Marautaka na Nomu Kilai Jiova
“Era marau o ira na rogoca na vosa ni Kalou ra qai vakabauta!”—LUKE 11:28, NW.
1. A tekivu vosa o Jiova vua na tamata ena gauna cava?
E LOMANI ira na tamata o Jiova, e kauaitaki ira tale ga. Sa rauta me dau vosa vei ira. E tekivu vosa vua na tamata ena were o Iteni. E vakaraitaka na Vakatekivu 3:8, ena dua na siga “rau a rogoca na domo ni Kalou ko Jiova” o Atama kei Ivi “ni sa mudremudre na siga.” Era kaya e so ni rairai dau vosa o Jiova vei Atama ena gauna oya e veisiga. Se vaka kina se sega, e vakamatatataka na iVolatabu ni a sega wale ga ni vakarota na imatai ni tamata na Kalou, ia e vakavulici koya tale ga ena veika e dodonu me kila me rawa ni cakava kina na nona itavi.—Vakatekivu 1:28-30.
2. Rau tagutuvi rau vakacava mai na veidusimaki i Jiova na imatai ni veiwatini, na cava e kena itinitini?
2 E buli rau o Atama kei Ivi o Jiova qai vakaroti rau me rau lewa na manumanu kei na vuravura taucoko. E dua ga na ka e vakatabuya vei rau, me rau kua ni kana mai na kau e kilai kina na ka vinaka kei na ka ca. Ia erau beca na ivakaro ni Kalou o Atama kei Ivi ni a vakamuai rau cala o Setani. (Vakatekivu 2:16, 17; 3:1-6) Rau via lewai rau ga, me rau lewa ga vakataki rau na ka e vinaka kei na ka e ca. Rau sa tagutuvi rau sara ga mai na veidusimaki ni Dauveibuli dauloloma ena ka erau cakava oya. E vakaleqai rau kei na luvedrau era se bera ni sucu na ka erau cakava. Rau sega tale ni nuitaka o Atama kei Ivi me rau vakaturi mai na mate ni rau sa qase tiko me yacova nodrau mate. E dewavi ira na nodrau kawa na ivalavala ca kei na mate.—Roma 5:12.
3. Na cava e vosa kina vei Keni o Jiova, e rogoca beka o Keni na vosa oya?
3 E vosa tu ga o Jiova vei ira na tamata e bulia, dina ga ni a vorati mai Iteni. E se bera ni valavala ca o Keni, na nodrau ulumatua o Atama kei Ivi. E tukuna vua o Jiova ni sa mua cala tiko qai vakasalataki koya me “caka vinaka.” E beca o Keni na ivakasala oqo e tau ena loloma qai labati tacina. (Vakatekivu 4:3-8) Eratou sega ni via rogoca na imatai ni tolu na tamata e vuravura na veidusimaki matata nei koya e solia vei iratou na bula, na Kalou e dau vakavulici ira nona tamata mera vinaka kina. (Aisea 48:17) E vakararawataki Jiova dina!
Vakaraitaki Koya o Jiova Vei Ira na Peteriaki
4. Na cava e kila o Jiova me baleti ira na kawa i Atama, na inuinui cava gona e solia vei ira?
4 Dina ga ni tu vei Jiova na dodonu me kua tale ni vosa vei ira na tamata, ia e sega ni cakava vaka kina. E kila ni na so vei ira na kawa i Atama era na rogoca na nona veidusimaki. Me kena ivakaraitaki, ena gauna e totogitaki Atama kina kei Ivi, e parofisaitaka o Jiova ni na tubu mai e dua na “kawa” ena vorata na Gata, o Setani na Tevoro. Ena qai butuqaqia na ulu i Setani. (Vakatekivu 3:15) Na parofisai oqo e nodra inuinui o ira na “rogoca na vosa ni Kalou, ra qai vakabauta.”—Luke 11:28, NW.
5, 6. E vosa vakacava o Jiova vei ira na nona tamata ni bera na imatai ni senitiuri S.K., e yaga vakacava vei ira?
5 A vakaraitaka o Jiova na lomana vei ira na peteriaki yalodina ena gauna makawa, me vakataki Noa, Eparama, Aisake, Jekope, kei Jope. (Vakatekivu 6:13; Lako Yani 33:1; Jope 38:1-3) E muri, e qai solia vei Mosese na lawa me muria na matanitu o Isireli. E yaga vakalevu vei ira na Lawa i Mosese. Nira muria na lawa oya, era yaco na Isireli mera tamata digitaki ni Kalou, e wasei ira tani tale ga mai vei ira na veimatanitu. E yalataka na Kalou vei ira na Isireli ni kevaka era muria na Lawa, ena vakalougatataki ira vakayago, vakayalo tale ga, mera matanitu bete, ra qai matanitu tabu. E bau vakamacalataki tale ga ena Lawa na ka mera kania kei na nodra bula savasava mera bulabula kina. Ia, e tukuna tale ga vei ira o Jiova nira na leqa ke ra talaidredre.—Lako Yani 19:5, 6; Vakarua 28:1-68.
6 Ni toso na gauna, e qai kurivi na iVolatabu ena so tale na ivola vakauqeti. Na itukutuku ni gauna makawa e vakaraitaka na veika e cakava o Jiova vei ira na tamata kei na veimatanitu. Na ivola era volai vakaserekali era vakamacalataka na nona itovo. Era vakamacalataka na ivola vakaparofisai na inaki i Jiova e se bera ni yaco. Era vulica vinaka ra qai bulataka na veika e volai oya o ira na tamata yalodina ena gauna e liu. E vola e dua vei ira: “A nomuni vosa na cina ki na yavaqu, kei na rarama ki na noqu sala.” (Same 119:105) O Jiova e vakavulici ira qai vakararamataki ira na via rogoci koya.
Rarama Cake Tiko Ga
7. Dina ga ni cakava e so na cakacaka mana o Jisu, ia e kilai levu ga me cava, baleta?
7 Me qai yacova mai na imatai ni senitiuri, era sa bosoka vata na Lawa kei na ivakavuvuli ni tamata na veiwasewase ni lotu Vakajiu. Era vakayagataka cala na Lawa, sa sega kina ni ivurevure ni rarama, ia sa tarabi ga ni sa curu kina na ivakavuvuli ni tamata. (Maciu 23:2-4) Ia, e basika mai na Mesaia, o Jisu, ena 29 S.K. E sega wale ga ni mai mate ena vukudra na tamata, ia e mai ‘tukuna tale ga na ka dina.’ E cakava e so na cakacaka mana, ia e kilai levu ga me “i Vakavuvuli.” Na nona ivakavuvuli e vaka na rarama e cilava e dua na butobuto e ubia tu na nodra vakasama na tamata. Sa rauta me kaya o Jisu: “Oi au na rarama kei vuravura.”—Joni 8:12; 11:28, VV; 18:37, VV.
8. Na ivola vakauqeti vakalou cava era volai ena imatai ni senitiuri S.K., e yaga vakacava vei ira na lotu Vakarisito taumada?
8 E qai kurivi na Lawa ena Kosipeli, e va na ivola eratou vakamacalataka na bula i Jisu, kei na ivola na Cakacaka, e vakamacalataki kina na tete ni lotu Vakarisito ni sa mate o Jisu. Kuria oya na veivola vakauqeti vakalou era vola na tisaipeli i Jisu, kei na ivola ni parofisai na Vakatakila. Era okati na ivola oqo kei na iVolatabu Vakaiperiu mera iVolatabu. Na ivola vakauqeti vakalou oqo ena vukei ira na lotu Vakarisito mera “kila vata [kina] kei ira kecega era sa lotu, se cava na kena raraba, kei na kena balavu, kei na kena titobu, kei na kena cecere” na ka dina. (Efeso 3:14-18) Me tiko vei ira na “lomai Karisito.” (1 Korinica 2:16) Ia, ena gauna oya era se sega ni kila vinaka na veika kece e baleta na inaki i Jiova na lotu Vakarisito taumada. E vola na yapositolo o Paula vei ira na nona itokani ena vakabauta: “Edaidai eda sa raica me vaka na titiro e nai iloilo buawa.” (1 Korinica 13:12) Na iloilo vaka oya e vakaraitaka ga vakacaca na vatuka ni dua na ka, sega ni kena matailalai. A se bera na gauna me qai kilai vinaka kina na Vosa ni Kalou.
9. Na veivakararamataki cava e yaco tiko ena “iotioti ni veisiga”?
9 Eda sa bula tu oqo ena “iotioti ni veisiga,” na gauna “lewalewai dredre.” (2 Timoci 3:1, NW) E parofisaitaka na parofita o Taniela ni “na vakalevutaki talega na vuku” ena gauna oqo. (Taniela 12:4) Oya na vuna sa vukei ira tiko kina na tamata lomavinaka o Jiova, na Dauveitaratara Levu, mera kila na nona Vosa. Era sa kila e dua na ilala levu ni a tekivu veiliutaki tawarairai o Karisito Jisu mai lomalagi ena 1914. Era kila tale ga ni sa vakarau vakawabokotaka na ca kece ga qai vukica na vuravura me parataisi. Sa vunautaki tiko e veiyasa i vuravura na tiki bibi oqo ni itukutuku vinaka ni Matanitu.—Maciu 24:14.
10. Era rogoca vakacava na tamata ena veisenitiuri na ivakasala i Jiova?
10 A vakaraitaka o Jiova na nona inaki vei ira na tamata ena veitabagauna sa oti. E vakamacalataka na iVolatabu ni levu era vakarorogo, ra vakaraitaka ni tu vei ira na vuku vakalou, ra mani vakalougatataki kina. E vakamacalataki ira tale ga na beca na ivakasala ni Kalou, nira vakadamurimuria na sala cala erau muria o Atama kei Ivi. A vakaraitaka o Jisu na ituvaki oqori ni cavuta na rua na sala se matamatanikoro vakaivakatakarakara. E dua na sala e basika ina rusa. E lalaga qai rabailevu na sala oqo, era muria e lewe vuqa era beca na Vosa ni Kalou. Na ikarua ni sala e basika ina bula tawamudu. Ni qiqo na sala oqo, era muria ga o ira na vakabauta na iVolatabu me Vosa ni Kalou, ra bulataka tale ga.—Maciu 7:13, 14.
Vakavinavinakataka na Ka e Tu Vei Keda
11. Na cava e vakaraitaka na nomu kila kei na nomu vakabauta na iVolatabu?
11 O dua beka vei ira na digitaka na sala ina bula? Ke vaka kina, o na vinakata mo tiko dei kina. O na cakava vakacava? Vakasamataka tiko ga qai vakavinavinakataka na veivakalougatataki o rawata ena nomu mai kila na ka dina mai na iVolatabu. E laurai votu na veivakalougatataki ni Kalou ena nomu sa vakabauta na itukutuku vinaka. E vakaraitaka oqo o Jisu ena nona qaqanimasu vei Tamana: “Au sa vakavinavinaka vei kemuni Tamaqu, na Turaga ni lomalagi kei vuravura, ni kemuni sa vunia na veika oqo vei ira na vuku kei na yalomatua a sa vakatakila ga vei ira na gone lalai.” (Maciu 11:25) Era vakabauta na ivakavuvuli i Jisu na gonedau kei ira na daukumuna na ivakacavacava, ia era sega ni vakabauta o ira na iliuliu ni lotu vuli vinaka. E kaya tale o Jisu: “E sega ni lako rawa mai vei au e dua na tamata, kevaka sa sega ni vakayarayarataki koya ko Tamaqu sa talai au mai.” (Joni 6:44) Ke o sa kila na lewe ni iVolatabu, o vakabauta qai bulataka na kena ivakavuvuli, e vakaraitaka oya ni a vakayarayarataki iko o Jiova. Oqo e vakavumarau.
12. E veivakararamataki vakacava na iVolatabu?
12 E vakavuvulitaka na Vosa ni Kalou na ka dina e vakararamataki keda, e sereki keda tale ga. O ira na bulataka na ivakavuvuli vakaivolatabu era vagalalataki mai na rere vakalialia, ivakavuvuli lasu, kei na lecaika era tacori tu kina e vica vata na milioni. Me kena ivakaraitaki, noda kila na ka dina me baleta na yalo, eda sega kina ni vakabauta ni rawa nira vakaleqai keda na sa mate se meda vakabauta nira vakararawataki tiko na wekada era sa mate. (Isikeli 18:4) Noda kila na ka dina me baleti ira na agilosi era valavala ca e vukei keda meda kua ni rawai ena vakatevoro. Na ivakavuvuli ni veivakaturi e veivakacegui vei ira e mate na wekadra. (Joni 11:25) Na vakayacori ni parofisai ena iVolatabu e vakaraitaka se da sa bula tiko ena gauna cava, e vukei keda tale ga meda nuitaka tiko ga na vosa ni yalayala ni Kalou me baleta na gauna e se bera mai. E vakadeitaka tale ga na noda nuitaka na bula tawamudu.
13. E yaga vakayago vakacava na noda muria na Vosa ni Kalou?
13 E yaga vakayago vei keda na ivakavuvuli vakalou e vakavuvulitaki ena iVolatabu. Me kena ivakaraitaki, eda vulica kina meda biuta laivi na veika e vakadukadukalitaka na yagoda, me vaka na vakatavako kei na vakayagataki ni wainimate gaga. Eda sega ni vakayagataka vakasivia na yaqona ni valagi se yaqona ni viti. (2 Korinica 7:1) Nida muria na lawa ni Kalou eda na taqomaki keda mai na mate ca ni veiyacovi vakaveitalia. (1 Korinica 6:18) Nida muria na ivakasala ni Kalou meda kua ni lomana na ilavo, eda na sega ni lomaocaoca me vakataki ira na via vutuniyau. (1 Timoci 6:10) E yaga vakayago vakacava na nomu bulataka na Vosa ni Kalou?
14. E veisautaka vakacava na noda bula na yalo tabu?
14 Ke da bulataka na Vosa ni Kalou, ena sobuti keda na yalo tabu i Jiova. Eda na vakaitovotaki keda ena itovo i Karisito, e kilai tani ena ivalavala qoroi me vaka na yalololoma kei na veinanumi. (Efeso 4:24, 32) Eda na vuataka tale ga na vua ni yalo tabu ni Kalou na loloma, na reki, na vakacegu, na vosota vakadede, na yalomalua, na yalololoma, na vakabauta, na yalomalumalumu, kei na ivalavala malua. (Kalatia 5:22, 23) Na itovo kece oqo ena vakavuna meda marautaka na noda veimaliwai kei ira tale e so, okati kina noda lewenivuvale. Ena vakaukauataki keda meda walia na noda leqa ena yaloqaqa. O vakila na kena veisautaka na yalo tabu na nomu bula me vinaka cake?
15. Ena yaga vakacava vei keda nida veisautaka na noda bula me salavata kei na loma ni Kalou?
15 Nida veisautaka na noda bula me salavata kei na loma ni Kalou, ena kaukaua cake noda veiwekani kei Jiova. Eda na qai vakila tiko ga na nona kauaitaki keda kei na nona lomani keda. Eda vakila tale ga na nona dau tokoni keda ena gauna dredre. (Same 18:18) Eda vakila ni dau rogoca na noda masu. (Same 65:2) Eda vakararavi ina nona veidusimaki nida kila e yaga vei keda. Eda qai nuitaka tale ga ni Kalou ena veisautaki keda na qaravi koya ena yalodina meda tamata uasivi nida na lai marautaka na nona isolisoli ni bula tawamudu ena gauna e lokuca. (Roma 6:23) E vola na tisaipeli o Jemesa: “Toro voleka yani vua na Kalou, ka na toro voleka mai vei kemudou ko koya.” (Jemesa 4:8) O bau vakila ni qaqaco vinaka na nomu veiwekani kei Jiova ni o toro volekati koya?
iYau Talei e Sega ni Vakatauvatani Rawa
16. Na veisau cava era cakava e so na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri?
16 E tukuna vei ira na lotu Vakarisito lumuti ena yalo tabu ena imatai ni senitiuri o Paula ni so vei ira na dau ivalavala velavela se dauveidauci, dauveibutakoci, veimoceri vakatagane se vakayalewa, daubutako, daukocokoco, daumateni, dau veivakasewasewani, qai daukovekove tu e liu. (1 Korinica 6:9-11, VV) Ia e veisautaki ira na ka dina mai na iVolatabu; era sa “savai.” Vakasamataka mada na ituvaki ni nomu bula ke o sega ni vulica na ka dina e veisereki mai na iVolatabu. E iyau talei dina e sega ni vakatauvatani rawa na ka dina. Eda marautaka dina ni vosa tiko vei keda o Jiova!
17. Era vakani vakayalo vakacava na iVakadinadina i Jiova ena gauna ni nodra soqoni vakarisito?
17 Vakasamataka tale ga na noda marautaka nira tu na tacida era duikaikai! E vakarautaka “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku” na keda kakana vakayalo ena kena gauna dodonu, e okati kina na iVolatabu, ivoladraudrau, kei na veivola e so ena vica vata na mataqali vosa. (Maciu 24:45-47, VV) Ena nodra soqoni vakaivavakoso na iVakadinadina i Jiova ena yabaki 2000, e levu vei ira era vakadikeva na veitikina bibi mai na walu na ivola ena iVolatabu Vakaiperiu. Era digova na nodra bula e 40 na tamata era vakamacalataki ena iVolatabu nira wilika na Insight on the Scriptures. Era vulica e rauta e dua na ikava ni ivola Na Tamata Rogo Duadua a Bau Bula kei na voleka ni ivola taucoko na Nanuma Matua na Parofisai i Taniela! E veivosakitaki tale ga e 36 na ulutaga e tabaki ena Vale ni Vakatawa me ikuri ni 52 tale na ulutaga e vulici. Era vakani tale ga na tamata i Jiova ena 12 na ilavelave ni Noda Cakacaka Vakaitalatala ni Matanitu, ra qai rogoca tale ga e veimacawa na ivunau soqovi levu ena duidui na ulutaga vakaivolatabu. E binikasauru dina na kakana vakayalo e vakarautaki!
18. E vukei keda vakacava na ivavakoso vakarisito?
18 E sivia e 91,000 na ivavakoso e vuravura e veitokoni, e veivakaukauataki tiko ena nodra vakarautaka na soqoni kei na veimaliwai. Eda marautaka tale ga na nodra veitokoni na noda itokani lotu Vakarisito matua era vukei keda tiko vakayalo. (Efeso 4:11-13) Io, e yaga dina vakalevu na noda mai kila na ka dina. Eda marautaka na noda mai kilai Jiova da qai qaravi koya. E dina sara ga na ka e vola na daunisame: “Era marau na tamata e nodra Kalou o Jiova!”—Same 144:15, NW.
O se Nanuma Tiko?
• A vosa vei cei o Jiova ni bera na gauna vakarisito?
• E rarama cake tiko ga vakacava na rarama vakayalo ena imatai ni senitiuri? ena noda gauna?
• E yaga vakacava na noda bulataka na veika eda kila mai vei Jiova?
• Na cava eda marautaka kina na noda kila na Kalou?
[iYaloyalo ena tabana e 8, 9]
A vakaraitaka o Jiova na lomana vei Mosese, Noa, kei Eparama
[iYaloyalo ena tabana e 9]
Ena gauna oqo, o Jiova e vakarawarawataka na kena kilai na nona Vosa
[iYaloyalo ena tabana e 10]
Vakasamataka na totoka ni noda mai veitacini na duikaikai!