O Jope, na Turaga Dauvosota Qai Yalodina

“Ko sa vakanananu beka vua na noqu tamata ko Jope, ni sa sega e dua e tautauvata kaya e vuravura, a tamata yalododonu ka daucaka dodonu, ka sa rerevaka na Kalou, ka sega ni torova na ca?”​—JOPE 1:8.

1, 2. (a) Na ka vakaloloma sega ni namaki cava e sotava o Jope? (b) Vakamacalataka na bula i Jope ni bera ni sotava na leqa.

E DUA na turaga e via tu kece vua na ka, e vutuniyau, e rogo, e bulabula vinaka, qai marautaka na nona bula vakavuvale. Ia e qai yaco veitaravi vua e tolu na ka vakaloloma. E yali vakasauri na nona iyau. Tarava, e vakamatei iratou na luvena kece e dua na cagi kaukaua. Oti ga oya, e tauvi koya sara e dua na mate ca, ni bo kece na yagona. O na rairai kila ni turaga oqo o Jope, o koya e vakamacalataki vakalevu ena ivola ena iVolatabu e vakayacani vua.​​—Jope, wase 1 kei na 2.

² “Isa! ke sa vaka mada e na veivula eliu na noqu tiko oqo,” e osivaka o Jope. (Jope 3:3; 29:2) Ni yaco e dua na leqa levu, o cei me sega ni nanuma na veisiga vinaka sa sivi? A bula vinaka sara tu ga o Jope qai taqomaki vinaka tale ga. Era dokai koya na tamata rogo ra qai kere ivakasala tale ga vua. (Jope 29:​5-​11) E turaga vutuniyau o koya, ia e veiraurau vinaka na nona raica na ilavo. (Jope 31:​24, 25, 28) Ni raici ira na yada kei na luveniyali era vakaloloma, e vukei ira. (Jope 29:​12-​16) E dina tiko ga vei watina.​​—Jope 31:​1, 9, 11.

3. E raici Jope vakacava o Jiova?

³ E turaga yalododonu o Jope baleta ni qarava na Kalou. “Sa sega e dua e tautauvata kaya e vuravura,” e kaya o Jiova, “a tamata yalododonu ka daucaka dodonu, ka sa rerevaka na Kalou, ka sega ni torova na ca.” (Jope 1:​1, 8) Dina ga ni tamata yalodina o Jope, e mai vakaleqa na nona bula na veika vakaloloma e yacovi koya. E vakayalia kece na ka e rawata, qai vakatovolei na ivakarau ni yalona ena gauna e vakararawataki kina.

4. Na cava e yaga kina meda dikeva na veika rarawa e sotava o Jope?

⁴ Ia o Jope e sega ni tamata ni Kalou duadua e sotava na veika rarawa. E levu na lotu Vakarisito nikua era rawa ni vakatauvatana na ka era sotava kei na veika e sotava o Jope. Oqo na vuna e veiganiti kina meda dikeva e rua na taro: Nida sotava na veika rarawa, ena vukei keda vakacava na noda nanuma nona vakatovolei o Jope? E vukei keda vakacava meda dau nanumi ira na sotava na veika rarawa?

Vakatovolei ena iLe ni Yalodina

5. Na cava e kaya o Setani me vu ni nona qarava na Kalou o Jope?

⁵ E duatani na veivakatovolei e caka vei Jope. A sega ni kila o Jope na nona vakalewa na Tevoro na inaki ni nona qarava na Kalou. Ena dua na nodra soqo mai lomalagi na ibulibuli vakayalo, a vakaraitaka kina o Jiova na yalododonu i Jope, ia e sauma o Setani: “Ko ni sa sega beka ni viribaiti koya, kei na nona vale, kei na nona ka kece e na veiyasana kecega?” Me vakataki ira kece na qarava na Kalou, e kaya o Setani ni qarava tiko na Kalou o Jope ena vuku ni veika vakayago e rawata. “Mo dodoka mada na ligamuni, ka tara na nona ka kecega, ena qai vosavakacacataki kemuni ki matamuni,” e kaya o Setani vei Jiova.​​—Jope 1:​8-​11.

6. Na veileti bibi cava e vakavotuya o Setani?

⁶ E rui bibi na ka e veiletitaki oqo. A vakalewa o Setani na ivalavala ni nona veiliutaki o Jiova. E rawa beka vua na Kalou me liutaka na lomalagi kei na vuravura ena loloma? Se, ena dau nanumi koya ga me vaka e tukuna o Setani? Ni nuidei ni na yalodina na nona tamata, e vakatara o Jiova me vakatovolei Jope na Tevoro. E vakavuna gona o Setani na veika rarawa e sotava veitarataravi o Jope. Ni dreve na imatai ni vica na sasaga i Setani, e qai vakavuna me tauvi Jope e dua na mate rarawa. E kaya ena nona veileti na Tevoro: “Nai sau ni kulina na kulina, ia na nona ka kecega ena solia na tamata me bula kina.”​​—Jope 2:4.

7. Era sotava vakacava e so na tamata ni Kalou na rarawa e via tautauvata kei na kena e sotava o Jope?

⁷ Dina era sega ni sotava na lotu Vakarisito nikua na rarawa e sotava o Jope, ia e duidui na rarawa era sotava. Levu era vakararawataki se sotava na leqa ni vuvale. E rawa ni veivakaleqai vakalevu na leqa vakailavo se tauvimate. So era mate ena vuku ni nodra vakabauta. Ia meda kua tale ga ni nanuma ni vakavuna o Setani na veileqa kece eda sotava. E so na leqa eda sotava e rawa ni vu ga mai na noda lewa cala se leqa e dewa mai vei ira na noda itubutubu. (Kalatia 6:7) E vakaleqai keda kece na noda sa malumu sobu nida sa qase kei na kena yaco na leqa tubukoso. E vakamatatataka na iVolatabu ni na sega ni taqomaki keda vakacakamana o Jiova mai na veileqa e tarai keda.​​—Dauvunau 9:​11.

8. E rawa ni vakayagataka vakacava o Setani na rarawa eda sotava tiko?

⁸ E rawa ni vakayagataka o Setani na rarawa eda sotava me vakamalumalumutaka na noda vakabauta. E tukuna na yapositolo o Paula ni ‘lauta tiko na lewena e dua na votonikau e vakavuna e dua na italaki i Setani me vakararawataki koya.’ (2 Korinica 12:7) Se a vakaibalebaletaka na votonikau oya e dua na leqa vakayago e vosota voli me vaka na ca ni matana, se dua tale na ka, e kila o Paula ni rawa ni vakayagataka na leqa oya o Setani me tarova na nona marau kei na nona yalodina tiko ga. (Vosa Vakaibalebale 24:10) E vakayagataki ira tiko o Setani na lewe ni noda vuvale, noda icaba e koronivuli, kei ira na veimatanitu era veiliutaki tiko vakasaurara mera vakararawataki keda na tamata ni Kalou.

9. Na cava meda kua ni kurabuitaka kina na noda sotava na veika dredre kei na noda vakararawataki?

⁹ Eda na walia vakacava na veileqa oqori? Meda raici ira na veileqa oqori me sala ni noda vakaraitaka nida lomani Jiova kei na dei ni noda talairawarawa ina nona veiliutaki. (Jemesa 1:​2-4) Se mani cava e vakavuna na leqa eda sotava, na noda raica dei tiko ga na bibi ni noda yalodina vua na Kalou ena vukei keda me veiraurau vinaka na noda qarava na Kalou. E vola vei ira na lotu Vakarisito na yapositolo o Pita: “Oi kemudou sa lomani, kakua ni kidacala e na vuku ni rarawa katakata sa yaco me vakatovolei kemudou, me vaka sa yacovi kemudou na ka tani.” (1 Pita 4:​12) E vakamacalataka o Paula: “Ko ira kecega era na via lotu dina vei Karisito Jisu, era na vakacacataki.” (2 Timoci 3:​12) E se vakalewa tiko ga o Setani na nodra yalodina na iVakadinadina i Jiova, me vaka ena gauna i Jope. E vakaraitaka na iVolatabu ni sa qai kaukaua ga na nona valuti ira na tamata ni Kalou ena gauna oqo o Setani.​​—Vakatakila 12:​9, 17.

Rai Cala kei

na iVakasala e Veivakacalai

10. Na cava e sega ni kila o Jope?

¹⁰ E sega ni vakataki keda o Jope. E sega ni kila o koya na vu ni rarawa e sotava. E nanuma cala o Jope ni “sa solia ko Jiova, ka sa kauta tani ko Jiova.” (Jope 1:​21) E rairai biuta ina vakasama i Jope o Setani ni vakavuna tiko na Kalou na rarawa e sotava tiko.

11. Vakamacalataka na rai i Jope me baleta na rarawa e sotava.

¹¹ E yalolailai dina o Jope, dina ga ni sega ni vosavakacacataka na Kalou me vaka e vakatura o watina. (Jope 2:​9, 10) E kaya o koya ‘nira vinaka cake vua na ivalavala ca.’ (Jope 21:​7-9) E rairai vaqaqa o Jope se ‘cava e totogitaki au tiko kina na Kalou?’ So na gauna e via mate sara ga o koya. “Mo ni vunitaki au mada e nai bulubulu, ka tabonaki au, me oti mada na nomuni cudru,” e kaya o koya.​​—Jope 14:13.

12, 13. E tarai Jope vakacava na veika eratou tukuna na nona itokani e tolu?

¹² Eratou mai sikovi Jope e tolu na nona itokani se wekana, a nodratou inaki me ratou mai “tagi vata kaya ka vakaceguya.” (Jope 2:​11) Ia, eratou yaco ga me ratou ‘dauveivakacegui dau veivakararawataki.’ (Jope 16:2) Era rairai tu na itokani i Jope era rawa ni vakamamadataka na nona rarawa, ia o iratou na ilala oqo eratou mai kuria ga na nona rarawa.​​—Jope 19:2; 26:2.

¹³ A rawa me taroga o Jope: ‘Na cava e yaco kina vei au? Na cava au cakava meu sotava kina na veika rarawa oqo?’ E veivakacalai na ivakamacala eratou solia na nona itokani. Eratou nanuma ni bale ga vei Jope na nona rarawa ni a vakayacora e so na ivalavala ca bibi. “Ko cei e rusa ni sa sega ni cala?” e taroga o Elifasi. “E vaka ga oqo na ka ka’u sa dauraica, ko ira era sa daucuki e na caka ca, ka kaburaka nai valavala ca, era sa tamusuka ga na ka ko ya.”​​—Jope 4:​7, 8.

14. Na cava meda kua ni nanuma kina ni sotavi ni veika rarawa e vu mai na nona valavala ca e dua?

¹⁴ E dina nida sotava na leqa kevaka eda kaburaka na itovo vakayago nida sega ni kaburaka na veika vakayalo. (Kalatia 6:​7, 8) Ia, ena vuravura oqo e rawa me sega ni vakatau ina noda itovo na leqa eda sotava. E sega tale ga ni rawa ni kainaki nira na sega ni sotava na veika rarawa o ira na tamata dodonu. O Jisu Karisito mada ga, o koya e “tawa ca, sa tawase tani maivei ira na tamatai valavala ca,” e vakamatei vakararawa ena kaunirarawa, e vakamatei tale ga na yapositolo o Jemesa. (Iperiu 7:​26; Cakacaka 12:​1, 2) Na nodratou ivakasala veivakacalai o Elifasi kei na nona itokani e rua e vakavuna me taqomaka na kena irogorogo kei na nona dodonu o Jope. Ia, na nodratou veibeitaki na nona itokani oya a rawa ni moica na nona raica o Jope na nona dodonu na Kalou.​​—Jope 34:5; 35:2.

Qara Veivuke ni o Sotava na Veika Rarawa

15. Na rai cava ena vukei keda nida sotava na veika rarawa?

¹⁵ Na cava eda vulica e ke? Ena rairai tawadodonu na noda sotava na veika rarawa, na tauvimate kei na noda vakararawataki. E levu e sega ni tarai ira na veileqa oqori. (Same 73:​3-​12) So na gauna ena vinaka meda dui tarogi keda ena veitaro bibi oqo: ‘E uqeti au beka na noqu lomana na Kalou meu qaravi koya tiko ga veitalia se cava e yaco? Au gadreva beka meu solia vei Jiova “na vosa me tauca vua e beitaki koya tiko?” ’ (Vosa Vakaibalebale 27:11; Maciu 22:37) Meda kua ni vakatara na vosa era tauca e so me vakaluluqataka na noda nuitaka ni na vukei keda na Tamada vakalomalagi. E kaya ena dua na gauna e dua na lotu Vakarisito yalodina e tauvimate dede tu mai: “Au na vosota na veika kece e vakatara o Jiova. Au kila ni na vakaukauataki au o koya. Sa dau cakava tiko mai.”

16. E yaga vakacava na Vosa ni Kalou vei ira na sotava na rarawa?

¹⁶ Eda sega ni vakataki Jope baleta nida kila na ivadi e vakayagataka tiko o Setani. Eda “sega ni lecava na nona daulawaki,” se ivadi ca. (2 Korinica 2:​11) E levu tale ga na vanua eda qara ivakamacala kina. E tukuni ena iVolatabu na kedra itukutuku na tagane kei na yalewa yalodina era vosota na veimataqali rarawa. E vola na yapositolo o Paula, o koya e vosota e levu sara na veika rarawa: “Na ka kecega sa volai eliu sa volai me da vakatavulici kina, me noda na vosota kei na vakacegui sa vu mai nai Vola Tabu, me rawa kina nai nuinui.” (Roma 15:4) E dua na iVakadinadina mai Urope e bala e valeniveivesu ena vuku ni nona vakabauta ena iKarua ni iValu Levu, e solia na kena kakana ni tolu na siga me dua kina na nona iVolatabu. E kaya o koya ni “yaga dina na ka au cakava oya. Dina niu a viakana vakayago, ia e vakabulai au kei ira tale e so na kakana vakayalo oya ena gauna keimami vakatovolei kina ena gauna dredre oya. E se tiko ga vei au na iVolatabu oya.”

17. Na isolisoli ni Kalou cava e vukei keda meda vosota?

¹⁷ Me ikuri ni veivakacegui e solia vei keda na iVolatabu, era tiko tale ga na ivola vakaivolatabu e dusimaki keda ina sala meda vosota kina na leqa eda sotava. Ke o raica na Watch Tower Publications Index, o na raica kina na nona vakasavuirogorogo e dua na tacida lotu Vakarisito e sotava na mataqali veivakatovolei o sotava tiko. (1 Pita 5:9) Ena veivuke tale ga kevaka drau veitalanoataka kei na dua na qase ni ivavakoso se dua na lotu Vakarisito matua na ka o sotava tiko. Ia ni o masu o na rawa ni nuitaka kina me vukei iko o Jiova kei na yalona tabu. E vorata vakacava o Paula na “veivakararawataki” i Setani? Ena nona dau vakararavi ena kaukaua ni Kalou. (2 Korinica 12:​9, 10) E vola: “Au sa rawata na ka kecega e na vuku i . . . koya sa vakaukauwataki au.”​​—Filipai 4:​13.

18. Era rawa ni veivakauqeti vakacava na noda itokani lotu Vakarisito?

¹⁸ E tu vakarawarawa na veivuke, vakayagataka sara. E kaya na vosa vakaibalebale: “Kevaka ko sa gu ca e na siga ni rarawa, sa lailai na nomu kaukauwa.” (Vosa Vakaibalebale 24:10) Me vaka ga nodra rawa ni vakabalea na valekau na kadi era dau kania na kau, ena rawa ni vakaleqa na nodra yalodina na lotu Vakarisito na yalolailai. Me tarova na kena yaco oqori, e tokoni keda o Jiova ena nona vakayagataki ira na tacida eda vakabauta vata. A rairai e dua na agilosi vei Jisu ena bogi e vesu kina me vakaukauataki koya. (Luke 22:43) Ena nona kau tiko vakavesu i Roma o Paula, e ‘vakavinavinakataka na Kalou baleta ni vakayaloqaqataki’ ena nodra tavaki koya na mataveitacini ena Makete i Apiusi kei na koro o Buretolu. (Cakacaka 28:​15, VV) E se nanuma tiko ga e dua na iVakadinadina e Jamani na nona vukei ni yaco yani ena keba ni veivakararawataki e Ravensbrück ena gauna e se itabagone kina. “E sega ni bera na nona kidavaki au e dua na taciqu lotu Vakarisito,” e nanuma lesu o koya. “E qai karoni au voli e dua na tacida yalewa yalodina, e yaco o koya me tinaqu vakayalo.”

“Mo ni Yalo Dina”

19. Na cava e vukei Jope me vorata na sasaga i Setani?

¹⁹ E vakamacalataki Jope o Jiova me turaga e “taura matua tikoga . . . na nona yalododonu.” (Jope 2:3) Dina ga ni a yalolailai qai sega ni kila na vuna e vakararawataki kina, e yalododonu se yalodina tiko ga o Jope. E nakita o Jope me kua ni tawayalodina tale. E kaya kina: “Au na sega ni biuta tani vei au na noqu yalododonu, ka yacova na siga ka’u na mate kina.”​​—Jope 27:5.

20. Na cava e yaga kina na noda vosota?

²⁰ Ni vakatale ga oqori na noda inakinaki eda na yalodina tiko ga ena gauna kece eda vakatovolei, nida tusaqati se vakararawataki kina. “Kakua ni rerevaka na veika ko na vakarau sota kaya,” e tukuna o Jisu ina ivavakoso o Simurina. “Raica, sa vakarau me na biuti ira e so vei kemuni ki na vale ni veivesu na Tevoro, mo ni vakatovolei kina. Ko ni na vakararawataki me tini na siga. Mo ni yalo dina tiko ka yacova sara na mate, ka’u na qai solia vei kemuni na i sala ni bula.”​​—Vakatakila 2:​10, VV.

21, 22. Na kila cava ena vakacegui keda nida vosota tiko na rarawa?

²¹ Ena vakatovolei tiko na noda vosota kei na noda yalodina ena vuravura e veiliutaki tiko kina oqo o Setani. Ia e vakadeitaka vei keda o Jisu ni kevaka eda vakanamata tiko ga ina veigauna e se bera mai, e sega ni dodonu meda rere. E ka bibi ga meda yalodina tiko. E kaya o Paula ni “noda rarawa [e] mamada,” ia na “serau,” se icovi e yalataka vei keda o Jiova, e “uasivi cake vakalevu sara, ka tawa mudu.” (2 Korinica 4:​17, 18) E mamada na rarawa e sotava o Jope ni vakatauvatani kei na vicavata na yabaki e marautaka ni se bera kei na gauna tale ga sa cava kina na nona vakatovolei.​—Jope 42:16.

²² Ia, ena so na gauna eda na rairai nanuma ni na sega ni oti rawa na noda vakatovolei qai vaka eda na sega ni vosota rawa na rarawa eda sotava tiko. Eda na raica ena ulutaga e tarava e so tale na sala e vukei keda kina na ka e sotava o Jope me da vosota. Eda na raica tale ga na sala eda rawa ni vakayaloqaqataki ira kina na sotava tiko na veika rarawa.

O na Sauma Vakacava?

• Na cava e vakalewa o Setani me baleta na yalodina i Jope?

• Na cava meda kua ni kurabuitaka kina na noda sotava na veika dredre?

• E vukei keda vakacava o Jiova meda vosota?

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Ena vukei keda meda vosota na noda dau vakekeli, noda kere ivakasala vei ira na matua, kei na noda masu mai lomada