Rawa ni O Valuta na Galili
EDA vakila kece na tatara ni galili, se sega beka? E levu na ituvaki e dau vakavuna na galili. Ia, e dau tarasui vakalevu, na kena era sotava na marama era se sega vakadua ni vakawati, era dawai, se ra veibiu.
Me kena ivakaraitaki, e kaya o Faranisese, e dua na goneyalewa lotu Vakarisito: “Niu qai yabaki 23, e kena irairai nira sa vakawati kece na noqu itokani, vakavo ga o yau.”a Ni toso na veiyabaki sa qai vakilai ga vakalevu na galili qai kunekune dredre e dua na kemu isa. “Au a sega ni nakita meu dawai tu ga, keu na sotava e dua, au na vakawati,” e tukuna o Sera, sa yabaki 40 vakacaca edaidai. E kaya o Ana, sa yabaki 50 vakacaca nikua: “A sega ni noqu inaki meu dawai, ia me yacova mai oqo au se dawai tiko ga. A lailai wale sara na cauravou ena vanua au a lesi kina meu painia lavotaki.”
Sa dua dina na ka totoka ni vuqa na marama era digia mera kua ni vakawati ena nodra muria ena yalodina na ivakaro i Jiova mera vakawati “ga kei koya sa nona na Turaga.” (1 Korinica 7:39) E so era marautaka na bula vakadawai, ia e so era vakila ni toso na yabaki era sa qai gadreva ga vakalevu na vakawati kei na vakaluveni. “E vaka ni yali tiko vei au e dua na ka ni sega na kequ isa,” e kaya o Sera.
Dua tale na ka e rawa ni vakavuna vakalevu na galili, oya na nodra qaravi na itubutubu qase. “Eratou namaka na noqu vuvale meu qarava na neitou itubutubu qase baleta niu dawai,” e kaya o Sera. “Voleka ni noqu kece na veiqaravi ena loma ni 20 na yabaki, dina ga ni keitou le ono na veitacini. Ena rawarawa cake na bula ke a tiko e dua na kequ isa, ni na tokoni au.”
A vakamacalataka o Faranisese e dua tale na ka e dau galili kina vakalevu. E kaya: “So na gauna era dau tarogi au sara ga vakadodonu na tani, ‘Na cava o se sega ni vakawati kina?’ Nira vosa vaka oya au lai nanuma kina ni bale ga vei au na noqu mai dawai tu. Voleka ni vakamau kece au tiko kina, era na tarogi au ena taro au dau ririkotaka, ‘O na qai vakawati ni naica?’ Au mani vakasamataka, ‘De dua na vuna era sega ni vinakati au kina na tacida tagane era matua vakayalo, ni sega vei au na itovo vakarisito, se niu rairai ca.’”
Ena valuti vakacava na galili? E rawa beka nira veivuke kina na tani?
Vakararavi Vei Jiova
E lagata na daunisame: “Mo biuta vei Jiova na nomui colacola bibi, ena tokoni iko ko koya: Ena sega ni laivi ira na yalododonu me ra vakayavalataki e na dua na gauna.” (Same 55:22) Na vosa vakaiperiu ni “[i]colacola bibi” e kena ibalebale “iwase,” qai vakaibalebaletaka na veika dredre, kei na lomaocaoca eda sotava ena ituvaki ni noda bula. E sega ni dua e kila vinaka na icolacola bibi oya me vakataki Jiova qai vakaukauataki keda meda colata rawa. A vakararavi o Ana vua na Kalou o Jiova me rawa ni valuta kina na nona galili. A nanuma lesu o koya na gauna a cakacaka vakaitalatala vakatabakidua voli kina, ena nona kaya: “Gauna au tekivu painia kina, a yawa sara mai na ivavakoso na neirau ilesilesi kei na noqu itokani painia. Keirau vulica kina me keirau vakararavi vakatabakidua vei Jiova, yaco kina meu vakararavi vua ena noqu bula taucoko. Au dau vosa vei Jiova keu dau yalolailai, e qai dau vukei au. Au dau wilika vakawasoma na Same 23, ni dau veivakacegui dina.”
E dua tale ga na icolacola bibi a colata na yapositolo o Paula. Rauta ni vakatolu, a ‘masuta na Turaga me kau tani mai vua na voto ni kau sa vakalauti kina na lewena.’ A sega ni vukei vakacakamana o Paula, ia a yalataki vua ni na vakaukauataki koya na loloma ni Kalou. (2 Korinica 12:7-9) A vulica tale ga o Paula me dau lomavakacegu. E muri a qai vola: “E na veiyasana kei na ka kecega ka’u sa vakatavulici kina me’u mamau, me’u viakana talega, ka me’u vutuniyau, me’u dravudravua talega. Au sa rawata na ka kecega e na vuku i Karisito o koya sa vakaukauwataki au.”—Filipai 4:12, 13.
Eda na rawata vakacava na kaukaua ni Kalou ena gauna eda yalolailai se galili kina? A vola o Paula: “Dou kakua sara ni lomaocaoca; ia e na ka kecega me vakatakilai vua na Kalou na nomudou kerekere e na masu kei na dau cikecike kei na vakavinavinaka. Ia na vakacegu ni Kalou, sa uasivia na ka kecega e kilai rawa, ena vakataudeitaka na yalomudou kei na lomamudou e na vuku i Karisito Jisu.” (Filipai 4:6, 7) A bulataka sara ga o Sera na ivakavuvuli oya. E vakamacalataka: “Niu dawai, levu na gauna au dau tiko taudua. E levu kina na noqu gauna meu masu vei Jiova. Au volekati koya sara, e rawarawa na noqu talaucaka vua na noqu leqa se marau.” Vaka tale ga kina o Faranisese, e kaya: “E ka toka ni bolebole meu dau valuta na noqu yalolailai. Ia, e veivuke vakalevu na noqu dau talaucaka vakadodonu vei Jiova na lomaqu. Au kila ni na kauaitaka vakalevu o Jiova na cava ga ena rawa ni vakaleqa na noqu bula vakayalo kei na noqu vakasama.”—1 Timoci 5:5.
“Dou Veivuke ni Colata na Nomudoui Colacola”
Vei keda na mataveitacini vakarisito, era tu o ira e rawa nira vukei keda ena noda colata na noda itavi. A vakarota na yapositolo o Paula: “Dou veivuke ni colata na nomudoui colacola, ka mo dou vakayacora kina na vunau i Karisito.” (Kalatia 6:2) Noda dau veimaliwai kei ira na itokani lotu Vakarisito, eda na rogoca kina “na vosa vinaka” ni veivakayaloqaqataki ena vakamamadataka na icolacola ni galili.—Vosa Vakaibalebale 12:25.
Dikeva mada na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na luve i Jefica, na turaganilewa ni Isireli. Ni bera na nona qaqa vei ira na mataivalu ni Amoni, a bubuluitaka vei Jiova o Jefica ni na cabora vua na imatai ni tamata ena curu mai na katuba ni nona vale me mai tavaki koya. A mai tavaki koya na luvena yalewa. (Dauveilewai 11:30, 31, 34-36) Dina ga ni na dawai qai seva tale ga kina na nona gadreva me vakavuvale, ia a talairawarawa ga na luve i Jefica ena nona lomasoli me cakava na bubului oya, me lai veiqaravi e Sailo ena nona bula taucoko. Era kauai beka na tani ena nona vakuai koya mai na veika a gadreva? Io, era a kauai: “E na veiyabaki kecega, me ra lako na goneyalewa ni Isireli ka vakacaucautaka na goneyalewa na luve i Jefica, na kai Kiliati, ka bogi va e na veiyabaki.” (Dauveilewai 11:40) Io, e dau veivakayaloqaqataki na veivakacaucautaki. O koya gona, meda dau vakacaucautaki ira e ganita mera vakacaucautaki.
E vinaka meda dikeva tale ga na nona ivakaraitaki o Jisu. E sega ni dau nodra ivakarau na Jiu mera veivosaki na tagane kei na yalewa, ia o Jisu a vosa vei Meri kei Maca. Rairai, erau yada se dawai. A vinakata o Jisu me yaga vakayalo vei rau na nodratou veitokani. (Luke 10:38-42) Eda na rawa ni vakatotomuria na ivakaraitaki i Jisu ke da dau sureti ira na tacida vakayalo dawai nida caka soqo kei na noda dau tuvanaka meda cakacaka vata vakavunau. (Roma 12:13) Era marautaka beka na veikauaitaki vaka oya? E kaya e dua na tacida yalewa: “Au kila nira lomani au, ra taleitaki au tale ga na taciqu, ia e tarai au vakalevu niu raica na nodra kauai.”
“Ni sega na noqu vuvale,” e vakamacalataka o Sera, “au vinakata vakalevu meu lomani, meu vakila niu dua na lewenivuvale era lewena na tagane kei na yalewa eda veitokani vakayalo.” E vakaraitaka oya ni o Jiova e kauaitaki ira, nida duavata kei Jiova eda na vakaraitaka vei ira nira taleitaki qai lomani. (1 Pita 5:6, 7) E sega ni ka wale na veikauaitaki oya, baleta “sa ia na soli ka vei Jiova ko koya sa lomani ira na dravudravua; ia na ka sa solia ko koya ena saumi tale vua.”—Vosa Vakaibalebale 19:17.
“[E]na Colata na Nonai Colacola na Tamata Yadua”
E rawa nira veivuke na tani, kei na nodra veitokoni e rawa ni veivakayaloqaqataki, ia “[e]na colata na nonai colacola na tamata yadua.” (Kalatia 6:5) Noda colata na icolacola ni galili, ena vinaka meda qarauna e so na ka ena veivakaleqai. Me kena ivakaraitaki, de dua ena rawai keda na galili ke da tagutuva na veitaratara kei ira na tani. Ena yasana kadua, e rawa nida valuta na galili ena loloma. (1 Korinica 13:7, 8) E sala vinaka duadua ni marau na noda dau soli ka kei na noda dau wasea na ka—ke mani vakacava sara tu mada na keda ituvaki. (Cakacaka 20:35) “E sega na gauna meu vakila kina na galili,” e kaya e dua na painia yalewa dau mamakutu. “E levu na ka e tu meu cakava, au dau ogaoga, au sega kina ni galili.”
Meda qarauna me kua ni vakamuai keda na galili meda lai qara kina e dua na veiwekani e sega ni vukutaki. Me kena ivakaraitaki, e rarawataki dina ke da vakalaiva me vakamatabokotaki keda na noda gagadre ni via vakawati, me kua nida raica kina na levu ni leqa ena vu mai na noda lai vakawati kei na dua e tawavakabauta qai vakauasivi ni na vakacala na ivakasala vakaivolatabu na vakawati vaka oya! (2 Korinica 6:14) E kaya e dua na yalewa lotu Vakarisito e sa sere oti: “E dua na ka e ca vakalevu sara mai na tu dawai. Ni o vakawatitaka cala e dua.”
Ena gauna mada ga oqo, na leqa e sega ni wali rawa ena vinaka me vosoti mada ga. Nona veivuke na Kalou, ena rawa ni vosoti kina na galili. Nida qaravi Jiova tiko, meda nuidei ga ni dua na siga ena vakacegui na noda gagadre kece ga ena sala uasivi duadua.—Same 145:16.
[iVakamacala e ra]
a E veisautaki na yacadratou na marama e cavuti tiko e ke.
[iYaloyalo ena tabana e 28]
Rawa ni valuti na galili nida dau soli ka, nida wasea tale ga na ka