua o na watina. Oqori na vuna era uqeti koya tiko kina na wekana me sereki watina, e sa tekivu saga sara tiko ga o koya me cakava. Ia, sa vulica tiko na iVolatabu kei na dua na iVakadinadina i Jiova. Ni qai rogoca na iVakadinadina na ka sa yaco tiko, sa vakamacalataka sara vua na ka e kaya na iVolatabu me baleta na vakawati​—kena ivakaraitaki mada, ni vakawati e dua na isolisoli talei mai vua na Kalou e sega kina ni dodonu me tauri tu ga vakamamada. (Maciu 19:​4-6, 9) Sa qai vakananuma e lomana na yalewa oqo, ‘Keirau sega ni veiwekani kei na yalewa qo, ia e qai via taqomaka na noqu vuvale, o ira na wekaqu voleka, era vinakata mera tawasea.’ E vukei koya na nona vakabauta vou me taqomaka na nona vakawati.

E dua na itukutuku rarawataki e tara na bula vakavuvale e baleta na vakalutu. E kaya e dua na itukutuku ni Matabose Vou Kei Vuravura ni rauta na 45 na milioni na gone era dau vakalutumi nakiti e veiyabaki. Era kisi rarawataki kece. E vukea e dua na yalewa ni Yatu Filipaini na nona kila na iVolatabu me kua ni wili ena iwiliwili oqori.

Era sotava na yalewa oqori na iVakadinadina i Jiova, vakadonuya me vulica na ivola Na Cava e Loma ni Kalou Vei Keda?,a tekivu me vulica sara na iVolatabu. E vica tale na vula e muri, qai vakamacalataka o koya na vuna. A sa bukete tiko ena gauna era sotavi koya kina na iVakadinadina, ia erau sa vakatulewataka oti kei watina me vakalutumi na gone. Ia, e tara sara ga na loma ni yalewa oqo na iyaloyalo e koto ena taqana e 24 ni ivola. E vakauqeti koya na kena ivakamacala vakaivolatabu baleta na bibi ni bula me sa kua ni vakalutuma na luvena me vaka ‘ni sa ivurevure ni bula na Kalou.’ (Same 36:9) Ena gauna oqo e sa tina tiko ni dua na gone bulabula qai rairai vinaka.

Na Vakabauta e Vukei Ira na Beci

E Iciopea, erau lai lotu vei ira na iVakadinadina i Jiova e rua na turaga sega ni vakaisulu vinaka. A lai vakabula sara vei rau e dua na iVakadinadina ni sa oti na soqoni. Rau kerea vua e dua na ka ni veivuke. E sega ni solia na iVakadinadina e dua na ilavo, ia e dua na ka vinaka cake. A vakauqeti rau me rau vakavinakataka cake na nodrau vakabauta na Kalou, “ni sa talei vakalevu cake na nomuni vakabauta mai na koula.” (1 Pita 1:​7, VV) A vakarorogo e dua vei rau mani vulica sara na iVolatabu. E veisautaka sara ga na nona bula. Ni sa kaukaua cake tiko ga na nona vakabauta, sa biuta tani na tavako, gunu vakasivia, lasa vakasisila, kei na vakayagataki ni wainimate gaga vaka na mariwana. E qai vulica me sa kua ni daukerekere ia me sa qarava ga vakataki koya na nona bula, e yaco me tamata savasava qai gugumatua.

E Itali, a bala e valeniveivesu me yabaki tini e dua na turaga yabaki 47, mani curu sara ena dua na kena valenilialia. Erau vulica na iVolatabu kei na dua na iVakadinadina i Jiova e vakatarai me dau veituberi ena veika vakayalo e valeniveivesu. Toso sara vakatotolo na nona vuli. Ni sa vakilai na veisau ni nona bula ena vuku ni vakabauta, era sa kere veivuke tale vua e so na kaivesu me walia nodra leqa. E vukei koya na nona vakabauta yavutaki vakaivolatabu me rokovi kina, mera vakabauti koya tale ga na veiliutaki e valeniveivesu.

E volatukutukutaki ena veiyabaki sa qai sivi na nodra veivaluvaluti vakataki ira e Aferika. Sa bau vakadomobula dina na kedra itukutuku na gonetagane lalai era sa vakavulici ena ivalu. Era vagunuvi ena wainimate gaga, vaculaki, vakararawataki, era qai vakasaurarataki mera cakava vei ira na wekadra na itovo veivakalolomataki me rawa nira yalodina tiko ga ena ito era valataka tiko ena vukudra. Ena dei li na vakabauta yavutaki vakaivolatabu me veisautaka na nodra bula na gonetagane lalai oqo? E vaka kina, vei rau mada ga e le rua.

E Liberia, e dau vukei ira na bete o Alex ena veiqaravi ni lotu Katolika. Ia ni se qai yabaki 13, a curu ena dua na ito ni ivalu, yaco sara me dua na sotia gone rerevaki sara. E dau qaravi tevoro me vakayaloqaqataki koya ena ivalu. E sa raica na nodra mate e vuqa na nona itokani, ia e bula ga o koya. Ni sotavi ira na iVakadinadina i Jiova ena 1997, e vakadinadinataka nira sega ni beci koya. Na kena veibasai ga, nira vukei koya me kila na cava e kaya na iVolatabu me baleta na itovo voravora. Sa mani biuta o Alex na mataivalu. Ni toso tiko na nona vakabauta, e muria na ivakaro vakaivolatabu: “Me lesu tani mai na ca ko koya, ka kitaka na ka vinaka; me vakasaqara na vakacegu, ka muria sara.”​—1 Pita 3:11.

Dua na siga e lako mai o Samson, e dua a sotia gonetagane e liu, ena koro e tiko kina o Alex. A daulewe ni matasere ni gone e liu, ia ena 1993, e mani lai coko sara tu ina vakayagataki ni wainimate gaga, vakatevoro, kei na ivalavala vakasisila. A vakacegu mai na mataivalu ena 1997. Oqo me gole tiko o Samson i Monrovia me lai lewe ni dua na ilala ni veitaqomaki, ia a mani uqeti koya e dua na nona itokani me vulica mada na iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova, e mani dei sara ga na nona vakabauta yavutaki vakaivolatabu. E uqeti koya me biuta laivi na nona ivalavala voravora. Sa oti vakadua na nodrau ivalavala voravora o Alex kei Samson, sa savasava tale ga na ivakarau ni nodrau bula. E sega tale ni dua na ka e rawa ni veisautaka na bula a vakalolomataki tu me vaka na vakabauta e yavutaki ena iVolatabu!

Na Vakabauta Dina

Oqori e vica wale ga na ivakadinadina me vakaraitaka na kaukaua ni vakabauta dina e yavutaki ena iVolatabu. Ia e sega ni tamata kece era kaya tiko nira vakabauta na Kalou era muria na ivakatagedegede cecere vakaivolatabu. Ni so sara mada ga na tawavakabauta e vinaka cake na ivakarau ni nodra bula mai na so era kaya tiko nira lotu Vakarisito. Na vuna ni vakabauta e yavutaki ena iVolatabu e titobu sara na kena ibalebale mai na vakabauti wale ga ni Kalou.

E vakatoka na vakabauta na yapositolo o Paula me “vaka ni sa vakayacori na veika sa vakanuinuitaki, e vaka ni sa vakaraitaki na veika sa tawa kune.” (Iperiu 11:⁠1) O koya gona, e vauci ena vakabauta na inuinui dei​—yavutaki ena ivakadinadina sega ni vakalasui rawa​—ena veika tawarairai. E okati kina noda vakabauta dina sara ga ni bula tiko na Kalou, e kauaitaki keda tiko, ni na vakalougatataki ira era cakava tiko na nona inaki. E kaya tale ga na yapositolo: “O koya sa torova na Kalou e dodonu me vakabauta ni sa bula ko koya, ni sa saumi ira talega era sa dauvakasaqarai koya.”​—Iperiu 11:6.

Na mataqali vakabauta sara ga vaka oqo e veisautaka na bula i John, Tania, kei ira na kena vo era cavuti tiko ena ulutaga oqo. E vakamuai ira mera rai vakatabakidua ina Vosa ni Kalou, na iVolatabu, me dusimaki ira ena nodra vakatulewa. E vukei ira mera vakanadakuya e so na ka era dau taleitaka, mera kua kina ni muria na sala e rawarawa beka na muria, ia e sega ni dodonu. Dina nira duidui na vakasavuirogorogo kece oqo, ia e tautauvata kece na sala era yavutaki kina. Era tuberi kece ena iVolatabu mai vei ira na iVakadinadina i Jiova, era sa qai mai vakadinadinataka kina na ka e tukuna na iVolatabu: “Ni sa bula na vosa ni Kalou, ka kaukauwa.” (Iperiu 4:12) Na kaukaua ga ni Vosa ni Kalou e vukei ira yadudua mera bucina cake na vakabauta kaukaua e vinaka cake kina na nodra bula.

Era cakacaka tiko na iVakadinadina i Jiova ena sivia na 230 na veivanua kei na veiyanuyanu. Era sureti kemuni mo ni vuli iVolatabu vata kei ira. Ena vuku ni cava? Baleta ga nira sa vakadeitaka ni vakabauta yavutaki vakaivolatabu ena rawa ni vakavinakataka cake vakalevu na nomu bula.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 3]

Na vakabauta e yavutaki ena iVolatabu ena vakavinakataka cake na bula

[iYaloyalo ena tabana e 2]

Title card of Biblia nieświeska by Szymon Budny, 1572