Dau Ciqoma na Veivakavulici i Jiova

“Kakua ni beca ni sa vakavulici iko ko Jiova.”​—VOSA VAKAIBALEBALE 3:11.

1. Na cava meda ciqoma kina na veivakavulici ni Kalou?

A VAKARAITAKA o Tui Solomoni e Isireli makawa e dua na vuna vinaka meda dau ciqoma kina na veivakavulici ni Kalou. “Na luvequ, mo kakua ni beca ni sa vakavulici iko ko Jiova,” a kaya o Solomoni, “se yalowai ni sa vunauci iko ko koya: ni sai koya sa lomana ko Jiova, sa vunauca ko koya; me vaka sa ia na tamata vua na luvena sa vinakata ko koya.” (Vosa Vakaibalebale 3:​11, 12) Io, ena vakavulici iko na Tamamu vakalomalagi baleta ni lomani iko.

2. Na cava na ibalebale ni “veivakavulici,” e rawa ni vakavulici vakacava e dua?

²  Na “veivakavulici” e kena ibalebale na veivakatotogitaki, veivakadodonutaki, veivakasalataki, kei na vuli. “Sega ni ka ni marau na dauveicudruvi [se veivakavulici] ni sa ia tiko, a ka rarawa ga,” e vola na yapositolo o Paula, “ia emuri sa qai vuataka na vua ni yalododonu era sa vakacegui kina ko ira sa caka vei ira.” (Iperiu 12:11) Na noda ciqoma na veivakavulici ni Kalou ena vukei keda meda lako tiko ena sala e dodonu da qai veivolekati tale ga kei na Kalou yalosavasava o Jiova. (Same 99:5) Era rawa ni vakavulici keda o ira eda vakabauta vata, se mai na veika eda vulica ena gauna ni soqoni, kei na noda vulica na Vosa ni Kalou kei na ivola e so e vakarautaka “na dauniyau yalo dina.” (Luke 12:​42-​44, VV) Eda dau marautaka dina ni tukuni vei keda e so na ka e dodonu meda vakavinakataka! Ia na veivakavulici cava e gadrevi me soli vua e dua e vakayacora na ivalavala ca bibi?

Vuna Era Vakasivoi Kina e So

3. Ena gauna cava ena vakayacori kina na veivakasivoi?

³ Era vulica na iVolatabu kei na ivola vakaivolatabu o ira na tamata ni Kalou. E vakamacalataki tale ga na ivakatagedegede i Jiova ena gauna ni nodra soqoni, soqo ni tabacakacaka, kei na soqo ni tikina. O koya gona, era kila vinaka na lotu Vakarisito na veika e vinakata o Jiova. Ena qai vakasivoi ga e dua na lewe ni ivavakoso kevaka e sega ni veivutunitaka na ivalavala ca bibi e cakava.

4, 5. Na ivakaraitaki cava ena iVolatabu e baleta na veivakasivoi e tukuni e ke, na cava e uqeti kina na ivavakoso me vakalesuya mai na tamata oya?

⁴ Vakasamataka mada e dua na ivakaraitaki ena iVolatabu e baleta na veivakasivoi. Na ivavakoso e Korinica a vakatara tiko ‘na dauyalewa ka sega mada ga ni kune ena kedra maliwa na tawalotu; a ya ni dua vei ira erau lai veimoceri tale tiko kei na tinana vakacabecabe.’ E tukuna o Paula vei ira e Korinica mera “soli koya sara na tamata oqori vei Setani me vakarusai kina na yagona, ka me na vakabulai na yalona.” (1 Korinica 5:​1-5, VV) Ni sa vakasivoi qai soli tale ga vei Setani, sa suka tale na tamata ivalavala ca oya ina nona vuravura na Tevoro. (1 Joni 5:​19) Nona vakasivoi oya e kau laivi kina na leqa vakayalo ena ivavakoso me rawa kina ni vakaraitaka tiko ga na itovo vakalou.​​—2 Timoci 4:​22; 1 Korinica 5:​11-​13.

⁵ Ni oti e dua na loma ni gauna, a uqeti ira na lotu Vakarisito mai Korinica o Paula me vakalesui mai o koya e vakayacora na cala bibi oya. Ena vuku ni cava? Me kua ni ‘rawai ira kina o Setani,’ e kaya na yapositolo. E laurai ni sa veivutuni qai vakasavasavataka tale ga na nona bula o koya. (2 Korinica 2:​8-​11) Kevaka era sega ni vakalesuya mai na kai Korinica na tamata sa veivutuni oya, ena vakaraitaka ni sa rawai ira o Setani baleta nira sega ni dauloloma ra qai sega ni veivosoti, na itovo e vinakata na Tevoro me tu vei ira. E vakabauta nira qai “vosoti koya ka vakacegui koya” na tamata e veivutuni oya.​​—2 Korinica 2:​5-7, VV.

6. Na cava na yaga ni veivakasivoi?

⁶ Na cava na yaga ni veivakasivoi? E sega ni vosavakacacataki kina na yaca i Jiova, e vinaka tale ga kina na kedra irogorogo na nona tamata. (1 Pita 1:​14-​16) Nona vakasivoi o koya e valavala ca e sega ni veivutuni ena tabea cake tiko ga na ivakatagedegede ni Kalou qai taqomaka tiko ga na savasava vakayalo ni ivavakoso. Ena kila tale ga kina o koya e se sega ni veivutuni na bibi ni cala e cakava.

Vakatau ena Veivutuni

7. E tarai Tevita vakacava na nona sega ni vakatusa na nona ivalavala ca?

⁷ E levu vei ira na vakayacora na ivalavala ca bibi ra qai veivutuni dina era sega ni vakasivoi mai na ivavakoso. Ia e dredre vei ira e so mera veivutuni dina. Vakasamataka mada na nodra tui na Isireli o Tevita, o koya e vola na Same 32. E vakaraitaka na sere oqo ni a sega mada ni veivutunitaka o Tevita ena loma ni dua na gauna na nona valavala ca beka kei Pacisepa. E vakamalumalumutaki koya sara ga na nona nuiqawaqawataka na nona ivalavala ca oya, e vaka ga na kena raqosa e dua na vunikau ena vulaikatakata. E vakaleqa dina na vakasama kei na yago i Tevita, ia ni qai ‘vakatusa na nona ivalavala ca, e vosoti koya o Jiova.’ (Same 32:​3-5) E qai lagata o Tevita: “Sa kalougata na tamata sa sega ni wilika vua ko Jiova nai valavala ca.” (Same 32:​1, 2) E ka lagilagi dina na noda vakila na nona veivosoti na Kalou!

8, 9. E laurai vakacava ni sa veivutuni e dua, e vakacava na kena bibi ina nona vakasukai mai e dua sa vakasivoi?

⁸ E dodonu gona me veivutuni o koya e valavala ca me qai rawa ni vosoti. Ia, e sega ni ivakaraitaki ni veivutuni na madualaka na cala se na nona rerevaka e dua de kilai na cala e cakava. Na veivutuni e kena ibalebale na nomu veisautaka na ivakarau ni nomu raica na ivalavala ca o cakava baleta ni o rarawataka. Na tamata e veivutuni e ‘ramusu qai bibivoro na yalona’ qai saga me ‘vakadodonutaka na cala,’ ke rawa.​​—Same 51:17; 2 Korinica 7:​11, NW.

⁹ Ena vinakati me laurai sara na veivutuni me qai rawa ni vakasukai mai ina ivavakoso vakarisito e dua. E sega ni tu tu ga sa vakasukai mai e dua baleta ni sa sivi e dua na loma ni gauna. Ni bera ni qai vakasukai mai, ena gadrevi vua me veisautaka sara ga na ituvaki ni lomana. E dodonu me vakila sara ga na ca ni ivalavala ca e cakava e vakavuna na kena rogo ca na yaca i Jiova kei na ivavakoso. E dodonu me veivutuni, masuta me vosoti, qai muria na veika e vinaka vua na Kalou. Ni kerea me vakalesui mai, e dodonu me sa laurai tiko vua ni sa veivutuni ni sa cakava tiko “nai valavala e kilikili kei na veivutuni.”​​—Cakacaka 26:20.

Cava me Vakatusai Kina na Cakacala?

10, 11. Na cava meda kua ni vunitaka kina na ivalavala ca?

¹⁰ Era na kaya beka e so era valavala ca: ‘Kevaka au tusanaka na noqu ivalavala ca, au na rairai sauma e so na taro au na madua kina, au na rairai vakasivoi tale ga. Ia ena sega ni yaco oqori kevaka au sega ni vakatutusa, ena sega tale ga ni kilai ena loma ni ivavakoso na noqu ivalavala ca.’ Na rai oqori e sega ni vakasamataki kina e so na veika bibi. Na veika bibi cava?

¹¹ O Jiova e “Kalou, sa yalololoma ka daulomasoli, sa vosovoso vakadede, ka levu na nona yalovinaka kei na dina, sa dauyalovinaka tiko vei ira na veiudolu, sa sega ni cudruvaka na caka ca kei na talaidredre kei nai valavala ca.” Ia e dau vakadodonutaki ira “vakavinaka ga” na nona tamata. (Lako Yani 34:​6, 7; Jeremaia 30:11) Ke o vakayacora e dua na ivalavala ca bibi, ena rawa vakacava me vosoti iko na Kalou kevaka o vunitaka voli na nomu ivalavala ca? E kila vinaka o Jiova na ka o cakava, ena sega ni tu ga sa guilecava na nomu ivalavala ca.​​—Vosa Vakaibalebale 15:3; Apakuki 1:​13.

12, 13. Na cava ena yaco ke o vunitaka voli na nomu ivalavala ca?

¹² Ke o vakayacora na ivalavala ca bibi, na nomu vakatutusa ena vukea me vinaka na nomu lewaeloma. (1 Timoci 1:​18-​20) Ia kevaka o sega ni vakatutusa, ena ca tiko na nomu lewaeloma, ena rawa tale ga mo tomana tiko na ivalavala ca. Nanuma ni o sega ni valavala ca tiko vua na tamata se ina ivavakoso. O valavala ca vua na Kalou. E lagata na daunisame: “Ai tikotiko vakaturaga nei Jiova sa tu mai lomalagi, sa vakaraica tiko na matana, sa vakatovolei ira na luve ni tamata na dakudaku ni matana. Sa vakatovolea na tamata yalododonu ko Jiova.”​​—Same 11:​4, 5.

¹³ Ena sega ni vakalougatataka o Jiova e dua e vunitaka voli na ivalavala ca bibi qai saga me lewe tiko ni ivavakoso vakarisito savasava. (Jemesa 4:6) O koya gona, kevaka o valavala ca o qai gadreva mo cakava tiko ga na veika dodonu, vakatusa sara na nomu ivalavala ca. Kevaka e sega, ena vakararawataki iko na nomu lewaeloma ena gauna o wilika kina se rogoca na ivakasala e baleta na ivalavala ca o cakava. Vakacava ke kauta laivi mai vei iko o Jiova na yalona tabu me vaka e cakava vei Tui Saula? (1 Samuela 16:14) Ni kauta laivi na Kalou na yalona tabu, o na rawa ni vakayacora tale e levu na ivalavala ca bibi.

Nuitaki Ira na Tacimu Yalodina

14. Na cava me muria kina na ivakaro ena Jemesa 5:​14, 15 o koya e valavala ca?

¹⁴ Na cava e dodonu me cakava o koya e valavala ca sa veivutuni? “Me kacivi ira na qase ni soqosoqo lewe ni lotu; ia me ra masulaki koya, ka walia e na waiwai e na yaca ni Turaga [o Jiova]: ia na masu ni vakabauta ena vakabulai koya sa tauvi-mate, ka na vakabulai koya na Turaga [o Jiova].” (Jemesa 5:​14, 15) Nona lai raici ira na qase ni ivavakoso e dua tiko na sala e ‘vuataka kina na vua e kilikili kei na veivutuni.’ (Maciu 3:8) O ira na tagane yalodina ra qai dauloloma oqo era na ‘masulaki koya ra qai wali koya ena waiwai ena yaca i Jiova.’ Me vaka na waiwai malumu, ena veivakacegui dina vei koya e veivutuni na nodra ivakasala vakaivolatabu.​​—Jeremaia 8:​22.

15, 16. Era vakatotomuria vakacava na qase ni ivavakoso lotu Vakarisito na ivakaraitaki ni Kalou, e volai ena Isikeli 34:​15, 16?

¹⁵ E dua dina na ivakaraitaki vakayalololoma e vakaraitaka na noda iVakatawa, o Jiova, ena nona sereki ira na Jiu mai Papiloni ena 537 B.S.K. kei na nona sereki ira na Isireli vakayalo mai vei “Papiloni na Ka Levu” ena 1919 S.K.! (Vakatakila 17:​3-5; Kalatia 6:​16) Oqo me vakayacora kina na nona vosa ni yalayala: “Ka’u na vakania na noqu qele ni sipi, io koi au, ka’u na vakadavori ira tiko . . . Ka’u na vakasaqara oqori sa yali, ka vakauta tale mai oqori sa vakasevi, ka’u na vauca oqori sa ramusu, ka’u na vakaukauwataka oqori sa malumalumu.”​​—Isikeli 34:​15, 16.

¹⁶ Na ivakatawanisipi vakayalo o Jiova e vakani ira nona sipi, vakadavori ira ena vanua e taqomaki vinaka, qai dau vaqarai ira na sipi era yali. Era na raica tale ga na ivakatawanisipi lotu Vakarisito mera vakani vinaka ra qai taqomaki na qelenisipi ni Kalou. O ira na qase ni ivavakoso era na dau vaqarai ira tale ga na sipi era yali tiko ena ivavakoso. Me vaka ga na nona ‘vauci ira na ramusu’ na Kalou, o ira tale ga na ivakatawa era na ‘vauci’ ira na sipi era vakamavoataki ena nodra vosa na tani se ra mavoa ga vakataki ira. Me vaka nona ‘vakaukauataki ira na malumalumu’ na Kalou, o ira na qase era na vukei ira tale ga era tauvimate vakayalo e vu mai na nodra cakacala.

Nodra Veivukei na iVakatawa

17. Na cava meda kerea kina vakatotolo na nodra veivuke vakayalo na qase ni ivavakoso?

¹⁷ Era marau na qase ni ivavakoso ena nodra muria na ivakasala oqo: “Dou lomani ira ni dou sa rere.” (Juta 23) So na lotu Vakarisito era valavala ca bibi nira vakayacora na itovo vakasisila. Ia kevaka era veivutuni dina, mera namaka nira na vukei vakayalololoma vei ira na qase era vinakata mera vukei ira vakayalo. Ni okati koya tale ga, e kaya o Paula me baleti ira na tagane oqori: “Ni kua ni nanuma ni keitou sa vialewa tiko ga yani na nomuni vakabauta, . . . ia keitou via veivuke ga vei kemuni e na ka mo ni reki kina.” (2 Korinica 1:​24, VV) Kerea vakatotolo na nodra veivukei.

18. Mera veitaratara vakacava na qase kei ira era vakabauta vata era cala?

¹⁸ Kevaka o vakayacora na ivalavala ca bibi, na cava mo nuitaki ira kina na qase ni ivavakoso? Baleta e nodra itavi taumada mera ivakatawa ni qelenisipi ni Kalou. (1 Pita 5:​1-4) Na ivakatawanisipi dauloloma ena sega ni mokuta na lami manoa e vakavuna ga na nona mavoa. Nira veivosaki kei ira era vakabauta vata era valavala ca, e sega ni kauaitaki vakalevu na cala kei na kena itotogi, ia e kauaitaki vakalevu ga na ivalavala ca kei na sala e rawa ni vakabulai kina o koya e cala. (Jemesa 5:​13-​20) Mera lewa vakadodonu na qase ra qai “lomani ira na qele-ni-sipi.” (Cakacaka 20:​29, 30; Aisea 32:​1, 2) Me vakataki ira na lotu Vakarisito kece, e dodonu vei ira na qase mera ‘yalololoma ra qai yalomalumalumu nira lako vata kei na Kalou.’ (Maika 6:8) Me vakaraitaki na itovo oqori ena gauna e vakatulewataki kina na nodra bula kei na nodra cakacaka tabu na “sipi ni nona vanua [bai]” o Jiova.​​—Same 100:3.

19. Na itovo ni rai cava me tiko vei ira na qase lotu Vakarisito nira vakadodonutaka e dua?

¹⁹ Na yalo tabu e digitaki ira na qase ni ivavakoso lotu Vakarisito, era na raica me dau dusimaki ira tu ga. “Kevaka sa vakidacalataki e dua na tamata mei valavala ca,” era na saga na tagane ra kaukaua vakayalo mera “vakavinakataki koya e na yalo malumalumu.” (Kalatia 6:1; Cakacaka 20:28) Nira dei tiko ga ena ivakatagedegede ni Kalou ra qai yalomalumalumu, era na saga na qase mera moica na nona rai o koya e cala, me vaka ga na nona qaqarauni vinaka na vuniwai ni vakadabera donu na sui e ramusu, me kua ni vutu vakalevu vua e qarava tiko. (Kolosa 3:​12) Ni vakatau na nodra veivosoti ena masu kei na ka e kaya na iVolatabu, na nodra vakatulewa oya e vaka sara ga na rai ni Kalou.​​—Maciu 18:18.

20. Ena gauna vakacava ena vinakati kina me kacivaki ena ivavakoso na nona sa vunauci e dua?

²⁰ Ke kilai levu na ivalavala ca se ena qai kilai vakamalua, e dodonu me kacivaki me rawa ni taqomaki kina na ivavakoso. Ena kacivaki tale ga kevaka e vinakati mera kila na lewe ni ivavakoso. Ena gauna e vakabulabula tiko kina vakayalo e dua e vunauci, e rawa ni vakatauvatani o koya kei na tamata e se qai bula tiko mai ena dua na mavoa, ni vakaiyalayala ga na ka e rawa ni cakava. Ena yaga vei koya e veivutuni oya me vakarorogo toka ga ena gauna ni soqoni, me se kua mada ni vakamacala. Era na lewa beka na qase me vuli iVolatabu toka mada kei na dua me rawa ni vakaukauataki ena vanua e malumalumu kina me rawa kina ni ‘vinaka na nona vakabauta.’ (Taito 2:2) Ena caka na veika kece oqo ena loloma, e sega ni kena inaki me totogitaki kina o koya e cala.

21. Ena rogoci vakacava e so na cakacala?

²¹ E levu na sala era veivuke kina na qase. Kaya mada ni dua na tacida e dau gunu vakasivia e liu, e gunu vakasivia tale beka vakadua se vakarua ni tiko duadua e vale. Se e dua beka sa biuta makawa na vakatavako e vakatavako tale vakadua se vakarua ni tiko taudua. Dina ga ni sa masulaka qai vakabauta ni sa vosoti koya na Kalou, e dodonu ga me kerea e dua na qase me vukei koya de matau tale vua na ivalavala ca oya. Ena vukei koya beka e dua se rau lewe rua na qase. Ia, na qase oya se o rau na qase me rau tukutuku vua na ivakatawa daulewa, de tiko tale e so na ka e vauca.

Ciqoma Tiko ga na Veivakavulici ni Kalou

22, 23. Ena vuku ni cava mo ciqoma tiko ga kina na veivakavulici ni Kalou?

²² E dodonu mera ciqoma tiko ga na lotu Vakarisito yadudua na veivakavulici i Jiova me rawa kina mera vakadonui. (1 Timoci 5:​20) Ciqoma ena marau na veivakadodonutaki kece o vulica ena iVolatabu kei na ivola vakaivolatabu se o rogoca ena soqoni, ena soqo ni tabacakacaka, kei na soqo ni tikina e vakarautaki me baleti ira na tamata i Jiova. Dei toka ga ena nomu cakava na loma i Jiova. Ena qai vukei iko na veivakavulici ni Kalou mo kaukaua tiko ga me vaka e dua na bai kaukaua me taqomaki iko mai na ivalavala ca.

²³ Eda na rawa ni tiko ga ena loloma ni Kalou kevaka eda ciqoma tiko na veivakavulici ni Kalou. Dina ni so era sa vakasivoi mai na ivavakoso vakarisito, ia ena sega ni yacovi iko oqori kevaka o “taqomaka na lomamu” o qai ‘lako voli me vaka na tamata vuku.’ (Vosa Vakaibalebale 4:​23, NW; Efeso 5:​15) Kevaka o vakasivoi tu ena gauna oqo, vakacava mo sasagataka mo vakalesui mai? E vinakata na Kalou mera ‘qaravi koya ena marau’ kei na yalodina o ira kece era sa yalataki ira vua. (Vakarua 28:47) O na rawa ni vakayacora oqori me tawamudu kevaka o dau ciqoma na veivakavulici i Jiova.​​—Same 100:2.

O na Sauma Vakacava?

• Na cava era vakasivoi kina e so mai na ivavakoso vakarisito?

• Na cava e okati ena veivutuni dina?

• Na cava me vakatusai kina na ivalavala ca bibi?

• Era vukei ira vakacava na cakacala era veivutuni o ira na qase ni lotu Vakarisito?

[iYaloyalo ena tabana e 26]

Na cava e vakauta kina na yapositolo o Paula na ivakaro ni veivakasivoi vei ira mai Korinica?

[iYaloyalo ena tabana e 29]

Me vakataki ira na ivakatawanisipi ena gauna makawa, era ‘vauci’ ira tale ga na sipi era mavoa o ira na qase ni lotu Vakarisito