Me Salavata kei na Loma ni Kalou na Nomu Vakatulewa
E DUA na turaga mai Mereke a gole ena baqe me lai vakacuruma na jeke e $25,000. A nakita me qai taura na ilavo oqo ena dua na gauna e muri. Ia, a mani vakasalataki koya e dua e vakaitutu levu ena baqe me kua ni vakacuruma nona ilavo ena baqe me voli sea ga, e kaya ni na rawa tubu kina vakalevu. E muria na ivakasala oya na turaga oqo, ia e mani tini lusi e levu na nona ilavo.
E laurai ena ivakaraitaki oqo ni sega ni rawarawa na vakatulewa vakayalomatua ena veika vakabisinisi se vakailavo. Ia, vakacava na vakatulewa e so eda cakava ena noda bula e veisiga? E bibi tale ga e ke na yalomatua baleta na noda vakatulewa nikua e rawa ni cakayaco sara ga ena noda bula nimataka—eda na lai tiko vinaka kina, se da na lai leqa sara kina. Na sala cava eda rawa ni vakadeitaka kina ni sa na lai tini vinaka na noda vakatulewa?
“Oqo na Sala”
E veisiga eda vakatulewataka na ka meda kania, na isulu meda dara, na vanua meda lako kina, kei na vuqa tale. So na vakatulewa o na cakava ena rairai ka lailai sara, ia e rawa ni tini ena leqa levu. Me kena ivakaraitaki, na nomu vakatulewataka mo tovolea ena imatai ni gauna na vakatavako, e rawa ni tini sara mo vakatavako ena nomu bula taucoko. O koya gona meda raica vakabibi na vakatulewa lalai.
Meda qara ivakasala e vei nida vakatulewa, kevaka mada ga e vakatulewa lailai? Sa na bau veivakacegui dina kevaka e tiko e dua na daunivakasala nuitaki me vakasalataki keda nida vakarau vakatulewataka e dua na ka dredre! E tiko beka e dua na daunivakasala vaka oqori? Io. E dua na ivola makawa e vakasavuya vei keda nikua na itukutuku oqo: “Ni dou gole tani vaka ki nai matau se ki nai mawi, dou na qai rogoca e dua na vosa mai dakumudou ka vaka, oqo na sala, dou mai lako tu ga kina.” (Aisea 30:21) O cei e cavuta na veivosa oqo? O na kila vakacava ni nuitaki na nona ivakasala?
Na vosa ni yalayala oqo e kune ena iVolatabu, na ivola era sa vulica e vica vata na milioni na tamata ra qai kila ni uqeta na kena volai na Kalou o Jiova, na Dauveibuli. (2 Timoci 3:16, 17) O Jiova e kilai keda vinaka, e ivurevure nuitaki duadua ni veidusimaki. E kila tale ga na ka ni se bera ni yaco, e kaya: “Ka’u sa dautukuna na kenai vakataotioti mai na kenai vakatekivu, ia mai na gauna eliu ka’u sa tukuna na ka sa bera ni caka; ka’u a kaya, Na noqu lewa ena tu ga.” (Aisea 46:10) E kaya na daunisame ena nona nuitaka na vosa i Jiova: “A nomuni vosa na cina ki na yavaqu, kei na rarama ki na noqu sala.” (Same 119:105) Ia, e dusimaki keda vakacava o Jiova meda sokota na wasawasa voravora ni vuravura oqo? Me salavata vakacava kei na loma ni Kalou na noda vakatulewa?
Muria na Yavu ni Lawa Vakaivolatabu
E vakarautaka na yavu ni lawa vakaivolatabu o Jiova me noda idusidusi na lotu Vakarisito, meda rawa ni vakatulewa kina vakavinaka. Na noda vulica na yavu ni lawa vakaivolatabu e vaka tiko na vulici ni dua na vosa vou. Ni o sa kila vinaka na vosa oya, o sa rawa ni toboka ni cala na ituvatuva ni vosa e cavuta e dua, baleta e sega ni rogo dodonu vei iko. O na sega beka ni dusia vakadodonu na vanua e cala kina, ia o kila ga ni cala. O koya gona, ni o vulica na yavu ni lawa vakaivolatabu, o qai kila tale ga na sala mo bulataka kina, o na vakila sara ga ke veicalati nomu vakatulewa, ni sega ni salavata kei na loma ni Kalou.
Me kena ivakaraitaki, na nona vakatulewataka e dua na cauravou na nona ikotikoti. E sega ni dua na lawa vakaivolatabu me vakacala e dua na mataqali ikotikoti. Ia, dikeva mada oqo e dua na idusidusi se yavu ni lawa vakaivolatabu. A vola na yapositolo o Paula: “Me ra vakaisulutaki ira vakavinaka e na i sulu matau ka rakorako na yalewa. Me kakua ni tali na drau ni uludra se tokara na i ukuuku koula, mataniciva se i sulu i sau dredre. Me ra vakaitovotaki ira e na vei i tovo vinaka kece ga me vaka sa kilikili kei ira na yalewa era kaya ni ra sa lotu.” (1 Timoci 2:9, 10, VV) A vola oqo o Paula me baleti ira na yalewa, ia na idusidusi e tiko kina e vakaibalebale tale ga vei ira na tagane. Na idusidusi cava oqo? Na keda irairai me vakaraitaka na itovo rakorako, vaka kina na yalomatua. O koya gona, me na taroga na cauravou, ‘E rakorako beka na noqu ikotikoti, e ganita e dua na lotu Vakarisito?’
Na idusidusi yaga cava ena taura rawa na cauravou ena veivosa oqo nei Jemesa na tisaipeli? “Oi kemudou na dauyalewa kei na dautagane, dou sa sega beka ni kila, ni sa veicati kei na Kalou na veivinakati kei vuravura? ia sa veimecaki kei na Kalou ko koya sa viaveiwekani kei vuravura.” (Jemesa 4:4) Era cata ni mate na lotu Vakarisito mera veiwekani kei vuravura, na vuravura e veimecaki kei na Kalou. Ke digia na cauravou na ikotikoti era taleitaka na nona icaba, ena vakaraitaka beka ni veiwekani kei na Kalou se veiwekani kei vuravura? Ni vakasamataka tiko na ikotikoti e vinakata, e rawa ni vakayagataka na idusidusi se yavu ni lawa vakaivolatabu oya me vakatulewa kina vakayalomatua. Io, e vukei keda na yavu ni lawa vakaivolatabu meda vakatulewa. O koya gona nida vakamatauna meda yavutaka na noda vakatulewa ena idusidusi vakaivolatabu, ena rawarawa meda kila na kena itinitini, ena vinaka se ca.
Eda rawa ni kunea e levu na idusidusi ena Vosa ni Kalou. Eda na sega beka ni kunea e dua na tikinivolatabu ena sota vinaka sara ga kei na noda ituvaki. Ia, eda rawa ni wilika na nodra talairawarawa e so ena veidusimaki ni Kalou, kei ira era a talaidredre. (Vakatekivu 4:6, 7, 13-16; Vakarua 30:15-20; 1 Korinica 10:11) Noda wilika e so na italanoa vaka oqo da qai raica na kedra itinitini, eda na kila kina na idusidusi vakaivolatabu ena vukei keda meda vakatulewa ena sala e marau kina na Kalou.
Meda dikeva mada na nodrau veitalanoa vakalekaleka o Jisu Karisito kei na nona yapositolo o Pita. Era tarogi Pita e so na turaga era kumuna tiko na ivakacavacava: “Sa sega li ni ia na soli ki na vale ni Kalou na nomudoui vakavuvuli?” E sauma o Pita: “Sa solia.” Sega ni dede ga oya, e tarogi Pita sara o Jisu: “Era sa taroga vei cei nai vakacavacava se na soli ko ira na turaga vakavuravura? vei ira na nodra gone [se “na luvedra,” NW], se vei ira ga na tani?” Ni kaya o Pita: “Vei ira ga na tani,” sa qai kaya vua o Jisu: “Sa qai lalaga na gone [se “na luvedra”]: ia me da kakua ni vakacalai ira, mo lako ki matasawa, ka viritaka na siwa, ka taura na ika ena yavi mada mai; ia ni ko sa basuka na gusuna, ko na kunea kina e dua nai lavo: oqori mo kauta, ka solia vei ira me nodarui tavi.” (Maciu 17:24-27) Na idusidusi cava vakaivolatabu eda vulica ena itukutuku oqo?
E vica na taro a taroga oya o Jisu a vukei Pita me kila ni Luve ni Kalou o Jisu, e galala mai na saumi ivakacavacava. Dina ni a sega ni taura rawa na tikina oya o Pita, ia a vukei koya vakayalololoma o Jisu me kila. O keda tale ga, ke da veivosaki tiko kei na dua e cala nona rai se veicalati nona ivalavala, ena vinaka ke da vakatulewataka meda vakatotomuri Jisu ena noda vukei koya vakayalololoma, meda kua ga ni vosataki koya vakaukaua ena tikina e cala kina se meda vunauci koya.
A raica rawa o Pita na vuna me saumi ivakacavacava kina—me kua ni veivakatarabetaki. Eda vulica tale e ke e dua na idusidusi vakaivolatabu: E bibi meda kauaitaka na nodra lewaeloma na tani mai na noda usuraka ga na noda dodonu.
Na cava ena uqeti keda meda kauaitaka na nodra lewaeloma na tani ena ka eda vakatulewataka? Na noda lomani ira. A vakavulica o Jisu Karisito meda lomani ira na wekada me vaka ga eda lomani keda, oya na ivunau a cavuti vata kei na ivunau levu duadua meda lomana na Kalou ena yaloda taucoko. (Maciu 22:39) Ia, eda bula tiko oqo ena vuravura e sinai ena yalokocokoco, kena ikuri na noda ivalavala ca e vakamuai keda meda dau nanumi keda ga. O koya gona, kevaka e dua me na lomana na wekana me vaka ga na nona lomani koya, sa dodonu me na veisautaka sara ga na ivakarau ni nona vakasama.—Roma 12:2.
E levu era sa cakava na veisau oqori, era dau nanumi ira tale e so ena vakatulewa lelevu se lalai era cakava. A vola o Paula: “Ko ni a sa kacivi, na wekaqu, mo ni galala, mo ni qai kakua ni vakayagataka na nomuni galala me lewai kemuni kina na nomuni gagadre vakayago, ia mo ni veivukei tiko ga e na loloma.” (Kalatia 5:13, VV) Eda na cakava vakacava oqo? Vakasamataka mada na ivakaraitaki ni dua na goneyalewa a toki ina dua na tauni me vukei ira e kea mera vulica na Vosa ni Kalou. Ena gauna a lai veivosaki kina kei ira, e raica nira sega ni taleitaka na nona isulusulu, dina ga ni rakorako na isulusulu vaka oya ena siti. Ia a mani vakatulewataka ga me muria na isulusulu ena vanua oya “me kakua kina ni vosavakacacataki na vosa ni Kalou.”—Taito 2:5.
Na cava o na cakava ke o sotava na ituvaki vaka oya, mo na vakatulewataka kina na nomu sasauni se nomu isulusulu? Sega ni vakabekataki ni na marau sara ga o Jiova ni raica ni nomu vakatulewa e laurai kina ni o kauaitaka na nodra lewaeloma na tani.
Mo Raiyawa
E vukei keda ena noda vakatulewa na yavu ni lawa vakaivolatabu kei na noda kauaitaka na nodra lewaeloma na tani. Na cava tale meda vakasamataka nida vakatulewa? Dina ni sukusukura qai qiqo na sala eda lakova na lotu Vakarisito, ia e solia vei keda na Kalou na galala ni vakatulewa. (Maciu 7:13, 14) E bibi gona meda dui vakasamataka se na cakayaco vakacava ena veibasoga ni noda bula na noda vakatulewa.
Kaya mada ni o vakasamataka tiko mo ciqoma e dua na cakacaka. De dua e sega ni dua na ka dukadukali se tawakilikili e vauci ena cakacaka oqo. Rawa sara mada ga ni o lako ena veisoqoni vakarisito kei na soqo ni tikina. E bau vinaka sara mada ga na isau ni cakacaka. Na itaukei ni cakacaka e kaya ni nomu kila sa na yaga sara vakalevu ena kabani. Kena ikuri, o taleitaka na cakacaka e vauca. E dua beka na ka ena tarova nomu ciqoma na cakacaka oqo? Ia, vakacava ke o raica ni o na osooso vakalevu kina. E tukuni vei iko ni o na sega ni vakaukauataki mo cakacaka tale tiko ni sa suka na cakacaka. Mo rawa ni vakaotia e dua na itavi, o na tu beka mo cakacaka tale tiko ni sa suka na cakacaka? O na cakava beka oqo vakawasoma? Ena lailai beka na gauna o vakayagataka kei ratou na nomu vuvale, lai yaco sara mo sega ni vakaitavi ena veika e vauca na nomu qarava na Kalou—na ka mo kua sara ga ni calata?
Dikeva mada na vakatulewa levu a cakava o Jim me baleta na nona cakacaka. A gugumatua ena cakacaka, qai toroicake na nona itutu ena kabani e cakacaka tiko kina. Yaco na gauna me taura e so na itutu lelevu ni kabani ena vanua vakaesia, Mereke, vaka kina mai Urope. Ia, ena gauna e vakilai kina e Japani na tadre ni bula vakailavo, e raica o Jim ni matewale na kena vakaliuci na ilavo kei na vakaitutu. Sega ni dede sa oti tale na ilavo a rawata oya. E vakila ni sega ni vakainaki na nona bula. ‘Na cava beka au na cakava tiko ena tini na yabaki mai oqo?’ e taroga. Sa qai raica o koya ni ratou vakaliuca na nona veitinani na veika e vakainaki kina na bula, ni sa vica vata na yabaki na nodratou maliwai ira tiko na iVakadinadina i Jiova. E vinakata tale ga o Jim me vakila na marau kei na lomavakacegu ratou vakila tu na lewe ni nona vuvale. A tekivu vulica sara na iVolatabu.
E sega ni dede sa raica o Jim ni nona cakacaka e vakataotaka na nona toso vakayalo kei na nona bulataka na ivakarau ni bula vakarisito. Ena nona dau veilakoyaki i Esia, Mereke, kei Urope, sa sega gona na gauna me vulica kina na iVolatabu se me veimaliwai kei ira na nona itokani vakabauta vata. Sa dodonu me vakatulewa: ‘Meu na tomana tiko ga na ivakarau ni bula au bulataka mai ena loma ni 50 na yabaki, se meu vakaliuca e dua na ivakarau ni bula vou?’ Ni kerea oti na veidusimaki ni Kalou ena masu sa qai vakasamataka vakabibi na sala ena tara kina na nona bula na vakatulewa ena cakava. Mani vakatulewataka me sa biuta e so na nona cakacaka qai vakavo ga e dua, me rawa ni vakaogai koya ena veika vakayalo. (1 Timoci 6:6-8) Ena vuku ni vakatulewa oqo e marau sara kina vakalevu, qai levu tale ga na gauna e vakayagataka ena cakacaka vakarisito.
E bibi kece na nomu vakatulewa, se ra lalai se lelevu. Na vuna baleta ni ka o vakatulewataka nikua e rawa ni cakayaco sara ga ena nomu bula nimataka—o na lai tiko vinaka se o na lai leqa sara kina, e rawa ni vakatau sara ga kina na nomu bula mai muri. O rawa ni vakatulewa vakayalomatua kevaka o muria na yavu ni lawa vakaivolatabu, o kauaitaka na nodra lewaeloma na tani, o qai raiyawa. Me salavata mada ga kei na loma ni Kalou na nomu vakatulewa.
[iYaloyalo ena tabana e 13]
Na vakatulewa lalai mada ga e rawa ni tini ena leqa levu
[iYaloyalo ena tabana e 14]
Ena yaga vakacava vua na goneyalewa oqo na yavu ni lawa vakaivolatabu me vakatulewa vakayalomatua?
[iYaloyalo ena tabana e 15]
E vosa vakayalololoma vei Pita o Jisu