Vorata na Nanuma Cala!
ENA gauna e sotava tiko kina na rarawa levu na peteriaki o Jope, eratou a sikovi koya yani e tolu na nona itokani, o Elifasi, Pilitati, kei Sofa. Eratou lako yani me ratou lai vakacegui koya. (Jope 2:11) O Elifasi e turaga kilai qai rairai qase taudua vei ratou na le tolu. O koya sara ga na imatai me vosa qai levu na ka e tukuna. Na vakasama cava e vakavotui ena tolu na gauna e vosa kina o Elifasi?
Ni vakananuma o Elifasi na ka tani a yaco vua, sa qai kaya: “Sa qai lako voli e mataqu e dua na yalo; sa tu dodonu na vutika ni yagoqu: sa wavu tu mai, ia ka’u sa sega ni kunea rawa na kenai rairai: sa tu e mataqu e dua na raivotu; sa tu lo ga, au sa qai rogoca e dua na domo.” (Jope 4:15, 16) Na yalo cava e vakamua na vakasama nei Elifasi? Na veivakalewai e tarava e vakaraitaka ni oya e sega ni dua vei ira na agilosi savasava ni Kalou. (Jope 4:17, 18) E dua ga na yalo velavela. Oya na vuna e vakadodonutaki Elifasi kina kei rau na nona itokani o Jiova, ni ratou tukuna na ka lasu. (Jope 42:7) Io, na timoni e vakamua na vakasama nei Elifasi. Na veika e cavuta e vakaraitaka na rai tawavakalou.
Na cava e vakatakilai ena itukutuku nei Elifasi? Cava e bibi kina meda qarauna na nanuma cala? Eda na vorata vakacava?
“Sa Sega ni Vakadinati Ira na Nona Tamata”
Na nona vosa tolutolu o Elifasi e votu kina na vakasama ni Kalou e rui yalodredre qai sega ni marautaka na ka era cakava na nona tamata. “Raica, sa sega ni vakadinati ira na nona tamata;” a kaya o Elifasi vei Jope, “a sa vakacalai ira na nona agilose.” (Jope 4:18) E muri sa qai kaya o Elifasi me baleta na Kalou: “Sa sega ni vakadinati ira na nona era yalosavasava; ia sa sega ni savasava e matana na lomalagi.” (Jope 15:15) Qai taroga: “Sa marautaka na nomu yalododonu ko Koya sa Kaukauwa?” (Jope 22:3) A duavata ena nanuma oqo o Pilitati, e kaya kina: ‘Na vula sa sega ni weweli mai; ia na kalokalo sa sega ni savasava e mata [ni Kalou].’—Jope 25:5.
E dodonu gona meda qarauna me kua nida vakamuai ena nanuma cala vaka oya. Baleta ni rawa nida lai vakasamataka kina ni sa rui sivia tale na ka e namaka vei keda na Kalou. Na rai vaka oqo ena rawa ni vakaleqa na noda veiwekani vinaka kei Jiova. O koya gona, kevaka eda mani coriti ena mataqali rai vaka oqo, na cava eda na cakava ke da vakadodonutaki? Ke da sega ni yalomalumalumu meda ciqoma, ena ‘didivaki Jiova’ na lomada da qai lulevaki koya. (Vosa Vakaibalebale 19:3) Ena vakacaraka sara ga na noda veiwekani kei na Kalou!
“Me Dua Beka na Tamata me Yaga Vua na Kalou?”
Na vakasama ni rui yalodredre na Kalou, e salavata kei na nanuma ni dau raici ira na tamata mera tawayaga. Na ikatolu ni vosa nei Elifasi e taroga: “Me dua beka na tamata me yaga vua na Kalou, me vaka sa yaga vua vakai koya na tamata vuku?” (Jope 22:2) E vakaibalebaletaka tiko o Elifasi ni tawayaga vua na Kalou na tamata. Vakatale ga oya na taro nei Pilitati: “Ena qai dodonu rawa vakaevei na tamata vua na Kalou? Ka savasava rawa vakaevei ko koya sa sucu mai vua na yalewa?” (Jope 25:4) Ena rai vaka oqori, e rawa gona vakacava vei Jope, e tamata ga, me kaya ena doudou ni dodonu ena mata ni Kalou?
E so nikua era dau beci ira vakataki ira. E vu beka oqori ena nodra isususu, veika dredre era sotava ena nodra bula, se na duidui vakamatatamata se kawatamata. Ia, e marau tale ga o Setani kei ira nona timoni mera vakayalolailaitaka e dua. Ke ra sa vakamua rawa e dua me nanuma ni veika e cakava e se sega ga ni vinaka vua na Kalou Kaukaua Duadua, ena rawarawa sara vei koya oqori me yalolailai. Yaco na gauna me lako sese, me biuta kina na Kalou bula.—Iperiu 2:1; 3:12, VV.
E dau vakaiyalayala na ka eda cakava ena vuku ni bula vaqase kei na tautauvimate. De dua eda raica ni lailai sara noda vakaitavi ena cakacaka ni Matanitu ni Kalou ni vakatauvatani kei na ka eda dau cakava nida se gone, da bulabula qai kaukaua. E bibi gona meda kila ni vinakata o Setani kei na nona timoni meda raica ni veika eda cakava e se sega ga ni vinaka vua na Kalou! Dodonu meda vorata na vakasama vaka oya.
Meda Vorata Vakacava na Nanuma Cala?
Se mani vakacava na rarawa e vakavuna o Setani na Tevoro, e kaya ga o Jope: “Au na sega ni biuta tani vei au na noqu yalododonu, ka yacova na siga ka’u na mate kina.” (Jope 27:5) Ni lomana na Kalou, e saga kina o Jope me yalodina tiko ga se mani cava e yaco, e sega ni dua na ka ena veisautaka oya. E votu gona e dua na tikina bibi ena kena vorati na nanuma cala. Dodonu meda kila vinaka na loloma ni Kalou qai vu dina mai lomada na noda vakavinavinakataka na loloma oqori. Meda vakatitobutaka tale ga noda lomani koya. E rawati oqo ena noda vulica wasoma na Vosa ni Kalou, da vakananuma vakatitobu na veika eda vulica, salavata kei na noda masuta na Kalou me vukei keda.
Me kena ivakaraitaki, na Joni 3:16 e kaya: “Ni sa lomani ira na kai vuravura vakaoqo na Kalou, me solia kina na Luvena e dua bauga sa vakatubura.” E vakaraitaka o Jiova na titobu ni nona lomana na tamata ena nona veitaratara kei ira ena veigauna sa sivi. Na noda vakananuma na ivakaraitaki ena veigauna sa sivi ena tara cake na noda marautaki Jiova qai vakatitobutaka noda lomani koya. Oqo ena vukei keda meda vorata na rai cala se rai qiqo.
Vakasamataka mada na ka e cakava o Jiova vei Eparama ni sa roro mai na gauna me vakarusai kina o Sotoma kei Komora. Vakawalu na nona tarogi Jiova o Eparama me baleta na nona vakataulewa. Sega vakadua ni vakaraitaka o Jiova nona cudru se nona vuturi. Ia na veika e tukuna e nuidei qai lomavakacegu kina o Eparama. (Vakatekivu 18:22-33) Na gauna e vakabulai Loti kina kei na nona vuvale mai Sotoma na Kalou, a kerea o Loti me ratou dro ina dua na koro voleka, sega ina veiulunivanua. E kaya o Jiova: “Raica, ka’u sa vakarorogo vei iko e na ka talega oqo, ni’u na sega ni vukica na koro oqo, ko sa vosataka.” (Vakatekivu 19:18-22) Na itukutuku oqo e dusia beka ni o Jiova e iliuliu voravora, yalodredre, qai tawayalololoma? Sega. E vakaraitaka ga ni o koya e iLiuliu dauloloma, yalovinaka, yalololoma, qai dau veikauaitaki.
Na nodratou ivakaraitaki o Eroni, Tevita kei Manasa e Isireli makawa e vakacala na vakasama ni Kalou e dau vaqara cala qai sega ni dua na tamata me vinaka vua. A cakava o Eroni e tolu na cala bibi. A bulia na luve ni bulumakau koula, a tomani Miriama na ganena ena nodrau vosavakacacataki Mosese, qai sega ni rokova se doka na Kalou mai Meripa. Ia e raica o Jiova na itovo vinaka nei Eroni, mani vakatarai koya me veiqaravi tiko ga vakabete levu me yacova sara nona mate.—Lako Yani 32:3, 4; Tiko Voli mai na Lekutu 12:1, 2; 20:9-13.
A cakava tale ga e so na cala bibi o Tui Tevita ena gauna ni nona veiliutaki. Oqo e okati kina na veibutakoci, bukiveretaka nona vakamatei e dua e sega ni cala, kei na nona wilika vakatawadodonu na kedra iwiliwili na Isireli. Ia, e raica o Jiova na veivutuni i Tevita, qai dei tiko ga ena ka e yalataka me baleta na Matanitu ena nona vakatarai koya me veiliutaki tiko ga vakatui me yacova nona mate.—2 Samuela 12:9; 1 Veigauna 21:1-7.
O Manasa na tui Juta a vakaduria na icabocabonisoro e qaravi kina o Peali, a cabori ira na luvena e loma ni bukawaqa, a vakauqeta na vakatevoro, kei na nona tara e so na icabocabonisoro ni lotu lasu ena buturara ni valenisoro. Ia ni vakaraitaka o Manasa nona veivutuni dina, a vosoti koya o Jiova, sereki koya, qai solia lesu vua na itutu vakatui. (2 Veigauna 33:1-13) Na veika e cakava oqo na Kalou e vakaraitaka beka ni sega ni dua na tamata e vinaka vua? Sega sara!
E Cala ga o Koya e Veibeitaki
Me kua gona ni ka ni kurabui vei keda ni o Setani ga na vatuka ni veitovo e beitaki Jiova tiko kina. O Setani e voravora qai yalodredre. E laurai vinaka oqo ena ivalavala ni nodra dau cabori na gone ni semati vata kei na sokalou lasu ena gauna makawa. O ira na Isireli vukitani era vakama na luvedra tagane kei na luvedra yalewa ena bukawaqa—na ka a sega ni tubu ena loma i Jiova.—Jeremaia 7:31.
E dau vaqara cala o Setani, sega ni o Jiova. Na Vakatakila 12:10 e tukuna ni o Setani e “daubeitaki ira na wekada [“tacida,” NW], o koya oqo sa beitaki ira tikoga e na mata ni Kalou e na siga kei na bogi.” Ena yasana kadua, e lagata na daunisame me baleti Jiova: “Kevaka ko ni sa nanuma, Jiova, nai valavala ca o cei kemuni na Turaga, me na bula rawa? Ia sa tiko vei kemuni na loloma [“veivosoti dina,” NW].”—Same 130:3, 4.
Ena Oti Vakadua na Nanuma Cala
Sa dua na marau levu era vakila na kabula vakayalo ni sa kolotaki laivi mai lomalagi o Setani na Tevoro kei ira na nona timoni! (Vakatakila 12:7-9) O koya gona sa na sega ni cakayaco vei ira na vuvale agilosi i Jiova mai lomalagi na nodra cakacaka na yalo velavela.—Taniela 10:13.
Eda na marau na lewe i vuravura ena dua na gauna sa voleka oqo. Sega ni dede sa na lako sobu mai lomalagi e dua na agilosi e taura e ligana na idola ni qara e sega ni vakabotona kei na dua na sinucodo levu me na vesuki Setani kei ira na nona timoni. (Vakatakila 20:1-3) Sa na dua na vakacegu levu ni sa na yaco oqo!
Ena gauna oqo e dodonu meda qarauna na nanuma cala. Ni gauna ga eda vakila kina ni basika ena noda vakasama na rai cala se nanuma cala ena vinaka meda vorata ena noda vakasamataka na loloma i Jiova. Noda cakava oya ena qai ‘maroroya na yaloda kei na noda vakasama na vakacegu ni Kalou.’—Filipai 4:6, 7.
[iYaloyalo ena tabana e 26]
A vorata o Jope na nanuma cala
[iYaloyalo ena tabana e 28]
E kila o Loti ni o Jiova na iLiuliu dau veikauaitaki