iVakasala ni Kalou ena Digitaki ni Watida

“Au na vakavulici iko ka vakatakila vei iko na sala mo lako kina; ka’u na rai tiko vei iko ka tuberi iko.”​—SAME 32:8.

1. Na cava soti e vinakati ena vakawati e vinaka?

E LOVECA na yagona na daulili ni sakisi me sausauvesu e macawa. Ni dodoka tale na yagona, e dodoliga yani me toboka na liga i kena isa e lili vukisobu tiko mai ni rau sota. E totoka dina na nodrau sisi vata voli na dauvakatasisi ni waicevata. E laveti kena isa vakasauri o tagane qai viritaki koya e macawa. E cowiri o yalewa e macawa qai tau tale ena dua na yavana me rau tomana tale na nodrau vakatasisi yavoki e dela ni waicevata. Na ivukivuki ruarua oqo e rairai vaka ni rau sasaga rawarawa. Ia, o cei ena via tovolea ni se bera mada ni vakatovotovotaka, dua na kena isa vinaka, qai vakabibi nona muria na ivakasala nei koya e kenadau. Eda rairai nanuma tale ga ni vakawati e vinaka e tutu ga e yaco. Ia, e vakatau tale ga ina isa e vinaka, nodrau cakacaka vata, kei na nodrau muria na ivakasala uasivi. Io, e rui bibi me dua na ivakasala vinaka.

2. (a) O cei e tauyavutaka na vakawati, na cava e kena inaki? (b) Era digitaki watidra vakacava e so na veiwatini?

² Sa macala tu ga ni na vinakata na cauravou se goneyalewa me dua na watina, me kena isa ena vo ni nona bula. Sa ivakarau tu ni bula na veiwatini me tekivu mai na gauna e tauyavutaka kina na Kalou o Jiova na vakawati. Ia na imatai ni tagane o Atama, e sega ni digia na watina. Ena nona loloma, e solia na wati Atama o Jiova. (Vakatekivu 2:​18-​24) E nakita na Kalou me rau vakaluveni me vakasinaiti kina o vuravura. Ni oti na imatai ni vakawati oya era sa dau digitaki ira na wati luvedra na itubutubu ni sa mau na veivosaki. (Vakatekivu 21:21; 24:​2-4, 58; 38:6; Josua 15:​16, 17) E se muri tiko na ivalavala oya ena so na vanua, ia sa levu ga ena gauna oqo era dui digitaki watidra.

3. Me digitaki vakacava na watida?

³ Me digitaki vakacava na watida? So era mateca na irairai​—⁠na veika e lauta na matadra. So era digitaki koya e vutuniyau, me rawa ni karoni ira vinaka, me solia tale ga vei ira na ka era vinakata. Ia ena tini beka ina bula marau kei na bula vakacegu na ivakarau ni digidigi oqori? “A ka lasu na saweka, ka sega ni yaga na matavinaka,” e kaya na Vosa Vakaibalebale 31:​30, “ia na yalewa sa rerevaki Jiova, ena vakacaucautaki.” E tukuni e keri e dua na tikina bibi: Meda kauaitaka na ka e tukuna o Jiova nida digitaka na watida.

iDusidusi Loloma ni Kalou

4. Na veivuke cava e solia na Kalou me baleta noda digitaki watida?

⁴ E solia vei keda na nona Vosa volai me dusimaki keda ena veika kece na Tamada vakalomalagi dauloloma o Jiova. E kaya: “Koi au ko Jiova na nomu Kalou, ka’u sa vakavulici iko mo vinaka kina, ka’u sa tuberi iko e na sala mo lakova.” (Aisea 48:17) Eda sega kina ni kurabuitaka na kena volai tu ena iVolatabu na idusidusi sa vakadinadinataki ni vinaka me baleta na digitaki ni watida. E vinakata o Jiova me dei na noda vakawati, da qai marautaka tale ga. Oya na vuna e vakarautaka kina na veivuke. E vukei keda meda kila na idusidusi oya, meda muria tale ga. Eda sega beka ni namaka me vakayacora oya na noda Dauveibuli dauloloma?​—⁠Same 19:⁠8.

5. Na cava e vinakati me dei kina na marautaki ni vakawati?

⁵ Ni tauyavutaka na vakawati o Jiova, a nakita me tudei na ivau oya. (Marika 10:​6-​12; 1 Korinica 7:​10, 11) Oya na vuna e ‘cata kina na veisere,’ qai vakatara ga na sere ke yaco na “veidauci.” (Malakai 2:​13-​16; Maciu 19:​9, NW) O koya gona, e rui ikalawa bibi na digitaki ni watida, meda kua ni taura vakamamada. Oqo e dua vei ira na vica ga na vakatulewa e rawa ni tini ena marau se rarawa. Na digidigi e vinaka eda na vakila kina na lomavakacegu kei na veiyaloni, ia na digidigi e ca ena tini ga ena rarawa. (Vosa Vakaibalebale 21:19; 26:21) Me rawa nida marau tiko ga, e rui bibi meda digidigi vinaka da qai tudei ena noda vosa ni yalayala vei keda isa, ni a nakita na Kalou na vakawati me ivau e vakadeitaki ena yalodina kei na cakacaka vata.​—⁠Maciu 19:⁠6.

6. Na cava mera qaqarauni vinaka kina na cauravou kei na goneyalewa nira digitaka na kedra isa, e rawa vakacava mera digidigi vakayalomatua?

⁶ Mera qarauna na cauravou kei na goneyalewa me kua ni vakatau na nodra digitaki watidra ena irairai e taudaku se na nodra via vakaceguya ga nodra gagadre vakacauravou se vagoneyalewa. Na vakawati e yavutaki ena veika oqori ena rawa ni tini ena nodrau sega ni veirokorokovi se nodrau veicati sara ga. (2 Samuela 13:15) Ena yasana adua, ena tubu tiko ga noda veilomani nida saga meda kilai keda isa vinaka da qai kilai keda vinaka tale ga. E dodonu tale ga meda kila ni ka e vinaka vei keda e sega ni ka a vinakata taumada na lomada. (Jeremaia 17:⁠9) Oya na vuna e rui bibi kina na veidusimaki mai na iVolatabu. E dau vukei keda meda vakatulewataka vinaka na veika e tara na noda bula. E kaya ena vuku i Jiova na daunisame: “Au na vakavulici iko ka vakatakila vei iko na sala mo lako kina: ka’u na rai tiko vei iko ka tuberi iko.” (Same 32:8; Iperiu 4:​12) Na vakawati e rawa ni vakaceguya na gagadre ni noda vinakata meda lomani kei na noda vinakata me dua na keda isa, ia e dau tubu tale ga ena so na gauna na leqa ena vinakati kina meda vakaraitaka na yalomatua.

7. Na cava era sega ni muria kina na ivakasala vakaivolatabu e so me baleta na nodra digia na kedra isa, ena rawa ni tini vakacava?

⁷ Eda vakaraitaka nida yalomatua ke da muria na ka e kaya o koya e tauyavutaka na vakawati me baleta na digitaki ni keda isa. Ia e rawa meda dau cata na ivakasala vakaivolatabu era solia na noda itubutubu kei ira na qase ena ivavakoso vakarisito. De da nanuma nira sega ni kilai keda vinaka, da qai vakalaiva ga na kaukaua ni noda gagano meda muria ga kina na ka e lomada. Ia nida sa qai vakila na dredre ni bula, de dua eda na qai veivutunitaka noda sega ni rogoca na nodra ivakasala vinaka. (Vosa Vakaibalebale 23:19; 28:26) De da sa coko tu ena vakawati e sega kina na veilomani, da sega ni qaravi ira vinaka na luveda, se e tawavakabauta na keda isa. E ka vakaloloma dina na noda sa mai rarawataka tu na vakawati eda namaka me vakamarautaki keda!

Bibi na Qaravi Kalou

8. E veivuke vakacava na qaravi Kalou me tudei qai marautaki na vakawati?

⁸ E dina ni vaqaqacotaka na noda vakawati na veivinakati. Ia ena tudei qai marautaki na bula vakawati ke duavata na nodrau itovo ni rai na veiwatini ena ka me vakaliuci ena nodrau bula. Nodrau duavata ena qarava na Kalou o Jiova e sala vinaka sara me dei kina na ivau ni nodrau veilomani, me rau veiyaloni tale ga. (Dauvunau 4:​12) Ni rau vakaliuca na veiwatini lotu Vakarisito na nodrau sokaloutaki Jiova, erau na duavata vakayalo, duavata na ka erau nanuma kei na nodrau rai me baleta na itovo e vinaka se ca. Erau na vulica vata na Vosa ni Kalou. Erau na masu vata me duavata kina na lomadrau. Erau na lako vata ina soqoni vakarisito kei na cakacaka vakavunau. Na veika oqo ena vakaduavatataki rau vakayalo, erau na veivolekati tale ga kina. Ia na ka e bibi duadua, ena vakalougatataki rau tale ga o Jiova.

9. Na cava e cakava o Eparama ni qara na wati Aisake, na cava e qai yaco?

⁹ Ni dauqaravi Kalou na tamata yalodina o Eparama, e lomana dina me vakamarautaka na Kalou ena gauna e vinakati me digitaki kina na wati luvena o Aisake. A kaya o Eparama vua na nona dauveiqaravi nuitaki: “Ka’u na vakabubuluitaki iko mo bubului made vei Jiova, ko koya na Kalou ni lomalagi, kei na Kalou ni vuravura, ka mo kakua kina ni kauta e dua me watina na luvequ maivei ira na goneyalewa ni Kenani, ko ira ka’u tiko e na kedra maliwa: ia mo lako ki na noqu vanua, vei ira na wekaqu, ka kauta maikina e dua me watina na luvequ ko Aisake. . . . [O Jiova] ena tala na nona agilose me liutaki iko; ia ko na kauta maikina e dua me watina na luvequ.” E qai yaco o Repeka me watina totoka vakaoti, e dau lomana vakalevu o Aisake.​—⁠Vakatekivu 24:​3, 4, 7, 14-​21, 67.

10. Na cava e kaya na iVolatabu me nodrau itavi na tagane kei na yalewa vakawati?

¹⁰ Ke da lotu Vakarisito dawai, ena yaga sara na noda qaravi Kalou meda rawata na ivakatagedegede vakaivolatabu me baleta na vakawati. E okati ena nodrau itavi na veiwatini na ka e tukuna na yapositolo o Paula: “Kemuni na yalewa vakawati, ni dui vakamalumalumutaki kemuni vei ira na dui watimuni me vaka ko ni sa kitaka tiko vua na Turaga. . . . Kemuni na tagane vakawati, ni lomani ira na dui watimuni me vaka sa lomana na i soqosoqo lewenilotu na Karisito ka solia na nona bula e na vukuna. . . . Sa kilikili me ra lomani ira vaka kina na watidra ko ira na tagane vakawati me vaka na yagodra dina. . . . Mo ni dui lomani ira vaka tale ga kina na dui watimuni me vaka na nomuni dui lomani kemuni; ia na yalewa vakawati me vakarokorokotaka na watina.” (Efeso 5:​22-​33, VV) Eda raica e ke ni vosa uqeti vakalou oqo i Paula e vakabibitaki kina na veilomani kei na veivakarokorokotaki. Ena rawa ga nida muria na ivakasala oya kevaka eda rerevaki Jiova. E vinakati kina na veidinadinati ena gauna vinaka kei na gauna dredre. E dodonu vua na lotu Vakarisito e via vakawati me sa rawata tiko na itavi oqo.

Meda Vakawati Ena Gauna Cava?

11. (a) Na ivakasala cava me baleta na gauna me ia kina na vakawati e vakaraitaka na iVolatabu? (b) Na ivakaraitaki cava e vakaraitaka na yaga ni kena muri na ivakasala vakaivolatabu ena 1 Korinica 7:​36 (NW)?

¹¹ E bibi meda kila na gauna sa qai ganiti keda kina meda vakawati. Ni na duidui na gauna oqo vei keda yadudua, e sega kina ni lavaka na iVolatabu e dua na gauna se yabaki. E vakaraitaka ga ni vinaka cake me waraki me “oti na gauna ni gone,” ni gauna oya e kaukaua kina na igu ni veiyacovi qai dau dredre kina na vakatulewa vinaka. (1 Korinica 7:​36, NW) “Niu raici ira na noqu icaba nira veibuku ra qai vakawati nira se bera ni yabaki 20, a via dredre sara noqu muria na ivakasala oya,” e kaya o Michelle. “Ia au kila ni oya e ivakasala i Jiova, e dau tukuna ga na ka e yaga vei keda. Niu waraka tiko meu qai vakawati, au vakavinakataka na neirau veiwekani kei Jiova, au vulica tale ga e levu na ka ena dui ituvaki au sotava, na ituvaki eda sega ni dau sotava nida se gone. Ni oti tale e vica na yabaki au sa qai tu vakarau meu colata na itavi kei na veileqa ni bula vakawati.”

12. Na cava e ka vakavuku kina me kua ni kusavi na vakawati gone?

¹² E dau vakalevu mera qai vakadinadinataka o ira na vakusakusa mera vakawati nira se gone ni dau veisau na veika era gadreva nira sa qai matua cake. Era qai dau vakila ena gauna oqori ni sa sega soti ni bibi na veika era taleitaka nira se gone. A vinakata e dua na goneyalewa lotu Vakarisito me vakawati ni se qai yabaki 16. Erau a vakawati o buna kei tinana ni rau yabaki 16. Ni sega ni vinakata na cauravou e domona me vakawatitaki koya ena gauna oya, e mani digia o koya e dua tale na tagane e via vakawatitaki koya. E muri e qai rarawataka na nona vakatulewa vakusakusa.

13. Na cava era lekata na vakawati gone?

¹³ Nida via vakawati, e rui bibi meda vakasamataka vakayalomatua na veika kece e okati ena vakawati. Na vakawati gone e rawa ni vakavuna e levu na leqa ena dredre me rau walia na veiwatini erau se gone. Ni rau se bera ni qaseta na bula, de na dredre me rau walia na leqa ni vakawati kei na susu gone. Meda qai vakawati ga ni sa ganiti keda vakayago, vakayalo, da qai rawa tale ga ni vakasamataka vakayalomatua na veika e vinakati me dei kina na vakawati.

14. Na cava e vinakati me wali kina na leqa e basika ena bula vakawati?

¹⁴ E vola o Paula ni o ira na vakawati “era na sota kaya na leqaleqa ni bula.” (1 Korinica 7:​28, VV) Ena tubu ga na leqa baleta ni rau duidui na veiwatini, ena duidui na nodrau rai. Nida tamata ivalavala ca, ena dredre beka ena so na gauna meda cakava na noda itavi vakaivolatabu ena bula vakawati. (1 Korinica 11:3; Kolosa 3:​18, 19; Taito 2:​4, 5; 1 Pita 3:​1, 2, 7) Ena qai rawa ga meda walia ena loloma na veileqa e basika kevaka eda matua, e dei na noda bula vakayalo da qai saga meda muria na ivakasala ni Kalou.

15. Na cava era rawa ni cakava na itubutubu mera vakarautaki ira kina na luvedra ina vakawati? Vakamacalataka.

¹⁵ E rawa vei ira na itubutubu mera vakarautaki luvedra ina bula vakawati ena nodra vukei luvedra mera kila na bibi ni kena muri na ivakasala ni Kalou. Nira vakayagataka vakavinaka na iVolatabu kei na ivola vakarisito, e rawa vei ira na itubutubu mera vukei luvedra mera raica se sa ganiti luvedra se o koya era via vakawatitaka me rau vakawati.a Ni se qai yabaki 18 o Blossom, rau sa veivinakati kei na dua na cauravou ena nona ivavakoso. E painia o tagane, rau vinakata me rau sa vakamau. Erau kerei Blossom na nona itubutubu me wawa tale mada me dua na yabaki, ni rau kila ni se gone. E qai vola o Blossom: “Au vakavinavinaka ena noqu rogoca na ivakasala vuku oya. Au matua cake ena loma ni yabaki oya meu raica rawa kina ni sega ni tiko vua na cauravou oqo na itovo e so ena vinakati vei ira na tagane vakawati. E qai biuta na isoqosoqo i Jiova, keu a sotava sara ga na bula voravora. Sa dua na ka totoka nira tu na noda itubutubu yalomatua e nuitaki na nodra vakatulewa!”

‘Vakawati ga Ena Turaga’

16. (a) E rawa nira vakatovolei vakacava na lotu Vakarisito me baleta na ‘vakawati ga ena Turaga’? (b) Ke ra vakatovolei mera vakawatitaka e dua e tawavakabauta, na cava mera vakasamataka na lotu Vakarisito?

¹⁶ E kaya vakamatata na ivakasala i Jiova vei ira na lotu Vakarisito: ‘Vakawati ga ena Turaga.’ (1 Korinica 7:​39) Na ivakasala oqo e rawa ni vakatovolei ira na itubutubu lotu Vakarisito kei na luvedra. E vakatovolei ira vakacava? De ra via vakawati na gone, ia e sega ni kune ena ivavakoso na kedra isa. De ra lewe lailai beka na cauravou ena dua na vanua, se e sega ni dua e ganiti luvedra ena vanua era vakaitikotiko kina. E rawa me dua na lewe ni ivavakoso e se bera ni yalataki koya vei Jiova me domona e dua na goneyalewa lotu Vakarisito (se kena veibasai), ena rawa ni vakavuna oqo me ratou vakasamataka kina o goneyalewa kei na nona itubutubu me ratou sa beca na ivakatagedegede i Jiova. Ena gauna vaka oqori ena vinaka meda vakasamataka kina na ivakaraitaki vinaka nei Eparama. E dua na sala e dei tiko kina na nona veiwekani kei na Kalou oya na nona saga me wati Aisake, na luvena, e dua e sokalou dina vei Jiova. E cakava vaka kina o Aisake vei luvena o Jekope. E sega ni ka rawarawa oqo vei iratou kece na vakaitavi kina, ia e marautaka na Kalou na nodratou sasaga, a vakalougatataki iratou tale ga.​—⁠Vakatekivu 28:​1-4.

17. Na cava e rawa ni veivakaleqai kina na vakawatitaki ira na tawavakabauta, na cava e vu bibi duadua ni noda ‘vakawati ga ena Turaga’?

¹⁷ Ena so ga na gauna era qai vuki na tawavakabauta mera lotu Vakarisito. Ia e dau veivakaleqai dina na vakawatitaki ira na tawavakabauta. Ni rau sega ni veisa vinaka, e duidui na nodrau vakabauta, nodrau ivakatagedegede, kei na nodrau isausau. (2 Korinica 6:​14, NW) Oqo e rawa ni vakaleqa na nodrau veirogorogoci kei na nodrau marautaka na nodrau vakawati. Me kena ivakaraitaki, e rarawataka vakalevu e dua na yalewa lotu Vakarisito ni sega ni rawa ni rau lai veitalanoataka e vale kei watina tawavakabauta na veika vakayalo e veivakauqeti e rogoca mai ena soqoni. Ia na ka bibi duadua meda nanuma ni noda ‘vakawati ena Turaga’ e ivakaraitaki ni noda yalodina vei Jiova. Nida muria na Vosa ni Kalou, ena sega ni vakaleqai keda na noda lewaeloma, baleta nida “kitaka tiko na ka sa vinaka vua.”​—⁠1 Joni 3:​21, 22, VV.

18. Nida via vakawati, na cava na veika bibi meda kauaitaka, ena vuku ni cava?

¹⁸ Nida via vakawati, meda kauaitaka vakabibi na bula savasava kei na ivakatagedegede ni bula vakayalo nei koya eda via vakawatitaka. Na itovo vinaka vakarisito, na levu ni noda lomana na Kalou kei na noda sokalou ena vu ni yaloda taucoko, e uasivi mai na irairai totoka. Era na vakalougatataki o ira na raica na kena bibi ra qai colata tale ga na nodra itavi mera veiwatini kaukaua vakayalo. Ena qaqaco vinaka ga nodrau veiwatini ke rau qarava ruarua na Dauveibuli, rau qai muria tale ga na nona idusidusi. Ena vakalagilagi kina o Jiova, ena tauyavutaki na vakawati ena yavu vakayalo e dei, ena dei tale ga kina na vakawati.

[iVakamacala e ra]

O na Sauma Vakacava?

• Na cava ena vinakati kina na ivakasala ni Kalou nida digitaka e dua na keda isa vinaka?

• Ena vakaukauataka vakacava na ivau ni vakawati na qaravi Kalou?

• E rawa nira vakarautaki luvedra vakacava ina vakawati na itubutubu?

• Na cava e bibi kina meda ‘vakawati ga ena Turaga’?

[iYaloyalo ena tabana e 17]

O na marau ke o muria na ivakasala ni Kalou me baleta na nomu digitaka na kemu isa

[iYaloyalo ena tabana e 18]

O na kalougata ke o ‘vakawati ga ena Turaga’