E Noda iVakatawa O Jiova

“A noqui vakatawa ko Jiova; ena sega na ka me yali vei au.” —Same 23:1.

1-3. Na cava e sega ni kurabuitaki kina na nona vakatauvatani Jiova o Tevita me vaka na ivakatawanisipi?

KE O kerei mo vakamacalataka na ivalavala ni nona kauaitaki ira nona tamata o Jiova, na cava o na vakamacalataka? O na vakatauvatana vakacava na nona karoni ira na nona tamata yalodina? Ena sivia na 3,000 na yabaki sa oti, a vola e dua na kena ivakamacala totoka o Jiova na daunisame o Tui Tevita, ni vakatauvatani Jiova kei na dua e dau cakava na cakacaka e dau cakava e liu o koya.

² E dauvakatawasipi o Tevita ni se cauravou, e kila vinaka na nodra karoni na sipi. E kila vinaka o koya ni kevaka era sega ni karoni vinaka na sipi, e rawa nira yali, butakoci, se vakamatei ira na manumanu kila. (1 Samuela 17:34-36) Ke sega na nodra ivakatawa e daukauai, era na sega ni kunea na veico vinaka mera kana kina. E sega ni vakabekataki ni dau vakananuma o Tevita ena veiyabaki e muri na gauna e dau vakayagataka ni liutaki ira, taqomaki ira, qai dau vakani ira na kina na sipi.

³ Sa rauta me nanuma na nona cakacaka na ivakatawanisipi o Tevita ni uqeti me vakamacalataka na nona karoni ira na nona tamata o Jiova. E tekivu vaka oqo na ika23 ni Same e vola o Tevita: “A noqui vakatawa ko Jiova; ena sega na ka me yali vei au.” Meda raica mada na vuna e veiganiti kina na ka e vola oya. Eda na raica ena Same 23 na nona karoni ira nona dauveiqaravi o Jiova me vaka ga na nona dau qarava na nona sipi na kedra ivakatawa.—1 Pita 2:25.

iVakatautauvata Veiganiti

4, 5. E vakamacalataka vakacava na iVolatabu na imoimoi ni sipi?

⁴ E vakaraitaki ena iVolatabu e levu na kena icavuti o Jiova, ia na “[i]vakatawa” e vakilai votu kina na nona yalololoma. (Same 80:1) Me rawa ni matata vinaka vei keda na vuna e vakatauvatani kina o Jiova kei na ivakatawanisipi, ena vukei keda meda kila taumada e rua na ka: na kena imatai, na imoimoi ni sipi kei na kena ikarua, na nona itavi kei na veika e gadrevi vua e dua na ivakatawanisipi vinaka.

⁵ Dau vakamacalataka vakalevu na iVolatabu na imoimoi ni sipi, e vakamacalataki ira nira dau marautaka na nona yalololoma na ivakatawanisipi (2 Samuela 12:3), era yalomalumalumu (Aisea 53:7), ra qai sega ni rawa ni taqomaki ira. (Maika 5:8) E vola e dua e daususu sipi dede tu mai: “Era ‘sega sara ga ni rawa ni taqomaki ira’ na sipi, me vaka era nanuma e so. Me duidui mai na veimanumanu tale era susugi, era na vakamareqeti tiko ga o ira.” Me rawa ni bula tiko ga na manumanu oqo, ena vinakati e dua na kena ivakatawa e daukauai.—Isikeli 34:5.

6. E vakamacalataka vakacava e dua na ivolavosa ni iVolatabu na ka e dau cakava ena dua na siga na ivakatawanisipi?

⁶ Na cava e dau cakava ena dua na siga na ivakatawanisipi ena gauna makawa? E vakamacalataka e dua na ivolavosa ni iVolatabu: “Ena matakalailai e dau tuberi ira na qelenisipi mai na bai ina vanua era lai kana kina. E vakatawani ira tiko ena siga taucoko, ena qarauna me kua ni yali e dua, ia ke mani sega ni raica nona yali e dua vei ira, ena vakasaqara me yacova ni sa kunea. . . . E dau kauti ira tale ina kedra bai ena bogi, ena dau wiliki ira ena katuba ni bai me vakadeitaka kina ni sega ni yali e dua. . . . Dau vakalevu nona yadravi ira tale ga ena bogi me taqomaki ira kina vei ira na manumanu kila, se vei ira na daubutako.”a

7. Na cava e dau gadrevi kina ena so na gauna me vakaraitaka na vosovoso kei na loloma na ivakatawanisipi?

⁷ So na gauna e dau vinakati me vakaraitaki na vosovoso kei na loloma vei ira na sipi era bukete tiko kei ira na luvenisipi lalai. (Vakatekivu 33:13) E kaya e dua na ivoladusidusi ni iVolatabu: “E dau vakalevu me sucu mai vakayawa ena yasa ni ulunivanua na luvenisipi. Ena wanonovi tinana tiko o ivakatawanisipi ena gauna dredre oqori qai dau lai roqota mai na luvena me kauta ina bai. Ena rairai roqota voli se tawana voli ena taga ni nona kote balavu na luvenisipi me vica na siga me yacova ni sa lako rawa.” (Aisea 40:10, 11) E macala ni na vinakati me kaukaua qai dauloloma tale ga na ivakatawanisipi vinaka.

8. Na cava e kaya o Tevita e vu ni nona nuitaki Jiova?

⁸ “A noqui vakatawa ko Jiova.” E sega li ni ivakamacala veiganiti oya ni Tamada vakalomalagi? Nida dikeva na Same 23, eda na raica kina na nona kauaitaki keda na Kalou ni vakaraitaka na kaukaua kei na loloma e tu vua na ivakatawanisipi. E vakaraitaka o Tevita ena tikina e 1 na nona nuidei ni na vakarautaka na Kalou na veika era gadreva na nona sipi me ‘sega kina na ka e yali vei ira.’ E qai vakaraitaka o Tevita ena vo ni veitikina na vu ni nona nuidei: o Jiova e tuberi ira, taqomaki ira qai dau vakani ira na Nona sipi. Meda dikeva yadudua mada.

“Sa Tuberi Au”

9. Na ituvaki veivakacegui cava e vakamacalataka o Tevita, era yaco vakacava na sipi ina vanua oya?

⁹ Taumada, e tuberi ira nona tamata o Jiova. E vola o Tevita: “Sa vakadavori au e na vanua veico drokadroka: sa tuberi au e na bati ni uciwai sa drodro malua. Sa vakabulabulataka tale mai na yaloqu: sa tuberi au e na sala dodonu e na vuku ni yacana.” (Same 23:2, 3) Oqo e dua na qelenisipi era davo no nira sa kana vakavinaka. E vakamacalataka tiko e ke o Tevita e dua na ituvaki e veivakacegui qai taqomaki vinaka. Na vosa vakaiperiu e vakadewataki tiko oqo me “vanua veico” e rawa ni kena ibalebale na “vanua totoka.” E rairai ra sega ni dau kunea ga vakataki ira na sipi na vanua mera lai davo no kina mera vakacegu. Ena vinakati me kauti ira na kedra ivakatawa ina “vanua totoka” oqori.

10. E vakaraitaka vakacava na Kalou ni nuitaki keda?

¹⁰ E tuberi keda tiko vakacava o Jiova nikua? E ivakaraitaki vei keda. E uqeti keda na nona Vosa meda “vakadamurimuria na Kalou.” (Efeso 5:1) Na veitikina yavolita na vosa oqori e cavuti kina na veinanumi, veivosoti, kei na veilomani. (Efeso 4:32; 5:2, VV) E ivakaraitaki vinaka duadua o Jiova ena nona vakaraitaka na veitovo marautaki oqori. E sega beka ni veinanumi ena nona kerei keda meda vakatotomuri koya tale ga? Sega. Baleta ni ivakasala vakalou oya e vakaraitaka na nona nuitaki keda. E nuitaki keda vakacava? Eda buli meda ucuya na Kalou, e kena ibalebale nida sucukaya mai na itovo uasivi da qai taleitaka tale ga na veika vakayalo. (Vakatekivu 1:26) O koya gona, dina ga nida tamata ivalavala ca, ia e kila o Jiova ni rawa nida vakaraitaka na itovo vivinaka e vakaraitaka o koya. Vakasamataka mada oya, e nuidei na noda Kalou dauloloma ni rawa meda vakataki koya. Ke da muria na nona ivakaraitaki, ena vaka sara ga e tuberi keda ina dua na ‘vanua ni vakacegu.’ Ena vuravura voravora mada ga oqo eda na “tiko vinaka” baleta nida na vakila tiko na vakacegu, da qai kila tale ga ni vakadonui keda na Kalou.—Same 4:8; 29:11.

11. Na cava e dau kauaitaka o Jiova ni tuberi ira na nona sipi? E laurai vakacava oqo ena veika e vinakata meda cakava?

¹¹ E dau yalololoma qai veivosoti o Jiova ni tuberi keda tiko. Ni dau nanuma na nodra malumalumu na nona sipi na kedra ivakatawa, e dau tuberi ira “me vaka era rawata na manumanu.” (Vakatekivu 33:14) E veituberi vaka kina o Jiova qai ciqoma na ka “era rawata” na nona sipi. E kila vinaka na ka eda rawata kei na keda ituvaki. E ciqoma ga na ka eda rawata, e sega ni lavaka meda solia na ka eda sega ni rawata. Ia e vinakata ga meda cakava na ka ena lomada taucoko. (Kolosa 3:23, NW) Ia vakacava ke o sa qase, o sa sega ni cakava rawa na ka o dau cakava e liu? Se sa lailai na ka o cakava ena vuku ni mate levu e tauvi iko tiko? Oya sara ga na vuna e totoka kina na kena vinakati ga meda cakava na ka ena lomada taucoko. Rau sega ni tautauvata rawa e lewe rua. Na veiqaravi ena lomamu taucoko e kena ibalebale na nomu vakayagataka na nomu kaukaua taucoko, o iko vakataki iko, ena cakacaka ni Kalou. Dina ga ena vakaleqa na levu ni ka eda via cakava na noda malumalumu, ia e marautaka ga o Jiova nida sokalou ena lomada taucoko.—Marika 12:29, 30.

12. Na ivakaraitaki cava ena Lawa i Mosese e vakaraitaka ni o Jiova e ciqoma na ka “era rawata” na nona sipi?

¹² Me vakaraitaka ni o Jiova e veituberi qai ciqoma na ka “era rawata” na nona sipi, vakasamataka mada na ka e tukuni ena Lawa i Mosese me baleta e so na isoro ni ivalavala ca. A vinakata o Jiova na isoro e vinaka era solia sara ga mai lomadra. Ia e kalasitaki tale ga na isoro me ganiti ira na vakacaboisoro. E kaya na Lawa: “Kevaka sa sega ni rawata ko koya e dua na lami, me qai kauta mai . . . e rua na soqe, se rua na luve ni ruve.” Vakacava ke sega mada ga ni rawata e rua na ruve? E rawa ni kauta ga mai na “madrai droka vinaka” se falawa. (Vunau ni Soro 5:7, 11) E vakaraitaka oqo ni sega ni lavaka na Kalou na ka e sega ni rawata e dua. Ni sega ni dau veivukiyaki na Kalou, eda lomavakacegu nida kila ni na sega ni lavaka o koya na ka eda sega ni rawa ni solia; ia ena ciqoma ga ena marau na ka eda rawata. (Malakai 3:6) Eda marau dina ni tuberi keda tiko na iVakatawanisipi dauveinanumi.

“Ka’u na Sega ni Rerevaka na Ca: ni Kemuni sa Tiko Vata kei Au”

13. E vosa sara ga vakacava vei Jiova o Tevita ena Same 23:4, na cava e sega ni kurabuitaki kina?

¹³ A tukuna o Tevita na ikarua ni vuna ni nona nuidei: E taqomaki ira na nona sipi o Jiova. Eda wilika: “Io, kevaka ka’u sa lako e loma ni buca ni yaloyalo ni mate, ka’u na sega ni rerevaka na ca: ni kemuni sa tiko vata kei au; ena vakacegui au na nomuni titoko kei na nomuni matanakilagi.” (Same 23:4) Sa qai vosa sara ga o Tevita vei Jiova ena nona vakayagataka na vosa “kemuni.” E sega ni kurabuitaki oqo baleta ni vakaraitaka tiko o Tevita na gauna e vukei koya kina na Kalou me vosota na rarawa. E levu na gauna sa lakova kina o Tevita na vanua rerevaki, oqo na gauna e voleka ni vakamatei kina. Ia e sega ni vakatara na rere me vakaleqai koya baleta ni kila ni tu vata kei koya na Kalou e tu vakarau me vakayagataka na nona “[i]titoko” kei na nona “matanakilagi.” E vakacegui Tevita na nona kila ni tiko na veitaqomaki oqori, e vakavuna tale ga me toro volekati Jiova.b

14. Na cava e vakadeitaka vei keda na iVolatabu me baleta na veitaqomaki i Jiova, ia na cava e sega ni kena ibalebale?

¹⁴ E taqomaki ira vakacava na nona sipi ena gauna oqo o Jiova? E vakadeitaka na iVolatabu ni na sega ni dua e dautusaqati koya, se e timoni se tamata, e rawa ni vakawabokotaki ira na nona sipi e vuravura. Ena sega ni vakatara o Jiova. (Aisea 54:17; 2 Pita 2:9) Ia, e sega ni kena ibalebale oqo ni na taqomaki keda na noda iVakatawa mai na leqa kece ga. Eda na vakila tale ga na veileqa e yacovi ira na vo ni tamata. Eda na sotava tale ga na veitusaqati e dodonu me yaco vei ira na lotu Vakarisito dina. (2 Timoci 3:12; Jemesa 1:2) So na gauna ena vaka sara ga eda “lako e loma ni buca ni yaloyalo ni mate.” Me kena ivakaraitaki, e rawa meda voleka ni mate ena vuku ni noda vakacacani se tauvimate. Se e rawa ni dua e volekati keda e voleka ni mate se mate sara. Ena gauna ni noda rarawa oqori ena tiko vata kei keda na noda iVakatawa me taqomaki keda. E cakava vakacava oqo?

15, 16. (a) E vukei keda vakacava o Jiova meda walia na veileqa eda sotava? (b) Vakamacalataka na vakasavuirogorogo e vakaraitaka ni dau vukei keda o Jiova ena gauna ni noda rarawa.

¹⁵ E sega ni yalataka o Jiova me vakabulai keda vakacakamana.c Ia e rawa ga nida vakadeitaka ni na vukei keda o Jiova meda walia na veileqa eda sotava. E rawa ni solia vei keda na vuku meda vosota rawa kina na “veivakatovolei e vuqa.” (Jemesa 1:2-5, VV) E sega wale ga ni dau vakayagataka na ivakatawanisipi na nona ititoko kei na nona matanakilagi me cemuri ira kina na manumanu meca, e vakayagataka tale ga me vagolei ira kina na sipi ena vanua e dodonu mera lako kina. E “vagolei” keda o Jiova ena nona vakayagataka e dua eda sokalou vata tiko me vukei keda meda bulataka na ivakasala vakaivolatabu e rawa ni veisautaka na noda bula. E rawa tale ga ni solia o Jiova na kaukaua meda vosota kina na veika rarawa. (Filipai 4:13) Na yalona tabu e rawa ni solia vei keda “na kaukauwa mana levu.” (2 Korinica 4:7) E rawa tale ga ni vukei keda na yalona tabu meda vosota na veivakatovolei cava ga ena vakatovolei keda kina o Setani. (1 Korinica 10:13) E sega li ni veivakacegui na noda kila ni tu vakarau o Jiova me vukei keda?

¹⁶ Io, se mani buca butobuto cava eda lakova, eda na sega ni lakova duadua ga. Ena tiko vata kei keda na noda iVakatawa, ena vukei keda tale ga ena so na sala eda na rairai sega ni vakila taumada. Vakasamataka mada na ka e kaya e dua na qase ni ivavakoso e tubu tiko e dua na ka e nona mona. “Au a nanuma taumada ni a cuduvi au o Jiova se sa sega ni lomani au. Ia au vakadeitaka ga niu na sega ni gole tani mai vei Jiova. Au mani vakaraitaka vua na ka e tu e lomaqu. E qai vukei au o Jiova ena nona vakayagataki ira na taciqu vakayalo mera vakacegui au. Levu era talanoataka vei au na veika era cakava mera vosota kina na mate levu e tauvi ira tale ga. Na veiraurau vinaka ni nodra ivakamacala e vakaraitaka ni sega ni duatani na ka au sotava tiko. Na nodra vukei au vakayago kei na nodra lomasoli e vakadeitaka ni sega ni cudruvi au o Jiova. Au sa na vosota tiko ga na kequ mate, niu sega ni kila na ka ena qai yaco. Ia au vakadeitaka ga ni tiko vata kei au o Jiova, ena vukei au tiko ga ena gauna ni noqu rarawa.”

“O ni sa Vakarautaka na Noqu Tepeli”

17. E vakamacalataki Jiova vakacava o Tevita ena Same 23:5, na cava e sega ni veicoqacoqa kina oqo kei na ivakatautauvata ni ivakatawanisipi?

¹⁷ E vakamacalataka o Tevita na ikatolu ni vuna e nuidei kina vua na nona iVakatawa: E dau vakani ira vakalevu na nona sipi o Jiova. A vola o Tevita: “O ni sa vakarautaka na noqu tepeli e matadra na noqu meca: o ni sa lumuta na uluqu e nai lumu; sa vuabale na mequ bilo.” (Same 23:5) Ena tikina oqo e vakamacalataka kina o Tevita ni nona iVakatawa e vaka e dua na itaukenisoqo lomasavu baleta ni levu na kakana kei na ka me gunuvi e vakarautaka. Na ivakatautauvata e rua me baleta na ivakatawa dauveikauaitaki kei na itaukeinisoqo lomasavu erau sega ni veicoqacoqa. Ni o koya e ivakatawanisipi vinaka ena vaqara na vanua veico vinaka qai tu tale ga kina na wai me rawa kina ni “sega na ka me yali” vei ira na nona sipi.—Same 23:1, 2.

18. Na cava e vakaraitaka ni lomasavu o Jiova?

¹⁸ E lomasavu tale beka ga na noda iVakatawa? E sega tale ni vakabekataki! Vakasamataka mada na kena levu, uasivi, qai duidui na kakana vakayalo eda kania tiko. E vakayagataka tiko o Jiova na dauveiqaravi yalodina ka vuku me vakarautaka me baleti keda na ivola e so kei na porokaramu ni veisoqoni, soqo ni tabacakacaka, kei na soqo ni tikina me vakacegui kina na noda gagadre vakayalo. (Maciu 24:45-47, VV) E sega ni bau lailai vakadua na kakana vakayalo. Sa tabaka na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” e vica vata na milioni na iVolatabu kei na ivola vakaivolatabu ena 413 na vosa. E duidui na kakana vakayalo e vakarautaka o Jiova, mai na “wai-ni-sucu,” oya na ivakavuvuli taumada vakaivolatabu, ina “kakana dina,” oya na veika vakayalo e titobu. (Iperiu 5:11-14) O koya gona, kevaka eda sotava e so na leqa se e vinakati meda vakatulewa, eda na rawa sara ga ni kunea na ka eda vinakata. Eda na leqa ke da sega ni kania na kakana vakayalo oqori. E uasivi duadua nona lomasavu na noda iVakatawa!—Aisea 25:6; 65:13.

“Ka’u na Tiko ga e na Vale Nei Jiova”

19, 20. (a) E vakaraitaka vakacava o Tevita ena Same 23:6 ni nuidei, e rawa vakacava meda nuidei tale ga? (b) Na cava ena vakamacalataki ena ulutaga e tarava?

¹⁹ Ni oti nona vakamacalataka na nona ivalavala na nona iVakatawa, o Koya e vakarautaka na kena kakana, e qai tinia o Tevita: “E dina ena muri au na yalovinaka kei na loloma e na veisiga kecega ni noqu bula: ka’u na tiko ga e na vale nei Jiova ka sega ni mudu.” (Same 23:6) E vosa sara ga mai lomana o Tevita ena nona vakavinavinaka kei na nona vakabauta. E vakavinavinaka ni raica lesu na ka sa oti qai vakabauta na veika e se bera mai. E nuidei na ivakatawanisipi makawa oqo ni kila o koya kevaka e kabita tiko ga na nona iVakatawa vakalomalagi, me vaka sara ga e tiko ena Nona vale, ena karoni koya tiko ga o Jiova.

²⁰ Eda vakavinavinakataka dina na totoka ni veivosa e volai ena ika23 ni Same! E veiganiti dina na vosa e vakayagataka o Tevita me vakamacalataka kina na nona tuberi ira, taqomaki ira, qai vakani ira na nona sipi o Jiova. A maroroi voli mai na ivakamacala momona oqori i Tevita me rawa ni vukei keda meda nuidei tale ga ena noda vakararavi vei Jiova na noda iVakatawa. Io, kevaka eda kabiti Jiova tiko ga na noda iVakatawa dauloloma, ena karoni keda tiko ga me “sega ni mudu.” Ia, nida nona sipi, e dodonu meda lako vata tiko kei na noda iVakatawa levu, o Jiova. Se cava soti e okati kina, ena qai vakamacalataki ena ulutaga e tarava.

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma Tiko?

• Na cava e veiganiti kina na nona vakatauvatani Jiova kei na ivakatawanisipi o Tevita?

• E tuberi keda tiko vakacava o Jiova ena nona veinanumi?

• E vukei keda tiko vakacava o Jiova meda vosota na veivakatovolei?

• E kilai vakacava ni o Jiova e vaka na itaukeinisoqo lomasavu?

[iYaloyalo ena tabana e 18]

E tuberi ira na Nona sipi o Jiova, me vaka na ivakatawanisipi e Isireli