iWali ni Lomaocaoca

“Dou lako mai vei au, koi kemudou vakaaduaga sa oca ka colata nai colacola bibi, ia ka’u na vakacegui kemudou.”​—MACIU 11:28.

1, 2. (a) Na cava beka e tiko ena iVolatabu ena vakamamadataka na lomaocaoca vakasivia? (b) E yaga vakacava na ivakavuvuli i Jisu?

ONA kaya beka ni sega ni vinaka na lomaocaoca vakasivia; ni dau tini ga ena rarawa levu. E dusia na iVolatabu ni rui bikai ena icolacola bibi na kawatamata, oya na vuna era nanamaki kina e levu nikua mera vakacegui. (Roma 8:20-22) Ia e vakaraitaka tale ga na iVolatabu na ka meda cakava meda vakacegui kina mai na lomararawa ena gauna sara ga oqo. Na vakacegu oqori e vu mai na kena muri na ivakasala kei na ivakaraitaki ni dua na cauravou a bula rauta na ruanaudolu na yabaki sa oti. A cakacaka vakamatai o koya, ia a kauaitaki ira cake na tamata. E veilauti na nona vosa, e vosa ena usutu e ganiti ira dina na lewenivanua, e vukei ira na malumalumu, qai tauca na vosa veivakacegui vei ira na lomaleqa. Sega ni o koya wale ga oya, e vukea e levu mera kaukaua vakayalo. Era kunea kina na iwali ni nodra dau lomaocaoca vakasivia, o iko tale ga o rawa ni kunea.​—Luke 4:16-21; 19:47, 48; Joni 7:46.

² Na turaga oqo o Jisu mai Nasareci a sega ni tuberi ena ivakavuvuli vuku ni vuravura era guta e so e Roma makawa, Aceni, se o Alekisadria. Ia, a rogovaki ga na nona ivakavuvuli. A tiko na kena usutu: na matanitu ena liutaka kina vakavinaka na noda vuravura na Kalou. A vakamacalataka tale ga o Jisu na ivakavuvuli ena dusia na ivakarau meda bula kina—na ivakavuvuli era yaga dina edaidai. O ira era vulica ra qai bulataka na ivakavuvuli i Jisu era vakila na kena yaga ena gauna sara ga oqo, wili kina na nodra vakacegui mai na lomaocaoca vakasivia. E macala ni o na vinakata tale ga oya, se vakaevei?

3. Na cava na veisureti uasivi i Jisu?

³ De o na via vakatitiqa. ‘E mai yaga sara mada vakacava vei au edaidai na nona ivakavuvuli e dua a se bula makawa sara?’ Rogoca mada na vosa veivakauqeti i Jisu e vaka: “Dou lako mai vei au, koi kemudou vakaaduaga sa oca ka colata nai colacola bibi, ia ka’u na vakacegui kemudou. Vakataqara vei kemudou na noqui vua, ka vuli vei au, ni’u sa yalomalua ka yalomalumalumu: dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou. Ni sa rawarawa na noqui vua, ka mamada na noqui colacola.” (Maciu 11:28-30) Na cava e vakaibalebaletaka? Meda dikeva mada na nona vosa da qai raica se yaga vakacava me wali kina na lomaocaoca e dau veivakaleqai.

4. A vosa vei cei o Jisu, ia na cava e rairai dredre kina vei ira na rogoci koya mera cakava na ka e tukuna?

⁴ O Jisu a vosa vei ira e levu era guta dina mera cakava na ka e dodonu ia e vaka ga nira “colata nai colacola bibi” ni sa rui ka ni oca tale na mataqali sokalou era vakabibitaka na iliuliu vakajiu. (Maciu 23:4) Voleka ni ka kece ga era cakava na lewenivanua e lewai ena lawa era vakabulia. Sega ni vakatitiqataki ni na vakavulomaocaoca vei keda na noda rogoca e veigauna, “me kua” ni caka oqori, se na ka oya, se vakaevei? Na kena veibasai na veisureti i Jisu, ni sureti keda meda kila na ka dina, na ivalavala dodonu, kei na ivakarau ni bula e vinaka cake e vu mai na noda rogoci koya. Io, na sala ga me kilai kina na Kalou dina oya me dikevi na ivakaraitaki i Jisu Karisito, nida na raica rawa kina na ivalavala i Jiova. A kaya o Jisu: “Ko koya sa raici au, sa raici Tamaqu.”​—Joni 14:9.

E Rui Veivakaocai Beka na Nomu Bula?

5, 6. E vakacava tu na ituvaki ni tamata cakacaka kei na kena isau ena gauna i Jisu ni raici vata edaidai?

⁵ De o kauaitaka na tikina oqo ni o rui leqataka na nomu cakacaka se na nodratou bula na nomu vuvale. Se curuoso na lomamu ena so tale na itavi. Ke dina oqo, o vakataki ira sara ga na yalomalumalumu a sotavi ira o Jisu qai vukei ira. Vakasamataka mada na sasagataki ni ka meda bula kina e veisiga. E levu e ka ni sasaga dina vei ira nikua oqori, me vakataki ira ga e levu ena gauna i Jisu.

⁶ Na balavu ni gauna e oga kina e dua na tamata cakacaka ena gauna oya e 12 na aua ena dua na siga, 6 na siga ena dua macawa, qai kena isau ena dua taucoko na siga e rauta ni dua na pene. (Maciu 20:2-10) Vakaevei na isau oqori ni raici vata kei na kemu isau se na kedra isau na nomu itokani? E sega ni rawarawa me veidutaitaki na kedra isau e liu kei na kena edaidai. Dua na sala meda veidutaitaka kina oqori, oya meda raica na kaukaua ni ilavo, na ka e rawa ni volia. E kaya e dua na vuku ni kena isau e dua na tamata cakacaka ena dua na aua ena gauna i Jisu, e volia rawa e dua na ibuli madrai e buli mai na va na bilo falawa. E kaya e dua tale na vuku ni dua na bilo waini vinaka e rawa ni voli ena isau ni dua na tamata cakacaka ena rua beka na aua. Eda taura rawa e ke ni o ira na qarava na nodra bula ni veisiga ena gauna oya era cakacaka dina vakaukaua qai vakadede. Era vinakata mera vakacegui, mera vakabulabulataki me vakataki keda ga. Ke o cakacaka tiko, de dua o na vakila ni vaka mo biligi mo cakacaka tale vakaukaua. E vaka me sega ni rawa ena so na gauna meda dabe da qai vakatulewataka sara vakavinaka e so na ka bibi. O na diva tu beka na vakacegu dina.

7. Era raica vakacava na veisureti i Jisu o ira na rogoca?

⁷ Macala vinaka ni levu era “oca ka colata nai colacola bibi” ena gauna oya era rogoci Jisu, era na taleitaka dina na nona veisureti. (Maciu 4:25; Marika 3:7, 8) Nanuma tale ga ni a qai yalataka o Jisu, “Ka’u na vakacegui kemudou.” Na yalayala oya e se dina tu ga nikua. Eda na rawa ni vakila na vakacegu kevaka eda “oca ka colata nai colacola bibi.” Rawa tale ga nira vakacegu o ira na wekada lomani era tu tale ga ena ituvaki oqori.

8. E dau vakavulomaocaoca vakacava na susu gone kei na nodra bula na sa qase?

⁸ E tiko e so tale na ka e vaka tu na icolacola bibi. Dua oqo na susu gone. O ira mada ga na gone era vakila na drakidrakita ni bula. Sa ra qai vakila tiko ga e levu nikua mai na veitaba ni bula kece na leqa ni vakasama kei na bula tautauvimate. Era sa bula dede cake nikua na tamata, ia e tiko e so na leqa e tarai ira ga na sa qase, e dina ni sa torocake na veiqaravi vakavuniwai.​—Dauvunau 12:1.

Ena Ruku ni iVua

9, 10. Ena gauna makawa, e dau vakatakarakarataka na cava na ivua, ia na cava e veisureti kina o Jisu me ciqomi na nona ivua?

⁹ Ena Maciu 11:28, 29, eda raica kina ni a kaya o Jisu: “Vakataqara vei kemudou na noqui vua, ka vuli vei au.” Ni dua e tamata cakacaka ena gauna oya, e vaka ga ni colata voli e dua na ivua. Ena gauna makawa, e dau vakatakarakarataka na veiqaravi vakabobula na colaivua. (Vakatekivu 27:40; Vunau ni Soro 26:13; Vakarua 28:48) Levu na tamata cakacaka a sotavi ira o Jisu era dau vakayagataka na ivua mera colata kina na icolacola bibi. Na ibulibuli ni ivua e rawa ni malumu ena domo kei na taba se vakadrakusitaka. De a dau buli ivua o Jisu ni cakacaka vakamatai, ena kila tale ga me bulia na kena e ‘vakarawarawataka’ na colacola. De a cakava me ivakatara ni nona ivua na tikinileca se isulu me logalogavinaka kina na taba i koya e vakayagataka.

¹⁰ Ena gauna e kaya kina o Jisu, “Vakataqara vei kemudou na noqui vua,” de a vakatauvatani koya tiko kei na dua e dau taya na ivua e caka vakavinaka, ena ‘vakarawarawataka’ na colacola. A kaya tale o Jisu: “[Sa] mamada na noqui colacola.” Oqo e dusia ni sega ni dredre na vakayagataka na nona ivua, e sega tale ga ni lolovira na itavi me caka. Na veisureti i Jisu me ciqomi na nona ivua, e sega ni kena ibalebale ni gauna vata ga e ciqoma kina e dua na ivua oya, sa na oti tale ga e kea na rarawa kece e vakila tiko. Ena veivakacegui ga vakalevu ke veisau na nodra rai me salavata kei na nona rai. Me veisau tale ga na nodra ivakarau kei na nodra ivalavala. O koya e bibi sara, ke matata qai dei vinaka tu na ka mera vakanuinui kina, era na sega soti ni lomaocaoca.

Me Nomu na Vakacegu

11. Na cava a sega ni vakasama kina i Jisu me vakaisosomitaki ga na ivua?

¹¹ Kua ni guilecava oqo, ni a sega ni kaya tiko o Jisu me vakaisosomitaki na ivua. Ena se veiliutaki tiko ga o Roma, me vaka ga edaidai, nira se lewa tiko na veimatanitu vakatamata ena vanua era vakaitikotiko kina na lotu Vakarisito. Ena sega ni mudu na saumi ivakacavacava ina matanitu vakaroma. Ena tiko ga na bula tautauvimate, kei na bula leqaleqa vakailavo. Ena sega ni takali na nodra ivalavala ca na lewenivanua. Ia ke ra vakaitovotaka na ivakavuvuli i Jisu, era na kunea na vakacegu, vaka tale ga kina o keda.

12, 13. Na cava a vakabibitaka o Jisu ni na vu ni veivakacegui, ia na cava era cakava kina e so?

¹² Dua na vanua sa qai votu kina na bibi ni ivakavuvuli i Jisu me baleta na ivua, oya ni sa tekivutaki na cakacaka ni veivakatisaipelitaki. Sega ni vakatitiqataki ni cakacaka levu ga i Jisu na nodra vakavulici na lewenivanua, vakabibi ena ka e vauca na Matanitu ni Kalou. (Maciu 4:23) Ni kaya gona, “Vakataqara vei kemudou na noqui vua,” e kena ibalebale ga ni na okati ena ivua oqori na noda colata na itavi vata ga a vakayacora. Ena veiuqeti i Jisu, e vakaraitaki ena Kosipeli ni so na tamata yalomalumalumu era veisautaka sara ga kina na nodra cakacaka, na ka era dau vakabibitaka e levu. Nanuma ni a kacivi Pita, Adriu, Jemesa, kei Joni, ‘Dou muri au, au na qisi kemudou mo dou nodra gonedau na tamata.’ (Marika 1:16-20) A vakaraitaka vei iratou na gonedau oya ni ratou na vakacegui dina ke ratou colata tale ga na cakacaka a vakaliuca voli o koya, vakabibi ni ratou muria kina na nona veidusimaki kei na nona veivuke.

¹³ Era taura rawa na ibalebale ni nona vosa e so na Jiu era rogoci koya ra qai muria sara. Raitayaloyalotaka mada na ka e yaco tiko ena baravi e vakamacalataki ena Luke 5:1-11. Bogi taucoko ratou qoli voli kina e va na gonedau, ia e sega na ika eratou rawata. Ratou kidacala ni sa sinai na nodratou lawa! E sega ni vakacalaka oqo; e vakavuna o Jisu. Ni ratou rai yani i matasawa, ratou raica e dua na ilawalawa levu nira rogoci Jisu matua toka ni veivakavulici. Ratou taura rawa e kea na lewe va na ka a tukuna vei iratou o Jisu, ‘Dou na rawai ira na tamata ena veisiga mai muri.’ Na cava eratou cakava kina? “Ratou sa kauta ruarua na waqa ki vanua, eratou sa biuta na ka kecega, ka muri koya.”

14. (a) Eda na kunea vakacava nikua na vakacegu? (b) Na itukutuku veivakacegui cava a kacivaka o Jisu?

¹⁴ O iko tale ga o rawa ni muria na ka vata ga oya. Se vakacagau tiko na cakacaka ni veivakavulici ena iVolatabu. Rauta ni ononamilioni na iVakadinadina i Jiova e veiyasa i vuravura era sa ciqoma na veisureti i Jisu mera ‘vakataqara vei ira na nona ivua’; era sa mai ‘gonedau kina ni tamata.’ (Maciu 4:19) E so era cakava vakatabakidua na cakacaka oqo; e so tale era cakava vagauna ena kena levu era rawata. Era vakadinadinataka kece ga ni veivakacegui oya, era vakila kina nira sega soti ni lomaocaoca. E vauci tiko kina na nodra cakava na ka era taleitaka, na nodra tukuna yani na itukutuku vinaka—⁠“nai tukutuku-vinaka ni matanitu.” (Maciu 4:23) Dau ka marautaki tu ga me veivosakitaki na itukutuku vinaka, vakabibi na itukutuku vinaka oqo. Sa tiko ga ena iVolatabu na ivakamacala meda vukei ira kina e levu mera kua soti ni lomaocaoca.​—2 Timoci 3:16, 17.

15. Ena yaga vakacava vei iko na ivakavuvuli i Jisu e vauca na noda bula e veisiga?

¹⁵ O ira mada ga era se qai tekivu vulica na veika me baleta na Matanitu ni Kalou era sa bau vakila toka na yaga ni ivakavuvuli i Jisu e vauca na nodra bula e veisiga. E levu sa rawa nira kaya sara ga ni vakacegui ira na ivakavuvuli i Jisu qai veisautaka vakadua na nodra bula. O na vakadinadinataka oqori ni o dikeva e so na ivakavuvuli e vauca noda bula e veisiga e vakamacalataki ena itukutuku ni bula i Jisu kei na nona cakacaka vakaitalatala, vakabibi ena Kosipeli a vola o Maciu, Marika, kei Luke.

Kunei ni Vakacegu

16, 17. (a) Eda na kunea e vei e so na ivakavuvuli i Jisu? (b) Na cava e vinakati me qai veivakacegui kina na ivakavuvuli i Jisu?

¹⁶ Ena vulaitubutubu ni 31 S.K., a tauca o Jisu na ivunau e rogovaki e vuravura taucoko me yacova mai nikua. Dau kilai levu me iVunau ena Ulunivanua. E volai ena Maciu wase e 5 me yacova na 7 kei na Luke wase e 6, qai umani kina e levu na nona ivakavuvuli. O na kunea e so tale na ivakavuvuli i Jisu ena vo ni Kosipeli. Levu na ka e kaya o koya e sa matata vinaka tu na kedra ibalebale, ia e ka ni bolebole na noda vakaitovotaka. Wilika mada vakamalua qai vakasamataka vinaka na wase kece ni ivola oqori. Me veisautaka mada ga na nomu vakasama kei na nomu ivalavala na nona ivakavuvuli uasivi.

¹⁷ Duidui na sala e rawa ni tuvai kina na ivakavuvuli i Jisu. Me dua mada na ituvatuva ni nona ivakavuvuli bibi, me dikevi kina e yadua ena veisiga kece ni dua na vula, me qai noda lalawa meda vakaitovotaka sara. Me caka vakacava? Kua ni wilika ga vakusakusa. Nanumi koya na dauveiliutaki vutuniyau a tarogi Jisu Karisito: “A cava me’u kitaka me’u rawata kina na bula tawa mudu?” Ni taleva o Jisu na usutu bibi e gadrevi ena Lawa ni Kalou, a sauma na turaga oya ni sa vakayacora kece tiko. Ia, e qai liaca ni vinakati vua e so tale na ka. A vakadreti koya o Jisu me saga me vakaitovotaka vakalevu cake na ivakavuvuli vakalou ena sala e yaga, me dua na tisaipeli gugumatua. Kena irairai ni a sega ni tu vakarau na turaga oya me sauva na ka e gadrevi. (Luke 18:18-23) O koya gona, e vinaka me nanuma tiko o koya e via vulica na ivakavuvuli i Jisu ni sega ni tautauvata na noda vakaiotaka wale tu ga kei na noda cakava sara na nona ivakavuvuli, na ka ena rawa ni oti kina na noda lomaocaoca.

18. Vakamacalataka mada se o na vakayagataka vakacava na kato e tiko oqori me yaga vei iko.

¹⁸ Me itekitekivu ni nomu dikeva kei na nomu vakaitovotaka na ivakavuvuli i Jisu, raica mada na imatai ni tikina ena kato. E dusia tiko na Maciu 5:3-9. Macala tu ga ni rawa ni dua na iwase ni gauna levu meda dabeca da qai vakasamataka kina vakavinaka na ivakasala totoka e kune ena veitikina oqori. Ia ni o raici ira umauma, na ivakasala cava beka me baleta na itovo o raica kina? Ke o vinakata dina mo walia na nomu dau lomaocaoca vakasivia, ena yaga kina na cava? Ke o kauaitaka vakalevu na veika vakayalo, mo dau vakasamataka tale ga, ena yaga vakacava vei iko oqori? E tiko beka e so na ka ena nomu bula ena gadrevi mo kua soti ni vakabibitaka, me levu cake kina na nomu gauna ena veika vakayalo? Ke o vakayacora oqori, o sa na qai marau ga vakalevu ena gauna oqo.

19. Na cava mo cakava ke o via yalomatua cake?

¹⁹ Dua tale na ka o rawa ni vakayacora. Vakaevei mo drau veivosakitaka na veitikina oqori kei na dua tale e qarava na Kalou, o watimu beka, dua na wekamu voleka, se nomu itokani? (Vosa Vakaibalebale 18:24; 20:5) Nanuma tiko ni o koya na iliuliu vutuniyau a taroga e dua na tikina bibi vua e dua tale na tamata—⁠o Jisu. Na kena isau a rawa sara ga ni vakadeitaki kina na nona bula marau kei na nona bula tawavakaiyalayala mai muri. Ena sega beka ni tautauvata kei Jisu o koya o drau veivosakitaka vata na veitikina oqori; ia na nomudrau veivosakitaka mada ga na ivakavuvuli i Jisu ena yaga vei kemudrau ruarua. Mo cakava oqo ena kena totolo duadua.

20, 21. Na porokaramu cava o rawa ni muria mo vulica kina na ivakavuvuli i Jisu? O na vakalewa vakacava na nomu toso ena tikina oqo?

²⁰ Raica tale mada na kato e toka oqori, “iVakavuvuli me Yaga Vei Iko.” Era tuvai toka na ivakavuvuli oqori mo raica rawa kina e dua mada ga ena dua na siga. Na imatai ni ka mo cakava, wilika mada na ka e kaya o Jisu ena veitikina oqori. Oti, vakasamataka na nona vosa. Vakalewa se mo vakaitovotaki ira vakacava. Ke o nanuma ni o sa cakava rawa tiko na ivakavuvuli vakalou oqori, vakalewa se sala cava tale mo bulataka kina. Saga mo vakaitovotaka ena siga oqori. Ia ke o sega ni taura rawa na kena ibalebale se o sega ni kila mo muria vakacava, tei vakasamataka tale mada. Mo nanuma tiko ni sega ni gadrevi mo maqosa sara kina mo qai toso ina dua tale na ivakavuvuli. Sa rawa ni o dikeva e dua tale ena siga e tarava. Ni sa cava e dua na macawa, railesuva se cava o sa rawata ena nomu saga mo vakaitovotaka e va se lima na ivakavuvuli i Jisu. Ena ikarua ni macawa, dikeva e so tale e veisiga. Ke o vakila ni o guce ena kena vakaitovotaki e so na ivakavuvuli, kua ni yalolailai. Na lotu Vakarisito kece ena sotava oqori. (2 Veigauna 6:36; Same 130:3; Dauvunau 7:20; Jemesa 3:8) Tomana na kena ivakarau oqori ena ikatolu kei na ikava ni macawa.

²¹ De dua o sa na otiva na 31 na tikina oqori ena dua se rua na vula. Na cava beka o na vakila kina? De dua o sa na marau cake vakalevu, o vakila tale ga ni vaka mo lomavakacegu cake. Ke mani lailai na vinaka o vakila kina, sa bau dua mada ga na toso oqori, de o sa na sega soti ni lomaocaoca me vaka e liu, sa tiko tale ga na ituvatuva o rawa ni sasaga tiko kina. Kua ni guilecava ni tiko e so tale na tikina totoka a vakavuvulitaka o Jisu e sega ni volai ena kato oqori. Vakaevei mo vakasaqarai ira qai tovolea mo vakaitovotaka sara?​—Filipai 3:16.

22. Na cava o na vakila ke o muria na ivakavuvuli i Jisu, ia na tikina cava tale ena gadrevi me dikevi?

²² Eda sa raica rawa e ke ni ivua i Jisu e rawarawa dina, dina ga ni tiko vata kei na kena icolacola. E mamada na nona icolacola, se na nona ivakavuvuli kei na itavi meda dua na nona tisaipeli. Mai na ka sara ga e sotava ena 60 vakacaca na yabaki, sa qai tinia tu vaka oqo na yapositolo o Joni, na itokani lomani i Jisu: “Sai koya oqo na loloma vua na Kalou, me da muria na nona vunau: a sa sega ni ka bibi na nona vunau.” (1 Joni 5:3) Na rai oqo e rawa ni tiko tale ga vei iko. Na levu ga ni nomu bulataka na ivakavuvuli i Jisu, na levu tale ga ni nomu kunea ni ka e vakavulomaocaoca vei ira e levu nikua e sega ni vaka kina vei iko. O na vakadinata ni o sa kunea na vakacegu levu. (Same 34:8) Ia, e tiko e dua tale na tikina me baleta na ivua rawarawa i Jisu ena gadrevi mo dikeva. A tukuni koya tale ga o Jisu ni “yalomalua ka yalomalumalumu.” E sota vakacava oqo kei na noda saga meda vuli vei Jisu kei na noda via vakatotomuri koya? Eda na veivosakitaka na tikina oqori ena ulutaga e tarava.​—Maciu 11:29.

Vakamacalataka Mada

• Na cava meda rai ga kina vei Jisu me baleta na iwali ni lomaocaoca levu?

• E vakatakarakarataka na cava na ivua? Ena vuku ni cava?

• Na cava a sureti ira kina na tamata o Jisu mera colata na nona ivua?

• Na cava mo cakava me nomu kina na vakacegu vakayalo?

[Tikina ena tabana e 14]

Oqo na tikinivolatabu vakayabaki me baleti ira na iVakadinadina i Jiova ena 2002: “Dou lako mai vei au . . . ka’u na vakacegui kemudou.”​—Maciu 11:28.

[Kato/​iYaloyalo ena tabana e 12, 13]

iVakavuvuli me Yaga Vei Iko

Na veitikina yaga cava o na kunea ena Maciu wase e 5 ina 7? O na raica ena veitikina oqori na ivakavuvuli i koya na Qasenivuli Maqosa, o Jisu, a talaucaki ena dua na tokaitua e Kalili. Wilika mada na tikinivolatabu e ra era sega ni lavetaki, vakayagataka na nomu iVolatabu, tarogi iko sara ena taro era toka oqori.

1. 5:3-9 Na cava soti e tukuni tiko e ke me baleta na noqu itovo? Na cava meu cakava meu na marau kina vakalevu? Na cava meu cakava meu kauaitaka cake kina na noqu bula vakayalo?

2. 5:25, 26 E vinaka cake meda cakava na cava mai na noda via vakamurimuria na nodra yalo ni veiqati e levu?​—Luke 12:58, 59.

3. 5:27-30 Na cava a vosa vakabibi kina o Jisu me baleta na dau gagano? Niu qarauni au mai kina, ena yaga vakacava oya ena noqu marau kei na noqu lomavakacegu?

4. 5:38-42 Dina ni vakabibitaki nikua me dau valataki na noda dodonu, ia na cava meu kua ni vakamurimuria kina na yalo vaka oya?

5. 5:43-48 Ena yaga vakacava vei au meu veikilai vinaka cake kei ira au na raici ira tu beka mera kequ meca? Ena rairai vakamalumutaka se vakaotia vakacava oqori na yalo ni veicati?

6. 6:14, 15 Ke dredre vei au meu dau veivosoti, de dua e vu tiko oqori mai na vuvu se lomaca. Au rawa ni veisautaka vakacava oya?

7. 6:16-18 E dau bibi cake vei au na kequ irairai e sau se na kequ irairai e loma? E vei meu vakabibitaka cake?

8. 6:19-32 Na cava e rawa ni yaco keu lomaocaocataka vakalevu na ilavo kei na iyau vakayago? Au na yalomatuataka ga na tikina oqo keu dau vakasamataka na cava?

9. 7:1-5 E sega ni dua e dau taleitaki ira na dau vakalelewa kei ira na dau vaqara cala. Na cava meu qarauna kina me kua ni noqu ivalavala oya?

10. 7:7-11 Kevaka e yaga na cikecike ena ka eda masuta vua na Kalou, ena yaga beka ena so tale na ka eda cakava?​—Luke 11:5-13.

11. 7:12 E dina niu kila na Lawa Koula, ia au dau vakaitovotaka beka vakalevu?

12. 7:24-27 Ni sega tale ni dua e lewa na noqu bula, na cava gona meu cakava meu vakarautaki au vinaka kina ina dobui kei na cagi ni veigauna dredre? Na cava meu se vakasamataka rawa kina edaidai na veika oqo?​—Luke 6:46-49.

So tale na ivakavuvuli me dikevi:

13. 8:2, 3 Na cava meu cakava meu kauaitaki ira kina na vakaloloma me vakataki Jisu?

14. 9:9-38 E bibi vakacava ena noqu bula meu dau yalololoma, ia na cava meu cakava meu dau yalololoma kina vakalevu?

15. 12:19 Au saga beka meu kua ni veileti niu sa raica na parofisai a tau me baleti Jisu?

16. 12:20, 21 Ena yaga vakacava na noqu saga me kua ni dau veivakamavoataki na noqu vosa se ivalavala?

17. 12:34-37 Na cava e dau wewenigusuqu? Au kila ni moli e lobaki ena lako mai tuba na kena wai, o koya gona, na cava meu vakalewa vinaka kina na ka e tu e lomaqu?​—Marika 7:20-23.

18. 15:4-6 Mai na ka a kaya o Jisu, na cava au taura rawa kina me baleta na nodra karoni na itabaqase?

19. 19:13-15 Ena so gauna, na cava ena vinakati vei au meu dau cakava?

20. 20:25-28 Na cava e sega kina ni veiganiti na dau vakacolasau? Au na vakatotomuri Jisu vakacava ena ka oqo?

So tale na vakasama a vola o Marika:

21. 4:24, 25 E bibi vakacava na noqu dau veinanumi?

22. 9:50 Keu qarauna na ka au tukuna se cakava mera lomavinaka kina na so, ena yaga vakacava oya?

Kena iotioti, e so na ivakavuvuli a vola o Luke:

23. 8:11, 14 Keu sega ni qarauni au mai na nuiqawaqawa, guti ni iyau, kei na qarai vakasivia ni marau, na cava e rawa ni kena itinitini?

24. 9:1-6 A tu vei Jisu na kaukaua me vakabulai ira na tauvimate, ia na cava a vakaliuca?

25. 9:52-56 Au dau levaleva totolo? Au dau qarauna beka me kua ni tu vei au na yalo ni via sauma na ca?

26. 9:62 Meu raica vakacava na noqu itavi e vauca na kena vakarogoi yani na Matanitu ni Kalou?

27. 10:29-37 Meu vakaraitaka vakacava ni o yau e dua e dau veinanumi, sega ni dua e tawaveinanumi?

28. 11:33-36 Na cava soti meu cakava me rawarawa cake kina na ivakarau ni noqu bula?

29. 12:15 Erau veiwekani vakacava na noda bula kei na veika eda taukena?

30. 14:28-30 Keu qarauna meu lewa vakavinaka na veika me vakatulewataki, na cava ena sega ni yaco, ia ena yaga vakacava oya?

31. 16:10-12 Ena yaga vakacava vei au keu tovolea ena noqu bula ni veisiga meu dau yalodina?

[iYaloyalo ena tabana e 10]

E veivakacegui na cakacaka ni veivakabulai e caka ena ruku ni ivua i Jisu