Vakasavasavataki Meda Vakayacora na Cakacaka Vinaka
“Me da vakasavasavataki keda kina mai na dukadukali kece ni yago kei na yalo ka bula e na bula savasava sara e na noda rerevaka na Kalou.”—2 KORINICA 7:1, VV.
1. Na cava e vinakata o Jiova vei ira na sokalou vua?
‘O CEI ena cabe cake ina ulunivanua i Jiova? Se o cei ena tu ena nona yasana tabu?’ E taroga na taro e vakavure vakasama oqo o Tui Tevita e Isireli makawa me baleta na sokalou e vakadonuya o Jiova. E sauma tale na taro o koya: “O koya sa liga savasava ka sa yalosavasava; o koya sa sega ni vagolea cake na yalona ki na ka walega, ka sa sega ni bubului vakailasu.” (Same 24:3, 4) Me qai vakadonui keda o koya e uto ni savasava, o Jiova, ena vinakati meda savasava tale ga. A vakaroti ira na Isireli o Jiova: “Mo ni vakasavasavataki kemuni, mo ni savasava; ni’u sa savasava koi au.”—Vunau ni Soro 11:44, 45; 19:2.
2. Rau vakabibitaka vakacava o Paula kei Jemesa ni gadrevi na savasava ena sokalou dina?
2 Ni oti e vica na senitiuri, a vola vei ira na lotu Vakarisito ena koro e torosobu na kena i tovo o Korinica na yapositolo o Paula: “Na veivosa ni yalayala oqo sa caka vei keda. Sa i koya oqo me da vakasavasavataki keda kina mai na dukadukali kece ni yago kei na yalo ka bula e na bula savasava sara e na noda rerevaka na Kalou.” (2 Korinica 7:1, VV) E tokaruataki e ke ni kevaka eda via veiwekani kei na Kalou me rawa kina meda tauca na veika e yalataka, ena vinakati meda savasava vakayago da qai savasava tale ga vakayalo. Ni vakaraitaka tale ga na sokalou e vakadonuya na Kalou, e vola na tisaipeli o Jemesa: “Sa i koya oqo na lotu sa savasava ka sega ni dukadukali e na mata ni Kalou ko Tamada: me dau sikovi ira na luveniyali kei ira na yada e na nodra rarawa, ka qarauni koya me kakua ni vakadukadukalitaki e na veika vakavuravura.”—Jemesa 1:27, VV.
3. Na cava meda kauaitaka vakalevu me rawa kina ni vakadonuya na Kalou na noda sokalou?
3 Ni rui bibi na savasava kei na tawadukadukali ena sokalou savasava, e dodonu me kauaitaka vakalevu na savasava o koya e vinakata me vakadonui koya na Kalou. Ni duidui na nodra ivakatagedegede kei na nodra nanuma me baleta na savasava na tamata ena gauna oqo, e vinakati meda kila da qai muria na veika e kaya o Jiova me savasava kei na veika e vakadonuya. Meda kila na cava so e gadreva na Kalou vei ira na sokalou vua kei na veika sa cakava o koya me vukei ira mera savasava ra qai vakadonui tiko ga.—Same 119:9; Taniela 12:10.
Vakasavasavataki ina Sokalou Dina
4. Vakamacalataka na ibalebale ni savasava e cavuti ena iVolatabu.
4 Levu era nanuma ni noda savasava e okati ga kina noda savasava vakayago se meda kua ni tauvi duka. Na vosa vakaiperiu kei na vosa vakirisi ni savasava e vakayagataki ena iVolatabu e sega ni kena ibalebale ga na savasava vakayago ia e vakalevu e dau kena ibalebale na savasava ni itovo kei na savasava vakayalo. E kaya kina e dua na encyclopedia ni iVolatabu: “Na vosa ‘savasava’ kei na ‘dukadukali’ e vakavudua sara na kena vakayagataki ina savasava vakayago, ia e vakayagataki ga vakalevu ena veika vakalotu. Ni vaka oya na kena ibalebale, e gadrevi me savasava na ivakarau kece ni noda bula.”
5. E lewa vakacava na Lawa i Mosese na nodra bula savasava na Isireli?
5 E okati ena Lawa i Mosese na ivakaro me baleta na veika e savasava qai vakadonui kei na ka e sega ni savasava qai sega ni vakadonui e tara na veibasoga kece ni nodra bula na Isireli. Me kena ivakaraitaki, eda kunea ena Vunau ni Soro wase e 11 ina 15, na ivakaro matailalai me baleta na veika e savasava kei na veika e sega ni savasava. E sega ni vakatarai vei ira na Isireli mera kania e so na manumanu e sega ni savasava. E dau sega ni savasava ena loma ni dua na gauna na yalewa e vakasucu. Era sega ni savasava tale ga na tamata ni tauvi ira e so na mate ni kuli me vaka na vukavuka, kei na gauna era turi kina. E vakaraitaka tale ga na Lawa na veika me caka vei ira na sega ni savasava. Me kena ivakaraitaki, eda wilika ena Tiko Voli mai na Lekutu 5:2: “Mo vakarota vei ira na Isireli, me ra kauti ira tani mai nai tikotiko ko ira na vukavuka kecega, kei ira kecega sa turi, kei ira kecega sa sega ni savasava e na vuku ni mate.”
6. Na cava e inaki ni kena soli na lawa e baleta na savasava?
6 E solia o Jiova na veilawa oya kei na lawa tale e so me baleta na tiko bulabula, ni se bera sara nira qai vakasamataka na vuniwai kei ira na dau qaravi bula na kena yaga. Era vakila na tamata na yaga ni nodra muria na lawa i Jiova oya. Ia era sega ni soli na lawa oya me baleta vakatabakidua na bula savasava se mera idusidusi ni tiko bulabula. Na lawa oya era tiki ni sokalou dina. E tara na nodra bula ni veisiga na veilawa oya, me vaka na veika mera kania, na vakasucu, na veimaliwai vakaveiwatini, kei na veika vaka oya. Oqo e vakaraitaka ni tu vei Jiova na dodonu me lewa vei ira na veika e dodonu kei na veika e sega ni dodonu ena veibasoga kece sara ni nodra bula, na bula era sa yalataka vakatabakidua vei Jiova.—Vakarua 7:6; Same 135:4.
7. Kevaka e muria na Lawa, ena vakalougatataki vakacava na matanitu o Isireli?
7 E taqomaki ira tale ga na Isireli mai na nodra itovo lolovira na veimatanitu era tu yavoliti ira na veiyalayalati ni lawa. Kevaka era muria ena yalodina na Lawa, okati kina na lawa era na savasava tiko kina ena mata i Jiova, ena vakadonuya na nodra Kalou na nodra sokalou. Ena vakalougatataki ira tale ga. E kaya kina o Jiova vei ira na lewe ni matanitu oya: “Kevaka dou na vakarorogo vakaidina ki na domoqu, ka vakabauta na noqu vosa ni yalayala, dou na qai noqui yau talei, kai yau lailai na matanitu kecega; ni sa noqu ko vuravura taucoko: ia dou na matanitu bete vei au, kei na vanua tabu.”—Lako Yani 19:5, 6; Vakarua 26:19.
8. Na cava mera kauaitaka kina na lotu Vakarisito ena gauna oqo na veika e tukuni ena Lawa me baleta na savasava?
8 Ni vakaraitaka vakamatailalai o Jiova ena Lawa na sala mera savasava tiko kina na Isireli me rawa kina ni vakadonui ira, e sega beka ni vakaraitaka oya ni dodonu vei ira na lotu Vakarisito mera savasava tale ga? Dina ga nira sega ni vauci na lotu Vakarisito ina Lawa oya, ia mera nanuma na ka e vakamacalataka o Paula, ni veika e volai ena Lawa “era sa i vakatakarakara wale ga ni veika dina e na qai yaco . . . mai muri; ia sa i Karisito ga na ka dina.” (Kolosa 2:17, VV; Iperiu 10:1) Kevaka e raica o Jiova, o koya e “sega ni veivukiyaki,” me ka bibi ena sokalou dina na savasava, e dodonu tale ga vei keda ena gauna oqo meda savasava vakayago, savasava na noda itovo, da qai savasava tale ga vakayalo kevaka eda vinakata me vakadonui keda qai vakalougatataki keda tale ga.—Malakai 3:6; Roma 15:4; 1 Korinica 10:11, 31.
Tukuni Keda Noda Savasava Vakayago
9, 10. (a) Na cava e bibi kina me savasava vakayago na lotu Vakarisito? (b) Na cava e dau tukuni vakalevu me baleta na nodra soqo na iVakadinadina i Jiova?
9 E se tiki tiko beka ga ni sokalou dina na savasava vakayago? Eda na sega ni okati meda sa lotu dina vua na Kalou kevaka wale ga eda savasava, dina ga ni vinakati meda saga vakaukaua meda dau savasava. Vakauasivi ena noda gauna, ni levu na tamata era sega ni dau kauaitaka na nodra vakasavasavataki ira, na nodra isulusulu, kei na nodra itikotiko, ia era dau vakasakiti o ira na savasava. E rawa ni yaga vakalevu na noda savasava me vaka e tukuna vei ira na lotu Vakarisito mai Korinica o Paula: “Keitou sa sega ni vakatarabetaka e dua e na dua na ka, me kakua ni beitaki kina na cakacaka vakaitalatala: ia e na ka kecega keitou sa vakadinadina ni keitou sai talatala ni Kalou.”—2 Korinica 6:3, 4.
10 Era dau vakacaucautaki ira vakalevu na iVakadinadina i Jiova o ira na vakailesilesi vakamatanitu baleta nira savasava, vinaka na nodra itovo, era maqosa, ra qai veidokai ni vakayacori na nodra veisoqo lelevu. E kena ivakaraitaki na soqo e vakayacori ena yasana o Savona, mai Itali. E volai ena niusiveva na La Stampa: “E vakilai votu ena loma ni vanua ni soqo oya na nodra savasava kei na nodra maqosa na tamata era vakayagataka.” Ni oti nodra soqo na iVakadinadina ena dua na rara ni qito e São Paulo, mai Brazil, e tukuna e dua na vakailesilesi ni rara vua na nodra iliuliu na dau samaka na rara oya: “Me tekivu oqo keitou vinakata mo dou samaka na rara me vaka era cakava na iVakadinadina i Jiova.” E kaya e dua tale na ivakalesilesi ni rara vata oya: “Nira via vakayagataka tale na rara na iVakadinadina i Jiova, me datou kauaitaka ga na tikinisiga era via vakayagataka kina. Meda kua ni kauaitaka tale e dua na ka.”
11, 12. (a) Na ivakasala vakaivolatabu cava e dodonu meda vakasamataka nida saga meda savasava? (b) Na taro cava meda tarogi keda kina me baleta na noda itovo kei na ivakarau ni noda bula?
11 Ke vakacaucautaki na Kalou eda qarava ena vuku ni noda savasava kei na noda maqosa ena vanua eda sokalou kina, ena bibi tale ga meda vakaraitaka na ivakarau oqori ena noda dui bula yadua. Ia nida tiko ena loma ni noda vale, de dua eda na via lewa ga na ka eda cakava. Eda galala meda digia na isulu kei na ka eda sauni keda kina e ganiti keda! Ia na galala oqo e vakaiyalayala ga. Ni vakamacalataka tiko nodra digitaka na kakana mera kania, e vakasalataki ira na nona itokani lotu Vakarisito o Paula: “Ni qarauna me kakua ni vakatarabetaki ira na malumalumu na nomuni galala oqori.” E qai tukuna e dua na ivakavuvuli yaga: “Sa tara na ka kece ga, ia sa sega ni dau veivukei na ka kece sara. Sa tara na ka kece ga, ia sa sega ni veivakatataki cake na ka kece sara.” (1 Korinica 8:9; 10:23, VV) Eda na vakayagataka vakacava na ivakasala i Paula me baleta na savasava?
12 E dau namaki me savasava qai maqosa na italatala ni Kalou. E dodonu gona kina meda vakadeitaka ni irairai ni noda vale kei na noda lomanibai e veiraurau kei na noda kaya nida italatala ni Vosa ni Kalou. E tukuni keda vakacava kei na noda vakabauta na irairai ni noda vale? E vakaraitaka beka na noda wainidivataka tu na bula ina dua na vuravura vou ni yalododonu e savasava qai maqosa na kena ituvaki, na vuravura eda dau dusimaki ira tale ga kina na tani? (2 Pita 3:13) E vaka kina na keda irairai, se ena gauna eda vakaitavi kina ena cakacaka vakavunau se ena veigauna tale e so, ena rawa ni vukea se vakacaraka na itukutuku eda vunautaka. Me kena ivakaraitaki, e kaya e dua na dauvolaitukutuku ni niusiveva mai Mexico: “E levu vei ira na iVakadinadina i Jiova era tamata gone, qai vakasakiti na nodra ikotikoti, kedra savasava, kei na rakorako ni nodra isulusulu.” Eda marautaka dina nira maliwai keda tu na tamata gone vaka oya!
13. Na cava e rawa nida cakava meda vakadeitaka kina ni savasava qai maqosa na veitiki ni noda bula?
13 Ia e sega ni rawarawa na noda vakasavasavataki keda, na veika eda taukena, kei na noda vale. E sega ni vinakati sara meda taukena na iyaya vereverea qai saulevu, ia e vinakati ga meda navuca da qai samaka tiko na veika eda taukena. Meda navuca na gauna meda dau vakasavasavataka kina na yagoda, savata na noda isulu, samaka na noda vale, na noda motoka, kei na veika tale e so. E sega ni rawa me iulubale ni noda sega ni savasava ena mata ni Kalou kei ira na tamata na noda rui osooso ena cakacaka vakavunau, dau tiko ena soqoni, se na noda vuli vakataki keda. Na ivakavuvuli kilai levu “sa dui vagauna na ka kecega” e yaga sara ina noda vakasavasavataki keda.—Dauvunau 3:1.
Na Lomada e Sega ni Dukadukali
14. Na cava eda kaya kina ni bibi cake na vinaka ni noda itovo kei na savasava vakayalo mai na savasava vakayago?
14 Dina ni bibi na savasava vakayago, ia e bibi cake meda kauaitaka me vinaka na noda itovo da qai savasava vakayalo. E vakadeitaki oqori nida nanuma lesu na vu ni nona cata na matanitu o Isireli o Jiova, e sega ni baleta nira dukadukali vakayago, ia e baleta ga ni ca na nodra itovo qai dukadukali vakayalo. E tukuna vei ira o Jiova ena gusu i Aisea na parofita nira “matanitu ca, ko ira na tamata sa bitaki e na caka cala,” na nodra isoro, nodra vakatatabutaka na vula vou kei na siga tabu, vaka kina na nodra masu sa tarabi vua. Na cava mera cakava me vakadonui ira tale kina na Kalou? E kaya o Jiova: “Dou vui kemudou, vakasavasavataki kemudou; kauta tani e mataqu na nomudoui valavala ca; dou kua ni caka ca.”—Aisea 1:4, 11-16.
15, 16. Na cava e kaya o Jisu ni vakadukadukalitaka na tamata, e yaga vakacava vei keda na vosa i Jisu?
15 Me matata cake vei keda na kena bibi na itovo vinaka kei na savasava vakayalo, vakasamataka mada na vosa e tauca o Jisu nira kaya na vunivola kei na Farisi nira sega ni savasava na nona tisaipeli baleta nira sega ni vuluvulu ni bera nodra kana. E vakadodonutaki ira o Jisu ena nona kaya: “E sega ni ka e curu ki na gusu e dau vakadukadukalitaka na tamata, ia, na ka ga e lako mai na gusu, oqori e vakadukadukalitaka na tamata.” Qai vakamacalataka o Jisu: “Ia na ka e curu tani mai na gusu e lako sara mai loma ni tamata, ka sa i ira na veika ga oqo e vakadukadukalitaka na tamata. Ni sa dau lako mai na loma ni tamata na vakanananu ca, na daulaba, na dauyalewa, na dauveibutakoci, na daubutako, na veibeitaki vakailasu, kei na dauvakaucaca. Sa i ira na veika ga oqo e vakadukadukalitaka na tamata; ia, e sega ga ni vakadukadukalitaka na tamata na nona kana ka sega mada ni vuluvulu.”—Maciu 15:11, 18-20, VV.
16 Na cava eda vulica ena vosa i Jisu? E vakaraitaka o Jisu ni na liu noda gadreva e lomada na ivalavala ca kei na ivakarau dukadukali ni bera noda qai valavala ca se cakava na ivakarau dukadukali. Me vaka e tukuna na tisaipeli o Jemesa, “sa dau veretaki ga na tamata yadua ni sa vakauti koya vakatani ka bacani koya na nona gagadre ca.” (Jemesa 1:14, 15, VV) O koya gona, meda kua ni cakava na ivalavala ca lelevu e cavuta o Jisu, e dodonu meda kauta laivi sara ga mai lomada. Meda dau qarauna na veika eda wilika, sarava, se rogoca. Ni tara meda tukuna na veika ga eda vinakata, se na veika eda via vola, se tabaka, sa qai sivia ga na veika era tabaka se vakaraitaka na veikabani ni veivakamarautaki kei na kacikacivaki e vakaceguya na gagadre ca ni yagoda. Meda nakita dei me kua ni malele na lomada ina veika vaka oya. Meda nanuma deivaki tiko ni rawa ga ni vakadonui keda na Kalou kevaka eda qarauna matua tiko ga me savasava qai sega ni tauvi duka na lomada.—Vosa Vakaibalebale 4:23.
Vakasavasavataki ina Cakacaka Vinaka
17. Na cava e vakasavasavataki ira kina na nona tamata o Jiova?
17 Eda kalougata ni vukei keda tiko o Jiova me taqomaki keda, me rawa kina meda savasava tiko ga e matana. (2 Korinica 6:14-18) Eda kila tale ga ni vakasavasavataki ira na nona tamata o Jiova ena dua na inaki uasivi. A tukuna o Paula vei Taito ni o Karisito Jisu e “soli koya e na vukuda, me voli keda mai nai valavala ca kecega, me vakasavasavataki keda vua me da nona tamata talei, ka lomakatakata e na cakacaka vinaka.” (Taito 2:14) Nida tamata vakasavasavataki, na cakacaka cava meda lomakatakata kina?
18. Eda vakaraitaka vakacava nida gumatua ena cakacaka vinaka?
18 E dodonu taumada meda gumatua ni kacivaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. (Maciu 24:14) Nida cakava oya, eda sa vakaraitaka tiko vei ira na tamata ena veivanua kece ga na inuinui ni bula tawamudu ena vuravura ena sega kina na veika dukadukali. (2 Pita 3:13) Noda cakacaka vinaka e okati kina na noda vuataka ena noda bula na vua ni yalo tabu ni Kalou, me vakacerecerei kina na Tamada vakalomalagi. (Kalatia 5:22, 23; 1 Pita 2:12) Meda kua ni guilecavi ira tale ga na sega ni tiko ena dina era vakaleqai ena leqa tubukoso se o ira na vakaloloma. Meda nanuma na ivakasala i Paula: “O koya oqo, ni sa rawa, me da caka vinaka vei ira na tamata kecega, ka vakalevu vei ira era veitokani e na vakabauta.” (Kalatia 6:10) Ena marautaka dina na Kalou ke vakayacori ena loma e savasava kei na lewaeloma e vinaka na veiqaravi vaka oya.—1 Timoci 1:5.
19. Eda na vakalougatataki vakacava kevaka e tiko ena ivakatagedegede e cake na noda savasava vakayago, vinaka noda itovo, da qai savasava vakayalo?
19 Nida dauveiqaravi nei koya e Cecere Sara, eda na talairawarawa ina vosa i Paula: “O koya oqo, au sa vakamamasu vei kemudou, na veiwekani, e na vuku ni loloma vakavuqa ni Kalou, mo dou solia na yagomudou mei madrali bula, me savasava, me vinaka vua na Kalou, me nomudoui soro vakayalo.” (Roma 12:1) Meda vakavinavinakataka mada ga na nona vakasavasavataki keda tiko o Jiova da qai saga me tiko ena ivakatagedegede e cake na noda savasava vakayago, me vinaka noda itovo, da qai savasava vakayalo. Nida cakava oya eda na lomavakacegu da qai sega ni beci keda ena gauna oqo. Ena rawa tale ga meda raica na kena takali tani “na ka makawa,” oya na vuravura ca qai dukadukali oqo ni “sa vakavouya na ka kecega” na Kalou.—Vakatakila 21:4, 5.
O se Nanuma Tiko?
• Na cava e soli vakalevu kina na lawa ni savasava vei ira na Isireli?
• E vukea vakacava na itukutuku eda vunautaka na noda savasava vakayago?
• Na cava erau bibi cake kina na noda itovo vinaka kei na savasava vakayalo mai na savasava vakayago?
• Eda vakaraitaka vakacava nida “lomakatakata e na cakacaka vinaka”?
[iYaloyalo ena tabana e 21]
Na savasava vakayago e isaluaki ni itukutuku eda vunautaka
[iYaloyalo ena tabana e 22]
Kaya o Jisu ni vakanananu ca ena tini ina cakacaka e ca
[iYaloyalo ena tabana e 23]
Nira tamata savasava, era gumatua ina cakacaka vinaka na iVakadinadina i Jiova