Vakasaqara na Kalou Nida Vakayagataka na Lomada kei na Noda Vakasama
Na lotu Vakarisito dina e uqeti me vakayagataka na lomana kei na nona vakasama ni taravaka na vakabauta e vakamarautaka na Kalou.
O JISU Karisito mada ga, a tekivuna na lotu Vakarisito, e vakavulica ni dodonu meda lomana na Kalou ena noda “vakasama taucoko,” se vuku, me ikuri ni ‘lomada taucoko’ kei na ‘yaloda taucoko.” (Maciu 22:37, VV) Io, ena vakaitavi vakalevu na noda vakasama ena noda sokalou.
Ni sureti ira era vakarorogo vua mera muria nona ivunau, e dau via vaka oqo na ka e dau tukuna o Jisu, “Na cava dou nanuma?” (Maciu 17:25; 18:12; 21:28, VV; 22:42) E vaka tale ga oya nona volavola na yapositolo o Pita vei ira nona itokani vakabauta me ‘vakauqeta kina na vakanananu savasava ena nodra vakasama.’ (2 Pita 3:1) Na yapositolo o Paula, na daukaulotu e veilakoyaki vakalevu duadua, e uqeti ira na lotu Vakarisito mera “vakasama vakatitobu” mera “kila rawa kina na kena yaga, na kena vinaka kei na uasivi ni loma ni Kalou.” (Roma 12:1, 2, NW) Kevaka ga era dikeva vakavinaka nodra vakabauta na lotu Vakarisito, era na taravaka kina na vakabauta e vakamarautaka na Kalou qai tutaki rawa kina na leqa e basika.—Iperiu 11:1, 6.
Nira veivuke na lotu Vakarisito daukaulotu taumada me taravaki vaka oqo nodra vakabauta na so tale, era ‘vakamacala kina ena iVolatabu, era serelaka na lewena ra qai vakadinadinataka’ na ka era vakavulica. (Cakacaka 17:1-3, VV) Era ciqoma na tamata lomadina na kena ivalavala oqo. Kena ivakaraitaki, levu na tamata ena koro o Peria mai Masitonia era “vakarogoca na vosa [ni Kalou] e na loma e vinakata sara, a ra sa dauvakasaqaqara e nai Vola Tabu e na veisiga, se sa vakakina na ka oqori [eratou vakamacalataka o Paula kei na nona itokani], se segai.” (Cakacaka 17:11) E rua na tikina bibi e yaga me dikevi. iMatai, era rogoca na Vosa ni Kalou na kai Peria ena loma e vinakata sara; ikarua, era sega ni ciqoma tu ga vakamataboko na veika era rogoca, ia era rai lesu tale ena iVolatabu. Na daukaulotu lotu Vakarisito o Luke e vakacaucautaki ira na kai Peria, ni vakatokai ira mera “yalo vakaturaga.” O vakaraitaka na yalo vakaturaga vaka oqo ni o dikeva na veika vakayalo?
Cakacaka Vata na Vakasama kei na Lomada
Vaka sa tukuni oti, e vauci ruarua na vakasama kei na lomada ena sokalou dina. (Marika 12:30) Vakasamataka tale mada na ivakatautauvata ena ulutaga sa oti ni dauboroboro saumi e vakayagataka na roka ni iboro cala ni boroya tiko na vale. Ke a vakarorogo vinaka ena ivakaro ni nona boso ni cakacaka, ke a rawa ni biuta na lomana kei na nona vakasama ena nona cakacaka qai nuidei ni na taleitaka na itaukeinivale. E vaka tale ga oya noda sokalou.
“Ko ira sa lotu dina,” e kaya o Jisu, “era na lotu vakayalo ka vakaidina vei Tamada.” (Joni 4:23) E vola kina na yapositolo o Paula: “E na vuku ni ka oqo koi keirau tale ga, . . . keirau sa sega ni mudu kina ni masulaki kemudou, ka masu mo dou vakasinaiti e na nomudou kila na lomana, e na yalomatua kei na vuku vakayalo kecega; mo dou ia nai valavala e kilikili kei ira sa nona na Turaga, me vinakata kecega ko koya.” (Kolosa 1:9, 10) Na “kila” vaka oqo e rawa nira biuta ina lomadra kei na yalodra ena nodra sokalou nira nuidei nira ‘kilai koya era sa lotu vua.’—Joni 4:22.
Oya na vuna, era sega ni papitaisotaki ira kina na gonedramidrami se o ira na tataleitaki vou na iVakadinadina i Jiova nira se bera ni vulica vinaka na iVolatabu. E vakaroti ira nona imuri o Jisu: “Vakalotutaki ira na lewe ni veivanua kecega, . . . vakavulici ira me ra vakabauta na ka kece ka’u a vosa kina vei kemudou.” (Maciu 28:19, 20) Ni sa tiko vei ira na gonevuli ni iVolatabu lomadina na kila me baleta na loma ni Kalou sa rawa nira qai vakatulewataka se o cei mera sokaloutaka. O saga tiko mo taukena na kilaka dodonu vaka oqo?
Kila na Masu ni Turaga
Meda kila na duidui ni kena tiko vei keda na kilaka dodonu ni iVolatabu kei na kena e vovodea ga, meda dikeva mada na ka e dau vakatokai me Tama i Keimami se Masu ni Turaga ena Maciu 6:9-13, VV.
Vica vata na milioni era dau cavuqaqataka e valenilotu na ivalavala ni masu e cavuta o Jisu. Ia sa ra vakavulici e lewe vica ena kena ibalebale, vakabibi na imatai ni iwase ni masu e tukuni kina na yaca ni Kalou kei na nona Matanitu? E biuta mai iliu na tikina oqo o Jisu baleta ni bibi.
E tekivu vaka oqo: “Tama i keimami mai lomalagi, me vakarokorokotaki na yacamuni,” e kena ibalebale me dokai, se me vakatatabutaki. Dikeva ni kaya o Jisu meda masu me vakarokorokotaki na yaca ni Kalou. Vei ira e levu, oqori e vakavurea e rua na taro. iMatai, o cei na yaca ni Kalou? Kena ikarua, cava me vakarokorokotaki kina?
Na isau ni imatai ni taro e rawa ni kune ena sivia na 7,000 na vanua ena iVolatabu, ena vosa taumada a volai kina. Dua ena Same 83:18: “Me ra kila ko ira na tamata ni sai kemuni na yacamuni ga ko JIOVA, sa Cecere sara duaduaga e vuravura taucoko.” Ena vuku ni yaca ni Kalou, o Jiova, e kaya kina na Lako Yani 3:15: “Oqo na yacaqu ka tawamudu, ia oqo ka’u na nanumi kina e nai tabatamata kecega.”a Ia na cava na vuna me vakarokorokotaki kina na yaca ni Kalou ni kena ibalebale na savasava vakaoti? Baleta ni sa vakarogorogocataki qai beitaki vakaca mai na itekivu ni itukutuku ni bula ni kawatamata.
E kaya vei Atama kei Ivi na Kalou mai Iteni ni rau na mate ke rau kania na kau vakatabui. (Vakatekivu 2:17) E doudou ni vakacala na Kalou o Setani, ni kaya vei Ivi: “Drau na sega dina ni mate.” E beitaka kina na Kalou o Setani ni lasu. E sega ni tini ga e kea. Sa qai vakarogorogocataka ga na yaca ni Kalou, ni tukuna vei Ivi ni bureitaka tiko na Kalou e dua na ka vinaka vua. “Sa kila na Kalou e na siga drau na kana kina [mai na kau e kilai kina na ka vinaka kei na ka ca] ena qai yadra dina na matamudrau; ia drau na vaka na Kalou, ni drau na kila na ka vinaka kei na ka ca.” Sa dua na vakaucaca!—Vakatekivu 3:4, 5.
Ni rau kana mai na kau vakatabui o Atama kei Ivi, rau sa to kina kei Setani. Era lewe levu, me tekivu mai na gauna oya, era kila tu beka se sega, sa ra kuria tiko na vosa vakacaca taumada oya nira cata na ivakatagedegede dodonu ni Kalou. (1 Joni 5:19) Na tamata se beitaka tiko ga na Kalou ni vakavuna nodra rarawa, kevaka mada ga e vu mai na veika ca era cakava. “A lialia ni tamata sa sese kina na nonai valavala: Ia sa didi vei Jiova na lomana,” e kaya na Vosa Vakaibalebale 19:3. O sa qai raica rawa na vuna e masulaka kina o Jisu, ni dau lomani tamana vakalevu, me vakarokorokotaki na yacana?
“Me Yaco Mai na Nomuni Matanitu”
Oti nona masulaka me vakarokorokotaki na yaca ni Kalou, sa qai kaya o Jisu: “Me yaco mai na nomuni matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka tiko mai lomalagi.” (Maciu 6:10, VV) Ena vuku ni tikina oqo, eda na rairai taroga: ‘Na cava na Matanitu ni Kalou? Ena vauci vata vakacava kei na caka ni loma ni Kalou e vuravura na kena yaco mai?’
Ena iVolatabu, na vosa “matanitu” e kena ibalebale nona “veiliutaki e dua na tui.” Na matanitu ni Kalou gona e dusia na veiliutaki, se matanitu, nona na Kalou, e tiko na kena tui e digitaka. E sega tale ni dua na tui oqo, o Jisu Karisito sara ga sa vakaturi oti, na “nodra Tui na tui, kei na nodra Turaga na turaga.” (Vakatakila 19:16; Taniela 7:13, 14) Ena vuku ni Matanitu ni Kalou e liutaka na Mesaia o Jisu Karisito, e vola kina na parofita o Taniela: “E na nodra gauna na tui ko ya [matanitu ni tamata era veiliutaki tiko oqo] ena qai vakatura na Kalou ni lomalagi e dua na matanitu, ena sega sara ni vakarusai rawa: ia na matanitu ko ya ena sega ni biu tu me nodra na tamata tani, ia ena vurumemeataka ga ka vakaotia na veimatanitu oqori, ka na tu ga ka sega ni mudu,” oya me tawamudu.—Taniela 2:44.
Io, ena liutaka na Matanitu ni Kalou na vuravura taucoko, ena muduka na veika ca kece qai veiliutaki me “sega ni mudu,” oya me tawamudu. Ena sala oqo, na Matanitu ni Kalou ena vakarokorokotaki kina na yaca i Jiova, muduki vakadua na veibeitaki vakailasu i Setani kei ira na tamata ca.—Isikeli 36:23.
Me vaka na veimatanitu kece, era tiko o ira era vakarurugi ena Matanitu ni Kalou. O cei o ira oqo? E sauma na iVolatabu: “Ko ira na yalomalumalumu era na taukena na vanua; ka na daumarau tiko e na veivakacegui vakaidina.” (Same 37:11) E kaya tale ga o Jisu: “Era marau o ira sa yalomalua, ni na soli me nodra na vuravura.” O ira oqo era kila na Kalou, na ka e gadrevi me rawati kina na bula.—Maciu 5:5, NW; Joni 17:3.
O rawa ni vakasamataka nira sa na tawana na vuravura taucoko na tamata yalomalua, era yalomalumalumu era lomana dina na Kalou ra qai veilomani vakataki ira? (1 Joni 4:7, 8) Qo sara ga na ka a masulaka o Jisu ni kaya: “Me yaco mai na nomuni matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka tiko mai lomalagi.” O kila na vuna e vakavulici ira kina nona imuri o Jisu mera masu vaka oya? Koya e bibi sara, o rawa ni raica na kena yaga vei iko ni sa na vakayacori na masu oya?
Vica Vata na Milioni sa Ra Vakamacala Tiko Mai na iVolatabu
A tukuna taumada o Jisu na cakacaka ni veivakavulici vakayalo e vuravura taucoko ena kacivaki kina na yaco mai ni Matanitu ni Kalou. E kaya: “Ena vunautaki mada na itukutuku vinaka oqo ni matanitu ena vuravura taucoko me ivakadinadina vei ira na lewe ni veivanua kece ga, sa na qai yaco na icavacava [ni ivakarau ni vuravura oqo].—Maciu 24:14, NW.
Ena veiyasa i vuravura, e rauta ni ononamilioni na iVakadinadina i Jiova sa ra wasea tiko na itukutuku vinaka vei ira na wekadra. Era sureti kemuni mo ni vulica e levu tale na ka me baleta na Kalou kei na nona matanitu ena nomuni ‘vakasaqaqara ena iVolatabu,’ ni qai “vakasama vakatitobu.” Ke oni cakava na ka oqo, ena vakaukauataka nomuni vakabauta qai vakamarautaki kemuni ena nomuni nuitaka na bula ni sa na parataisi na vuravura ena ‘roboti kina na veikilai kei Jiova, me vaka sa ubia na wasa titobu na wai.’—Aisea 11:6-9.
[iVakamacala e ra]
a So na dauvakadidike era taleitaka me cavuti “Yahweh” mai na “Jiova.” Ia, levu era vakadewataka na iVolatabu ni gauna oqo sa ra bokoca na yaca ni Kalou ena nodra ivakadewa ra qai sosomitaka ena icavuti “Turaga” se “Kalou.” Ena veika matailalai ni yaca ni Kalou, yalovinaka raica na ivola Na Yaca Vakalou ka na Tudei ga ka Sega ni Mudu, tabaka na iVakadinadina i Jiova.
[Kato/iYaloyalo ena tabana e 8]
VAKATOTOMURIA NA QASENIVULI LEVU
E dau veivakavulici vakalevu o Jisu ni vakabibitaka eso na ulutaga ena iVolatabu. Kena ivakaraitaki, ni vakaturi oti e vakamacalataka sara nona itavi ena inaki ni Kalou vei rau e rua na tisipeli erau veibataka nona mate. E kaya na Luke 24:27: “Sa vakatekivu e nai vola i Mosese ka yacovi ira kecega na parofita, ka sereka vei rau mai nai Vola Tabu kecega na vosa ka tukuni kina ko koya.”
Dikeva ni vakayagataka o Jisu e dua na ulutaga—“ko koya,” na Mesaia qai yavutaka na veivosaki mai “nai Vola Tabu kecega.” E dau biuta vata o Jisu na veitikinivolatabu e veivosakitaki me vaka na tikitiki lalai ni dua na iyaloyalo e sagai mera biuvata, me rawa nira raica kina nona tisaipeli na iyaloyalo dina ni ka dina vakayalo. (2 Timoci 1:13) E sega wale ga ni rau marautaka, ia e uqeti rau sara ga. E kaya vei keda na kena itukutuku: ‘Rau sa veikayayaka vakai rau, Sa sega li ni katakata sara na yalodaru, ni datou sa veivosaki kaya e na gau-ni-sala, ni sa vakamacalataka talega vei kedaru nai Vola Tabu ko koya?’”—Luke 24:32.
Era saga na iVakadinadina i Jiova mera vakatotomuria na iwalewale i Jisu ena cakacaka vakaitalatala. E nodra ivola ni vuli na ivola Na Cava e Loma ni Kalou Vei Keda? kei Na Ka Mo Kila Mo Bula Tawamudu Kina. Era tiko kina e vica vata na ulutaga vakaivolatabu vinaka, me vaka: “O Cei na Kalou?,” “Na Cava e Vakatara Kina na Veika Rarawa na Kalou?,” “O na Kunea Vakacava na Lotu Dina?,” “Oqo na iOtioti ni Veisiga!,” kei na “Tara na Vuvale e Dokai Kina na Kalou.” E levu na tikinivolatabu ena veilesoni yadudua.
E rawa moni veitaratara kei ira na iVakadinadina i Jiova ena nomuni yasayasa se volavola mai ina itikotiko e volai koto ena taqana e 2 ni ivola qo ke oni vinakata moni vuli iVolatabu sega ni saumi ena veiulutaga qo se so tale na ulutaga.
[iYaloyalo]
Tara na lomadra na nomu gonevuli ni o vakabibitaka e dua na ulutaga vakaivolatabu
[iYaloyalo ena tabana e 7]
O taura rawa na ibalebale ni masu ivakaraitaki i Jisu?
“Tama i keimami mai lomalagi, me vakarokorokotaki na yacamuni . . . ”
“Me yaco mai na nomuni matanitu [e liutaka na Mesaia] . . . ”
“Me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka tiko mai lomalagi”